Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Պաշ­տո­նա­կան Կիևի հայ­տա­րա­րութ­յուն­նե­րը սպառ­նում են տա­րա­ծաշր­ջա­նի կա­յու­նութ­յա­նը

Պաշ­տո­նա­կան Կիևի հայ­տա­րա­րութ­յուն­նե­րը սպառ­նում են տա­րա­ծաշր­ջա­նի կա­յու­նութ­յա­նը
21.07.2020 | 14:27

ՀՅԴ ԳՄ ար­տա­քին քա­ղա­քա­կա­նու­թյան, սփյուռ­քի և հայ­րե­նա­դար­ձու­թյան ո­լոր­տա­յին մաս­նա­գի­տա­կան հանձ­նախմ­բի ան­դամ, քա­ղա­քա­գետ ԳԵ­ՎՈՐԳ ՂՈՒ­ԿԱ­ՍՅԱՆՆ «Ի­րա­տե­սի» հետ զրույ­ցում ա­սաց, որ հայ-ադր­բե­ջա­նա­կան սահ­մա­նին տե­ղի ու­նե­ցած դեպ­քե­րին մի­ջազ­գա­յին հան­րու­թյան ար­ձա­գանք­նե­րը մի քա­նի շեր­տե­րի կա­րե­լի է բա­ժա­նել: Միջազ­գա­յին ի­րա­վուն­քի սու­բյեկտ­նե­րի ար­ձա­գանք­նե­րը հիմ­նա­կա­նում կո­չեր են՝ ուղղ­ված եր­կու կող­մե­րին՝ կրա­կը դա­դա­րեց­նե­լու, բա­նակ­ցա­յին գոր­ծիք­նե­րով ստեղծ­ված ի­րա­վի­ճա­կը լից­քա­թա­փե­լու առն­չու­թյամբ։ Այլ հարց է, որ մենք այս­պի­սի հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րից սո­վո­րա­բար գոհ չենք, քա­նի որ մի­ջազ­գա­յին հան­րու­թյու­նից ակն­կա­լում ենք հաս­ցեա­կան գնա­հա­տա­կան, ին­չը հե­տա­գա­յում գու­ցե Ադր­բե­ջա­նի հա­մար նման ոտ­նձ­գու­թյուն­նե­րը կաշ­կան­դող հան­գա­մանք կդիտ­վի։ «Խիստ հա­կա­հայ­կա­կան բո­վան­դա­կու­թյուն ու­նեն թուր­քա­կան և ուկ­րաի­նա­կան կող­մի ար­ձա­գանք­նե­րը։ Հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րի մեկ այլ մա­կար­դակ են տար­բեր եր­կր­նե­րի ազ­դե­ցիկ պաշ­տո­նյա­նե­րի, խոր­հր­դա­րան­նե­րի ղե­կա­վար­նե­րի ու ան­դամ­նե­րի, բա­րե­կա­մա­կան խմ­բե­րի ան­դամ­նե­րի ա­ռա­ձին կո­չե­րը։ Դրանք ի­րա­րից տար­բեր­վում են բնույ­թով, կշ­ռով, քա­ղա­քա­կան հետևանք­նե­րի հնա­րա­վո­րու­թյամբ և այլ­նով։ Առ­կա են նաև հայ­կա­կան կող­մին սա­տա­րող ու ադր­բեջա­նա­կան կող­մի գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը դա­տա­պար­տող հայ­տա­րա­րու­թյուն­ներ»,- ըն­դգ­ծում է մեր զրու­ցա­կի­ցը:
Քա­ղա­քա­գե­տի գնա­հատ­մամբ` ՈՒկ­րաի­նա­յի ար­տա­քին գոր­ծե­րի նա­խա­րա­րու­թյունն ակն­հայտ շփո­թի մեջ է։ Բանն այն է, որ ի­րա­վի­ճա­կը ներ­կա­յումս սր­վել է ոչ թե ադր­բե­ջա­նա-ղա­րա­բա­ղյան շփ­ման գծում, այլ ՀՀ-ԱՀ պե­տա­կան սահ­մա­նին: ՄԱԿ-ի Անվ­տան­գու­թյան խոր­հր­դի բա­նաձևե­րը ոչ մի կերպ չեն տա­րած­վում ռազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի ներ­կա տա­րած­քի վրա, ա­վե­լին, Ա­նըն­դու­նե­լի են այդ բա­նաձևե­րի խիստ միա­կող­մա­նի մեկ­նա­բա­նու­թյուն­նե­րը և դրանց էու­թյան խե­ղու­մը։ «Ստեղծ­ված ի­րա­վի­ճակն ընդ­հան­րա­պես չի առ­նչ­վում նաև Ադր­բե­ջա­նի տա­րած­քա­յին ամ­բող­ջա­կա­նու­թյանն ու սու­վե­րե­նու­թյա­նը։ Ե­թե ՈՒկ­րաի­նա­յի ԱԳՆ-ում նկա­տի ու­նեն ղա­րա­բա­ղյան հա­կա­մար­տու­թյու­նը և դրա կար­գա­վոր­ման գոր­ծըն­թա­ցի շր­ջա­նակ­նե­րը, ա­պա լավ կլի­նի, որ զսպ­վա­ծու­թյուն ցու­ցա­բե­րեն և այն­պի­սի հայ­տա­րա­րու­թյուն­ներ չա­նեն, ո­րոնք հա­կա­սում են ղա­րա­բա­ղյան հա­կա­մար­տու­թյան մի­ջազ­գայ­նո­րեն ըն­դուն­ված բա­նակ­ցա­յին միակ ձևա­չա­փի՝ ԵԱՀԿ Մինս­կի խմ­բի պաշ­տո­նա­կան դիր­քո­րոշ­մա­նը։ Իբրև մի­ջազ­գա­յին ի­րա­վուն­քի սու­բյեկտ՝ պաշ­տո­նա­կան Կիևի հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րը ոչ միայն հա­րիր չեն Հա­յաս­տա­նի և ՈՒկ­րաի­նա­յի միջ­պե­տա­կան հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րի բնույ­թին և սպառ­նում են տա­րա­ծաշր­ջա­նի կա­յու­նու­թյա­նը, այլև հա­կա­ռակ են ԵՄ Արևե­լյան գոր­ծըն­կե­րու­թյան տրա­մա­բա­նու­թյանն ու բնույ­թին, ո­րի ան­դամ­ներ են նաև ՈՒկ­րաի­նան, Հա­յաս­տանն ու Ադր­բե­ջա­նը»,- ըն­դգ­ծում է Գևորգ Ղու­կայ­սանն ու հա­վե­լում, որ Արևե­լյան գոր­ծըն­կե­րու­թյան բո­լոր գա­գաթ­նա­ժո­ղով­նե­րի հայ­տա­րա­րու­թյուն­ներն ստո­րագ­րել է նաև ՈՒկ­րաի­նան, ին­չը նշա­նա­կում է, որ ըստ էու­թյան, ըն­դու­նել է ղա­րա­բա­ղյան հա­կա­մար­տու­թյան տար­բե­րակ­վա­ծու­թյու­նը արևե­լաեվ­րո­պա­կան տա­րա­ծաշր­ջա­նի այլ հա­կա­մար­տու­թյուն­նե­րից ու դրա լուծ­ման հնա­րա­վո­րու­թյու­նը ՄԱԿ-ի կա­նո­նադ­րու­թյան և ԵԱՀԿ հել­սին­կյան եզ­րա­փա­կիչ ակ­տի նպա­տակ­նե­րի և սկզ­բունք­նե­րի շր­ջա­նակ­նե­րում։ ՈՒս­տի ՈՒկ­րաի­նա­յի իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը պետք է ձեռն­պահ մնան Արևե­լաեվ­րո­պա­կան տա­րած­քում էթ­նիկ հա­կա­մար­տու­թյուն­նե­րը հա­մա­հարթ մա­կար­դա­կի վրա դնե­լու խիստ վտան­գա­վոր ու մի­ջազ­գա­յին հան­րու­թյան կող­մից մերժ­ված քա­ղա­քա­կա­նու­թյու­նից և մի­ջազ­գա­յին հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րում վե­րա­դառ­նան կա­ռու­ցո­ղա­կան դաշտ։


Սևակ ՎԱՐ­ԴՈՒ­ՄՅԱՆ

Դիտվել է՝ 6724

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