Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը նախատեսում է մայիսի 9-ին առաջին անգամ այցելել Սպիտակ տուն նախագահ Ջո Բայդենի պաշտոնավարումից հետո: Սա նշանակում է, որ վերականգնվում են այս երկրների ռազմական կապերը: Թուրքիայի կողմից ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի անդամակցության հաստատումից հետո Վաշինգտոնը 23 միլիարդ դոլար արժողությամբ պայմանագիր է ստորագրել՝ ամերիկյան արտադրության F-16 մարտական ինքնաթիռներ, հրթիռներ և ռումբեր Անկարային վաճառելու համար:                
 

Ալֆան և օ­մե­գան

Ալֆան և օ­մե­գան
14.04.2020 | 00:24
Բայց շու­խուռ չենք ա­նում: Կամ էս կողմ, կամ էն, մի­ջի­նը չկա: Պար­տու­թյու­նը մահ է: Ըն­կե­րո­վի մա­հը մեզ հա­մար ա­նըն­դու­նե­լի եզ­րույթ է՝ թուր­քին պա­տու­հա­սած լեռ­նա­յին հար­սա­նիք կդառ­նա: Այն­պես որ՝ ոչ ոք թող չփոր­ձի իր ղուր­բա­նա­տե­ղից բարձր թռ­չել, դա էլ կկտ­րեմ, դրա տի­րոջ վիզն էլ… Էս­քա՛­նը: Ես չեմ թաքց­նում, մեր շար­քե­րում նկա­տում եմ ան­լիար­ժե­քու­թյամբ բար­դույ­թա­վոր­ման ո­րո­շա­կի դրսևո­րում­ներ, ո­րոնք ար­տա­հայտ­վում են սե­փա­կան պատ­կե­րա­ցում­նե­րի և ի­րա­կա­նու­թյան հա­կա­սու­թյուն­նե­րի ան­հա­մա­պա­տաս­խա­նու­թյամբ: Էն­պես ան­վե­րա­պահ ու ինք­նավս­տահ եք, ոնց որ Սո­ղո­մոն ի­մաս­տու­նը լի­նեք: Բայց զուրկ եք տար­րա­կան հո­տա­ռու­թյու­նից: Էն ա­ռա­ջին տիե­զե­րագ­նաց լայ­կան ու ոչ միայն, նաև իր բո­լոր ցե­ղա­կից­նե­րը տա­սը հա­զար ան­գամ ա­վե­լի սուր հո­տա­ռու­թյուն ու­նեն, քան մար­դը: Դրա հա­մար Բու­յա­նին հեծ­նած սահ­մա­նա­պա­հը միշտ ի­րե­նից ան­բա­ժան էր պա­հում սե­րիա­լի գլ­խա­վոր հե­րոս օվ­չար­կա Ջուլ­բա­սին՝ հա­վա­տար­մու­թյան ու նվիր­վա­ծու­թյան բա­ռիս բուն ի­մաս­տով խոր­հր­դա­նիշ: Սա­տա­նան դեռ գլու­խը բնից չհա­նած շունն ան­մի­ջա­պես հո­տով հայտ­նա­բե­րում էր նրան: Հե­տո չա­սեք, թե նա­խա­պես չեմ զգու­շաց­րել: Բո­լորս նույն նա­վի վրա ենք, ա­ռա­գաստ­նե­րը պար­զած՝ կլո­ղանք հա­մաշ­խար­հա­յին ջրե­րում, կգո­յատևենք, խա­րիսխ կգ­ցենք մի ծո­վա­խոր­շում թե կընկ­ղմ­վենք օվ­կիա­նո­սի հա­տա­կը, կախ­ված է մե­զա­նից, մի՛­միայն մե­զա­նից, և հույս­ներս պետք է դնենք մեր սե­փա­կան ու­ժե­րի վրա: Վե՛րջ: ՈՒ ա­ռանց ինձ հետ հա­մա­ձայ­նեց­նե­լու