Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Հա­յաս­տա­նի դեմ սկս­ված ռազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թ­յուն­նե­րը վերջ­նար­դ­յուն­քում Ռու­սաս­տա­նի դեմ են ուղղ­ված

Հա­յաս­տա­նի դեմ սկս­ված ռազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թ­յուն­նե­րը վերջ­նար­դ­յուն­քում Ռու­սաս­տա­նի դեմ են ուղղ­ված
24.07.2020 | 00:35

Ադր­բե­ջա­նը Հա­յաս­տա­նի և Ար­ցա­խի դեմ պա­տե­րազմ կա­րող է սկ­սել Թուր­քիա­յի, ԱՄՆ-ի գլո­բա­լիս­տա­կան ու­ժե­րի պա­հան­ջով կամ ճնշ­մամբ: Տա­վու­շի մար­զում, հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան սահ­մա­նում հու­լի­սի 12-ին թշ­նա­մու սադ­րան­քով սկս­ված նա­խա­հար­ձակ ռազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րից ա­ռաջ LIVEnews.am-ի ե­թե­րում, Գառ­նիկ Ի­սա­գու­լյա­նի «Ազ­գա­յին անվ­տան­գու­թյան տե­սան­կյու­նից» հա­ղոր­դա­շա­րի ըն­թաց­քում այս կար­ծի­քը հայտ­նեց պա­հես­տա­զո­րի գն­դա­պետ, ռազ­մա­կան փոր­ձա­գետ Հայկ Նա­հա­պե­տյա­նը:


Ա­ռայ­սօր Ադր­բե­ջա­նի սկ­սած ռազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի տար­բեր պատ­ճառ­ներ են հրա­պա­րակ­վել: Դրան­ցից մե­կի հա­մա­ձայն, այդ գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը սկս­վե­ցին և ա­ռա­ջի­կա­յում էլ, տար­բեր ընդ­մի­ջում­նե­րով, կա­րող են շա­րու­նակ­վել, որ­պես­զի երկ­րի հա­սա­րա­կու­թյան ու­շադ­րու­թյու­նը շեղ­վի Ադր­բե­ջա­նում գնա­լով ա­հագ­նա­ցող ներ­քին խն­դիր­նե­րից, դժ­վա­րու­թյուն­նե­րից:
Մեկ այլ բա­ցատ­րու­թյան հա­մա­ձայն, Հա­յաս­տա­նի դեմ ռազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը ներ­քին կլա­նա­յին պայ­քա­րի հետևանք են: Կան նաև այլ բա­ցատ­րու­թյուն­ներ, սա­կայն մի շարք տե­ղե­կու­թյուն­ներ հու­շում են, որ ռազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը սկ­սե­լու բուն պատ­ճա­ռը հենց այն է, ին­չի մա­սին նշել է Հայկ Նա­հա­պե­տյա­նը: NEWS.am-ի թղ­թակ­ցին տված հար­ցազ­րույ­ցում Մի­ջին Արևել­քի և Կով­կա­սի հիմ­նա­հար­ցե­րի փոր­ձա­գետ Ստա­նիս­լավ Տա­րա­սովն ա­սել է. «Ինչ-որ ու­ժեր ճն­շում են գոր­ծադ­րում Ա­լիևի վրա, ին­չին դի­մադ­րել ոչ ոք չի կա­րող, և նա Մա­մե­դյա­րո­վին նե­տեց զո­հա­սե­ղա­նին՝ ընդ ո­րում վար­կա­բե­կե­լով նրան և որ­պես դի­վա­նա­գե­տի, և որ­պես մար­դու»։


