Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Բո­լոր դեպ­քե­րում պի­տի ա­սել՝ բա­րի գա­լուստ, «Էն­ֆիլդ»

Բո­լոր դեպ­քե­րում պի­տի ա­սել՝  բա­րի գա­լուստ, «Էն­ֆիլդ»
21.02.2020 | 02:02

Ըն­թա­ցիկ շա­բա­թով տր­վեց Չեմ­պիոն­նե­րի լի­գա­յի փլե­յօ­ֆյան հան­դի­պում­նե­րի մեկ­նար­կը: Ճիշտ է, թե­պետ եվ­րո­պա­կան ֆուտ­բո­լա­յին գեր­տե­րու­թյուն­նե­րի ա­ռաջ­նու­թյուն­նե­րը մեզ բարձր ֆուտ­բո­լի հետ հան­դիպ­ման հա­ճույ­քից չեն զր­կել, սա­կայն, բո­լոր դեպ­քե­րում, Չեմ­պիոն­նե­րի լի­գան մի այլ կար­գի բան է, կր­քե­րի մի այլ կար­գի բա­խում: Ա­կում­բա­յին ֆուտ­բո­լի այս թիվ մեկ խա­ղար­կու­թյան մեկ ու­թե­րորդ եզ­րա­փակ­չի ա­ռա­ջին չորս հան­դիպ­ման ար­դյունք­ներն ար­դեն ու­նենք, չորսն էլ մի քա­նի օ­րից կու­նե­նանք, սա­կայն ար­դեն իսկ ա­նակն­կալ­նե­րի, ապ­րած սուր զգա­ցո­ղու­թյուն­նե­րի պա­կաս չու­նենք:

«ԱԹ­ԼԵ­ՏԻ­ԿՈ»-«ԼԻ­ՎԵՐ­ՊՈՒԼ»
Սա մր­ցու­մա­յին ա­ռա­ջին օր­վա ա­ռա­ջին դի­մա­կա­յու­թյունն էր, ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րով հա­րուստ ծայր առ­նող շա­րա­նի սկիզ­բը: Հիմ­նա­կան կազ­մի հետ խն­դիր­ներ ու­նե­ցող մադ­րի­դյան ա­կում­բը ու­ժե­րը չա­փե­լու էր ֆան­տաս­տիկ մար­զա­վի­ճա­կում գտն­վող «Լի­վեր­պու­լի» հետ, ո­րի` ներ­քին ա­ռաջ­նու­թյու­նում չեմ­պիոն դառ­նալն օ­րե­րի խն­դիր է, քա­նի որ այն­քան բա­ցա­հայտ է գե­րա­զան­ցու­թյու­նը մյուս­նե­րի հան­դեպ: Իսկ ե­թե սրա կող­քին մեզ մի փոքր նե­ղու­թյուն տանք հի­շե­լու, որ պրե­միեր լի­գան եվ­րո­պա­կան ֆուտ­բո­լա­յին գեր­տե­րու­թյուն­նե­րի թա­գի վրա ե­ղած ա­մե­նա­վառ ա­դա­մանդն է (ա­կանջդ կան­չի, քո երբևէ գո­յու­թյուն ու­նե­ցած ԱԼՄ-ով եր­գե­լու քիչ թե շատ շնորհք ու­նե­ցած յու­րա­քան­չյուր մե­կի ա­դա­մանդ հռ­չա­կող Տիգ­րան Կա­րա­պե­տյան), ակն­հայտ է դառ­նում, որ այդ գե­րա­զան­ցու­թյու­նը միայն կղ­զու ներ­կա­յաց­րած ա­կումբ­նե­րով չի սահ­մա­նա­փակ­վում:
Ան­կեղծ լի­նենք, այս դի­մա­կա­յու­թյու­նում խն­դիր­ներ ու­նե­ցող կող­մը, գո­նե մեր պատ­կե­րաց­մամբ, միան­շա­նակ պի­տի «Աթ­լե­տի­կոն» լի­ներ, որ­քան էլ ու­նի հարկ ե­ղա­ծից ան­գամ ա­վե­լի հա­մառ թի­մի հա­մա­րում: Հան­դիպ­ման ել­քը ո­րո­շել է ան­կյու­նա­յի­նի խա­ղար­կու­մից տան­տե­րե­րի խփած ա­րագ գո­լը: Գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի հե­տա­գա ըն­թացքն այն­պի­սին չի ե­ղել, որ ա­սենք ան­ցել է լի­վեր­պուլ­ցի­նե­րի բա­ցա­հայտ գե­րա­զան­ցու­թյամբ, մա­նա­վանդ որ այդ­պես էլ չտե­սանք նրանց կող­մից մր­ցակ­ցի դար­պա­սին ուղղ­ված գեթ մեկ դի­պուկ հար­ված, իսկ պար­զից էլ պարզ է, որ գոլ խփե­լու հա­մար նախ պի­տի դար­պա­սի գտն­վե­լու ստույգ տե­ղը քեզ հա­մար հս­տա­կեց­նես:
Մի կողմ դնենք, որ տևա­կան դա­դա­րից հե­տո «Լի­վեր­պու­լը» կրեց ա­ռա­ջին պար­տու­թյու­նը: Խո­շոր հաշ­վով սա այն­քան էլ էա­կան չէ, քան­զի միշտ էլ ինչ-որ մի պա­հից ցան­կա­ցած բան իր վերջն ու­նե­նում է: Այս պար­տու­թյու­նից ող­բեր­գու­թյուն չի կա­րե­լի սար­քել նաև այն ա­ռու­մով, որ կա երկ­րորդ հան­դիպ­ման գոր­ծո­նը, ու «Էն­ֆիլ­դում», հա­մար­ձակ­վենք գու­շա­կել, Յուր­գեն Կլո­պի սա­նե­րը այն կար­գի կրա­կի հե­ղեղ են թա­փե­լու մադ­րիդ­ցի­նե­րի գլ­խին, որ, ժո­ղովր­դի ա­սա­ծի պես, մայ­րը մա­նուկ է ու­րա­նա­լու, Լի­վեր­պուլն էլ Սո­դոմ-Գո­մոր է հի­շեց­նե­լու:
Այս ա­մե­նը լի­նե­լու է, հար­կավ լի­նե­լու է, սա­կայն ան­կաս­կած է, որ մադ­րի­դյան բա­խու­մից հե­տո, ար­դեն իսկ հան­դեր­ձա­րա­նի ճա­նա­պար­հին, Կլո­պը յու­րա­քան­չյուր խա­ղա­ցո­ղից, իսկ որ ա­վե­լի ճիշտ է, ի­րեն ծի­ծա­ղի թի­րախ դարձ­րած յու­րա­քան­չյու­րից յոթ զոլ կա­շի է քեր­թե­լու: Ե­թե որևէ մե­կը կաս­կա­ծում է ա­սա­ծիս, կա­րող է խա­ղի հե­տա­հա­յա­ցում տես­նել, թե գեր­մա­նա­ցի մաս­նա­գե­տի աչ­քե­րի բնե­րից ոնց էին ար­դեն իսկ վայ­րի վա­յել­քի մեջ խե­նեշ ծիկ­րա­կում սա­տա­նա­նե­րը, իսկ որ Կլո­պի մեջ մշ­տա­կան բնա­կու­թյամբ ապ­րում են սա­տա­նա­ներ, վկա­յել է ոչ միայն ին­քը, այլև այդ մա­սին ա­ռար­կայ­նո­րեն գի­տեն նրա սա­նե­րը:
«ԲՈ­ՐՈՒ­ՍԻԱ»-«ՊԱ­ՐԻ ՍԵՆ ԺԵՐ­ՄԵՆ»
Սուր հար­ձա­կո­ղա­կան ֆուտ­բոլ դա­վա­նող այս թի­մե­րը հան­դի­սա­տե­սին էա­պես հիաս­թա­փեց­րին ա­ռա­ջին խա­ղա­կե­սում ցու­ցադ­րած խա­ղով, ո­րը ցան­կա­ցած մեկ այլ խա­ղար­կու­թյան դի­մա­կա­յու­թյուն կա­րող էր հի­շեց­նել, բայց ոչ եր­բեք Չեմ­պիոն­նե­րի լի­գա­յի, ո­րի ան­վան հի­շա­տա­կումն իսկ հզոր կր­քեր է են­թադ­րում: Ինչևէ: Ի­րա­կան պայ­թյու­նը ե­ղավ հան­դիպ­ման վաթ­սու­նե­րորդ րո­պեից, ու ֆուտ­բո­լա­սե­րը շունչ քա­շե­լու ժա­մա­նակ այդ­պես էլ այլևս չու­նե­ցավ: Խա­ղը վե­րած­վեց թեժ օ­ջա­խի վրա դրած քլթքլ­թա­ցող կաթ­սա­յի, ո­րի կա­փա­րի­չը տիե­զե­րա­կան եր­րորդ ա­րա­գու­թյուն հա­վա­քած հր­թի­ռի էր վե­րած­վե­լու:
Ա­ռա­ջի­նը պոռթ­կա­ցին գեր­մա­նա­ցի ֆուտ­բո­լիստ­նե­րը, ու կր­կին փայ­լեց նրանց նոր ձեռք­բե­րու­մը՝ 19-ա­մյա նոր­վե­գա­ցի Էր­լինգ Հո­լան­դը, որն ար­դեն իսկ վաս­տա­կել է գոլ-մե­քե­նա ան­վա­նու­մը: Նա պար­զա­պես գն­դա­կը մխր­ճեց փա­րիզ­ցի­նե­րի դար­պա­սը: Հյու­րե­րը եր­կար չս­պա­սեց­րին: Աջ եզ­րում մր­ցակ­ցի միան­գա­մից եր­կու ֆուտ­բո­լիստ «ծա­մե­լուց» հե­տո Մբա­պեն գն­դա­կը կա­խեց տու­գա­նա­յին հրա­պա­րա­կի վրա, իսկ Նեյ­մարն ա­ռանց հա­պա­ղե­լու ա­րեց իր գոր­ծը:
Սա­կայն սրա­նով կր­քերն ըն­դա­մենն ա­վե­լի թե­ժա­ցան: Րո­պե­ներ ա­ռաջ խա­ղա­դաշտ ե­լած Ջո­վա­նի Ռեյ­նան՝` դորտ­մունդ­ցի­նե­րի մի նոր ե­րի­տա­սարդ, տա­ղան­դա­վոր ձեռք­բե­րում, Կի­լիան Մբա­պեի ծա­նոթ օ­րի­նա­կով եզ­րից գն­դա­կը կա­խեց տու­գա­նա­յի­նի վրա, ու Հո­լան­դը դի­մա­հար հար­վա­ծով պար­զա­պես գն­դա­կա­հա­րեց ֆրան­սիա­ցի­նե­րի դար­պա­սը: Հար­վածն այն­քան հրե­շա­վոր ու­ժի էր, գն­դակն այն­քան ակն­թար­թա­յին հայ­տն­վեց դար­պա­սում ու դուրս մղ­վեց այն­տե­ղից, որ հի­շեց­րեց դար­պա­սա­ձո­ղից անդ­րա­դար­ձի: Սա նոր­վե­գա­ցու ար­դեն երկ­րորդ գոլն էր Չեմ­պիոն­նե­րի լի­գա­յում ու այն­պի­սի հե­ղի­նա­կա­վոր մր­ցակ­ցի հետ խա­ղում, որ­պի­սին «Պա­րի Սեն Ժեր­մենն» է:
Այս­տեղ մի­ջան­կյալ նկա­տենք, որ Հո­լան­դը դար­ձավ աշ­խար­հում ա­ռա­ջին ֆուտ­բո­լիս­տը, ո­րը Չեմ­պիոն­նե­րի լի­գա­յի նույն մր­ցաշր­ջա­նի խա­ղար­կու­թյու­նում հան­դես է ե­կել միան­գա­մից եր­կու թի­մում (նրան այդ հնա­րա­վո­րու­թյու­նը տվել է ան­ցած տար­վա­նից փոխ­ված օ­րեն­սդ­րու­թյու­նը. նախ­կի­նում ֆուտ­բո­լիս­տը ձմե­ռա­յին տրանս­ֆե­րա­յին պա­տու­հա­նում կա­րող էր փո­խել թի­մը, սա­կայն իր նոր թի­մի կազ­մում Չեմ­պիոն­նե­րի լի­գա­յի խա­ղար­կու­թյու­նում հան­դես գա­լու ի­րա­վունք չու­ներ):
77-րդ րո­պեին հետևած դար­պա­սի այս գրավ­ման հետևանք­ներն ար­դեն իսկ ե­րեք րո­պեից կա­րող էին չե­զո­քաց­նել ֆրան­սիա­ցի­նե­րը, սա­կայն Նեյ­մա­րի հար­վածն իր վրա ըն­դու­նեց դար­պա­սա­ձո­ղը: Կր­քերն այս մր­ցակ­ցու­թյու­նում ե­ռա­ցել են մինչև հան­դիպ­ման վեր­ջին վայր­կյա­նը, սա­կայն բուն խնդ­րի հան­գու­ցա­լու­ծու­մը թողն­վել է մար­տի 11-ին, երբ կող­մե­րը մի ան­գամ էլ կել­նեն ի­րար դեմ՝ վերջ­նա­կա­նա­պես պար­զե­լու, թե ով է ի­րեն­ցից զո­րե­ղը:
«ՏՈ­ՏԵՆ­ՀԵՄ»-«ԼԱՅՊ­ՑԻԳ»
Նոր հե­ծա­նիվ հայտ­նա­գոր­ծե­լու պա­տի­վը չենք ու­նե­նա, ե­թե ա­սենք, որ ստորև ներ­կա­յաց­վե­լիք դի­մա­կա­յու­թյու­նը նախ և ա­ռաջ եր­կու մար­զիչ­նե­րի մր­ցակ­ցու­թյուն էր, որ­տեղ մե­կը հա­զար ու մի մար­տում թրծ­ված-եփ­վածն էր, մյու­սը՝ մեծ ֆուտ­բո­լում նոր-նոր կեն­սագ­րու­թյան տեր դար­ձո­ղը: ՈՒ­զենք, թե չու­զենք, պար­տադր­ված ենք ա­սե­լու, որ ե­րի­տա­սարդ Յու­լիան Նա­գելս­մա­նը փաս­տի ա­ռաջ կանգ­նեց­րեց փոր­ձա­ռու Մոու­րի­նիո­յին, ու դա չնա­յած նրան, որ վնաս­վածք­նե­րի պատ­ճա­ռով «Լայպ­ցի­գում» բա­ցա­կա­յում էին կենտ­րո­նա­կան պաշտ­պան­նե­րի գոր­ծա­ռույթ­ներ ի­րա­կա­նաց­նող հիմ­նա­կան ե­րեք խա­ղա­ցող­նե­րը:
Գեր­մա­նա­կան ա­կում­բը հաշ­վի մեջ կա­րող էր ա­ռաջ անց­նել խա­ղի ա­ռա­ջին իսկ վայր­կյան­նե­րից, սա­կայն «Տո­տեն­հե­մը» մի կերպ դի­մա­կա­յեց: Հար­կավ սույ­նում բախ­տի գոր­ծոնն էլ մեծ էր, բայց դե լուրջ բա­ներն ա­ռանց վեր­ջի­նիս չեն լի­նում: Ճշ­մար­տու­թյու­նը պա­հան­ջում է ա­սել, որ «Տո­տեն­հե­մը» խա­ղի մեջ լր­ջո­րեն ներ­քաշ­վեց վեր­ջին 20 րո­պե­նե­րին, սա­կայն դա բա­վա­րար չե­ղավ ի­րա­վի­ճակ փո­խե­լու՝ մինչ այդ «Լայպ­ցի­գը» 11-մետ­րա­նոց տու­գա­նա­յի­նից ա­ռաջ էր ան­ցել հաշ­վի մեջ ու հան­դի­պու­մը տա­նում էր իր հա­մար բա­րեն­պաստ հան­գու­ցա­լու­ծում:
Նվա­զա­գույն հաշ­վով հաղ­թա­նա­կը որ­քան էլ հաղ­թա­նակ է, նույն­չափ էլ հաղ­թա­նակ չէ, քա­նի որ դի­մա­կա­յու­թյան ել­քը ո­րոշ­վում է եր­կու մր­ցա­փու­լի ար­դյուն­քով: Չեմ­պիոն­նե­րի լի­գա­յում մեծ կեն­սագ­րու­թյուն, ընդ ո­րում, հաղ­թա­կան կեն­սագ­րու­թյուն ու­նե­ցող Մոու­րի­նիո մար­զի­չը («Պոր­տուի» ու «Ին­տե­րի» հետ եր­կու ան­գամ հաղ­թել է այս հե­ղի­նա­կա­վոր խա­ղար­կու­թյու­նում, ե­րեք ան­գամ ե­ղել գլ­խա­վոր եզ­րա­փակ­չի մաս­նա­կից) բնա­կա­նա­բար, ա­մեն ինչ կա­նի Լայպ­ցի­գում ցան­կա­լի ար­դյունք ա­պա­հո­վե­լու հա­մար, սա­կայն հարց է, թե գոր­ծադ­րե­լիք այդ ա­մենն ի­րա­կա­նում որ­քա­նով ա­մեն ինչ կլի­նի, քան­զի գեր­մա­նա­ցի­ներն էլ հս­տակ հաս­կա­նում են, որ պա­տաս­խան դի­մա­կա­յու­թյու­նում «Տո­տեն­հե­մը» վի­րա­վոր գա­զա­նի պես վրա է տա­լու, ու այդ գա­զա­նին չե­զո­քաց­նել է պետք:
Ա­սել է, թե այս հան­դիպ­ման ել­քը կան­խո­րոշ­ված չէ, ինչ­պես որ սկզ­բուն­քո­րեն կան­խո­րոշ­ված չէ յու­րա­քան­չյուր բան, ո­րը չի գտել իր ա­վար­տը: Բո­լոր դեպ­քե­րում, վս­տա­հո­րեն կա­րե­լի է պն­դել, որ պա­տաս­խան խա­ղում ա­կա­նա­տես ենք լի­նե­լու դա­ժա­նա­գույն լար­վա­ծու­թյամբ մր­ցակ­ցու­թյան, որ­տեղ կող­մե­րը ա­նե­լու են ի­րենց կա­րո­ղա­ցած հնա­րա­վո­րը: Իսկ գու­ցե նաև չկա­րո­ղա­ցած հնա­րա­վո­րը:
«Ա­ՏԱ­ԼԱՆ­ՏԱ»-«ՎԱ­ԼԵՆ­ՍԻԱ»
