Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

«Ինձ հա­մար Փա­կու­ղին նույն­քան գե­ղե­ցիկ է, որ­քան Օվ­կիա­նո­սը»

«Ինձ հա­մար Փա­կու­ղին նույն­քան գե­ղե­ցիկ է, որ­քան Օվ­կիա­նո­սը»
24.09.2019 | 01:08

Ա­ՐԱՄ Ա­ՎԵ­ՏԻ­ՍԻ հետ զրու­ցել ենք նրա` քա­ղա­քին նվիր­ված «Ճար­տա­րա­պե­տա­կան մու­տա­ցիա» վե­պի մա­սին:

-Ա­րամ, ով­քե՞ր են քա­ղա­քի ճար­տա­րա­պե­տա­կան մու­տա­ցիա­յի մե­ղա­վոր­նե­րը:
-Այն մար­դիկ, ով­քեր քա­րա­ցան ի­րենց ճար­տա­րա­պե­տու­թյան մեջ և այդ­պես էլ չու­նե­ցան ներ­քին մե­տա­մոր­ֆոզ­ներ:
-Դուք ու­զում եք փախ­չել քա­ղա­քից, բայց ա­տում եք բնու­թյու­նը: Սա փա­խուստ է ինք­ներդ Ձեզ­նի՞ց:
-Ես չեմ ու­զում մտ­նել բնու­թյան մեջ և դեմ առ դեմ դուրս գալ իմ Գա­զա­նի հետ, բայց մնա­լով քա­ղա­քում` ես նրան ա­մեն օր հան­դի­պում եմ վան­դա­կում՝ ան­կյու­նին սեղմ­ված: Այդ­պի­սի Գա­զա­նը ա­վե­լի վտան­գա­վոր է. նա ա­մեն ին­չի պատ­րաստ է: Իսկ ա­զա­տու­թյան մեջ ես նրան չեմ կա­ռա­վա­րի և ու­ժաս­պառ կվա­զեմ նրա հետևից՝ ճա­նա­պար­հին կորց­նե­լով բո­լոր շղ­թա­ներս: Շա­տե­րը մեզ­նից, ո­չինչ չի­մա­նա­լով ի­րենց ներ­սի Գա­զա­նի մա­սին, ապ­րում են քա­ղա­քում, ապ­րում ա­ռանց ներ­քին զսպ­վա­ծու­թյան ու հար­գան­քի, և եր­բեմն ինձ թվում է, թե մի մեծ Գա­զա­նա­նո­ցում եմ ապ­րում: Գա­զա­նա­նոց, որ­տեղ ես սպա­սում­ներ չու­նեմ: Գա­զա­նը կար­դում է, բայց աչ­քի պո­չով ա­նընդ­հատ նա­յում ժա­մա­ցույ­ցին, նա սպա­սում է, թե երբ կբե­րեն իր կե­րը: ՈՒ­տե­լի­քին սպա­սող ստա­մոք­սը չի կա­րող գրա­կա­նու­թյուն մար­սել:
-«Սկ­սե­ցի կար­դալ և հե­տո, երբ ան­ցավ գլ­խա­ցավս, հաս­կա­ցա, որ այս պատմ­ված­քը ես եմ գրել»: Ի­րա­կա­նում ի՞նչ եք զգում Ձեր գոր­ծերն ըն­թեր­ցե­լիս:
-Ես զգում եմ, որ դեռ շատ սե­րունդ­նե­րի գլ­խա­ցա­վեր պի­տի գան ու անց­նեն, մինչև նրան­ցից ինչ-որ մե­կը մի օր պա­տա­հա­կան կզ­գա, որ հա­ճույք է ստա­նում իմ գր­քե­րից: Կամ չի զգա: Այդ ժա­մա­նակ ինձ հա­մար միևնույն կլի­նի: Իսկ հի­մա գլ­խա­ցա­վը թող լի­նի միակ զգա­ցո­ղու­թյու­նը, որ հա­մա­հունչ կքայ­լի գր­քե­րիս հետ: Նա կլի­նի մի պատ, որ ա­ռանձ­նաց­նում է իմ մտ­քե­րը ժա­մա­նա­կա­կից­նե­րիցս: Գլ­խա­ցա­վը լավ ազ­դակ է: Նա քեզ հի­շեց­նում է, ինչ­պես յու­րա­քան­չյուր ցավ, որ մի բան այն չէ քո մեջ կամ շր­ջա­պա­տում:
-«Գրե­լը հիաս­թա­փու­թյան վեր­ջին աս­տի­ճանն է»: Ինձ թվում էր՝ հիաս­թա­փու­թյու­նից կա­րող է մեռ­նել գրա­կա­նու­թյու­նը:
-Չէ, հա­կա­ռա­կը, գրա­կա­նու­թյու­նը մեռ­նում է եր­ջան­կու­թյու­նից, ինք­նա­բա­վու­թյու­նից և այլն: Դա­տար­կու­թյու­նը ան­սահ­ման տա­րա­ծու­թյուն է, ո­րի վրա դու ու­զում ես նկա­րել: Դա­տար­կու­թյու­նը հա­վա­սար է սպի­տակ թղ­թին: Պի­տի զրո­յա­նաս: Դա­տար­կու­թյու­նը դա­տար­կու­թյուն է ծնում, ա­յո, ո­րով­հետև ի՞նչ է գրա­կա­նու­թյու­նը, ե­թե ոչ դա­տար­կու­թյուն: Բայց դա այն դա­տար­կու­թյունն է, ո­րում եր­ջան­կու­թյուն ես զգում և ո­րում ինք­նա­բավ ես:
-«Քա­ղա­քը ո­չինչ է ա­ռանց իմ ե­սի»: «Քա­ղա­քը ո­չինչ է թե­կուզ իմ ե­սով»: Դուք սի­րում եք հա­կադր­վե՞լ ինքներդ Ձեզ, թե՞ սրանք բա­ռա­խա­ղեր են, ո­րոնք նաև փա­կու­ղի­ներ են:
-Ան­վա­նեք ինչ­պես ու­զում եք, կարևո­րը նրան­ցում ճշ­մար­տու­թյուն լի­նի: Ինձ հա­մար Փա­կու­ղին նույն­քան գե­ղե­ցիկ է, որ­քան Օվ­կիա­նո­սը:
-«2800 տա­րի է, ինչ այս քա­ղա­քը չկա, և դու գի­տե՞ս գո­նե մե­կին, որ դա նկա­տել է»: Դուք գրում եք Ոչն­չի՞ մա­սի, գո­յու­թյուն չու­նե­ցող քա­ղա­քի, ո­րի ա­նու­նը Քա­ղաք է:
-Ես գրում եմ իմ մա­սին, ո­րի ա­նու­նը այ­սօր գու­ցե Ո­ՉԻՆՉ է: Բայց այդ Ո­ՉԻՆ­ՉԸ ինձ հա­մար ա­վե­լի հե­տաքր­քիր է, քան նրան շր­ջա­պա­տող ան­գույն ի­րա­կա­նու­թյու­նը: Ի­րա­կա­նու­թյու­նը, որ ՈՉՆ­ՉԻ մեջ ո­չինչ չի տես­նում: Նրա մտ­քով նույ­նիսկ չի անց­նում, որ այդ­պի­սի ՈՉՆ­ՉՈՒ­ԹՅՈՒՆ­ՆԵՐՆ են ի­մաս­տա­վո­րում իր վաղ­վա օ­րը:
Զրույցը` Ար­մի­նե ՍԱՐԳ­ՍՅԱ­ՆԻ

Դիտվել է՝ 4127

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