այ­սու­հետև ոչ մի ին­տեր­վյու, ե­լույթ, ձե­զուգլ­խու հայ­տա­րա­րու­թյուն­ներ չլ­սեմ, ո­րոնք կար­ծես մր­ցակ­ցում են ի­րենց հի­մար դա­տո­ղու­թյուն­նե­րով և հա­կա­սում մե­կը մյու­սին, իսկ ամ­բող­ջու­թյան մեջ՝ մեր ընդ­հա­նուր քա­ղա­քա­կան գծին: Ա­կանջ­նե­րիդ օ­ղե­րի շա­րա­նը եր­կա­րաց­րեք. ես ու մեր բոր­դը (բարձր դու­ռը) ինք­նագ­լուխ չենք, որ ինչ ու­զե­նանք ա­սենք-խո­սենք: Սա Ա­շոտ Ղա­զա­րյա­նի հե­ղի­նա­կա­յին հու­մո­րի ե­րե­կոն չէ: Նույ­նիսկ ժո­ղովր­դա­հա­ճո ար­տա­հայ­տու­թյուն­նե­րի մեջ ար­դեն չա­փա­վո­րեք ձեր խոս­քը: Ես կոնկ­րետ հանձ­նա­րա­րա­կան­ներ ու­նեմ ու, մաս­նա­գետ­նե­րի կազ­մած ժա­մա­նա­կա­ցույ­ցի հա­մա­ձայն, պա­տաս­խա­նատ­վու­թյուն եմ կրում դրանք կյան­քի կո­չե­լու հա­մար, ու չեմ պատ­րաստ­վում ա­մեն ան­գամ ա­վե­լը ձեռքս առ­նել ու մաք­րել ձեր հետևից ցփ­նած հռե­տո­րա­կան աղ­բը: Մշակ­վել է ճա­նա­պար­հա­յին քար­տեզ, հա­մա­ձայն ո­րի ես պար­տա­վոր եմ հաշ­վե­տու լի­նել իմ վե­րա­դա­սին և, Աստ­ված մի ա­րաս­ցե, ե­թե այդ ըն­թաց­քում ձեր ա­զա­տու­թյան ա­վե­լորդ նկր­տում­նե­րի պատ­ճա­ռով օ­րա­կար­գից շե­ղում­ներ ար­ձա­նագր­վեն:
Ա­զա­տու­թյունն ինք­նին հա­րա­բե­րա­կան հաս­կա­ցու­թյուն է, ան­գամ հա­մա­նա­խա­գահ­ներն ու ան­կախ դի­տորդ­ներն ա­զատ չեն, էլ ու՞ր մնաց՝ դուք, որ նա­վից հայ­տն­վել եք պա­րա­հան­դե­սում: Ձեր ան­պա­տաս­խա­նա­տու պահ­վածքն ու փո­ղո­ցա­յին պա­նյատ­նե­րը հար­վա­ծում են թավ­շյա հե­ղա­փո­խու­թյան վար­կա­նի­շին: Հետևու­թյուն­նե­րը թող­նում եմ ձեզ և կա­ռույց­նե­րի ղե­կա­վար­նե­րին: Է­շը կե­րել ենք, պո­չում չենք խռո­վե­լու: Մեր նվա­ճում­նե­րը ջու­րը չենք գցե­լու: Դա ինք­նաս­պա­նու­թյուն է: Մենք հաղ­թա­նա­կել ենք ե­րի­տա­սար­դա­կան ա­վյու­նով ու ե­ռան­դով: Ժխ­տել ենք ան­ցյալն ու նրա դե­րա­կա­տար­նե­րին, մեր­ժել ենք ա­վագ­նե­րին, մաս­նա­գետ­նե­րին, փոր­ձա­ռու­նե­րին, ժխ­տել ենք կեղծ կարծ­րա­տի­պերն ու ար­ժե­հա­մա­կար­գե­րը, բա­ցա­ռել ար­մա­տա­ցած սր­բու­թյուն­նե­րը, հա­վա­տա­լիք­ներն ու սիմ­վոլ­նե­րը, բա­ցա­ռել ֆի­զի­կա­կան և հոգևոր սահ­ման­նե­րը: Մենք նոր դա­րաշր­ջան ենք բա­ցել հնո­տի­քի մեջ թաղ­ված հա­սա­րա­կու­թյան հա­մար: Ով շեղ­վեց այդ ու­ղուց, դա­վա­ճան է…
