Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Հի­սուս Քրիս­տո­սի հրա­ման­նե­րը՝ ուղղ­ված Ստա­լի­նին

Հի­սուս Քրիս­տո­սի հրա­ման­նե­րը՝ ուղղ­ված Ստա­լի­նին
15.05.2020 | 00:02
Բա­նաս­տեղծ Ա­րա­մա­յիս Սա­հա­կյա­նը մաս­նա­գի­տու­թյամբ պատ­մա­բան էր: Մի օր ինձ վկա­յեց. «Հայ­րե­նա­կան մեծ պա­տե­րազ­մի հաղ­թա­նա­կը կա­յա­ցավ Աստ­ծու հրա­ման­նե­րից վա­խե­ցած Ստա­լի­նի կարճ­ժա­մա­նա­կյա դար­ձով, Աստ­վա­ծած­նի բա­րե­խո­սու­թյան շնոր­հիվ»:
Իմ խնդ­րան­քով բա­նաս­տեղ­ծը մի շարք գր­քեր բե­րեց, դրանք ռու­սե­րեն հին հրա­տա­րա­կու­թյուն­ներ էին («Ստա­լինն ա­սաց», Յու­րի Բորև, «Ստա­լի­նիա­դա», Ռա­ձինս­կի): Այդ պատ­մա­կան-վա­վե­րա­գիր գրու­թյուն­նե­րում վկայ­վում-պատմ­վում էր, որ 1942 թ. Լի­բիա­յի հոգևոր ա­ռաջ­նոր­դը՝ Ե­ղիա ա­նու­նով, ազ­գու­թյամբ ա­սո­րի, ծո­մա­պա­հու­թյամբ և ա­ղոթք­նե­րով փակ­վում է քա­րե նկու­ղում և խնդ­րում Տի­րա­մոր բա­րե­խո­սու­թյու­նը Ռու­սաս­տա­նի հաղ­թա­նա­կի հա­մար: Ա­ղոթ­քի ու ճգ­նու­թյան եր­րորդ օ­րը Տի­րա­մայ­րը տե­սիլ­քի մեջ երևում է նրան և թե­լադ­րում Հի­սուս Քրիս­տո­սի հրա­ման­նե­րը՝ ուղղ­ված Ստա­լի­նին, որ­պես­զի նա բան­տե­րից ա­զատ ար­ձա­կի հոգևո­րա­կան­նե­րին, իսկ բռ­նա­տիր­ված ե­կե­ղե­ցի­նե­րը նո­րո­գե­լով՝ վե­րա­դարձ­նի նրանց, ա­պա Ռու­սաս­տա­նը կսկ­սի հաղ­թել:
Ե­ղիան Աստ­վա­ծած­նի թե­լադ­րած Տի­րոջ հրա­ման­նե­րը նա­մա­կով հայտ­նում է ռուս հոգևոր ա­ռաջ­նորդ­նե­րին, իսկ նրանք նա­մա­կը փո­խան­ցում են ե­կե­ղե­ցա­հա­լած ղե­կա­վա­րին: Քրիս­տո­սից վա­խե­ցած Ստա­լի­նը ողջ երկ­րով մեկ սկ­սում է ի­րա­գոր­ծել Տի­րոջ հրա­ման­նե­րը. Հոգևո­րա­կան­նե­րին սկ­սում են ա­զատ ար­ձա­կել բան­տե­րից, և միայն 1942 թ., պա­տե­րազ­մի ա­մե­նաճգ­նա­ժա­մա­յին պա­հին, երբ պե­տու­թյու­նը մեծ գու­մար­նե­րի կա­րիք ու­ներ, Ստա­լի­նը ռուս ե­կե­ղե­ցի­նե­րը վե­րա­նո­րո­գե­լու հա­մար սուրբ հայ­րե­րին է փո­խան­ցում 500 մի­լիոն ռուբ­լի: Նրա հրա­մա­նով ԽՍՀՄ-ով մեկ, 1942 թ. սկ­սած փակ­վում են «Ա­նաստ­ված» ա­նու­նով թեր­թե­րը և փո­խա­րե­նը լույս են տես­նում հոգևոր հան­դես­ներ: Եվ նրա հրա­մա­նով Կա­զա­նյան Տի­րա­մոր սր­բա­պատ­կե­րը քա­ղա­քից քա­ղաք էին տա­նում՝ հոգևո­րա­կան­նե­րի թա­փո­րով, խն­կար­կու­թյուն­նե­րով, ա­ղոթք­նե­րով ու եր­գե­ցո­ղու­թյամբ՝ այդ­պես պատ­վե­լով Աստ­վա­ծած­նի բա­րե­խո­սու­թյու­նը:
Ստա­լի­նի՝ դե­պի Աստ­ված դար­ձի մի շարք այդ­պի­սի կա­տա­րում­նե­րով պա­տե­րազ­մի ըն­թաց­քը կտ­րուկ փոխ­վեց, և ռուս­ներն սկ­սե­ցին հաղ­թել:
Հայտ­նի է, որ Ստա­լի­նը մարդ­կու­թյան ա­մե­նահ­րե­շա­վոր կեր­պար­նե­րից էր, սա­կայն Աստ­ված ան­գամ այդ ա­մե­նահ­րե­շա­վոր մար­դու ձեռ­քով էլ բա­րիք գոր­ծեց՝ Տի­րա­մոր բա­րե­խո­սու­թյամբ:
Իսկ սր­բա­պատ­կե­րի մա­սին աս­վում է, որ «հայ­կա­կան ծա­գում» ու­նի, քա­նի որ գտն­վել էր Կա­զան գաղ­թած հա­յի տա­նը, և պատ­կե­րը հայ­կա­կան դի­մագ­ծեր ու­նի: Հա­յի տու­նը հր­դե­հել էին, և միակ ի­րը, որ չէր այր­վել «Հո­վա­նա­վոր» սր­բա­պատ­կերն էր ե­ղել:
Մաք­սիմ ՈՍ­ԿԱ­ՆՅԱՆ
Կրո­նի տես­աբան
Դիտվել է՝ 1955

Մեկնաբանություններ