Տա­րա­սո­վի խոս­քով՝ միան­շա­նակ է, որ Իլ­համ Ա­լիևի վրա ճն­շում է գոր­ծադր­վում, ին­չի մա­սին են վկա­յում նրա ե­լույթ­նե­րը, ո­րոնց ժա­մա­նակ նա հրա­պա­րա­կայ­նո­րեն բա­նա­վե­ճի մեջ է մտ­նում ինչ-որ ներ­քին ընդ­դի­մա­խոս­նե­րի հետ, ընդ­դի­մու­թյա­նը հայ­տա­րա­րում է հին­գե­րորդ շա­րա­սյուն և այլն. «Պե­տու­թյուն­նե­րի ա­ռաջ­նորդ­ներն այդ­պես են գոր­ծում, երբ հաշ­վի են առ­նում հին­գե­րորդ շա­րա­սյան կամ ներ­քին ընդ­դի­մու­թյան ի­րա­կան գոր­ծո­նը: Նրանց ան­վա­նում է Արևմուտ­քի կամ ար­տա­քին ու­ժե­րի ծա­ռա­ներ: Նշա­նա­կում է՝ նրա վրա լր­ջո­րեն ճն­շում են գոր­ծադ­րում, այս­պես կոչ­ված, ռևան­շիս­տա­կան տի­պի ու­ժե­րը»:
Բնա­կա­նա­բար, հարց է ա­ռա­ջա­նում` Ա­լիևի վրա ճն­շում գոր­ծադ­րած, գու­ցե հի­մա էլ դեռ ճն­շում գոր­ծադ­րող ինչ-որ ու­ժերն այդ ի՞նչ ու­ժեր են, որ նրանց գոր­ծադ­րած ճնշ­մա­նը ոչ ոք չի կա­րող դի­մադ­րել… Տա­րա­սո­վը, կար­ծում ենք, նկա­տի ու­նի հենց գլո­բա­լիս­տա­կան ու­ժե­րը կամ հա­մաշ­խար­հա­յին ի­րա­կան մա­սո­նու­թյա­նը (զու­գա­հեռ կեղծն էլ կա):


Նկա­տի ու­նե­նա­լով այդ ու­ժե­րի` Ադր­բե­ջա­նում գտն­վող կա­մա­կա­տար­նե­րին, գոր­ծա­կալ­նե­րին, Ստա­նիս­լավ Տա­րա­սո­վը շատ պարզ է ար­տա­հայտ­վել` «հին­գե­րորդ շա­րա­սյուն», «հին­գե­րորդ շա­րա­սյան կամ ներ­քին ընդ­դի­մու­թյան ի­րա­կան գոր­ծոն» (նկա­տի ու­նե­նանք, որ տար­բեր եր­կր­նե­րում ներ­քին ընդ­դի­մու­թյան սոսկ մի մասն է հին­գե­րորդ շա­րա­սյուն), «արևմուտ­քի կամ ար­տա­քին ու­ժե­րի ծա­ռա­ներ», «ռևան­շիս­տա­կան տի­պի ու­ժեր»: Ադր­բե­ջա­նում այդ­պի­սին կա­րող են լի­նել Փա­շաևնե­րի կլա­նը՝ Ա­լիևի կնոջ՝ Մեհ­րի­բան Ա­լիևա­յի (Փա­շաևա­յի) ազ­գա­կան­նե­րը, ինչ­պես նաև այլ ու­ժեր:
Ար­տա­քին կամ եր­րորդ ու­ժի դե­րա­կա­տար­ման ա­ռու­մով Հայկ Նա­հա­պե­տյա­նի և Ստա­նիս­լավ Տա­րա­սո­վի ար­տա­հայ­տած մտ­քե­րը Մինս­կում հու­լի­սի 17-ին ՌԴ վար­չա­պետ Մի­խա­յիլ Մի­շուս­տի­նի հետ հան­դիպ­ման ըն­թաց­քում, ըստ էու­թյան, հաս­տա­տել է նաև ՀՀ վար­չա­պե­տի պաշ­տո­նը զբա­ղեց­նող Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը։
Մի­շուս­տի­նին հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան սահ­մա­նին ի­րա­վի­ճա­կը ներ­կա­յաց­նե­լով ու նշե­լով, որ դեռ հայտ­նի չեն պատ­ճառ­նե­րը, թե Ադր­բե­ջանն ին­չու ո­րո­շեց հար­ձակ­վել հայ­կա­կան դիր­քե­րի վրա, Փա­շի­նյանն ա­սել է «Ցան­կա­նում եմ ըն­դգ­ծել, որ այդ ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րը տե­ղի են ու­նե­նում եր­րորդ կող­մի հրահր­ման ֆո­նին և դեռ պետք է հաս­կա­նալ՝ ո՞վ, ին­չու՞մ և ին­չու՞ է հե­տաքր­քր­ված: Կար­ծում եմ` սա նույն­պես շատ կարևոր թե­մա է»:


Այն, որ Ա­լիևն ա­վե­լի վաղ էր (կար­ծում ենք, դար­ձյալ ար­տա­քին ու­ժի պա­հան­ջով կամ ճնշ­մամբ) նա­խա­պատ­րաստ­վում հու­լի­սի 12-ից սկս­ված ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րին, հրա­պա­րա­կա­յին դաշ­տում նկա­տե­լի էր: Ադր­բե­ջա­նի նա­խա­գա­հը դեռ հու­լի­սի 7-ին նշե­լով, որ բա­նակ­ցու­թյուն­ներն ա­նար­դյունք են, քն­նա­դա­տել էր ԵԱՀԿ Մինս­կի խմ­բին, ոչ միայն դժ­գո­հել միջ­նորդ­նե­րից, այլև նշել, որ ներ­կա փու­լում դի­տար­կում են Ղա­րա­բա­ղյան հիմ­նախ­նդ­րի կար­գա­վոր­ման նպա­տա­կով չհան­դի­պել որևէ ձևա­չա­փով: Ադր­բե­ջա­նի նա­խա­գա­հը հայ­տա­րա­րել էր, որ ի­րենք ու­զում են ըստ էու­թյան բա­նակ­ցու­թյուն­ներ, և ոչ թե բա­նակ­ցու­թյուն­ներ` բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րի հա­մար: Սրա­նից ար­դեն են­թադ­րե­լի էր, որ Ադր­բե­ջա­նը մտա­դիր է ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րը դի­վա­նա­գի­տա­կան, քա­ղա­քա­կան ո­լոր­տից տե­ղա­փո­խել սահ­ման։
Ի դեպ, հու­լի­սի 15-ին կա­ռա­վա­րու­թյան նիս­տի ժա­մա­նակ Ա­լիևը կրկ­նել է ա­վե­լի վաղ քա­նիցս ար­տա­հայ­տած այն միտ­քը, որ Ադր­բե­ջա­նի ժո­ղովր­դին ձանձ­րաց­րել են այս ա­նի­մաստ բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րը: «ՈՒս­տի նրանք, ով­քեր զբաղ­վում են այս հար­ցով և այս օ­րե­րին ա­ռաջ են քա­շում ի­րենց միջ­նոր­դա­կան ա­ռա­ջարկ­նե­րը, թող մտա­ծեն այն մա­սին, որ Ադր­բե­ջա­նի ժո­ղովր­դի համ­բե­րու­թյունն ան­սահ­ման չէ»,- հայ­տա­րա­րել է Ա­լիևը, ո­մանց կար­ծի­քով, նկա­տի ու­նե­նա­լով, ԵԱՀԿ Մինս­կի խմ­բի հա­մա­նա­խա­գահ­նե­րից, ա­ռա­ջին հեր­թին, Ռու­սաս­տա­նին:


Հու­լի­սի 16-ին լրագ­րող­նե­րի հետ զրույ­ցում ՀՀ պաշտ­պա­նու­թյան նախ­կին նա­խա­րար Վա­ղար­շակ Հա­րու­թյու­նյանն ա­սել է. «Թուր­քիան «ար­ջի ծա­ռա­յու­թյուն» է մա­տու­ցում Ադր­բե­ջա­նին, հրահ­րում է պա­տե­րազմ և դրա մի­ջո­ցով ու­զում է ա­ռաջ մղել իր նեոօս­մա­նիզ­մի գա­ղա­փարն ու խն­դիր­նե­րը»: Ըստ ՊՆ նախ­կին նա­խա­րա­րի, «Այս­տեղ մենք շատ զգոն պետք է ըն­դու­նենք Թուր­քիա­յի պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րի հայ­տա­րա­րու­թյու­նը, որ նրանք պատ­րաստ են ռազ­մա­կան ա­ջակ­ցու­թյուն ցու­ցա­բե­րե­լու Ադր­բե­ջա­նին…»:
Նույն օրն ըն­դու­նե­լով Հա­յաս­տա­նում հա­վա­տար­մագր­ված դի­վա­նա­գի­տա­կան ներ­կա­յա­ցուց­չու­թյուն­նե­րի ղե­կա­վար­նե­րին, ՀՀ արտ­գործ­նա­խա­րար Զոհ­րաբ Մնա­ցա­կա­նյա­նը, ըստ ՀՀ ԱԳՆ-ի հա­ղոր­դագ­րու­թյան, դես­պան­նե­րին ներ­կա­յաց­րել է հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան սահ­մա­նի հյու­սի­սարևե­լյան ուղ­ղու­թյամբ ադր­բե­ջա­նա­կան զին­ված ու­ժե­րի կող­մից ի­րա­կա­նաց­վող շա­րու­նա­կա­կան ագ­րե­սիվ գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի պատ­ճա­ռով ստեղծ­ված ի­րադ­րու­թյու­նը, տա­րա­ծաշր­ջա­նա­յին անվ­տան­գու­թյան և կա­յու­նու­թյան պահ­պան­ման հա­մա­տեքս­տում դա­տա­պար­տել Թուր­քիա­յի ռազ­մա­քա­ղա­քա­կան վեր­նա­խա­վի կող­մից տա­րա­ծաշր­ջա­նի անվ­տան­գա­յին հա­մա­կար­գի խար­խլ­մանն ուղղ­ված հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րը և Ադր­բե­ջա­նի ագ­րե­սիվ գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րին ցու­ցա­բեր­վող բա­ցա­հայտ ա­ջակ­ցու­թյու­նը:


Ինչ­պես ար­դեն հայտ­նի է, Թուր­քիան երկ­րի նա­խա­գահ Էր­դո­ղա­նի և այլ պաշ­տո­նյա­նե­րի մա­կար­դա­կով ա­ջակ­ցու­թյուն է հայտ­նել Հա­յաս­տա­նի դեմ Ադր­բե­ջա­նի ագ­րե­սիա­յին: «Ա­նա­դո­լու» գոր­ծա­կա­լու­թյան տե­ղե­կաց­մամբ, ադր­բե­ջա­նա­կան պատ­վի­րա­կու­թյան հետ հան­դիպ­ման ժա­մա­նակ, ո­րը ղե­կա­վա­րել է պաշտ­պա­նու­թյան փոխ­նա­խա­րար, ՌՕՈՒ-ի հրա­մա­նա­տար, գե­նե­րալ-լեյ­տե­նանտ Ռա­միզ Թա­հի­րո­վը, Թուր­քիա­յի պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րար Հու­լու­սի Ա­քարն Ադր­բե­ջա­նին վերս­տին ա­ջակ­ցու­թյուն խոս­տա­նա­լով, հայ­տա­րա­րել է, որ վեր­ջին ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րի հա­մա­պատ­կե­րին կձեռ­նարկ­վեն անհ­րա­ժեշտ բո­լոր մի­ջո­ցա­ռում­նե­րը:
«Մենք խս­տո­րեն դա­տա­պար­տում ենք Ադր­բե­ջա­նի Թո­վու­զի շր­ջա­նի վրա նենգ հար­ձա­կու­մը,- ա­սել է Թուր­քիա­յի պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րը:- Ադր­բե­ջան­ցի թուր­քե­րի ցա­վը մեր ցավն է։ Ես ու­զում եմ, դուք բո­լորդ ի­մա­նաք, որ ցան­կա­ցած դժ­վա­րու­թյուն, ո­րը դուք ապ­րում եք այն­տեղ, մենք զգում ենք այս­տեղ։ Ադր­բե­ջան­ցի զին­վո­րա­կան­նե­րի մահն ան­պա­տաս­խան չի մնա»:
«Թուր­քիան ա­ջակ­ցում է Ադր­բե­ջա­նում եղ­բայր­նե­րի ան­ձն­վեր պայ­քա­րին,- հա­վաս­տել է Ա­քա­րը:- Եվ այս մա­սին հայ­տա­րա­րում են Թուր­քիա­յի բո­լոր բնա­կիչ­նե­րը, այդ թվում՝ ան­ձամբ նա­խա­գահ Էր­դո­ղա­նը: Մենք ղե­կա­վար­վում ենք «Եր­կու եր­կիր, մեկ ազգ» սկզ­բուն­քով: Թուր­քիան ե­ղել և մնում է Ադր­բե­ջա­նի բա­րե­կա­մը: Մենք կշա­րու­նա­կենք եղ­բայր­նե­րին ա­ջակ­ցել: Թուր­քիան ու նրա բա­նակն այս ուղ­ղու­թյամբ ու­ժե­րի սահ­ման­նե­րում քայ­լեր կձեռ­նար­կեն: Դրա­նում ոչ մի կաս­կած չի կա­րող լի­նել»:


Ան­կա­րա­յում հու­լի­սի 16-ին ադր­բե­ջա­նա­կան բարձ­րաս­տի­ճան ռազ­մա­կան պատ­վի­րա­կու­թյան հետ հան­դիպ­ման ժա­մա­նակ Թուր­քիա­յի պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րարն ա­սել է նաև. «Հա­յաս­տա­նը վս­տա­հա­բար կվ­ճա­րի ադր­բե­ջա­նա­կան սահ­մա­նի վրա իր հար­ձա­կում­նե­րի հա­մար… Հա­յաս­տա­նը խեղդ­վե­լու է այն դա­վադ­րու­թյան մեջ, որն ինքն է նա­խա­ձեռ­նել, և ան­պայ­ման վճա­րե­լու է այն բա­նի հա­մար, ինչ նրանք ա­րել են»:
Ա­քա­րը «կվ­ճա­րի» ա­սե­լով, նկա­տի է ու­նե­ցել ոչ թե ֆի­նան­սա­կան հա­տու­ցու­մը, այլ հա­տու­ցու­մը` մարդ­կա­յին ու նյու­թա­կան կո­րուստ­նե­րի տես­քով: Նա հի­շեց­րել է, որ Թուր­քիան ու­շա­դիր հետևում է սահ­մա­նա­յին բա­խում­նե­րի զար­գաց­մա­նը։ Հու­լի­սի 17-ին Թուր­քիա­յի պաշտ­պա­նա­կան ար­դյու­նա­բե­րու­թյան վար­չու­թյան ղե­կա­վար Իս­մա­յիլ Դե­միրն էլ, իր հեր­թին, Ադր­բե­ջա­նին խոս­տա­ցել օգ­նել ոչ միայն փոր­ձով, այլև զեն­քով։
«Մեր պաշտ­պա­նա­կան ար­դյու­նա­բե­րու­թյու­նը մշ­տա­պես գտն­վում է Ադր­բե­ջա­նի տրա­մադ­րու­թյան տակ՝ իր ամ­բողջ փոր­ձով, տեխ­նո­լո­գիա­նե­րով և հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րով, մեր ա­նօ­դա­չու­նե­րից մինչև զի­նամ­թերք և հր­թիռ­ներ, ռա­դիոէ­լեկտ­րո­նա­յին պայ­քա­րի հա­մա­կար­գեր»,- գրել է Դե­մի­րը Twitter-ի իր է­ջում։
Հայտ­նի է նաև, որ օ­րերս Բաք­վի օ­դա­նա­վա­կա­յա­նում վայ­րէջք է կա­տա­րել Թուր­քիա­յի ԶՈՒ ռազ­մատ­րանս­պոր­տա­յին ինք­նա­թի­ռը, որն Ադր­բե­ջան է տե­ղա­փո­խել զենք, զի­նամ­թերք, ռազ­մա­կան տեխ­նի­կա, այ­սինքն` Իս­մա­յիլ Դե­մի­րի խոս­տա­ցա­ծը շատ ա­րագ ի­րա­կա­նու­թյուն է դար­ձել:
«Պո­լի­տէ­կո­նո­միա» հե­տա­զո­տա­կան ինս­տի­տու­տի ղե­կա­վար Անդ­րա­նիկ Թևա­նյա­նը «Ֆեյս­բուք»-ի իր է­ջում օ­րերս անդ­րա­դառ­նա­լով հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան սահ­մա­նա­յին հատ­վա­ծում տի­րող վի­ճա­կին, «Թուր­քիան ու Ադր­բե­ջա­նը Հա­յաս­տա­նի դեմ հար­ձա­կում են նա­խա­պատ­րաս­տում. մեր ա­նե­լի­քը» վեր­տա­ռու­թյան ներ­քո գրել է.


«Տա­վու­շի սահ­մա­նագ­ծում քիչ են կրա­կում, սա­կայն ա­մեն ինչ այն­քան փխ­րուն է, որ ցան­կա­ցած պա­հի կա­րող է կրակ բռնկ­վել։ Հատ­կա­պես որ Թուր­քիան ու Ադր­բե­ջա­նը չեն թաքց­նում, որ մեր բա­նա­կից շո­կա­յին հար­ված ստա­նա­լուց հե­տո ռևան­շի են ձգ­տում»։
Եվս մեկ-եր­կու մեջ­բե­րում Թևա­նյա­նի գրա­ռու­մից.
«Թուր­քիան ու Ադր­բե­ջանն օ­պե­րա­տիվ կա­պի մեջ են։ Թուր­քիան չի թաքց­նում, որ պատ­րաստ է ռազ­մա­կան մի­ջամ­տու­թյան և կանգ­նած է իր դաշ­նա­կից Ադր­բե­ջա­նի կող­քին»:
«Օ­րերս Թուր­քիան ԱԹՍ բարձ­րաց­րեց հայ-թուր­քա­կան սահ­մա­նի մո­տա­կայ­քում։ Ի պա­տաս­խան սրա ՀՀ–ում ռու­սա­կան ռազ­մա­բա­զա­յից ուղ­ղա­թիռ­ներ բարձ­րա­ցան օդ։ Հե­տո հեր­թը հա­սավ ռազ­մա­կան ինք­նա­թիռ­նե­րի ցու­ցադ­րա­կան թռիչք­նե­րին։ Մեր կող­մից՝ «Սու-30հԾ», թուր­քա­կան կող­մից՝ F16:


Թուր­քիա­յի ագ­րե­սիվ վար­քա­գիծն այն­քան ակն­հայտ է, որ ՌԴ անվ­տան­գու­թյան խոր­հր­դի մշ­տա­կան ան­դամ­նե­րի հետ Վլա­դի­միր Պու­տի­նը քն­նար­կել է հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան լար­վա­ծու­թյու­նը։ ՌԴ նա­խա­գա­հը հրա­մա­յել է հա­րավ-արևմտյան սահ­ման­նե­րի զո­րա­մա­սե­րի չնա­խա­տես­ված ստու­գայց ի­րա­կա­նաց­նել՝ նպա­տակ ու­նե­նա­լով գնա­հա­տել զոր­քե­րի կող­մից անվ­տան­գու­թյան ա­պա­հով­ման ու­նա­կու­թյան մա­կար­դա­կը (զո­րա­վար­ժու­թյուն­նե­րին մաս­նակ­ցե­լու են նաև հայ­կա­կան զին­ված ու­ժե­րը)։ Բա­ցի այդ՝ ՌԴ–ում անց­կաց­վե­լու է նաև «Կով­կաս 2020» զո­րա­վար­ժու­թյու­նը»:
Այս օ­րե­րին «ԹՐ­ՔԱ­ԿԱՆ ՈՒ­ԺԵՐ ԱՖ­ՐԻ­ՆԻ ՄԷՋ ԶԻ­ՆԵԱԼ­ՆԵՐ ԱՏՐ­ՊԷՅ­ՃԱՆ ՂՐ­ԿԵ­ԼՈՒ ՀԱ­ՄԱՐ ԱՐ­ՁԱ­ՆԱԳ­ՐՈՒ­ԹԵԱՆ ԿԵԴ­ՐՈՆ­ՆԵՐ ՀԱՍ­ՏԱ­ՏԱԾ ԵՆ» վեր­տա­ռու­թյան ներ­քո ու­շագ­րավ հրա­պա­րակ­մամբ հան­դես ե­կավ նաև Բե­րիո հա­յոց թե­մի (Մե­ծի Տանն Կի­լի­կիո կա­թո­ղի­կո­սու­թյան երկ­րորդ մեծ և հնա­գույն թեմն է, ա­ռաջ­նոր­դա­նիս­տը Հա­լե­պի Սր­բոց Քա­ռաս­նից Ման­կանց Մայր Ե­կե­ղե­ցին է) ազ­գա­յին ա­ռաջ­նոր­դա­րա­նի «Գան­ձա­սար» պաշ­տո­նա­թեր­թը: Հրա­պա­րակ­ման մեջ մաս­նա­վո­րա­պես նշ­ված է.


«Սու­րիա­կան տե­ղա­կան աղ­բիւր­ներ Շաամ Էֆ. Էմ.» ռա­տիո­կա­յա­նին յայտ­նած են, որ սու­րիա­կան հո­ղեր բռ­նագ­րա­ւած թր­քա­կան ու­ժեր Աֆ­րի­նի մէջ ի­րենց են­թա­կայ զի­նեալ­նե­րուն հա­մար ար­ձա­նագ­րու­թեան կեդ­րոն­ներ հաս­տա­տած են, որ­պէս­զի վեց ամ­սուան պայ­մա­նագ­րու­թեամբ, ամ­սա­կան 2500 ամ. տո­լա­րի փո­խա­րէն զի­րենք Ատր­պէյ­ճան ղր­կեն, կռուե­լու Ատր­պէյ­ճա­նի բա­նա­կին կող­քին, Հա­յաս­տա­նի բա­նա­կին դէմ»:
Հա­յաս­տա­նի դեմ կռ­վե­լու հա­մար Ադր­բե­ջան ու­ղար­կե­լու նպա­տա­կով Թուր­քիա­յի կող­մից Սի­րիա­յում վարձ­կան­ներ հա­վա­քագ­րե­լու մա­սին հու­լի­սի 19-ին գրել է նաև rambler.ru-ն։
Կար­ծում ենք, Սի­րիա­յում վե­րոն­շյալ նպա­տա­կով վարձ­կան­նե­րի հա­վա­քագր­ման փաս­տը ևս վկա­յում է, որ Թուր­քիան, ա­վե­լի ճիշտ, Թուր­քիա­յում գտն­վող ո­րոշ ու­ժեր (այդ նույն ու­ժե­րը գտն­վում են նաև ԱՄՆ-ում, Իս­րա­յե­լում, Մեծ Բրի­տա­նիա­յում…) Ադր­բե­ջա­նին մղում են Հա­յաս­տա­նի և Ար­ցա­խի դեմ մեծ պա­տե­րազ­մի, ի­րենց այս քայ­լով Ա­լիևին հաս­կաց­նում` կռ­վող­ներդ քի՞չ են, այդ պատ­ճա­ռա­բա­նու­թյամբ ու­զում ես խու­սա­փե՞լ հա­յե­րի դեմ պա­տե­րազ­մե­լուց, խն­դիր չէ, մենք կռ­վող­ներ կու­ղար­կենք:


Հոդ­վա­ծի սկզ­բում ար­դեն նշե­ցինք, որ Ադր­բե­ջա­նը Հա­յաս­տա­նի և Ար­ցա­խի դեմ պա­տե­րազմ կա­րող է սկ­սել Թուր­քիա­յի, ԱՄՆ-ի գլո­բա­լիս­տա­կան ու­ժե­րի պա­հան­ջով կամ ճնշ­մամբ: Նրանք Ադր­բե­ջա­նում ու­նեն ի­րենց մար­դիկ` հան­ձին հենց Ա­լիևի կող­մից «հին­գե­րորդ շա­րա­սյուն» ո­րակ­ված ընդ­դի­մու­թյան մի մա­սի:
Նո­րից մեջ­բե­րենք այդ ու­ժե­րի վե­րա­բե­րյալ Ստա­նիս­լավ Տա­րա­սո­վի խոս­քը, ըստ ո­րի, Ա­լիևը «Նրանց ան­վա­նում է արևմուտ­քի կամ ար­տա­քին ու­ժե­րի ծա­ռա­ներ: Նշա­նա­կում է՝ նրա (Ա­լիևի-Ա.Հ.) վրա լր­ջո­րեն ճն­շում են գոր­ծադ­րում, այս­պես կոչ­ված, ռևան­շիս­տա­կան տի­պի ու­ժե­րը»: Եվ, ա­հա, հու­լի­սի 20-ին Արևմուտ­քը` հան­ձինս ԱՄՆ-ի գլո­բա­լիս­տա­կան ու­ժե­րի, հրա­պա­րա­կայ­նո­րեն պաշտ­պա­նել է Ա­լիևից Ար­ցա­խի և Հա­յաս­տա­նի դեմ պա­տե­րազմ պա­հան­ջող իր այդ ծա­ռա­նե­րին` Ադր­բե­ջա­նում գտն­վող իր հին­գե­րորդ շա­րա­սյա­նը, որն Ա­լիևին հաս­կաց­նում է` ե­թե պա­տե­րազմ չսկ­սեք, թավ­շյա հե­ղա­փո­խու­թյուն ենք ի­րա­կա­նաց­նե­լու, ինչ­պես, օ­րի­նակ, Հա­յաս­տա­նում կամ մայ­դան, ինչ­պես ՈՒկ­րաի­նա­յում…


ԱՄՆ-ի պետ­դե­պար­տա­մեն­տը Ադր­բե­ջա­նի իշ­խա­նու­թյուն­նե­րին կոչ է ա­րել ե­րաշ­խա­վո­րել, որ COVID-19-ի դեմ ձեռ­նարկ­ված սահ­մա­նա­փա­կում­նե­րը չեն օգ­տա­գործ­վի քա­ղա­քա­ցիա­կան հա­սա­րա­կու­թյան, ընդ­դի­մու­թյան կամ հան­րա­յին քն­նար­կում­նե­րի ճնշ­ման հա­մար, այ­սինքն` հա­վաք­նե­րի ա­զա­տու­թյան ի­րա­վուն­քի ի­րաց­ման դեմ: Հա­վաք­ներ, ո­րոնք ուղղ­ված են Ա­լիևի, նրա իշ­խա­նու­թյան դեմ և երկ­րի ղե­կա­վա­րու­թյու­նից պա­հան­ջում են պա­տե­րազմ սկ­սել (բուն պա­հան­ջը դա է, մնա­ցած պա­հանջ­նե­րը երկ­րոր­դա­յին են կամ հիմ­նա­կան պա­հան­ջը սքո­ղե­լու նպա­տակն ու­նեն):


