Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

«Ի՜նչ հայ, հրեա է» («Հրեա­նե­րից պր­ծանք, ան­ցանք հա­յե­րին»)

«Ի՜նչ հայ, հրեա է» («Հրեա­նե­րից պր­ծանք, ան­ցանք հա­յե­րին»)
21.01.2020 | 00:37
Սրանք ռուս­նե­րի հա­մա­ցան­ցա­յին ար­ձա­գանք­ներ են Մի­խա­յիլ Մի­շուս­տի­նին Ռու­սաս­տա­նի կա­ռա­վա­րու­թյան ղե­կա­վար նշա­նա­կե­լու կա­պակ­ցու­թյամբ: Նոր վար­չա­պե­տի վե­րա­բե­րյալ բա­զում մեկ­նա­բա­նու­թյուն­նե­րի, կեն­սագ­րա­կան վեր­լու­ծու­թյուն­նե­րի մեջ ա­մե­նաէկ­զո­տի­կը հետևյալն էր՝ ազ­գու­թյամբ կի­սա­հայ է (наполовину армянин): Պարզ­վում է, որ Ռու­սաս­տա­նում նման ազ­գու­թյուն էլ գո­յու­թյուն ու­նի, իսկ հա­յերս ան­տե­ղյակ ենք: Մի խոս­քով՝ մայ­րը հա­յու­հի է:
Լավ, այդ դեպ­քում ո՞վ է մյուս կե­սը՝ հայ­րը, նա՞ ինչ ազ­գու­թյան է պատ­կա­նում, և ին­չու՞ են լռում քա­ջա­տե­ղյակ աղ­բյուր­նե­րը: Ան­կեղծ ա­սած, պե­ղում­ներս ար­դյունք չտ­վե­ցին: Սա­կայն ներ­քին մի ձայն հու­շում էր, որ ե­թե սսկ­վել են, ու­րեմն... Ա­հա և բա­ցում եմ ռուս նա­ցիո­նա­լիս­տա­կան «Զավտ­րա» թեր­թի թարմ հա­մա­րը և հա­վա­տում եմ աչ­քե­րիս՝ նոր վար­չա­պե­տի հայ­րը՝ Վլա­դի­միր Մոի­սեևիչ Մի­շուս­տի­նը, ո­րը ծն­վել է 1939 թվա­կա­նին Պո­լոցկ քա­ղա­քում (Բե­լո­ռու­սա­կան ԽՍՀ), ու­նի հրեա­կան ծա­գում: Դե, ե­թե այս փաստն ար­ձա­նագ­րում է ա­մե­նայնս հրեա­գետ ազ­գայ­նա­մո­լա­կան հրա­տա­րա­կու­թյու­նը, ու­րեմն մի բան գի­տե, ու­րեմն սա հա­վաս­տի փաստ է: Այն­պես որ ռուս­ներն ի­զուր էին փա­փա­գում, որ «պր­ծան» հրեա­նե­րից:
Ին­չու ենք այս­քան ման­րա­նում ազ­գու­թյան հար­ցում ու ա­ռա­վել ևս ռու­սաց պե­տու­թյան երկ­րորդ պաշ­տո­նա­տար ան­ձի կա­պակ­ցու­թյամբ: Բանն այն է, որ հրեա­նե­րը, հիա­նա­լի ի­մա­նա­լով ռուս­նե­րի ա­վան­դա­կան հա­կահ­րեա­կան տրա­մադ­րու­թյուն­նե­րը, անհ­րա­ժեշտ պա­հե­րին (սա շատ կարևոր է) ի­րենց կող­մից վե­րահ­սկ­վող լրատ­վա­մի­ջոց­նե­րի մի­ջո­ցով կա­րո­ղա­նում են տա­բու դնել բարձ­րա­գույն պաշ­տոն­ներ գրա­վող ազ­գա­կից­նե­րի ծագ­ման փաս­տի վրա ա­վե­լորդ աղ­մուկ չհա­րու­ցե­լու նկա­տա­ռու­մով: Ի վեր­ջո ինչ է ստաց­վում. նո­րա­գույն պատ­մու­թյան մեջ Ռու­սաս­տա­նի վար­չա­պե­տնե­րից չոր­սը՝ Գայ­դա­րը, Կի­րիեն­կոն, Ֆրադ­կո­վը, Պրի­մա­կո­վը հրեա­կան ար­մատ­ներ ու­նեն, հին­գե­րոր­դը ևս ռու­սա­կան ա­րյուն չու­նի՝ հրեա­յի ու հա­յի խառ­նուրդ է: Ինչ-որ սի­րուն չի ստաց­վում:
Սա­կայն դառ­նանք մեզ հու­զող մո­րը: Լուի­զա Մի­խայ­լով­նան (օ­րիոր­դա­կան ազ­գա­նու­նը ևս փա­կի տակ է) ծն­վել է Մեղ­րա­ձոր գյու­ղում, այլ տվյալ­նե­րով՝ Ար­խան­գելս­կի մար­զի Կոտ­լաս քա­ղա­քում: Մաս­նա­գի­տու­թյամբ բուժ­քույր է:
Հայտ­նի չէ, թե ինչ չա­փով է ի­րեն կի­սա­հայ զգում ին­քը՝ նո­րան­շա­նակ ռու­սաց վար­չա­պե­տը: Հա­յաս­տա­նում կա­րող են ա­սել, թե ա­րյու­նը կքա­շի ու նա չի կա­րող ան­տար­բեր լի­նել իր կի­սար­մա­տի վրա: Սա­կայն սա խիստ սու­բյեկ­տիվ վե­րա­պա­հում է առ­հա­սա­րակ ռու­սա­հա­յե­րի հան­դեպ, ուր մնաց հրեա­յի ու հա­յի հիբ­րի­դի նկատ­մամբ: Նման պա­րա­գա­յում որ­պես կա­նոն հաղ­թում է հրեան: Մեր հայ­րե­նյաց երկ­րում տա­րած­ված է այն մտայ­նու­թյու­նը, որ ռու­սա­հա­յե­րը ա­րագ են կորց­նում ազ­գա­յին դեմ­քը և մեկ-եր­կու սերն­դի ըն­թաց­քում ձուլ­վում են: Ցա­վոք, այդ­պես է, և դա ու­նի իր պատ­ճառ­նե­րը:
Բո­լոր դեպ­քե­րում ի­մաստ կու­նե­նար, որ Հա­յաս­տա­նի ղե­կա­վար­նե­րը, ռու­սա­հա­յու­թյու­նը դի­վա­նա­գի­տա­կան ու մարդ­կա­յին ակ­տիվ «մի­ջոց­ներ ձեռ­նար­կեին» Մի­շուս­տի­նի մեջ կի­սա­հա­յու­թյու­նը զար­գաց­նե­լու ուղ­ղու­թյամբ: Հույս են ներ­շն­չում այն լու­րե­րը, որ ան­ցյալ տա­րի գործ­նա­կան նպա­տա­կով Երևան այ­ցե­լած Մի­խա­յիլ Մի­շուս­տի­նին ու­ղեկ­ցել են մոսկ­վա­ցի հայ բիզ­նես­մեն­ներ: Մի բան միան­շա­նակ է, որ Ռու­սաս­տա­նի վար­չա­պե­տը ա­ռանց­քա­յին դեմք է եր­կու եր­կր­նե­րի առևտրատն­տե­սա­կան հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րում (և ոչ միայն):
Իսկ հի­մա ա­մե­նա­լուր­ջի մա­սին: Ռու­սաս­տա­նում գրե­թե ա­ռանց բա­ցա­ռու­թյան բո­լորն են գո­վես­տով խո­սում մեր «հայ­րե­նակ­ցի» պրո­ֆե­սիո­նալ և գործ­նա­կան բարձր մա­կար­դա­կի մա­սին է­կո­նո­մի­կա­յի զար­գաց­ման ու հատ­կա­պես հար­կա­յին քա­ղա­քա­կա­նու­թյան աս­պա­րե­զում, ո­րի կա­ռա­վա­րա­կան գե­րա­տես­չու­թյու­նը նա ղե­կա­վա­րել է տա­սը տա­րուց ա­վե­լի: Ան­գամ արևմտյան փոր­ձա­գետ­ներն են նշում, որ նրան հա­ջող­վել է ստեղ­ծել թերևս աշ­խար­հի ա­մե­նաար­դյու­նա­վետ հա­մա­կար­գը նշյալ բնա­գա­վա­ռում: Ժի­րի­նովս­կին հա­տուկ ըն­դգ­ծում է այն հան­գա­ման­քը, որ նոր վար­չա­պե­տը տեխ­նոկ­րատ է՝ ին­ժե­ներ, ոչ թե հու­մա­նի­տար: Ան­գամ Զյու­գա­նո­վը, դժ­գո­հե­լով կո­մու­նիստ­նե­րի թեկ­նա­ծու­նե­րի ան­տե­սու­մից, չք­վեար­կեց Մի­շուս­տի­նի դեմ: Դիտ­վու՞մ է Մի­շուս­տի­նը որ­պես Պու­տի­նի հետ­նոր­դի թեկ­նա­ծու եր­կու տա­րի հե­տո կա­յա­նա­լիք նա­խա­գա­հա­կան ընտ­րու­թյու­նում: Դա­տե­լով ռու­սա­կան լրատ­վա­մի­ջոց­նե­րի մեկ­նա­բա­նու­թյուն­նե­րից, ա­վե­լի շուտ՝ ոչ. նա կլի­նի տեխ­նի­կա­կան վար­չա­պետ Զուբ­կո­վի, Ֆրադ­կո­վի, Ստե­պա­շի­նի պես: Ոչ ոք չի կան­խա­տե­սում, թե ինչ­պի­սի դիր­քո­րո­շում կու­նե­նա Պու­տինն ին­քը եր­կու տա­րի հե­տո: Ով ա­սաց, որ ե­թե այդ ժա­մա­նա­կա­հատ­վա­ծում Մի­շուս­տի­նը հաս­նի տն­տե­սա­կան հա­ջո­ղու­թյուն­նե­րի, շտ­կի գերհ­րա­տապ դար­ձած ժո­ղովր­դագ­րա­կան ի­րա­վի­ճա­կը, Վլա­դի­միր Վլա­դի­մի­րո­վի­չը դրանք չի վե­րագ­րի ի­րեն: Հա­մա­պա­տաս­խան հե­ռան­կա­րա­յին նպա­տա­կադ­րում­նե­րով:
Ռու­բեն ՀԱՅ­ՐԱ­ՊԵ­ՏՅԱՆ
Մոսկ­վա
Դիտվել է՝ 53487

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