Նիկոլ Փաշինյանի հրապարակած «Խաղաղության խաչմերուկը» մշտապես քննարկել և փորձել են կյանքի կոչել բոլոր իշխանությունները: Այժմ այս ծրագիրը քիչ իրատեսական է, քանի որ տարածաշրջանի երկրները արդեն իսկ կառուցել են կամ կառուցում են Հայաստանը շրջանցող ենթակառուցվածքներ:

Ակնհայտ է, որ ՀԱՊԿ և ԵԱՏՄ կառույցները որոշ ժամանակ անց կորցնելու են իրենց արդիականությունը, և դրանց գոյությունը ինքնին կդառնա անիմաստ։

Կոալիցիայում միավորված մի շարք հասարակական կազմակերպություններ սեպտեմբերի վերջին հանդես են եկել համատեղ կոչով, որտեղ ներառված են հայ-ռուսական հարաբերությունների ապակայունացմանն ուղղված պահանջներ։ Պահանջների թվում են ռուսական հեռուստառադիոհեռարձակումն անջատելու, ինչպես նաև Հայաստանում 102-րդ ռուսական ռազմակայանի տեղակայման և երկրից ՌԴ ԶՈՒ ստորաբաժանումների դուրսբերման վերաբերյալ բոլոր պայմանավորվածությունները խզելու կոչերը։ Այս ՀԿ-ների հիմնական թեզերից մեկն արմատական շրջադարձն է դեպի Արևմուտք և Ռուսաստանի հետ, առանց այն էլ վատթարացող հարաբերությունների միտումնավոր թուլացումը։

Հայաստանում մեկ օրով է պետք ապրել. վաղը կամ մեկ ժամ հետո չես իմանա գլխիդ ի՞նչ կգա։

Ցավալին այն է, որ հայ քաղաքական էլիտան, որպես կանոն, Երրորդ Հանրապետության ողջ ժամանակաընթացքում երբեք չկարողացավ կողմնորոշվել և կանխատեսել: Ներքաղաքական պայքարը միշտ ընթանում էր դատարկ պաթոսով, կեղծ հայրենասիրությամբ՝ 19-րդ դարի ֆիդայական լոզունգներով կամ էլ վիլսոնասիրությամբ ու ռուսասիրությամբ:

Դարվի՜ն, Դարվի՜ն, Դարվի՜ն, զուր անցավ ողջ կյանքդ, քո թեորիան չիրականացավ։ «Գոյության կռիվդ» սուտ բան է եղել։

Աշխարհակարգը չի կարող փոխվել առանց Մերձավոր Արևելքում ուժային բալանսի փոփոխության, իսկ այնտեղ այն, ինչ հողի վրա է, նույնչափ հողի տակ է՝ բառիս բուն ու փոխաբերական բոլոր իմաստներով:

Մի դիտարկում անեմ, որը վերաբերում է ռուսական առաջին ալիքի հեռարձակած հաղորդմանը, Հայաստանի ոչ բարով վարչապետ կոչեցյալի մասին:

Հայաստանի Հանրապետության արտաքին քաղաքական կուրսի տեղաշարժը չի կարող կատարվել մեկ անձի որոշմամբ ու նրա կողմից առաջնային մանդատ չունենալու ներկա պարագայում, պառլամենտական կառավարման ձևի պայմաններում։

ՀՀ իշխանությունների կողմից արցախցիների կապույտ անձնագրերն ամբողջ ծավալով (արցախցիների՝ ՀՀ քաղաքացի լինելը) ընդունելուց հրաժարումը ոչ միայն նրանց նկատմամբ պետության ներքին պարտավորություններից հրաժարում է, այլև հստակ ուղերձ է Ադրբեջանին, որ ՀՀ իշխանությունները պատրաստ են աչք փակել արցախցիների նկատմամբ այդ երկրի կողմից ցանկացած իրավական ոտնձգության վրա՝ աշխարհի բոլոր երկրներում, ուր կհասնեն Ադրբեջանի ձեռքերը: