Մանրամասն որոնում (արխիվ)
18.04.2024
 
Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 
Նորություններ » Քա­ղա­քակր­թու­թ­յան ահ­ռե­լի նե­րու­ժով լե­ցուն քար­շա­կը

Քա­ղա­քակր­թու­թ­յան ահ­ռե­լի նե­րու­ժով լե­ցուն քար­շա­կը

Քա­ղա­քակր­թու­թ­յան ահ­ռե­լի նե­րու­ժով լե­ցուն քար­շա­կը
15.05.2020 | 01:11
«Ի զար­մանս ինձ, ա­ռա­ջին քար­տու­ղա­րը վերց­րեց լսա­փո­ղը. «Հը՞, ինչ կա, ռո­ման­տիկ Շա­հեն»։ «Ե­թե ու­զում եք ֆան­տաս­տիկ գե­ղեց­կու­թյուն տես­նել, ե­կեք»,- թա­խան­ձե­ցի գրե­թե ան­հույս։ Տա­սը րո­պե անց Դե­միր­ճյա­նը ու­ղե­կից­նե­րով Սա­րյա­նի թան­գա­րա­նում էր»։
«Այ­վա­զովս­կին ու­նի շատ գոր­ծեր,- ա­սա­ցի ես,- սա­կայն այս­տեղ նրա գլուխ­գոր­ծոցն է։ Եվ թե­մա­յով էլ նկա­րը շատ հայ­կա­կան է։ Այս գան­ձը շատ թանկ ար­ժե, ոչ թե ինչ-որ տասն­հինգ հա­զար։ Իսկ հանձ­նա­ժո­ղո­վը տա­սից ա­վե­լի չի տա­լիս։ Տի­րեց, լռու­թյուն։ «Լավ»,- քմ­ծի­ծա­ղեց Դե­միր­ճյա­նը և ա­վե­լաց­րեց ի­րեն բնո­րոշ ժպի­տով։- Հինգ հա­զա­րը գրան­ցեք իմ հաշ­վին»։
Պատ­կե­րաս­րա­հի` որ­պես նվեր ստա­ցած տաս­նյակ նկար­նե­րի թվում միայն այս մեկն է, որ գն­վել է»։
Շա­հեն ԽԱ­ՉԱՏ­ՐՅԱՆ
«Նկա­րա­հա­վա­քի պատ­մու­թյուն­ներ»
ՇԵՆ­ՇՈՂ ԽԱՌ­ՆԱՇ­ՓՈԹ
«Ֆան­տաս­տիկ գե­ղեց­կու­թյու­նը» Այ­վա­զովս­կու «Փո­թո­րիկ» նկա­րում էր ար­տա­ցոլ­ված, ո­րը վրձ­նել էր ծո­վան­կար­չու­թյան հան­ճա­րը 1872-ին։ Եր­րորդ Հան­րա­պե­տու­թյան ոչ նախ­կին, ոչ էլ ներ­կա բարձ­րա­գույն կա­ռա­վա­րիչ­նե­րը նման սխ­րանք չեն գոր­ծել, այն է` չեն գնել որևէ նշա­նա­վոր ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն և չեն նվի­րա­բե­րել Հա­յաս­տա­նի ազ­գա­յին պատ­կե­րաս­րա­հին, Սա­րյա­նի և Քո­չա­րի, Գոր­կու և Կո­ջո­յա­նի, Կա­լեն­ցի և այ­լոց թան­գա­րան­նե­րին։ Բնա­կա­նա­բար, դույզն-ինչ հույս չեմ տա­ծում, որ ներ­կա կա­ռա­վա­րու­թյունն ու խոր­հր­դա­րա­նը ժա­մա­նա­կա­կից հայ կեր­պար­վես­տը գրամ առ գրամ կկշ­ռեն և կգ­նա­հա­տեն որ­պես երկ­րի քա­ղա­քակր­թու­թյան, այն է` տն­տե­սու­թյան և մշա­կույ­թի զար­գաց­ման ահ­ռե­լի նե­րու­ժով լե­ցուն քար­շակ։ Սա­կայն, ինչ­պես նախ­կի­նում, այն­պես էլ այ­սօր մեր իշ­խա­նախմ­բե­րը սի­րա­հո­ժար և կա­մո­վին կաշ­կանդ­ված են երկ­րի քա­ղա­քակր­թա­կան վե­րած­նն­դի հար­ցե­րում։ Հան­րա­հայտ են կաշ­կան­դիչ հա­մաշ­խար­հա­յին կա­ռույց­նե­րը և նրանց հա­յաս­տա­նյան երկ­նա­գույն ու դարչ­նա­գույն