Իս­պա­նա­կան թի­մը մր­ցակ­ցին զի­ջել է 1:4 հաշ­վով, ին­չը, սթափ դա­տենք, ար­դեն ոչ այն­քան հա­շիվ է, որ­քան դա­տավ­ճիռ, թե­պետ հա­մաշ­խար­հա­յին ֆուտ­բո­լը քամ­բեք­նե­րի մեկ օ­րի­նակ չէ, որ ու­նե­ցել է ու, ընդ ո­րում, ա­վե­լի ան­հու­սա­լի հա­շիվ­նե­րով ու ի­րա­վի­ճակ­նե­րով: Սա­կայն, որ­քան էլ հույ­սը վեր­ջինն է մեռ­նում, այ­դու­հան­դերձ այս պա­րա­գա­յում, սա իմ հա­մեստ կար­ծիքն է, վա­լեն­սա­ցի­նե­րի հա­մար այն ար­դեն իսկ մե­ռած է: Ե­թե ան­գամ բա­ցա­ռենք ե­րի­տա­սար­դա­կան ա­վյու­նով լե­ցուն «Ա­տա­լան­տա­յի» գոր­ծո­նը, ո­րը կա­յուն մր­ցե­լույթ­ներ է ու­նե­նում սկու­դե­տեում ու ա­ռանձ­նա­հա­տուկ ջա­նադ­րու­թյամբ է կողմ­նո­րոշ­ված դե­պի մր­ցակ­ցի դար­պա­սը, այս­պես մտա­ծե­լու հիմք տա­լիս է «Վա­լեն­սիան» ին­քը` ներ­քին ա­ռաջ­նու­թյու­նում ու­նե­ցած ան­կա­յուն ե­լույթ­նե­րով, խա­ղա­յին վայ­րի­վե­րում­նե­րով, թե­պետ, կա­րող եք հա­մար­ձա­կո­րեն ա­սել, որ Չեմ­պիոն­նե­րի լի­գան ու­նի իր ներ­քին տրա­մա­բա­նու­թյու­նը:
Չենք վի­ճում:
Թող ձեր ա­սա­ծը լի­նի, մենք մերն ար­դեն ա­սել ենք:
Ա­ՌԱ­ՋԻ­ԿԱ Ե­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ, ՉՈ­ՐԵՔ­ՇԱԲ­ԹԻ
Ի դեմս վե­րը հի­շա­տակ­ված մր­ցակ­ցու­թյուն­նե­րի, ա­կա­նա­տես ե­ղանք լուրջ առ­ճա­կա­տում­նե­րի, սա­կայն ե­կեք խոս­տո­վա­նենք, որ ա­ռա­ջի­կա դի­մա­կա­յու­թյուն­նե­րը ո­րա­կա­պես այլ չա­փո­րո­շիչ­նե­րի են: Մենք բե­րենք դրանց սոս­կա­կան թվար­կու­մը՝ «Նա­պո­լի»-«Բար­սե­լոն», «Չել­սի»-«Բա­վա­րիա», Մադ­րի­դի «Ռեալ»-«Ման­չեստր Սի­թի», «Լիոն»-«Յու­վեն­տուս», հետևու­թյուն­ներն ա­րեք ինք­ներդ՝ փոր­ձե­լով անվ­րեպ գու­շա­կել սպաս­վե­լիք ար­դյուն­քը, ե­թե, ի­հար­կե, այդ­քան հա­մար­ձա­կու­թյուն կա­րող եք դրսևո­րել: Հա­մար­ձա­կու­թյու­նը նկա­տի ու­նենք պա­տաս­խա­նատ­վու­թյան տե­սա­կե­տից: Այն­պես որ, հար­գե­լի­ներս, այս ա­հեղ ցն­ցում­նե­րին դի­մա­նա­լու հա­մար մեզ բո­լո­րիս հիմ­նո­վին պատ­րաստ­վել է պետք թե ֆի­զի­կա­պես, թե հո­գե­պես, թե բա­րո­յա­պես, այ­լա­պես հետևանք­նե­րը կա­րող են լի­նել ան­դառ­նա­լի:
Ողջ լե­րուք:
Մար­տին ՀՈՒ­ՐԻ­ԽԱ­ՆՅԱՆ

Դիտվել է՝ 6333

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