Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Զգու­շա­նանք մեր մարմ­նե­ղեն Տա­ճա­րը ա­պա­կա­նե­լուց

Զգու­շա­նանք մեր մարմ­նե­ղեն Տա­ճա­րը ա­պա­կա­նե­լուց
04.10.2019 | 00:07
«Ար­դարև, կեն­դա­նի Աստ­ծու տա­ճար եք դուք, ինչ­պես ա­սաց Աստ­ված. «Պի­տի բնակ­վեմ նրանց մեջ և պի­տի ըն­թա­նամ նրանց մի­ջով և նրանց Աստ­վա­ծը պի­տի լի­նեմ, և նրանք պի­տի լի­նեն Իմ ժո­ղո­վուր­դը» (Բ Կոր. 6; 16):
Ա­ռա­քյա­լի այս խոս­քերն ըն­դգ­ծում են քրիս­տո­նյա­նե­րիս տր­ված բա­ցա­ռիկ շնոր­հը: Աստ­ված Իր բո­լոր ա­րա­րած­նե­րի հա­մար մեծ շնորհ­ներ է պատ­րաս­տել և ա­ռա­տո­րեն բաշ­խում է դրանք` այս կյան­քը զար­դա­րե­լու և լց­նե­լու հա­մար:
Բայց այդ ընդ­հա­նուր շնորհ­նե­րի կող­քին կան բա­ցա­ռիկ շնորհ­ներ, ո­րոնք մար­դուն կա­րող են տր­վել միայն այն պա­րա­գա­յում, երբ նա որ­դե­գիր է դար­ձել Աստ­ծուն: Մկր­տու­թյամբ մար­դուն տր­վող շնորհ­նե­րից վեր­ջի­նը, որ կար­ծես լրումն է նա­խորդ­նե­րի, այս­պի­սին է. «լի­նել ... Տա­ճար Հոգ­ւոյն Սր­բոյ»: Նոր ՈՒխ­տի շնոր­հի տակ ապ­րող քրիս­տո­նյան Կեն­դա­նի Աստ­ծո Տա­ճար լի­նե­լու նվի­րա­կան ի­րա­վունքն է ստա­նում: Այս­պի­սի ի­րա­վունք մար­դուն չեն տվել ո՛չ հին ազ­գե­րը, ո՛չ հին կրոն­նե­րը, և ո՛չ հին լե­զու­նե­րը: Այն չկար նաև Հին ՈՒխ­տում: Միայն Աստ­ծո Որդու Մար­դե­ղաց­մամբ, Չար­չա­րանք­նե­րով, Խա­չե­լու­թյամբ, Մահ­վամբ, Թաղ­մամբ և Հա­րու­թյամբ մար­դը ճա­նա­պարհ գտավ վե­րա­դառ­նա­լու այս պատ­վին ու սր­բու­թյա­նը` Սուրբ Մկր­տու­թյամբ: Մկր­տու­թյու­նը փր­կու­թյան ճա­նա­պարհ է բա­ցում ոչ միայն մեր հո­գու, այլև մարմ­նի հա­մար: Այս շնոր­հով վե­րա­փոխ­վեց մեր ողջ էու­թյու­նը: Աստ­ծո պատ­կե­րը մեր ներ­սում, մեր սր­տե­րի վրա դր­վեց, Քրիս­տոս ա­ներևույթ կեր­պով մտավ և սր­բեց մեր ներ­քին տա­ճա­րը: Նա ե­կավ Աստ­ծուց հե­ռա­ցած մեր վի­ճա­կը փո­խե­լու և մեր տա­ճա­րը մաք­րե­լու հա­մար: Նախ Նա մեր տա­ճա­րը մաք­րեց մեր Մկր­տու­թյամբ: Եվ ա­մեն օր Քրիս­տոս ու­զում է մա­քուր պա­հել մեր տա­ճա­րը Ա­պաշ­խա­րու­թյան մի­ջո­ցով: Իսկ վերջ­նա­կա­նա­պես Նա մեր տա­ճա­րը կմաք­րի Սուրբ Հա­րու­թյան ժա­մա­նակ, երբ մե­ռել­նե­րի հա­մընդ­հա­նուր Հա­րու­թյուն կլի­նի: Բայց այդ մաք­րե­լը մեր հա­մա­ձայ­նու­թյամբ և գոր­ծակ­ցու­թյամբ պետք է լի­նի: Սո­ղո­մո­նյան Տա­ճա­րի մաք­րե­լու խոր­հր­դով Քրիս­տոս մեզ ևս պի­տի մաք­րի մեղ­քի հնու­թյու­նից:
Բարձ­րյալն Աստ­ված նախ­կի­նից բո­լո­րո­վին տար­բեր մի նոր բնա­կա­վայր, նոր սր­բա­րան, նոր տա­ճար ընտ­րեց` մար­դու սիր­տը, ո­րը նրա (մար­դու) հա­մար մեծ զո­րու­թյուն և մխի­թա­րու­թյուն ե­ղավ: Այս­պի­սով, Աստ­ծո սր­բա­րա­նը մարդն է, և մեկ տե­սակ Տա­ճար` մար­դու մար­մի­նը: Այս կեն­դա­նի և ան­մահ Տա­ճա­րի ա­ղո­թա­վոր փա­ռա­բա­նի­չը մար­դու հո­գին է, սիր­տը սուրբ սե­ղանն է, խն­կոց ա­նու­շա­հո­տու­թյունն էլ առ Աստ­ված ե­ղած սր­տա­գին զգաց­մունք­ներն են: Աստ­ծո սահ­մա­նած մեկ օ­րում կկոր­ծան­վեն տիե­զեր­քի բո­լոր տա­ճար­նե­րը, բայց կեն­դա­նի տա­ճար­նե­րը կմ­նան կան­գուն, քան­զի տիե­զեր­քը ստեղծ­ված է մար­դու հա­մար, մար­դը` Աստ­ծու: Եվ մար­դու հա­մար այս հան­գա­ման­քից ա­վե­լի բարձր կա­տա­րե­լու­թյուն, պա­տիվ և մխի­թա­րու­թյուն չկա: Աստ­ված մեր մեջ է, մեր ներ­սում է բնակ­վում. Նա ոչ միայն ա­ներևու­թա­պես մեզ հետ է` մեզ մոտ, ոչ միայն խոր­հր­դա­վոր րո­պե­նե­րին մեզ հս­կում է, այլև մեր մար­մի­նը Նրա Տա­ճարն է: Ի՜նչ փա­ռա­վոր մե­ծու­թյուն է սա, ի՜նչ շքեղ ժա­ռան­գու­թյուն:
Հո­գին, որ ըն­դու­նում է Աստ­ծուն իր մեջ, Նրա հետ շփ­ման մի­ջո­ցով դառ­նում է Աստ­ծո Տա­ճար: Եվ սա աս­վում է ոչ միայն բո­լո­րի ընդ­հան­րու­թյան մա­սին, այլև ա­մեն հա­վա­տա­ցյա­լի հա­մար ա­ռան­ձին-ա­ռան­ձին. երբ մար­դու հո­գին և միտ­քը բժշկ­վում են մեղ­քի ախ­տա­հա­րու­թյու­նից, միա­նում են Աստ­ծո հետ: Այդ­ժամ քրիս­տո­նյան սե­փա­կան փոր­ձով է հաս­կա­նում և ճա­նա­չում Սուրբ Գր­քում աս­վա­ծը. «Դուք Աստ­ծու Տա­ճար եք»: Մեծ է այս ար­ժա­նի­քը քրիս­տո­նյա­յի հա­մար. սրա­նում է ամ­բող­ջա­նում նրա ա­նընդ­հատ ձգ­տու­մը` չառ­նչ­վել ան­մա­քուր մարդ­կանց, հատ­կա­պես` ան­հա­վատ­նե­րի հետ, որ­պես­զի չպղծ­վի Աստ­ծո Տա­ճա­րը: Քրիս­տո­սի և բե­լիա­րի միջև (այ­սինքն` նրանց գոր­ծե­րի) ո՛չ մի ընդ­հան­րու­թյուն չկա, այդ պատ­ճա­ռով էլ քրիս­տո­նյա­յի և չա­րա­գոր­ծի միջև (այ­սինքն` նրանց գոր­ծե­րի ու ըն­թաց­քի) ոչ մի ընդ­հան­րու­թյուն չպի­տի լի­նի: «Դուք Աստ­ծու Տա­ճար եք». այս խոս­քե­րը աս­վում են ոչ թե մար­դա­հա­ճու­թյուն ա­նե­լու հա­մար, այլ ներ­կա­յաց­նե­լու հա­մար այն ի­րա­կա­նու­թյու­նը, որ շր­ջա­պա­տում է քրիս­տո­նյա­յին: Հի­շա­տա­կե­լով իր խոս­քե­րը հաս­տա­տող սուր­բգ­րա­յին խոս­քե­րը (Ղևտ. 26; 12), ա­ռա­քյա­լը կար­ծես ա­մեն քրիս­տո­նյա­յի հար­ցադ­րում է ա­նում. «Ե­թե դու Աստ­ծու Տա­ճար ես, ին­չու՞ ես ա­մեն պատ­ճա­ռով վա­զում մեղ­սա­սի­րու­թյան մե­հյան­նե­րը, այդ­պի­սի ա­րար­քը ար­դյո՞ք ներ­ման է ար­ժա­նի. մտա­ծի՛ր, թե Ով է ապ­րում քո մեջ և ար­ժա­նի՛ ե­ղիր Նրան»: Ան­հա­վատ­նե­րը կուռ­քե­րի մե­հյան­ներն են, կամ էլ հենց ի­րենք` կուռ­քե­րը: Իսկ հա­վա­տա­ցյալ­նե­րը Աստ­ծո Տա­ճար են. ոչ այն աստ­ված­նե­րի, ո­րոնց մա­սին շա­տա­խո­սում են ան­հա­վատ­նե­րը, այլ Կեն­դա­նի Աստ­ծու: Քրիս­տոս քա­րո­զում է զգու­շա­նալ բե­լիա­րից, որ ի­րեն աստ­ծու տեղ է դնում: Հա­վա­տա­ցյալ­նե­րին Նա հա­վի­տե­նա­կան կյանք խոս­տա­ցավ, որ­պես­զի նրանք, մեր­ժե­լով հա­վա­տու­րա­ցու­թյու­նը, խու­սա­փեն ան­հա­վա­տու­թյան մո­լո­րու­թյու­նից: Ար­գե­լեց պաշ­տել կուռ­քե­րին, ո­րով­հետև Աստ­ծու Տա­ճա­րի հա­մար դրանք թշ­նա­մա­կան են: Ո­չինչ այն­քան վնա­սա­կար չէ քրիս­տո­նյա­յի հա­մար, որ­քան կուռ­քե­րը, ո­րով­հետև դրանք ստի­պում են հե­ռա­նալ Աստ­ծու Տա­ճա­րից: Պետք է մենք ևս նա­խան­ձախն­դիր լի­նենք Աստ­ծու Տա­ճա­րը մա­քուր պա­հե­լուն:
Ցա­վոք, մենք հա­ճախ ան­տար­բեր ենք լի­նում այդ հար­ցում: Աստ­ված նա­խընտ­րում է բնակ­վել մարդ­կանց սր­տե­րում, այ­նինչ այ­սօր այդ սր­տե­րը ա­վեր­ված են ան­տար­բե­րու­թյամբ ու ա­պա­կան­ված մեղ­քով, իսկ Տե­րը` վտա­րան­դի: Այ­սօր մար­դու հա­մար իր մար­մի­նը դար­ձել է ան­վերջ հա­ճույք­ներ վա­յե­լե­լու մի բութ գոր­ծիք, որ կորց­րել է Աստ­ծու որ­դեգ­րու­թյամբ ստա­ցած իր պա­տիվն ու