ներ­կա­յա­ցուց­չու­թյուն­նե­րը, ո­րոնք գոր­ծում են գեր­հա­մե­րաշխ, ան­վա­րան և մար­տու­նակ, ո­տան կո­խան դարձ­նե­լով այն ա­մե­նը, ին­չը ազ­գա­յին է, ա­ռա­ջըն­թա­ցա­յին է, վեր­ջա­պես` փր­կօ­ղակ է երկ­րի հա­մար։ Մի խոս­քով մեր իշ­խա­նա­կա­ռա­վա­րա­կան վեր­նա­դա­սե­րում այժմ իշ­խում է հա­կա­բա­նա­կան մի գոր­ծըն­թաց, ո­րը թերևս ան­վա­նա­կո­չենք շեն­շող խառ­նաշ­փոթ։
(Այս խառ­նաշ­փոթն ա­ռայժմ ան­բե­կա­նե­լի է, և կվե­րա­նա միայն նոր իշ­խա­նա­կար­գի, այն է` Հայ­կա­կան շնոր­հա­պե­տա­կան 4-րդ հան­րա­պե­տու­թյան ձևա­վոր­մամբ։ Հույս ու­նեմ, որ գա­լիք աշ­նա­նը, ա­վե­լի ստույգ` գա­լիք սեպ­տեմ­բե­րի 21-ին, կա­ռա­վա­րա­կան տան ժա­մա­ցույ­ցը կղո­ղան­ջի ե­կե­ղե­ցա­կան զան­գա­հա­րու­թյամբ, և ի լուր Հայ­կա­կան աշ­խար­հի կվե­րահռ­չակ­վի ՀՀ ան­կա­խու­թյու­նը)։
Այժմ փոր­ձեմ սա­տար­ման ակն­կա­լի­քով խոսքս ուղ­ղել գոր­ծող կա­ռա­վա­րու­թյա­նը, Երևա­նի քա­ղա­քա­պե­տին և հան­րա­պե­տու­թյան մյուս բո­լոր քա­ղաք­նե­րի ղե­կա­պե­տե­րին ու մարզ­պե­տե­րին` և՛ ռո­ման­տիկ, և՛ գործ­նա­կան ա­ռա­ջար­կու­թյամբ։
ԱՆ­ՑՈՒՄ ՔԱ­ՎԱ­ՐԱ­ՆՈՎ
Ար­գո կա­ռա­վա­րիչ­ներ, իշ­խա­նա­վորք և այլք, մի պահ թո­թա­փեք ձեզ կաշ­կան­դող զս­պա­կա­պե­րը և ի­րա­կա­նաց­րեք նվաս­տիս կող­մից ձեզ բազ­միցս ներ­կա­յաց­ված երկ­րա­շեն նա­խագ­ծե­րից ա­հա այս մե­կը` «Յու­րա­քան­չյուր հա­յի տա­նը` մեկ քան­դակ և եր­կու նկար»։ Հար­գե­լի­ներս, ես խո­հե­մա­բար չեմ ա­ռա­ջար­կում ձեզ, որ մինչև գա­լիք սեպ­տեմ­բեր ազն­վա­կա­նաց­նեք ձեր «ա­րյուն-քր­տին­քով վաս­տա­կած» աստ­ղա­բաշ­խա­կան աշ­խա­տա­վար­ձերն ու պարգևավ­ճար­նե­րը և լծ­վեք «Յու­րա­քան­չյուր հա­յի տա­նը` մեկ քան­դակ և եր­կու նկար» նա­խագ­ծի կեն­սա­գործ­մա­նը։ Չեմ ա­ռա­ջար­կում, քա­նի որ ե­րիցս հա­մոզ­ված եմ` դուք պատ­րաստ չեք նման զո­հա­բե­րու­թյան։ Մնում է, ի հա­շիվ պե­տա­կան բյու­ջեի պա­հուս­տա­յին գու­մար­նե­րի, զարկ տաք ա­ռա­ջար­կիս ի­րա­կա­նաց­մա­նը։
Մի խոս­քով, ան­ցեք կեր­պար­վես­տի քա­վա­րա­նով։ Նախ` պետք է պե­ղել հայ­կա­կան կեր­պար­վես­տի ներ­կա հան­քա­վայ­րը և «հայտ­նա­բե­րել» առն­վազն 1000 նկար­չի և քան­դա­կա­գոր­ծի։ Ա­վե­լի ստույգ` հայտ­նա­բե­րել նրանց ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րը, գե­ղան­կար­նե­րը, դե­կո­րա­տիվ-կի­րա­ռա­կան ար­վես­տի նմուշ­նե­րը և այլն։ Ընդ ո­րում, 1000 ստեղ­ծա­գոր­ծող­նե­րը սի­րով կա­ջակ­ցեն ձեզ, կտ­րա­մադ­րեն