ԱՄՆ-ի պետ­քար­տու­ղար Մայք Պոմ­պեոն հի­շեց­րել է, որ Ադր­բե­ջա­նի իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը նախ­կի­նում ար­դեն ճն­շել են ընդ­դի­մա­դիր տրա­մադ­րու­թյուն­նե­րը, հե­տապն­դել ու ձեր­բա­կա­լել են ընդ­դի­մու­թյան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րին, իսկ մի դեպ­քում էլ հո­գե­բու­ժա­րան են ու­ղար­կել նրանց ու կա­ռա­վա­րու­թյան այլ քն­նա­դա­տող­նե­րին: Շա՜տ հե­տաքր­քիր է… Բա այդ նույն պետ­դե­պար­տա­մեն­տը և ԱՄՆ-ի պետ­քար­տու­ղար Պոմ­պեոն ին­չո՞ւ նույ­նը չեն պա­հան­ջում COVID-19-ի դեմ պայ­քա­րի պատ­ճա­ռա­բա­նու­թյամբ ընդ­դի­մու­թյա­նը կամ հան­րա­յին քն­նար­կում­նե­րը ճն­շող, ան­գամ ի­րար մոտ 2-3 ընդ­դի­մադ­րի հա­վաք­վե­լը զանգ­վա­ծա­յին մի­ջո­ցա­ռում, հա­վաք հա­մա­րող ու չթույ­լատ­րող, ընդ­դի­մու­թյան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րին հե­տապն­դող ու ձեր­բա­կա­լող ՀՀ իշ­խա­նու­թյուն­նե­րին։
Գե­յե­րի, լես­բի­նե­րի, բի­սեք­սուալ­նե­րի, տրանս­վես­տիտ­նե­րի պաշտ­պան, նրանց և «Կյան­քի խոսք» ա­ղան­դի ան­դամ­նե­րի հետ միա­սին «թավ­շյա հե­ղա­փո­խու­թյուն» կոչ­վա­ծին մե­ծա­պես ա­ջակ­ցած Սերժ Թան­կյանն Instagram-ի իր է­ջում օ­րերս կար­ծես բա­ցա­հայ­տել է ԱՄՆ-ի գլո­բա­լիս­տա­կան ու­ժե­րի պլան­նե­րը: Անդ­րա­դառ­նա­լով Ադր­բե­ջա­նին, նրա նա­խա­գահ Իլ­համ Ա­լիևին, և իր է­ջում զե­տե­ղե­լով Ա­լիևի նկա­րը, Թան­կյա­նը մաս­նա­վո­րա­պես գրել է.
«Սա Իլ­համ Ա­լիևն է. նա Ադր­բե­ջա­նի նավ­թա­յին օ­լի­գար­խիկ նա­խա­գահն է: Նա իշ­խա­նու­թյու­նը վերց­րել է իր հո­րից ու հի­մա փոխ­նա­խա­գահ է դարձ­րել իր կնո­ջը: Ադր­բե­ջանն ա­մեն ինչ է, բա­ցի ժո­ղովր­դա­վա­րու­թյու­նից… Ե­կել է Ադր­բե­ջա­նում խա­ղաղ հե­ղա­փո­խու­թյուն ի­րա­կա­նաց­նե­լու ժա­մա­նա­կը, ինչ­պի­սին տե­ղի ու­նե­ցավ Հա­յաս­տա­նում 2018 թվա­կա­նին…»:


Հաս­կա­նա­լի է, չէ՞, թե ինչ է կա­տար­վում… Ե­թե հայ ըն­թեր­ցող­նե­րի մի մա­սին դեռ հաս­կա­նա­լի չէ, ա­պա Ռու­սաս­տա­նի ռազ­մա­քա­ղա­քա­կան ղե­կա­վա­րու­թյա­նը լիո­վին հաս­կա­նա­լի են հու­լի­սի հու­լի­սի 12-ին ադր­բե­ջա­նա­կան սադ­րան­քով սկս­ված ռազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի պատ­ճառ­ներն ու նպա­տակ­նե­րը: Դրանք ուղղ­ված են ոչ միայն Հա­յաս­տա­նի և Ար­ցա­խի, այլև գլո­բա­լիս­տա­կան ու­ժե­րի նա­խա­տե­սած վերջ­նար­դյուն­քում` Ռու­սաս­տա­նի դեմ: Բուն թի­րա­խը, կար­ծում ենք, հենց Ռու­սաս­տանն է: Պա­տա­հա­կան չէ, որ պա­տե­րազ­մի վե­րա­ճե­լու սպառ­նա­լիք պա­րու­նա­կող ռազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը սկս­վե­ցին հա­մա­ռու­սաս­տա­նյան քվեար­կու­թյան ար­դյունք­նե­րով Ռու­սաս­տա­նի Սահ­մա­նադ­րու­թյան փո­փո­խու­թյուն­նե­րի ըն­դու­նու­մից կարճ ժա­մա­նակ հե­տո: Ին­չու՞…Այս ա­մե­նին, ինչ­պես նաև Ռու­սաս­տա­նի ար­ձա­գան­քին ու ձեռ­նար­կած մի­ջոց­նե­րին կանդ­րա­դառ­նանք մեր ա­ռա­ջի­կա հրա­պա­րա­կում­նե­րից մե­կով:


Ար­թուր ՀՈՎ­ՀԱՆ­ՆԻ­ՍՅԱՆ

Դիտվել է՝ 16820

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