Նորություններ » «Վենետիկի հանձնաժողովը նախկինների հետ համագործակցել է այնքանով, որքանով այժմ նորերի հետ է համագործակցում»

«Վենետիկի հանձնաժողովը նախկինների հետ համագործակցել է այնքանով, որքանով այժմ նորերի հետ է համագործակցում»

19.05.2020 | 00:37

«Իրատեսի» զրուցակիցն է իրավագետ ՌՈԲԵՐՏ ՀԱՅՐԱՊԵՏՅԱՆԸ:

-Իշխանությունը, փաստորեն, հայտարարում է, որ հրաժարվում է Սահմանադրական դատարանի հարցը լուծելու համար նախապես հայտարարված հանրաքվեից: Իշխանության ներկայացուցիչներն ասում են, թե դա պայմանավորված է կորոնավիրուսով: Այդ բացատրության հետ համակարծի՞ք եք:

-Արտակարգ դրության նման «ազատական» պայմաններում խոսել հանրաքվեի չեղարկման կորոնավիրուսային պատճառի մասին առնվազն զավեշտալի է: Արտակարգ դրության առաջին երկարաձգման ժամանակ արդեն իսկ քննարկվում էր հանրաքվեի չեղարկման հարցը, բայց իշխանական օղակներն ամեն կերպ փորձում էին հերքել դա։

Երկարաձգման երրորդ փուլին հաջորդեց արդարադատության նախարարության հայտարարությունն առ այն, որ նախարար Ռուստամ Բադասյանը դիմել է Եվրոպայի խորհրդի գլխավոր քարտուղարին՝ ՀՀ Սահմանադրական դատարանի շուրջ ստեղծված իրավիճակը հանգուցալուծելու առնչությամբ Վենետիկի հանձնաժողովի կարծիքն իմանալու համար: Հակված չեմ կարծելու, որ հանրաքվեն երկարաձգվում է համավարակի պատճառով, հատկապես այն պարագայում, երբ հանրային տրանսպորտն աշխատում է, սննդի օբյեկտներն էլ լեփ-լեցուն են մարդկանցով։

-Ի՞նչ կարող է ասել «Վենետիկը»:

-Նախ ուզում եմ հիշել ՍԴ գործող կազմից ազատվելու համար իշխանության ներկայացրած մեկ այլ տարբերակ՝ «օրինական կաշառքի» մասին օրենքը, որ դատարանի 7 անդամներին առաջարկում էր վաղաժամ կենսաթոշակի գնալ: Սրա վերաբերյալ Վենետիկի հանձնաժողովը նշել էր՝ վաղաժամ թոշակի անցնելը պետք է խիստ կամավոր լինի: Դրանից հետո ԵԽԽՎ մոնիթորինգի համազեկուցողները մտահոգություններ էին հայտնել ՀՀ Սահմանադրական դատարանի շուրջ ստեղծված իրավիճակի վերաբերյալ, նշելով, որ քաղաքական խաղացողները պետք է զերծ մնան այնպիսի գործողություններից ու հայտարարություններից, որոնք կարող են դատական համակարգի վրա որպես ճնշում ընկալվել: Ինչ վերաբերում է օրեր առաջ հասցեագրված դիմումին, ապա դժվար է պատկերացնել, թե ինչ լուծում կարող է առաջարկել Վենետիկի հանձնաժողովը։

ՈՒզում եմ հիշեցնել, որ հանրաքվեի էր դրվելու 213-րդ հոդվածը, որն իրավական առումով սպառված է։ Բայց հատկանշական է նաև այն, որ 213-րդ հոդվածը, որի փոփոխությունների առնչությամբ էլ հենց նշանակված է Սահմանադրական հանրաքվե, հնարավոր է փոփոխել Ազգային ժողովի միջոցով։ Այսինքն, հարցը մինչև հանրաքվեի դնելը, ԱԺ-ն իրավասու էր որոշում ընդունելու պատգամավորների որակյալ մեծամասնությամբ: Բայց ԱԺ-ն գնաց այլ ճանապարհով, այն է՝ ձայների 3/5-ով ընդունված որոշմամբ հարցը պետք է դրվեր հանրաքվեի։ Լուծում կարող է լինել նաև, որ, օրինակ, ԱԺ-ն չեղարկի իր ընդունած որոշումն ու հարցի քննության սահմանադրական ընթացակարգով շարժվի: Կարող է քննարկվել նաև այն տարբերակը, որ, օրինակ, փոփոխություն կատարվի «Հանրաքվեի մասին» սահմանադրական օրենքում, և վերացվի արտակարգ դրությունից հետո հանրաքվե անցկացնելու պարտադիրության դրույթը։ Մոտավոր հաշվարկներով, կարծում եմ, Վենետիկի հանձնաժողովը հունիսի կեսերին կհայտնի իր դիրքորոշումը, բայց ևս մեկ անգամ ուզում եմ շեշտել՝ խնդրահարույց 213-րդ հոդվածը վաղուց սպառված է։

-Վենետիկի հանձնաժողովի նախագահի հասցեին տարբեր մեղադրանքներ են եղել, իշխանության ներկայացուցիչները նրան մեղադրում էին նախկին իշխանության հետ համագործակցելու և այլնի մեջ: Այժմ նրանք մեր իշխանություններին «դուրեկան» կարծիք կտրամադրե՞ն:

-Հեռու եմ մտքից, թե Վենետիկի հանձնաժողովը կարծիք կամ եզրակացություն տալիս առաջնորդվել կամ առաջնորդվելու է այս կամ այն երկրի իշխանություններին հաճոյանալու տրամաբանությամբ: Ինչ վերաբերում է իշխանությունների մեղադրանքներին, ապա կարծում եմ, որ դրանց լուրջ չեն էլ վերաբերվել հենց Վենետիկի հանձնաժողովում, իսկ նախորդ իշխանությունների հետ համագործակցել են այն նույն ձևաչափով, որով և այժմ են համագործակցում:

-Ի դեպ, հանրաքվեից առաջ իշխանությունները նպատակահարմար չգտան խորհրդատվություն ստանալ հանձնաժողովից, հիմա ինչու՞ հանկարծ հիշեցին:

-Թեև հարցի հասցեատերն իշխանությունն է, բայց կարող եմ ենթադրել, որ նրանք հասկացել են՝ հակաիրավական և հակաօրինական ճանապարհով հարցերին լուծում տալը իշխանությանն ու պետությանը լավ ապագա չի խոստանում։ Վստահ չեմ իհարկե, որ նրանք կարծիք ստանալուց հետո ականջալուր կլինեն Վենետիկի հանձնաժողովի եզրակացությանը, բայց ուզում եմ հույս հայտնել, որ իշխանության օրախնդիր դարձած ՍԴ-ի հարցը չի լուծվի այն ճանապարհով, ինչից հետո պետությունը միլիոնավոր դոլարների վնաս կկրի։

-Եթե Վենետիկի հանձնաժողովը դրական եզրակացություն տրամադրի, դրա դիմաց ինչ-որ բա՞ն է պարտադրելու իշխանություններին:

-Ինչ-որ բան պարտադրելու իրավասություն Վենետիկի հանձնաժողովը չունի։ Եթե նկատի ունեք քաղաքական պայմանավորվածությունները, դրանք մեկնաբանել չեմ կարող։ Այն, ինչ ակնկալում է ստանալ արդարադատության նախարարը, ունենալու է խորհրդատվական բնույթ: Իսկ թե գրագետ իրավաբանական խորհրդին ինչքանով ու ինչպես կհետևեն կառավարիչները, ժամանակը ցույց կտա։

Զրույցը՝ Սևակ ՎԱՐԴՈՒՄՅԱՆԻ

Դիտվել է՝ 11118