ի­րենց լա­վա­գույն ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րի լա­վո­րակ լու­սան­կար­նե­րը, նշե­լով գինն ու ան­վա­նու­մը, չա­փերն ու ստեղծ­ման տա­րե­թի­վը, նաև ի­րենց լու­սան­կար­ներն ու կոն­տակ­տա­յին տվյալ­նե­րը։ Այս­պի­սով ձեզ մնում է Երևա­նում և հան­րա­պե­տու­թյան մար­զե­րում տե­ղադ­րել հա­մա­պա­տաս­խան գո­վազ­դա­յին վա­հա­նակ­ներ` «Յու­րա­քան­չյուր հա­յի տա­նը` մեկ քան­դակ և եր­կու նկար» խո­րագ­րով։ Հաս­կա­նա­լի է, որ այս ան­նա­խա­դեպ գո­վազ­դա­յին վա­հա­նակ­ներն անհ­րա­ժեշտ է տե­ղադ­րել տե­սա­նե­լի վայ­րե­րում և բա­նուկ հատ­ված­նե­րում։ Ի դեպ, նա­խա­գիծն ի­րա­կա­նաց­նե­լիս մեր նվի­րյալ կա­ռա­վա­րու­թյու­նը կու­նե­նա սե­փա­կան շա­հա­բա­ժին` յու­րա­քան­չյուր վա­ճառ­ված ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյան, դի­ցուք, 25 տո­կո­սը։ Կա­տա­կու՞մ եմ։ Ա­մենևին։ Վե­րոն­շյալ տո­կո­սա­յին գու­մար­նե­րը կվե­րա­դառ­նան պե­տա­կան բյու­ջե և լիո­վին կծած­կեն վա­հա­նակ­նե­րի վրա կա­տար­ված ծախ­սե­րը։
Մեր ներ­կա կա­ռա­վա­րու­թյու­նը և իշ­խա­նա­կան մար­մին­նե­րը և նրանց կա­մա-ա­կա­մա կցորդ­ված մե­ծա­հա­րուստ­նե­րը պետք է դառ­նան ա­ռա­ջին գնորդ­նե­րը։ «Իմ քայ­լը» իշ­խող կուս­մար­մի­նը և նրան կա­մա­վոր-պար­տա­դիր հի­մունք­նե­րով բռ­նակց­ված խոր­հր­դա­րա­նա­կան և ար­տա­խոր­հր­դա­րա­նա­կան կու­սակ­ցու­թյուն­նե­րը, նաև ՀՀ նա­խա­գահն ու նրա աշ­խա­տա­կազ­մը, նաև Հան­րա­յին խոր­հուր­դը, Երևա­նի և մյուս քա­ղաք­նե­րի քա­ղա­քա­պե­տերն ու ա­վա­գա­նի­նե­րը և, ի­հար­կե, աշ­խա­տա­կազ­մե­րը, մարզ­պե­տա­րան­նե­րի ծա­ռա­յող­նե­րը` մարզ­պե­տաց ղե­կա­վա­րու­թյամբ, ա­յո՛, պետք է որ օ­րի­նակ ծա­ռա­յեն, դառ­նան ա­ռա­ջին գնորդ­նե­րը։ Մի խոս­քով, գե­ղա­գի­տա­կան ազն­վա­կա­նու­թյամբ պա­րու­րեք ձեր բնա­կա­րանն ու աշ­խա­տա­վայ­րը, ձեռք բե­րեք նկար և քան­դակ, ար­դի վար­պետ­նե­րի կեր­տած գե­ղան­կար գորգ և կար­պետ, դե­կո­րա­տիվ-կի­րա­ռա­կան ար­վես­տի ինք­նա­տիպ նմուշ­ներ և այլն։ Մի խոս­քով, իշ­խա­նու­թյունն ու կա­ռա­վա­րու­թյու­նը կա­րող են ի­րենց ան­հա­մար­ժեք աշ­խա­տա­վար­ձերն ու մար­տահ­րա­վե­րա­յին պարգևավ­ճար­նե­րը ազն­վաց­նել` մո­լեմս­խուն այդ փո­ղե­րը դարձ­նե­լով շր­ջա­նառ­վող մի­ջոց­ներ։ Ի վեր­ջո, ակն­հայտ է, որ գոր­ծող իշ­խա­նու­թյունն ու կա­ռա­վա­րու­թյու­նը ռազ­մա­վա­րա­կան հիմ­նա­րար խն­դիր­ներ լու­ծել ան­կա­րող են։ Փայ­լուն լու­ծում են ի­րա­դար­ձա­յին հար­ցեր, մեծ մա­սամբ` ցուց­քա­յին բո­վան­դա­կու­թյամբ։