Մենք վե­րաց­րել ենք գաղջ մթ­նո­լոր­տը՝ հա­սա­րա­կա­կան մի­ջա­վայ­րը նե­րար­կե­լով վրձ­նի վար­պե­տաց ներ­կապ­նա­կի բո­լոր գույ­նե­րով և նր­բե­րանգ­նե­րով, մաեստ­րո­յաց հն­չյու­նա­յին բազ­մա­ձայն ելևէ­ջում­նե­րով ու լա­վա­գույն դան­սինգ­նե­րի պա­րա­յին սեթևե­թանք­նե­րով: Այ­սինքն, սա նաև մշա­կու­թա­յին խորք ու­նե­ցող հե­ղա­փո­խու­թյուն է, ո­րը կրում է մե­զա­նից յու­րա­քան­չյուրն իր ներ­սում բնա­կա­նո­րեն՝ ա­ռանց բյու­ջե­տա­յին ներ­բեռ­նում­ներ և ֆի­նան­սա­վո­րում­ներ ակն­կա­լե­լու:
Բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րի ըն­թաց­քում, ո­րոնք ըստ էու­թյան ձևա­կան բնույթ են կրում, քան­զի նա­խա­պես ա­մեն ինչ կան­խո­րոշ­ված է, և խան­գա­րող հան­գա­մանք են միայն ազ­գայ­նա­մո­լա­կան տար­րե­րը, ո­րոնց չե­զո­քաց­նե­լու ուղ­ղու­թյամբ այժմ լուրջ նա­խա­պատ­րաս­տա­կան աշ­խա­տանք­ներ են ծրագ­րում մի շարք գաղտ­նի մի­ջազ­գա­յին կազ­մա­կեր­պու­թյուն­ներ և ի­րենց գործ­նա­կան քայ­լե­րի մա­սին թա­փան­ցի­կո­րեն կի­րա­զե­կեն ան­ձամբ իմ աշ­խա­տա­կազ­մին, հա­կա­ռա­կորդ կող­մը նենգ հնարք­ներ է գոր­ծադ­րում, ա­նընդ­հատ փոր­ձում մե­զա­նից, մեր հայ­րե­նա­կան հարս­տու­թյուն­նե­րից մի բան թռց­նել, նույ­նիսկ իմ թան­կար­ժեք գր­չի նկատ­մամբ ոտ­նձ­գու­թյուն­ներ կա­տա­րե­ցին գր­պա­նա­հատ­նե­րը:
Վերջ, մինչ այս ե­ղած բո­լոր բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րը հայ­տա­րա­րում եմ ան­վա­վեր, էս ռաուն­դը հա­շիվ չէր, հայտ­նա­բեր­վե­ցին բա­ցա­հայտ ջեբ­կի­րու­թյան ախ­տան­շան­ներ: Մեկ ու­րիշ ան­գամ, մեկ այլ վայ­րում զրո­յից կսկ­սենք: Սա մա­մու­լում և ԶԼՄ­նե­րում մեկ­նա­բան­վեց հայտ­նի բա­նաձևով, թե ա­մե­նա­բարձր գո­ռա­ցողն է սո­վո­րա­բար գո­ղը: Այ, էս հի­մար ու ա­նի­մաստ ա­ռակ­նե­րից, ա­ռած­նե­րից ու ա­սույթ­նե­րից պետք է ձեր­բա­զատ­վենք, ո­րոնք կաշ­կան­դում և կա­ղա­պա­րում են ան­հա­տի ա­զատ մտա­ծո­ղու­թյան թով­չան­քը, իսկ դրան­ցով ա­ռաջ­նորդ­վող­նե­րի հեր­թը դեռ կգա: Շշին եմ նս­տեց­նե­լու, ե­ղունգ­նե­րը քյալ­փա­թի­նով եմ հա­նե­լու, աչ­քե­րի տե­ղը ա­ծու­խից լին­զա­ներ եմ տե­ղադ­րե­լու: Իմ աչ­քից ո­չինչ չի վրի­պում: Դրանց նման­ներն են քայ­քա­յել եր­կի­րը, թա­լա­նել, լց­րել ի­րենց դա­նա­յան ծակ ու ան­տակ գր­պան­նե­րը: Գնա­ցեք, տե­սեք, թե ով է կե­րել երկ­րի հա­ցը, խմել գի­նին: Կգ­նաք ու կտես­նեք, որ նախ­կին ոչ լի­գի­տիմ իշ­խա­նու­թյուն­ներն են կե­րել հա­ցը, խմել գի­նին, ա­վե­լի քան քսան տա­րի հացն ու գի­նին, տեր կեն­դա­նին են խա­ղար­կել: Հաց չկա՝ գա­թա ու փախ­լա­վա կե­րեք, այ տղա… Բազ­միցս ա­սել ու հի­մա կրկ­նում եմ, ա­կանջ­նե­րիդ օ­ղե­րի համ­րան­քը մտա­հան չա­նեք, ա­րա, ձեռ­նա­քար­շու­թյուն մի ա­րեք, թար­գեք էդ աչ­քա­ծա­կու­թյունն ու ձեռ­նե­րիցդ ցած դրեք թա­ղա­յին հե­ղի­նա­կու­թյան ու ման­րա­վա­ճառ-ջեբ­կի­րի ցու­պը, քիչ լա­փեք՝ օ­րեն­քով: Աշ­խա­տա­վար­ձե­րի բարձ­րա­ցում, պարգևավ­ճար­ներ, գոր­ծու­ղում­ներ, օգ­նու­թյուն­ներ, հա­վե­լավ­ճար­ներ, օ­րի­նա­կա­նաց­ված լի­քը օ­ժան­դակ մի­ջոց­ներ ու­նենք, այ չտես գյոր­մա­միշ­ներ: Կշ­տա­նալ չկա՞: Շեյմ օն յու (ա­մոթ ձեզ)… Էդ էլ ե՞ք քիչ հա­մա­րում: Էլ ի՞նչ ակն­կա­լիք ու­նեք էս աշ­խար­հից, կրակ ու բոց եք ու­զու՞մ Աստ­ծուց, կու­զեիք, չէ՞, որ Թիֆ­լիս քա­ղա­քը մե­րը լի­ներ, մի հատ շռն­դա­լից խին­կա­լի փար­թի կազ­մա­կեր­պեինք, ի նշան ժո­ղո­վուրդ­նե­րի բա­րե­կա­մու­թյան և ի հի­շա­տակ հա­մա­ժո­ղովր­դա­կան կին­տո­յա­կան շարժ­ման, որ զիմ­զի­մո­վա­կան օ­լի­գարխ­նե­րին հա­ջող­վեց խո­ցել թռիչ­քա­յին երկ­նա­մետ սլաց­քի ժա­մա­նակ…
Հան­գի՛ստ, հան­գի՛ստ, ըն­կեր տան­կիստ: Էդ էլ ա՞ իմ պրոբ­լե­մը: Ես լի­քը կարևոր հար­ցեր ու­նեմ լու­ծե­լու, հի­մա դրա վա՞խտն է… Հե՜յ, պո­ղոս­ներ, ա­կանջ ա­րեք փո­ղո­ցա­յին գոր­ծի­չին, սի­րուն ծտեր, ջա­հել ցլեր, լուրջ չեք նա­յում ձեր գոր­ծին: Ին­չու՞, ո­րով­հետև բա­նի պետք չեք, ես սխալ­վե­ցի ձեր ընտ­րու­թյան հար­ցում, ոչ մեկդ թև ու թի­կունք չեք, անմ­նա­ցորդ նվիր­ված չեք մեր պայ­քա­րին: Շատ շուտ վարժ­վե­ցիք ձրիա­կե­րու­թյա­նը: Ծու­լա­ցել եք: Քյա­սար, Զանգ կա­խող չեք: Ա­լե դու՝ ա­լե՞ն տա­նի, Լի­լո դու՝ Լի­լոն կարճ է, Մխո դու՝ Մխո՞ն կա­խե, Ա­նո դու՝ էդ էլ խի՞ղճ է, Ա­րո դու՝ ես ծխած եմ, Լե­նա դու՝ ես տկար եմ, Զո­րո դու՝ ա­սենք տա­րա, բա որ Ջոր­ջը գա ինձ վրա՞: Գա­լոն, Զա­նին թող մե­կից, բռ­նեն Ջոր­ջի քա­մա­կից: Հի՜, հի՜, հի՝… Հի­մա կհարց­նեք, ի՞նչ է խո­սում չոր գան­գը, լավ է դու տար էդ զան­գը: Իսկ նե­րո­ղու­թյուն, ձեզ թվում է մինչև հի­մա դուք եք զանգ կա­խե՞լ, դուք եք տա­րե՞լ էդ զան­գը: Բայց կնե­րեք, դուք չա­րա­չար սխալ­վում եք…
