Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

«Կգա ժա­մա­նակ, երբ նո­րից կսկ­սեն գե­րակշ­ռել ե­րաժշ­տա­կան ու գե­ղե­ցիկ եր­գե­րը»

«Կգա ժա­մա­նակ, երբ նո­րից  կսկ­սեն գե­րակշ­ռել ե­րաժշ­տա­կան ու գե­ղե­ցիկ եր­գե­րը»
06.03.2020 | 02:02
«Ի­րա­տե­սի» հյու­րը ռոք եր­գիչ, կի­թա­ռա­հար ՎԱ­ՀԱԳ ՌԱՇՆ է: Զրույ­ցի թե­ման՝ եր­գա­ցա­նակ, ծրագ­րեր, խն­դիր­ներ, քա­ղա­քա­կա­նու­թյուն:
-Վա­հագ, Ձեր եր­գա­ցան­կը շա­րու­նա­կում են հա­մալ­րել հայ գրող­նե­րի բա­նա­ստեղ­ծու­թյուն­նե­րի հի­ման վրա գր­ված եր­գե­րը: Քա­նի՞ նման երգ ու­նեք:
-Ան­կեղծ ա­սած, չեմ հաշ­վել, մո­տա­վո­րա­պես 30 երգ եմ ձայ­նագ­րել, 100-ից ա­վե­լին դեռ թղ­թին է։
-Երբ բա­նաս­տեղ­ծու­թյու­նը սիր­ված է, հա­վա­նա­կան է, որ ե՞րգն էլ ու­շադ­րու­թյան կար­ժա­նա­նա, թե՞ կա մտա­վա­խու­թյուն` սիր­ված հե­ղի­նա­կի սիր­ված գոր­ծը պետք է ըստ ար­ժան­վույն ներ­կա­յաց­նել, պա­տաս­խա­նատ­վու­թյու­նը մե­ծա­նում է:
-Բնա­կա­նա­բար, պետք է պա­տաս­խա­նատ­վու­թյամբ մո­տե­նալ, իսկ սիր­ված լի­նե­լը ինք­նան­պա­տակ չէ, ե­թե ինձ դուր է գա­լիս, ար­դեն լավ է (ժպ­տում է- Ա. Ս.):
-Ձեր եր­գե­րի ե­րաժշ­տու­թյան հե­ղի­նա­կը բա­ցա­ռա­պես Դու՞ք եք:
-Ոչ միայն, ու­նեմ եր­գեր, որ հայրս է գրել, մեկ երգ՝ մո­րեղ­բայրս, իսկ վեր­ջին շր­ջա­նում մի քա­նի երգ՝ շատ լավ կոմ­պո­զի­տոր Հաս­միկ Ար­շա­կյա­նը:
-Կա­րե­լի՞ է ա­սել, որ «Լու­սամ­փո­փի պես աղ­ջի­կը» Ձեր այ­ցե­քարտն է:
-Ժա­մա­նա­կին ա­յո, հի­մա չգի­տեմ ար­դեն, շա­տե­րը «Ես կգամ» եր­գով եմ ճա­նա­չում ու սի­րում ինձ:
-Ի՞նչ խն­դիր ու­նեն եր­գիչ­ներն այ­սօր՝ հա­մերգ­նե­րով ներ­կա­յա­նա­լու՞, ձայ­նաս­կա­վա­ռակ կամ տե­սա­նյութ թո­ղար­կե­լու՞, թե՞ այ­սօր ա­ռաջ­նա­յի­նը եր­գի տա­րա­ծումն է հա­մա­ցան­ցում, հա­ջո­ղու­թյան գրա­վա­կանն էլ դի­տում­ներն են ա­պա­հո­վում:
-Ե­թե նա­յենք բիզ­նե­սի տե­սան­կյու­նից՝ խն­դիր­նե­րը շատ են, քա­նի որ ի­րա­կան եր­գար­վես­տը մղ­վել է երկ­րորդ պլան, և գե­րակշ­ռում է եր­գով փող աշ­խա­տե­լու ցան­կու­թյու­նը: Ար­դյուն­քում տու­ժում է հան­դի­սա­տե­սը։ Սա նման է սնն­դին. կար ժա­մա­նակ, որ «Յու­պին» ու «Ին­վայ­թը», գա­զա­վոր­ված ըմ­պե­լիք­նե­րը, իբր բնա­կան հյու­թե­րը բո­լո­րիս սե­ղա­նին էին, բայց ժա­մա­նա­կի ըն­թաց­քում մար­դիկ տար­բե­րա­կե­ցին օգ­տա­կա­րը վնա­սա­կա­րից: Նույնն էլ եր­գար­վես­տում կլի­նի, կգա ժա­մա­նակ, երբ նո­րից կսկ­սեն գե­րակշ­ռել ե­րաժշ­տա­կան ու գե­ղե­ցիկ եր­գե­րը, ոչ այն, ինչ հի­մա մա­տուց­վում է։