Ի մեծ ցավ մեր ար­վես­տա­սեր հա­սա­րա­կու­թյան` ստ­վար հատ­վածն ան­կա­րող է գնե­լու սիր­տը շա­հած նկարն ու քան­դա­կը, զի ու­նի բարձր ճա­շակ, բայց սմ­քած դրա­մա­պա­նակ։ Ա­նե­լա­նե­լի այս վի­ճա­կը շտ­կե­լի է։ Գոր­ծող կա­ռա­վա­րու­թյու­նը, ա­ռանց սահ­մա­նադ­րա­կան կար­գը խախ­տե­լու կա­րող է պար­զել ազ­գա­յին ժա­մա­նա­կա­կից կեր­պար­վես­տին սա­տա­րե­լու դրո­շը և, ան­վա­րան կանգ­նե­լով յու­րա­քան­չյուր վա­հա­նա­կի տակ, գնել մեկ ար­վես­տի գործ` դառ­նա­լով ար­դի հայ կեր­պար­վես­տի մե­կե­նաս։ Սա պատ­րա՞նք է։ Կար­ծես` ա­յո։ Բայց պատ­րան­քը կա­րող է փո­խարկ­վել ի­րա­կա­նու­թյան, ե­թե միայն ներ­կա օ­րե­րին վար­չա­պետն ու քա­ղա­քա­կան մե­նիշ­խա­նու­թյան ա­ռաջ­նոր­դը դար­ձի գա, գնի քան­դակ ու նկար, իր ա­ռանձ­նա­տունն ու աշ­խա­տա­վայ­րը սե­փա­կան մի­ջոց­նե­րով, որմ­նան­կար­նե­րով և հար­թա­քան­դակ­նե­րով զար­դա­րի։ Եվ կշա­հի, կաս­կած չկա։ Ի դեպ, նկարն ու քան­դա­կը, նախ, ար­ժեք են, հե­տո նաև գին են։ Եվ այդ գնե­րը ժա­մա­նա­կի ըն­թաց­քում, սո­վո­րա­բար, բարձ­րա­նում են։
Այլ կերպ ա­սած` կեր­պար­վես­տի ո­լոր­տում ներ­դր­ված գու­մար­նե­րը պահ­պան­վում են, եր­բեմն էլ` բազ­մա­պատկ­վում։ Սա ա­կանջ­նե­րիդ օղ ա­րեք։
Ի ՀԵ­ՃՈՒԿՍ ՎԵՐ­ՋԱ­ԲԱ­ՆԻ
Կա­րեն Դե­միր­ճյա­նը ղե­կա­վա­րում էր եր­կի­րը խոր­հր­դա­յին լճաց­ման բուռն ա­լե­կո­ծում­նե­րի ժա­մա­նակ։ Նրա կա­ռա­վար­ման տա­րի­նե­րին Հա­յաս­տա­նը և՛ նշա­նա­կա­լից ձեռք­բե­րում­ներ ու­նե­ցավ, և՛ ան­հաս­կա­նա­լի նա­հանջ։ Ի մաս­նա­վո­րի, Երևա­նի մետ­րո­պո­լի­տե­նը չօ­ղա­կեց մայ­րա­քա­ղա­քը հյու­սի­սից հա­րավ և արևել­քից արևմուտք, բայց հս­կա­յա­կան գու­մար­ներ և շի­նա­րա­րա­կան նե­րուժ ծախս­վեց Մար­զա­հա­մեր­գա­յին հա­մա­լի­րի շի­նա­րա­րու­թյան վրա։ Սա­կայն ա­նու­րա­նա­լի է նրա ա­վան­դը հայ­կա­կան մշա­կույ­թի, մաս­նա­վո­րա­պես կեր­պար­վես­տի զար­գաց­ման գոր­ծում։ Կա­րեն Սե­րո­բի­չը Հա­յաս­տա­նի նկա­րիչ­նե­րի միու­թյան սպաս­ված հյուրն էր, հա­ճախ էր այ­ցե­լում հա­մա­միու­թե­նա­կան և հան­րա­պե­տա­կան ցու­ցա­հան­դես­ներ, հյու­րըն­կալ­վում էր միու­թյան ղե­կա­վա­րու­թյա­նը և լու­ծում կարևոր հար­ցեր։
Եվ, ինչ խոսք, նրա ա­նու­նը ման­րան­կար­ված է «Հայ կեր­պար­վես­տի մե­կե­նաս» պատ­վո մա­տյա­նում։
Վրեժ Ա­ՌԱ­ՔԵՅ­ԼՅԱՆ
Դիտվել է՝ 7895