Հի­մա զբաղ­ված եմ մեր ա­վագ ըն­կե­րոջ օրհ­նու­թյամբ բան­կում դր­ված էն ոս­կու սա­լի­կի հայտ­նա­բեր­ման գոր­ծով, որ գաղտ­նո­րեն վա­ճառ­վեց ան­ցյա­լի մշու­շում քո­ղարկ­ված մե­ծար­գո վար­չա­պե­տի ձե­ռամբ ու գան­ձա­րա­նում մնա­ցին սին փշ­րանք­ներ ման­րա­վա­ճա­ռի քսա­կի չա­փով, ո­րից շատ ա­վե­լին ամ­բա­րե­ցին մեր ման­կա­բարձ­նե­րից և որ­բա­վա­ճա­ռա­կան­նե­րից ո­մանք, զոր օ­րը ցե­րե­կով ե­րե­խա­ներ ծա­խե­ցին օ­տա­րերկ­րյա բա­րե­րար­նե­րին: Հը­բը՛, չես ու­զե՞ եր­թաս քեզ հա­սա­նե­լիք մե­կու­սաց­ման վայ­րը, օ­տացդ մեռ­նիմ, օ­ղուլ, թե՞ վախ­նաս կը տե­ղի ար­դար դա­տա­վոր­նե­րից…
Մեր գյու­ղից վեր մինչ է­սօր պահ­պան­վել են սպի­տակ ներ­կով քո­ղարկ­ված էն սգա­վոր շեն­քի պա­տե­րը, ո­րի վրա խո­շոր տա­ռե­րով պաս­տառ էր փակց­ված՝ «Կեց­ցե հե­ղա­փո­խու­թյու­նը», «Լե­նի­նը միշտ մեզ հետ է» կար­գա­խոս­նե­րով: Կար­գա­խո­սի պաս­տա­ռի պա­տա­ռիկ­նե­րը, որ­պես պատ­մամ­շա­կու­թա­յին ժա­ռան­գու­թյան մա­սունք­ներ, հա­մա­ռո­րեն պահ­պա­նում է հաս­տա­տու­թյան շր­ջա­նա­վարտ­նե­րից ինչ-որ մե­կը, բայց, այ, շեն­քի բնա­կիչ­ներն են բա­ցա­կա­յում, նրանք հի­մա դար­ձել են մե­ծա­մեծ մար­դիկ, զբա­ղեց­րել բարձր պաշ­տոն­ներ: Մի քա­նի­սին ինձ մոտ եմ աշ­խա­տան­քի վերց­րել: Հա­ճախ ենք հա­ճույ­քով հի­շում այն տհաճ ու դժն­դակ ժա­մա­նակ­նե­րը, որ մեծ զր­կանք­նե­րի գնով, միա­սին հաղ­թա­հա­րե­ցինք: Կյան­քի հրա­մա­յա­կան էր, տո­կու­նու­թյան փոր­ձու­թյուն: Հանձ­նա­րա­րել եմ վե­րաց­նել ա­վե­րակ­նե­րը և ոչ մի հետք չթող­նել, որ կհի­շեց­նի մեր տխ­րահռ­չակ ան­ցյա­լի մա­սին: Խոս­տա­ցել եմ մեծ պարգևավ­ճար, որ իս­կի ե­րա­զում չէին կա­րող երևա­կա­յել: Կպարգևատ­րեմ նաև բո­լոր նրանց, ով­քեր հե­րո­սա­կան ան­գոր­ծու­թյուն կցու­ցա­բե­րեն և դան­դաղ մահ­վան կդա­տա­պար­տեն ի­րենց վս­տահ­ված գոր­ծե­րը: Կա­րող են նաև ա­րա­գաց­նել այդ գոր­ծըն­թաց­նե­րը, ո­րին ի պա­տաս­խան կար­ժա­նա­նան ա­ռա­վել բարձր գնա­հա­տան­քի: Մեր պարտքն ու պար­տա­կա­նու­թյունն է կոր­ծա­նել և ոչն­չաց­նել այն ա­մե­նը, ինչ ան­ցյա­լի մնա­ցուկ է մեր ի­րա­կա­նու­թյան մեջ և կա­րող է ա­պա­կողմ­նո­րո­շել հա­սա­րա­կու­թյա­նը։
Է­լի շեֆն է զան­գա­հա­րում.