Իսկ խն­դիր­ներն իս­կա­պես բազ­մա­զան են, լավ եր­գիչ­նե­րը հի­մա գու­մար չու­նեն, ին­չու՞ ոչ, թե­կուզ ներ­կա­յա­նա­լու հա­մար։ Քա­նի որ ձայ­նագ­րու­թյուն­նե­րը, գոր­ծի­քա­վո­րու­մը, մեկ երգ թո­ղար­կե­լը փոքր ծախս չէ:
-Կեն­դա­նի հա­մեր­գի ըն­թաց­քու՞մ են ի­րա­պես հա­ղոր­դակց­վում երգ­չի հետ:
-Բնա­կա­նա­բար, կեն­դա­նի հա­մեր­գին եր­գիչն ու հան­դի­սա­տե­սը փո­խա­դարձ շփ­ման մեջ են և է­ներ­գիա են ստա­նում մի­մյան­ցից։
-Հա­մերգ­նե­րով հա­ճա՞խ եք հան­դես գա­լիս:
-Հա­ճախ, բայց հիմ­նա­կա­նում ա­կում­բա­յին ձևա­չա­փով, իսկ մեծ բե­մի հա­մար խումբ է պետք: Ա­ռայժմ ժա­մա­նակ չու­նեմ դրա­նով զբաղ­վե­լու:
-Հե­ղի­նա­կա­յին ի­րա­վունք­նե­րը հա­ճա՞խ են խախտ­վում: Վեր­ջերս աղ­մուկ հա­նեց «Ով է նա» եր­գի նոր կա­տա­րու­մը: Հե­ղի­նա­կը խն­դի­րը բարձ­րա­ձայ­նեց: Գոր­ծը դա­տա­րան հա­սավ: Ինք­ներդ առ­նչ­վե՞լ եք նման դեպ­քի:
-Ես ա­ռանձ­նա­պես չեմ հետևում, քա­նի որ եր­գը կա­տա­րո­ղինն ու հան­դի­սա­տե­սինն է դառ­նում թո­ղարկ­ման օ­րից, այ­սինքն, դառ­նում է հան­րա­յին սե­փա­կա­նու­թյուն։ Գո­ղա­նալ չի կա­րե­լի, բայց եր­գել ոչ ոք չի կա­րող ար­գե­լել։
-«Հայ հե­ղի­նա­կում» գրան­ցու՞մ եք Ձեր եր­գե­րը:
-Եր­կար ժա­մա­նակ է՝ ոչ։ Ա­ռաջ գրան­ցում էի։
-Քա­ղա­քա­կա­նու­թյուն և մշա­կույթ կա­պի մա­սին ի՞նչ կա­սեք: Գի­տենք, որ մեր եր­գիչ-երգ­չու­հի­նե­րը հիմ­նա­կա­նում այս կամ այն քա­ղա­քա­կան բևե­ռում են: Նոր­մա՞լ եք ըն­դու­նում սա, թե՞ պետք է ա­ռա­վե­լա­գույնս ա­զատ լի­նի ար­վես­տա­գե­տը:
-Եր­գի­չը, ար­վես­տա­գե­տը սո­վո­րա­կան ՀՀ քա­ղա­քա­ցի են, նրանց էլ պետք է հե­տաք­րք­րեն ու մտա­հո­գեն երկ­րին ու ժո­ղովր­դին վե­րա­բե­րող հար­ցե­րը, ուս­տի դրա­կան եմ հա­մա­րում, երբ ու­նե­նում են կոնկ­րետ քա­ղա­քա­կան հա­յացք­ներ։
-Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի բա­ռե­րով գր­ված եր­գը հա­վա­նու՞մ եք՝ որ­պես ար­վեստ, հղում, ա­սե­լիք, քա­ղա­քա­կա­նու­թյուն:
-Չեմ հա­վա­նում, ան­կեղծ: Ա­ռա­ջին եր­գը լավն էր, հե­ղա­փո­խու­թյան ժա­մա­նակ ստեղծ­ված, դա հո­գով էր գր­ված։ Ճիշտ է, չու­ներ ո­րա­կյալ հն­չո­ղու­թյուն, գոր­ծի­քա­վո­րում, բայց հո­գին կար։ Իսկ սա զուտ սար­քած երգ է, բազ­միցս նշել եմ, որ սար­քած եր­գե­րը հո­գի չեն ու­նե­նում։
-Ծրագ­րե՞ր…
-Շատ են՝ հա­մերգ­ներ, նոր եր­գեր, զու­գեր­գեր, հո­լո­վակ­ներ։ Ման­րա­մասն չեմ նշի, բայց խոս­տա­նում եմ, որ այս տա­րի ուն­կն­դիրս պա­րապ չի մնա:
Զրույցը՝ Ար­մի­նե ՍԱՐԳ­ՍՅԱՆԻ
Դիտվել է՝ 7790

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