«Թո­րո­ս­յանն իր քա­ղա­քա­կան հա­կա­ռա­կորդ­նե­րի դեմ ա­վե­լի ջա­նա­սի­րա­բար է պայ­քա­րում, քան հա­մա­վա­րա­կի»

«Ի­րա­տե­սի» զրու­ցա­կիցն է Երևա­նի ա­վա­գա­նու «Լույս» խմ­բակ­ցու­թյան ղե­կա­վար, «Լու­սա­վոր Հա­յաս­տան» կու­սակ­ցու­թյան կա­ռա­վար­ման խոր­հր­դի ան­դամ ԴԱ­ՎԻԹ ԽԱ­ԺԱ­ԿՅԱ­ՆԸ։

-Իշ­խա­նու­թյունն ար­տա­կարգ դրու­թյու­նը եր­կա­րաձ­գեց ևս մեկ ամ­սով: Ի վեր­ջո՝ սա ինչ-որ բան տա­լի՞ս է, թե՞ այն, ա­ռա­ջին հեր­թին, մարդ­կանց ա­զատ տե­ղա­շարժն ու հա­վաք­նե­րը սահ­մա­նա­փա­կե­լու նպա­տակ ու­նի:
- Հա­մա­վա­րա­կի դեմ պայ­քա­րի ա­ռա­ջին իսկ օր­վա­նից դժ­վար էր հաս­կա­նալ՝ որն է իշ­խա­նու­թյան մար­տա­վա­րու­թյու­նը, դրա ար­դյու­նա­վե­տու­թյու­նը կամ են­թա­տեքս­տը։ Ինքս հետևում եմ պա­րե­տի կող­մից սահ­ման­ված բո­լոր կա­նոն­նե­րին և շատ եմ ու­զում, որ մեր բո­լոր հայ­րե­նա­կից­նե­րը պահ­պա­նեն դրանք, բայց ինձ հա­մար դժ­վար է պա­տաս­խա­նել Ձեր հար­ցին՝ ար­տա­կարգ դրու­թյու­նը կամ կա­ռա­վա­րու­թյան կող­մից ի­րա­կա­նաց­վող հա­կաճգ­նա­ժա­մա­յին մյուս մի­ջո­ցա­ռում­ներն առ­հա­սա­րակ ինչ-որ բան տա­լի՞ս են, թե՞ ոչ: Ին­չու՞, ո­րով­հետև շա­բաթ­ներ շա­րու­նակ նույն՝ չնա­հան­ջող ու օ­րի­նա­չա­փու­թյուն դար­ձած պատ­կերն ենք տես­նում, այն է՝ թես­տա­վոր­ված ան­ձանց մոտ 30 տո­կո­սի թես­տի պա­տաս­խա­նը դրա­կան է լի­նում: Եվ ան­կախ հան­գա­ման­քից, թե դի­մակ դնել-չդ­նե­լու կամ սո­ցիա­լա­կան հե­ռա­վո­րու­թյու­նը խախ­տե­լու մա­սին Facebook-ի իր անձ­նա­կան է­ջում քա­նի լու­սան­կար կհ­րա­պա­րա­կի վար­չա­պետ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը, ոս­տի­կա­նու­թյու­նը քա­նի քա­ղա­քա­ցու բեր­ման կեն­թար­կի դի­մակ չդ­նե­լու հա­մար, այդ հա­մա­մաս­նու­թյու­նը պահ­պան­վում է: Այս օ­րի­նակ­նե­րով, բնա­կա­նա­բար, չեմ ու­զում պն­դել, թե դի­մակ դնելն ար­դյու­նա­վետ չէ, բայց վս­տա­հո­րեն հայ­տա­րա­րում եմ՝ հա­մա­վա­րա­կի դեմն առ­նե­լը միայն դի­մակ դնել-չդ­նե­լով չի լուծ­վում: Չեմ կա­րող ա­սել, թե հա­կա­հա­մա­ճա­րա­կա­յին տե­սան­կյու­նից ար­տա­կարգ դրու­թյան ռե­ժիմ սահ­մա­նելն ինչ­քա­նով է ար­դյու­նա­վետ, բայց ակն­հայտ է՝ ար­տա­կարգ ռե­ժիմն իշ­խա­նու­թյան շա­հե­րից է բխում: Այն հնա­րա­վո­րու­թյուն է տա­լիս շա­րու­նա­կե­լու տե­ղո­րո­շել մարդ­կանց, սահ­մա­նա­փա­կել մարդ­կանց ա­զատ հա­վաք­ներ կազ­մա­կեր­պե­լու ի­րա­վուն­քը կամ դա հա­յե­ցո­ղա­բար թույ­լատ­րել: Օ­րի­նակ՝ ի­րա­վա­պաշտ­պան Ռու­բեն Մե­լի­քյա­նին Ազ­գա­յին ժո­ղո­վի դի­մաց միայ­նակ ցույց ա­նել չի կա­րե­լի, բայց իշ­խա­նու­թյան կցորդ Ար­ման Բա­բա­ջա­նյա­նը նա­խա­գա­հա­կա­նի դի­մաց մի խումբ մարդ­կանց հետ «պի­կետ» կա­րող է ա­նել:
-Բա­ցի ար­տա­կարգ ռեժ­մից՝ կա­ռա­վա­րու­թյու­նը հա­մա­վա­րա­կի դեմ, ինչ­պես նաև Դուք ա­սա­ցիք, պայ­քա­րում է՝ դի­մակ­ներ բա­ժա­նե­լով ու դրանք չդ­նե­լու հա­մար տու­գա­նե­լով: Ի­րա­վի­ճա­կին տի­րա­պե­տու՞մ են առ­հա­սա­րակ:
-Իշ­խա­նու­թյան գերն­պա­տակն այս պա­հին աշ­խա­տե­լու ի­մի­տա­ցիա ստեղ­ծելն է, իսկ այն, որ հա­մա­վա­րա­կի տա­րած­ման կան­խար­գե­լու­մը տա­պալ­ված է, այդ­տեղ կաս­կած ան­գամ չկա: Քա­ղա­քա­ցի­նե­րին տու­գա­նում են ոչ միայն դի­մակ չդ­նե­լու, այլ այն մի պահ հա­նե­լու կամ կի­սատ դնե­լու հա­մար: Սա ո՛չ վա­րա­կի կան­խար­գել­ման, ո՛չ էլ ի­րա­վա­կան տե­սան­կյու­նից խե­լա­միտ կամ հա­մա­չափ լու­ծում չի կա­րող լի­նել: Այս ա­մենն ար­վում է զուտ այն բա­նի հա­մար, որ­պես­զի իշ­խա­նու­թյան նե­կա­յա­ցու­ցիչ­ներն ա­սեն, թե «տե­սեք, ինչ­քա՜ն շատ մարդ չի հետևում սահ­ման­ված կա­նոն­նե­րին»: Իսկ նման պատ­կեր ներ­կա­յաց­նե­լու նպա­տա­կը մեկն է՝ մե­ղա­վո­րու­թյու­նը հա­սա­րակ քա­ղա­քա­ցու վրա գցել, բայց ի­րա­վի­ճա­կի միակ պա­տաս­խա­նա­տուն իշ­խա­նու­թյունն է: Մի բան հս­տակ է՝ երբ այս ա­մենն ա­վարտ­վի, բո­լորս էլ հնա­րա­վո­րու­թյուն կու­նե­նանք գնա­հա­տե­լու կա­ռա­վա­րու­թյան ու պատ­կան մար­մին­նե­րի գոր­ծու­նեու­թյունն ու դրա­նից բխող հետևանք­նե­րը։ Որ­պես ընդ­դի­մա­դիր՝ այս փու­լում կարևո­րում եմ են­թարկ­վել պա­րե­տա­տան ու իշ­խա­նու­թյան սահ­մա­նած կա­նոն­նե­րին, որ­քան էլ դրանք անտ­րա­մա­բա­նա­կան լի­նեն։
-Ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան նա­խա­րարն այս օ­րե­րին աչ­քի է ընկ­նում քա­ղա­քա­կան բնույ­թի գրա­ռում­ներ ա­նե­լով ու քա­ղա­քա­կան ու­ժե­րին «դա­սեր տա­լով»: Որ­տե­ղի՞ց նրան այդ­քան ժա­մա­նակ:
-Ար­սեն Թո­րո­սյա­նը, կոմ­պե­տեն­տու­թյան բա­ցա­կա­յու­թյան և մե­ծա­խո­սու­թյան ի­մաս­տով, այս իշ­խա­նու­թյան խոր­հր­դա­նիշն է։ Նրա ան­լուրջ վե­րա­բեր­մուն­քի և ու­շա­ցած քայ­լե­րի հետևանքն է այ­սօր­վա ի­րա­վի­ճա­կը: Ժո­ղովր­դա­վար ցան­կա­ցած երկ­րում ա­ռող­ջա­պա­հու­թյան այս­պի­սի նա­խա­րա­րը աշ­խա­տան­քից ա­զատ­ման դի­մու­մը վա­ղուց էր գրել: Բայց քա­նի որ նրա վե­րա­դա­սը մեծ կար­ծի­քի է իր նա­խա­րա­րի մա­սին և հա­մա­րում է, որ նրա­նից լավ այս ի­րա­վի­ճա­կում ոչ ոք չէր կա­րող կա­ռա­վա­րել, Թո­րո­սյա­նը դեռ կշա­րու­նա­կի պաշ­տո­նա­վա­րել։ Նա­խա­րարն այ­սօր իր քա­ղա­քա­կան հա­կա­ռա­կորդ­նե­րի դեմ ա­վե­լի ջա­նա­սի­րա­բար է պայ­քա­րում, քան հա­մա­վա­րա­կի: Պատ­մու­թյու­նը նման մարդ­կանց չի մո­ռա­նում, ու Թո­րո­սյա­նի ա­նու­նը, կար­ծում եմ, հի­շա­տակ­վե­լու է որ­պես ծայ­րաս­տի­ճան ոչ կոմ­պե­տենտ և հա­մա­վա­րա­կի դեմ պայ­քա­րը ձա­խո­ղած պաշ­տո­նյա­յի։
-Իշ­խա­նու­թյունն ա­սում է՝ մի քն­նա­դա­տեք, պա­տե­րազմ է, չի կա­րե­լի, պետք է մի բռունցք լի­նենք: Իսկ նրանք գի­տակ­ցու՞մ են պա­տե­րազ­մա­կան պա­հի լր­ջու­թյու­նը:
- Իշ­խա­նու­թյան մոտ այդ­պի­սի ամ­պա­գոռ­գոռ հա­մե­մա­տու­թյուն­ներ ա­նե­լը շատ լավ է ստաց­վում։ Հայտ­նի ա­նեկ­դո­տի նմա­նու­թյամբ՝ ընդ­դի­մու­թյա­նը հոր­դո­րում են, թե խն­դիր­նե­րի մա­սին մի՛ բարձ­րա­ձայ­նեք, ո­չինչ մի ա­րեք առ­հա­սա­րակ, այլ ուղ­ղա­կի «թու­լա­ցեք և հա­ճույք ստա­ցեք»: Ե­թե սա պա­տե­րազմ է, ու­րեմն այն սկս­վե­լու պա­հից ի վեր կա­ռա­վա­րու­թյու­նը տա­նուլ է տվել: Տես­նու՞մ եք ռես­տո­րա­նա­յին բիզ­նե­սի ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րի դժ­գո­հու­թյուն­ներն ու ըն­դվ­զում­նե­րը: Նրանք վառ ա­պա­ցույցն են այն բա­նի, որ ձա­խո­ղու­մը ոչ միայն ա­ռող­ջա­պա­հա­կան է, այլ նաև տն­տե­սա­կան։ Ա­ռանց­քա­յին մի շարք ո­լորտ­նե­րում խոր ճգ­նա­ժամ է, ինչն օր օ­րի ա­հագ­նա­նում է, իսկ կա­ռա­վա­րու­թյու­նը հա­մար­ժեք ա­ջակ­ցու­թյուն չի ցու­ցա­բե­րում մարդ­կանց:
-Ար­տա­խոր­հր­դա­րա­նա­կան դաշ­տի ընդ­դի­մա­դիր տար­բեր թևեր ակ­տիվ հայ­տա­րա­րու­թյուն­ներ են ա­նում, քն­նա­դա­տում, իսկ «Լու­սա­վոր Հա­յաս­տա­նը» մի տե­սակ պա­սիվ փու­լի մեջ կար­ծես լի­նի:
-Վեր­ջին եր­կու ամ­սում մեր վար­քագ­ծում շատ բան չի փոխ­վել, հնա­րա­վո­րու­թյան դեպ­քում ա­ռա­ջարկ­ներ ենք ներ­կա­յաց­նում, անհ­րա­ժեշ­տու­թյան դեպ­քում՝ քն­նա­դա­տում, ընդ ո­րում՝ ա­ռար­կա­յա­կան։ Մենք ա­սել ենք, որ քա­ղա­քա­կան հետևանք­նե­րի վե­րա­բե­րյալ խո­սե­լու և գոր­ծե­լու ենք հա­մա­վա­րա­կի ա­վար­տից հե­տո: Ինչ­պես ա­մեն տա­րի, այս ամ­ռա­նը նույն­պես Ազ­գա­յին ժո­ղո­վի «Լու­սա­վոր Հա­յաս­տան» խմ­բակ­ցու­թյան պատ­գա­մա­վոր­ներն այ­ցե­լում են տար­բեր մար­զեր, ծա­նո­թա­նում մարդ­կանց խն­դիր­նե­րի հետ և այլն:
-ԲՀԿ-ն, ՀՅԴ-ն ու «Հայ­րե­նի­քը» միաս­նա­կան թևով են հան­դես գա­լիս, ԼՀԿ-ն ին­չու՞ չմիա­ցավ այդ թի­մին: Նախ­կին­նե­րի հետ հա­մա­գոր­ծակ­ցած ու­ժեր են, դրա՞ հա­մար:
-Գի­տեք՝ սև ու սպի­տա­կի բա­ժա­նու­մը մեզ հա­մար ա­նըն­դու­նե­լի է, և մենք հար­գան­քով ենք վե­րա­բեր­վում այդ ու­ժե­րից յու­րա­քան­չյու­րին, նրանց հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյա­նը։ Պատ­րաստ ենք հա­մա­գոր­ծակ­ցե­լու նրանց հետ, ե­թե այդ հա­մա­գոր­ծակ­ցու­թյան օ­րա­կար­գը հս­տակ, գոր­ծի­քա­կազմն էլ մեկ­մե­կու հա­մար ըն­դու­նե­լի կլի­նի:
-Հա­կա­դար­ձում եք, հաս­կա­նա­լի է, բայց մարդ­կանց մոտ այն տե­սա­կե­տը կա, որ ԼՀԿ-ն իշ­խա­նու­թյա­նը թթու խոսք ա­սել չցան­կա­ցող ընդ­դի­մա­դի­րի դիր­քե­րից է հան­դես գա­լիս: Սահ­մա­նադ­րա­կան դա­տա­րա­նի՝ ԱԺ-ի կող­մից լիա­զո­րու­թյուն­նե­րը դա­դա­րեց­ված ՍԴ դա­տա­վոր­նե­րի հար­ցով ՍԴ դի­մել-չդի­մե­լու հան­գա­ման­քը վկա:
-ՍԴ դի­մե­լու վե­րա­բե­րյալ մեր դիր­քո­րո­շու­մը հս­տակ է՝ վի­ճար­կե­լու ենք մե­ծա­մաս­նու­թյան ի­րա­կա­նաց­րած ա­պօ­րի­նի փո­փո­խու­թյուն­նե­րը և այդ գոր­ծըն­թացն ի­րա­կա­նաց­նե­լու ենք՝ այն որևէ կերպ չկա­պե­լով երկ­րորդ նա­խա­գա­հի դա­տա­վա­րու­թյան հետ: Ե­թե մենք իշ­խա­նու­թյան կամ հա­կա­ռակ թևի պատ­կե­րաց­րած ճա­նա­պար­հով գնա­յինք, ա­պա եր­կու դեպ­քում էլ սխալ թույլ կտա­յինք: Նա­խընտ­րե­ցինք գնալ բա­լան­սա­վոր­ված՝ եր­րորդ ճա­նա­պար­հով, ինչն ու­րի­շի քա­ղա­քա­կան նեղ շա­հե­րին չծա­ռա­յե­լու ճա­նա­պարհն է։ Ո­մանք ծաղ­րում են այդ ճա­նա­պար­հը, քա­նի որ քա­ղա­քա­կա­նու­թյու­նը սև ու սպի­տակ գույ­նե­րով են պատ­կե­րաց­նում: Ե­թե նրանք մտա­ծում են, որ առ­կա եր­կու պա­տե­րից որևէ մե­կին պետք է զար­կել գլու­խը, ա­պա մենք կար­ծում ենք, որ գլու­խը ոչ թե պա­տին խփե­լու, այլ մտա­ծե­լու հա­մար է:
-Լավ, ըն­դու­նենք՝ դուք ուլտ­րա և դա­սա­կան ընդ­դի­մու­թյուն եք, իսկ ու՞ր մնա­ցին դաշ­տի մյուս խա­ղա­ցող­նե­րը:
-Ընդ­դի­մա­դիր դաշտն այժմ փոր­ձում է հաս­կա­նալ ի­րե­րի դա­սա­վո­րու­թյու­նը։ Ո­մանք կար­ծում են, որ իշ­խա­նու­թյան վար­կա­նի­շից ո­չինչ չի մնա­ցել և իս­կա­կան պահն է կոր­ծա­նա­րար հար­ված հասց­նե­լու հա­մար։ Ես, որ­պես մարդ, որ հա­մա­րում է, թե այս իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը սպա­ռել են բա­րե­փո­խում­նե­րի հնա­րա­վոր բո­լոր ռե­սուրս­նե­րը, մտա­ծում եմ՝ իշ­խա­նու­թյու­նը հան­րա­յին ա­ջակ­ցու­թյան ո­րո­շա­կի չա­փա­բա­ժին, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, ու­նի դեռևս, ինչն էլ սա­կայն նրան էլ ա­վե­լի «զոռ­բա» ա­րարք­նե­րի է դր­դում: Այժմ խիստ կարևոր է պա­հը ճիշտ գնա­հա­տել ու բա­ցա­ռել «ֆալշ ստար­տե­րը»: Ե­թե դա­սա­կան ընդ­դի­մու­թյուն ա­սե­լով նկա­տի ու­նեք, թե մենք փո­ղո­ցա­յին պայ­քա­րի մտադ­րու­թյուն­ներ չու­նենք, ա­պա շեշ­տեմ՝ այդ­պես չէ: Պար­զա­պես պետք է ի­րա­վի­ճա­կը ճիշտ գնա­հա­տել և չտր­վել ֆեյս­բու­քյան պրո­պա­գան­դա­նե­րի՝ ո՛չ «նի­կո­լա­կան­նե­րի», ո՛չ էլ «նի­կո­լա­տյաց­նե­րի» թևից։ Ինչ վե­րա­բե­րում է մեր թի­մին, ա­պա պատ­րանք­նե­րով չենք ա­ռաջ­նորդ­վում, հզո­րաց­ման ճա­նա­պարհ անց­նող ուժ ենք, իսկ այդ ճա­նա­պար­հին շտա­պել չի կա­րելի, քան­զի հաղ­թում է զուս­պը, ինք­նավս­տա­հը:

Զրույ­ցը՝
Սևակ ՎԱՐ­ԴՈՒ­ՄՅԱ­ՆԻ

Հեղինակի նյութեր

• Ինչու՞ և ինչպե՞ս
• Աղոթք
• «Հունվարին պարենային մի շարք ապրանքատեսակների գծով երկնիշ գնաճ է գրանցվել»
• Իշխանությունը պայքարում է իր իսկ ծնած երևույթի դեմ
• Բուհի ռեկտոր ընտրողը նախարարն է լինելու
• Աղջիկներս Շուշիում տուն են կորցրել, բայց ամենամեծ կսկիծն այնտեղ մնացած մյուս դստերս շիրիմն է
• Երազել ու թռչել, այո, պետք է, բայց ձեր իշխանությունը բոլորին է թևաթափ անում
• Պատերազմի պատրաստվելը դպրոցական հանդես չէ, որ չհասցնեիք
• Արծրուն Հովհաննիսյանը մեկ բառ պետք է ասեր՝ ներողություն
• «Հայաստանի ու Ադրբեջանի մասով Իրանը փոխել է հռետորաբանությունը»
• Իշխանությունն արտահերթ ընտրության թեման 2-րդ պլան է մղում
• Փաշինյանն ու Ալիևն Շուշիի մասին նույն բանն են ասում
• Լենա Նազարյանին գործուղեք Մառնեուլի
• Ինքնաթագադրված «թաղապետը»
• Դավիթ Տոնոյան՝ մեծ-մեծ «փրթողը»
• Փաշինյանի որևէ նշանակում ո՛չ հուզում, ո՛չ անհանգստացնում է ինձ
• Կոդ Բ-Դ-Խ, վարձով է տրվում 3 հարկանի գոմ Մոնումենտում
• Իշխանությունը Ջհանգիրյանին, աներկբայորեն, ԲԴԽ անդամ կընտրի
• Վիգեն Ստեփանյանի հոգեհանգստին իշխանությունից որևէ ներկայացուցիչ չէր եկել
• Գժվելու բան է՝ իշխանությանն ազգովին 2 օր է համոզում ենք, որ Շուշին հայկական է

Մեկնաբանություններ