- Էլ ինձ չզան­գես, շեֆ: Քո հե­ռա­խո­սա­հա­մա­րը գցում եմ սև ցու­ցակ, այ­սինքն, աղ­բարկղ: Հի­մա ես ար­դեն աշ­խա­տում եմ չմիջ­նոր­դա­վոր­ված: Էն­պես ա­րա, ոտ­քի տակ չընկ­նես, գլուխդ էլ չու­տես, քա­նի որ ով-ով, բայց դու շատ լավ գի­տես, թե կարևոր տե­ղե­կատ­վու­թյան տի­րա­պե­տող ա­վե­լոր­դու­թյան հա­մար ա­մե­նից հար­մար նս­տա­վայ­րը որ­տեղ է: Ժա­մա­նա­կին դու քո գոր­ծի մեծ վար­պետն ես ե­ղել: Կրկ­նում եմ՝ ժա-մա-նա-կին: Իսկ ժա­մա­նա­կը սրըն­թաց ճախ­րան­քի թռ­չուն է: Նո­րերն են ե­կել, ա­վե­լի հմուտ և ար­հես­տա­վարժ: Սերն­դա­փո­խու­թյուն է: Այն­պես որ, ճիշտ կա­նես, հան­գիստ վեր ընկ­նես տեղդ ու այլևս կեն­դա­նու­թյան նշան­ներ ցույց չտաս: Ար­խա­յին ե­ղիր: Ծրա­գի­րը պատ­րաստ­ված հա­մալ­րում է ստա­ցել և բա­րե­հա­ջող ըն­թաց­քի մեջ է: Կա­տա­րածդ աշ­խա­տանք­նե­րի հա­մար քեզ շնոր­հա­կա­լու­թյուն են ու­ղար­կել և հոր­դո­րել ան­վր­դով անց­նե­լու վաս­տա­կած հան­գս­տի:
Հանգ­չիր խա­ղա­ղու­թյամբ, վար­պե­տաց վար­պետ, իմ թր­քահ­պա­տակ ու­սու­ցիչ Օս­տապ Իբ­րա­հի­մո­վիչ… Դու այլևս օգ­տա­գործ­ված ան­պետք ջն­ջոց ես ժա­մա­նա­կա­կից կո­լե­գա­նե­րիդ հա­մե­մա­տու­թյամբ:
Հար­գե­լի երդ­վյալ ա­տե­նա­կալ­ներ, նիս­տը շա­րու­նակ­վում է: Այ­սու­հետ այն նա­խա­գա­հե­լու եմ ան­ձամբ ես:
Եվս մեկ օղ, որ­պես հի­շե­ցում ան­բա­րեն­պաստ մտ­քեր փայ­փա­յող ծա­ռա­յա­միտ կռ­վա­զան­նե­րին: Միևնույն է, ոչ մի կեղ­ծիք չեմ հան­դուր­ժե­լու ոչ մե­կի, ա­ռա­վել ևս հնե­րի, նաև իմ հա­մա­կիր­նե­րի կող­մից, բաց և ըմ­բռ­նե­լի եմ լի­նե­լու բո­լո­րի հա­մար, ինչ­պես մա­տա­դո­րը ցլի առջև: Եվ հի­մա ա­սում եմ` Էս­կա­մի­լիո, նա­խընտ­րում եմ հրա­ժար­վել իմ մաս­նակ­ցու­թյու­նից ձեր հրահ­րած ցլա­մար­տին: Բայց ե­թե դուք հա­տեք կար­միր գի­ծը, ես ձեր կյան­քի հա­մար օ­րի­նա­չափ կդարձ­նեմ սևը: Պար­զա­պես ան­տե­սում և ար­հա­մար­հում եմ բազ­մա­թիվ շնա­գայ­լե­րի վայ­րա­հա­չոց­նե­րը: Այն­պես որ, չփոր­ձեք ինձ վա­խեց­նել ինտ­րիգ­նե­րով, ե­թե կու­զեք, ես նման երևույթ­նե­րից ոչ թե թու­լա­նում կամ խու­սա­փում, այլ ընդ­հա­կա­ռա­կը, ա­վե­լի լից­քա­վոր­վում եմ, և չի բա­ցառ­վում, որ այդ ժա­մա­նակ դի­մեմ ա­մե­նաար­տա­ռոց և անս­պա­սե­լի քայ­լե­րի:
Ա­րյան հոտ եմ առ­նում, ով մեզ հետ չէ՝ դա­վա­ճան է, ժո­ղովր­դի թշ­նա­մի, պե­տա­կան հան­ցա­գործ: Պար­տա­դիր չէ զեն­քի կի­րառ­մամբ վնա­սա­զեր­ծել ներ­քին ընդ­դի­մու­թյա­նը: Գոր­ծուն և ար­դյու­նա­վետ մի­ջոց­ներ են խոս­քը, ար­հա­մար­հա­կան վե­րա­բեր­մուն­քը և տար­բեր մի­ջոց­նե­րով ստո­րաց­ման գոր­ծի­քա­կազ­մը: Պապ թա­գա­վո­րին սպա­նող­նե­րի կե­րած կա­թը…՝ հո­ռոմ­նե­րը սպա­նե­ցին մեր թա­գա­վո­րին, մա՛հ հո­ռոմ­նե­րին: Մեզ ին­չու՞ չպի­տի սի­րի և ըն­դու­նի մեր ժո­ղո­վուր­դը. ոչ մարդ ենք սպա­նել, ոչ ու­րի­շի ու­նեց­վածք ենք խլել, ոչ բյու­ջեի փո­ղերն ենք ցփ­նել խա­ղատ­նե­րում հի­մար-հի­մար դուրս տա­լիս, երբ բարձ­րա­խո­սին են մո­տե­նում, տուֆ­տում են, ինչ խելք­նե­րին փչի: Ա­սենք, խելք որ­տե­ղից դրանց, ե­թե առ­կա է կարևո­րը՝ դուխն ու նվի­րու­մը: Ոչ մե­կի ու ոչն­չի ա­ռաջ կանգ չեն առ­նի: Հաղ­թող­նե­րին չեն դա­տում… Նյուրն­բերգ եմ սար­քե­լու գլխ­նե­րիդ… Սա պե­տու­թյուն է, ոչ թե պիո­նե­րա­կան կամ հա­մա­կենտ­րո­նաց­ման ճամ­բար: Սա­ղիդ պո­լին եմ մխե­լու: Կողմ­նո­րոշ­վեք՝ կամ ժան­նա դը Արկն եք կամ Մայր Թե­րե­զան:
Մնա­ցա­ծը հըն­թացս կսո­վո­րեն, փոր­ձա­ռու­թյուն ձեռք կբե­րեն, ինքս ան­ձամբ դրան­ցից մի քա­նի­սին տյու­նինգ կա­նեի, շնորհ­քի կբե­րեի: Բայց ժա­մա­նակս չի նե­րում: Օ tempora, o mores, Օ՜ Զան­գե­զուր, օ Կյո­րես… Սի­րում եմ ձեզ և խո­նարհ­վում բո­լո­րիդ ա­ռաջ:
Մենք էլ ա­ռաջ անց­նենք: Մենք նոր հո­րի­զոն­ներ ու­նենք նվա­ճե­լու, նոր հե­ղա­փո­խու­թյուն­ներ են մեզ կան­չում դե­պի բո­սոր ա­պա­գա… Ա­րա, էս հրաշք ե­րե­խեքն են մեր ա­պա­գան, ու ով կփոր­ձի քար նե­տել նրանց բոս­տա­նը ու իր խրտ­վի­լակ­նե­րը տն­կեց­նել էն­տեղ, քո­քից կտ­րե­լու ու ար­մա­տա­խիլ եմ ա­նե­լու: Այ սա­մա­դուռ­ներ, էդ ու՞մ վրա եք սուր ճո­ճում, էս ան­մեղ ա­րա­րած­նե­րի՞: Իմ շվա­քից հուշտ են լի­նում