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ

ԲեռնելԲեռնել

Ասում են...

. .

Տարածաշրջանային

Թուրքական տրանսպորտային շահը առավել քան հստակ է

Թուրքական տրանսպորտային շահը առավել քան հստակ է

Մերձավոր Արևելքում էսկալացիայի խորացումը կարող է էապես փոխել տարածաշրջանային (ներառյալ Հարավային Կովկասը) տրանսպորտային-լոգիստիկ համակարգը...

Սոցցանցային գրառումներ

Պետության անունից գործողը կրկնակի պատասխանատու պիտի լինի օրենքի առաջ
Պետության անունից գործողը կրկնակի պատասխանատու պիտի լինի օրենքի առաջ

Բաժնի բոլոր նորությունները »

«Իրատես» թերթի արխիվից

Եվրասիականության թուրքական բաղադրիչը
Եվրասիականության թուրքական բաղադրիչը

Բաժնի բոլոր նորությունները »

Ծաղրանկարչի կսմիթ

Բիզնես համագործակցություն պետության հովանու ներքո
Բիզնես համագործակցություն պետության հովանու ներքո
2024 © Irates.am
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Մեջբերումներ անելիս ակտիվ հղումը Irates.am-ին պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն առանց Irates.am-ին հղման արգելվում է: Կայքում արտահայտված կարծիքները պարտադիր չէ, որ համընկնեն կայքի խմբագրության տեսակետին: Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում: Էլեկտրոնային հասցե՝ info@irates.am
ԲաժանորդագրվելԳործընկերներՀետադարձ կապ
.