նշա­նա­կու­թյու­նը: Մար­դիկ պա­րար­տաց­նում են մե­հյան­նե­րի վե­րած­ված ի­րենց մար­մին­նե­րը, իսկ Աստ­ծու Հո­գուն չեն նկա­տում: Չա­րը բա­ժա­նում է մար­դու հո­գին Աստ­ծուց, այ­նինչ այդ հո­գու հա­մար Աստ­ված իր կյանքն է տվել: Իսկ Աստ­ծուց հե­ռա­ցած ապ­րե­լը ա­մե­նա­մեծ մեղ­քե­րից մեկն է: Աստ­ծու ներ­կա­յու­թյան վայր դարձ­նե­լու փո­խա­րեն մեր տա­ճար­նե­րը վե­րա­ծում ենք ա­մեն տե­սակ պղ­ծու­թյան ու չա­րի­քի պա­հես­տի: Նա­յե­ցե՛ք, տե­սե՛ք, թե ի՜նչ նա­խան­ձա­վոր կուռ­քեր կան այն­տեղ կան­գուն, ի՜նչ այ­լան­դակ ա­նա­սուն­նե­րի, սո­ղուն­նե­րի շա­չյուն է լս­վում այն­տեղ, սր­բու­թյան, ար­դա­րու­թյան շնոր­հի փո­խա­րեն հեշ­տու­թյան, ցան­կու­թյան ի՜նչ բուր­վառ­ներ կան: Տե­սե՛ք, թե Աստ­ծո ներ­կա­յու­թյամբ ի՜նչ ան­վա­յել խոր­հուրդ­ներ և մտա­ծում­ներ կան: Տե­սե՛ք` հպար­տու­թյան, ամ­բար­տա­վա­նու­թյան, ա­տե­լու­թյան ի՜նչ սե­ղան­ներ կան կանգ­նեց­ված, տե­սե՛ք` բա­րո­յա­կան մար­դաս­պա­նու­թյան, ա­նաս­նա­կան ցան­կու­թյուն­նե­րի, ան­բա­րո­յա­կան կյան­քին հա­տուկ ի՜նչ ո­գի­ներ կան այն­տեղ բազ­մած: Աստ­ծու Հո­գին այլևս չի գա­լիս և չի օթևա­նում մեր տա­ճար­նե­րում: Իսկ ա­ռա­քյա­լը մեզ խս­տու­թյամբ զգու­շաց­նում է. «Ե­թե մեկն Աստ­ծու տա­ճարն ա­պա­կա­նի, Աստ­ված էլ նրան պի­տի ա­պա­կա­նի. ո­րով­հետև սուրբ է Աստ­ծու տա­ճա­րը, որ դուք եք» (Ա Կոր. 3:17):
ՈՒ­րեմն, մաք­րենք մեր ներ­սը ա­մեն տե­սակ աղ­տե­ղու­թյու­նից, լի­նենք նա­խան­ձախն­դիր Աստ­ծու Տա­ճա­րի մաք­րու­թյան ու սր­բու­թյան հա­մար: Աշ­խա­տենք, որ աստ­վա­ծա­հա­ճո լի­նեն մեր սր­տե­րը` իբրև Տի­րոջ բնա­կա­րան: Զգու­շա­նանք մեր մարմ­նե­ղեն Տա­ճա­րը ա­պա­կա­նե­լուց, Աստ­ծո ար­դա­րու­թյու­նը մեր ա­ռա­քի­նու­թյու­նը դարձ­նենք, Նրա սր­բու­թյու­նը մեր օ­րեն­քը հա­մա­րենք և Կեն­դա­նի Աստ­ծու Տա­ճար լի­նենք:
Ա­ղո­թենք Սուրբ Ներ­սես Շնոր­հա­լու հետ` ա­սե­լով.
Նո­րո­գող հնու­թեանց,
Նո­րո­գեա՛ և զիս,
Նո­րոգ զար­դա­րեա՛: Ա­ՄԵՆ:
Սի­սիա­նի տա­րա­ծաշր­ջա­նի հոգևոր հո­վիվ`
Տեր Պարգև քա­հա­նա ԶԵՅ­ՆԱ­ԼՅԱՆ
Դիտվել է՝ 2218

Մեկնաբանություններ