նույ­նիսկ Ա­լի բա­բա­յի քա­ռա­սուն ա­վա­զակ­նե­րը՝ շար­քա­յի­նից մինչև սպա: Դուք ո՞վ դա­ռաք: Սրանք էն­քան մա­քուր են, որ իս­կի խել­քը գլ­խին մի գիրք սկզ­բից մինչև վերջ չեն կար­դա­ցել: Երևի վեր­ջին գիր­քը «Չա­րի վերջն» է ե­ղել և դրա­նով չա­րի սկիզ­բը դրել: Էն էլ զո­ռով, մի կերպ, ա­մա­ռա­յին ար­ձա­կուրդ­նե­րի ամ­բողջ ըն­թաց­քում, որ­պես պար­տա­դիր ըն­թեր­ցա­նու­թյուն ծնող­ներն են կար­դա­ցել բա­յուշ­կիից ա­ռաջ: Այ դու կկու, հի­մար կկու, քա­նի՞ փոք­րիկ ձագ ու­նես դու… հի՜, հի՛, հի՛… Վայ, հա­րամ­զա­դեք: Ա­րի­վե­դեր­չի, սի­նյոր ու­նա սի­նյո­րա: Էն­պես որ էս ե­րե­խե­քին հան­գիստ թո­ղեք, պա­րո­նայք ընդ­դի­մա­դիր­ներ, թո­ղեք աշ­խա­տեն, մար­դիկ սխալ­նե­րի վրա են սո­վո­րում: Մի՛ խան­գա­րեք: Միևնույն է, ձեր եր­գը երգ­ված է, ան­ցյա­լին վե­րա­դարձ չկա: Նօ: Յոխ: Նիխտ: Նետ (Ոչ): Նոր հայ­րե­նիք ենք ստեղ­ծում, զրո­յից, հե­չից, թքե­լով ան­ցյա­լի հո­գե­վար­քա­յին տվայ­տանք­նե­րի վրա: Դա զդ­ռաստ­վու­յետ նե­պո­բե­դի­մա­յա նա­շա ստ­րա­նա (Կեց­ցե մեր ան­պար­տե­լի եր­կի­րը): Ֆըշ­տե՞յն, բռատ­վա, (հաս­կա­ցա՞ք, եղ­բայր­ներ) եգ­նյա­տա-եբ­նյա­տա (հայ­հո­յանք, ո­րը չի թարգ­ման­վում) … Դե, փը՛շտ, բո­լորդ: Ա­լա­մե­զո՛ն… Ես ձեր հո­գե­հա­ցի սե­ղա­նա­պետն եմ լի­նե­լու, ձեր ո­ղոր­մա­թա­սը սի­րով ըմ­պե­լու եմ ցմ­րուր: Կոն­դի ե­կե­ղե­ցում պա­տա­րագ եմ մա­տու­ցե­լու՝ ի հի­շա­տակ ա­վան­դա­կան ար­ժեք­նե­րի և ի փառս հա­մաշ­խար­հայ­նաց­ման, հրա­վի­րե­լու եմ աշ­խար­հի բո­լոր ա­մե­նա-ա­մե­նա լրատ­վա­մի­ջոց­նե­րին՝ Սի Էն Էն-ից մինչև Բի Բի Սի, Նյու Յորք Թայմ­սից մինչև Ա­զա­տու­թյուն ռա­դիո­կա­յան, որ աշ­խարհն ի­մա­նա՝ գաստ­րո­լյոր շու­նե­րը սատ­կան, ար­դա­րու­թյու­նը հաղ­թա­նա­կեց, ու մեր պոետ­ներն այլևս եր­բեք դառ­նա­ցած չեն թքե­լու մարդ­կա­յին ար­դա­րու­թյան ճա­կա­տին: Էհ, ինչ ա­սեմ՝ Օ՜, այն հա­րուստ պա­րոն­ներն, այն հըտ­պիտ­նե­րը շը­քեղ, ո­րոնք ոս­կի ցա­նե­ցին, որ բո­զու­թյու­նը հն­ձեն…
Դա­վիթ ՄԿՐ ՍԱՐԳ­ՍՅԱ­Ն
Դիտվել է՝ 3253

Մեկնաբանություններ