Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Ինչու են Սնա­ցա­կա­ն­յա­նին կան­չել ԱՄՆ

Ինչու են Սնա­ցա­կա­ն­յա­նին կան­չել ԱՄՆ
25.09.2020 | 00:19
Դի­մա­կի «մա­սին» իր սր­բա­զան զբաղ­մուն­քը Նի­կո­լը կր­կին կփո­խա­րի­նի 100 «ձեռք­բե­րում­նե­րի» մա­սին տրակ­տա­տով. նա այլ ա­նե­լիք չու­նի:
Բայց դա ա­ռա­ջին հա­յաց­քից: Ճիշտ ժա­մա­նակն է, որ նո­յեմ­բե­րի 3-ից` իր տե­րե­րի երկ­րում, սո­րո­սենց ա­մե­րի­կյան ընտ­րու­թյուն­նե­րից ժա­մեր ա­ռաջ նա ներ­կա­յաց­նի Հա­յաս­տա­նը ոտ­քից գլուխ քաո­սի, քանդ­ման, ար­ժե­հա­մա­կար­գա­յին է­րո­զիա­յի են­թար­կե­լու, հո­գի­նե­րը մս­խե­լու, մա­տաղ սերն­դին հա­յե­լա­յին ար­տա­ցոլ­մամբ զո­հա­բեր­ման են­թար­կե­լու, կո­րո­նա­վի­րու­սյան դա­սապ­րո­ցեսն սկ­սե­լու (այս դեպ­քում ևս ոչ ոք չի ի­մա­նա­լու` քա­նի ե­րե­խա-ու­սու­ցիչ հի­վան­դա­ցավ, ո­րով­հետև տվյալ­նե­րի բա­զա­յին միայն եր­կու հո­գի «доступ» ու­նեն` ինքն ու դոկ­տոր մահ-ը) դի­վա­յին իր ծրագ­րի ամ­փո­փիչ աս­քը։
Փոք­րիկ պաու­զա այս թե­մա­յով, ու անց­նենք գեոա­նա­լի­զին: Ա­յո, սրանք սկ­սում են Covid-19-ի 2-րդ ա­լի­քի մեծ ռանդևուն` մատ­ղաշ սերն­դի «վրա­յով»: ՈՒղ­տին իսկ հաս­կա­նա­լի է՝ վե­րահս­կո­ղու­թյան այն մա­կար­դա­կը, որն առ­կա է Հա­յաս­տա­նում Covid-ի հետ կապ­ված, ան­պայ­մա­նո­րեն իր ար­տա­ծումն է ու­նե­նա­լու մատ­ղաշ սերն­դի վրա. շատ մեծ «սրի­կա» պետք է լի­նես, որ, որ­պես աշ­խար­հում ա­ռա­ջան­ցիկ­նե­րից մե­կը Covid-ով վա­րակ­ված­նե­րի, մա­հե­րի թվով, գնաս ոչ թե հե­ռա­վար ու­սուց­ման, այլ փն­թի կազ­մա­կերպ­մամբ դա­սապ­րո­ցե­սի, ին­չը կր­թա­կան հա­մա­կար­գը հիմ­նո­վին քան­դած Հա­րու­թյու­նյան Ա­րա­յի­կի դպ­րո­ցի մա­տա­ղաց­ման վեր­ջին ա­րա­րը կլի­նի, ո­րի կող­քին Ստամ­բու­լյան ու Լան­զա­րո­տեի կոն­վեն­ցիա­ներն առ ո­չինչ կա­րող են հա­մար­վել:
Կար­ծում ենք, ա­ռա­ջի­կա 100 «ձեռք­բե­րում­նե­րի» մեջ Հա­յաս­տա­նի թիվ մեկ խո­րո­ված ա­նո­ղը Covid-19-ի դեմ դպ­րո­ցա­կան պայ­քա­րը կհա­մա­րի իր «մե­ծա­գույն» ձեռք­բե­րու­մը` դպ­րո­ցի, ե­կե­ղե­ցու, ՍԴ-ի, տն­տե­սու­թյան, խոր­հր­դա­րա­նի, Ա­մուլ­սա­րի, ա­զատ խոս­քի կազ­մա­քանդ­ման կող­քին…. իր տե­րե­րի` սո­րո­սենց հա­մար:
Ընդ ո­րում, այդ ա­մե­նը Զոհ­րապ Մնա­ցա­կա­նյա­նի` ԱՄՆ այ­ցից հինգ րո­պե անց, երբ իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի դուռն ար­դեն թա­կում է Ղա­րա­բա­ղյան խն­դի­րը, Ա­լիևն էլ հան­դես է գա­լիս «վե­րե­լա­կա­յին» խոր բա­ցա­հայ­տում­նե­րով` ռազ­մա­տենչ-պա­տե­րազ­մա­կան հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րով:
Հի­շենք, որ մինչ օրս ո՛չ Փա­շի­նյան Նի­կո­լը, ո՛չ Մնա­ցա­կա­նյան Զոհ­րա­պը չեն հան­դի­պել ա­մե­րի­կա­ցի որևէ բարձ­րաս­տի­ճան պաշ­տո­նյա­յի, ին­չը թավ­շյա-ժո­ղովր­դա­վար (ա՜խ) հա­մար­ված «հե­ղա­փո­խու­թյան» հա­մար նոն­սենս է: Չնա­յած այն այն հան­գա­ման­քին, որ թե՛ Նի­կո­լը, թե՛ յուր կո­մուֆ­լյա­ժա­վոր, զեն­քե­րից զար­դեր ձու­լող, ա­կանջ­նե­րից կա­խող, գետ­նին սո­ղա­ցող տի­կինն ի խո­րոց սր­տի ա­մեն ինչ ա­նում են` վասն ա­մե­րի­կյան խա­ղա­ղա­սի­րու­թյան, ադր­բե­ջա­նա­կան ժո­ղովր­դի հետ կոն­սո­լի­դաց­վե­լու, վասն մեր ե­կե­ղե­ցում հա­տուկ ծա­ռա­յու­թյան ա­զե­րի դի­վեր­սան­տի պաշտ­պա­նու­թյան, թե` հա­յե­րը Խո­ջա­լուում «ցե­ղաս­պա­նու­թյուն» են ի­րա­կա­նաց­րել:
Ո­չինչ չօգ­նեց Նի­կո­լին, որ­պես­զի ան­գամ նման դրսևո­րում­նե­րից հե­տո իր ի­րա­կան տե­րե­րը բա­նի տեղ դնեն ի­րեն, գո­նե Պոմ­պեո­յի մա­կար­դա­կով հան­դի­պում ու­նե­նան (Բուշ-կրտ­սե­րը ժա­մա­նա­կին ե­կավ Վրաս­տան, վրա­ցի­քի կենտ­րո­նա­կան հրա­պա­րա­կում «Կեն­տաու­րի» պա­րեց Մի­խո­յի հետ):
Ի տե­ղի ձգենք պաու­զան` ծա­նո­թա­նա­լու Հա­յաս­տա­նի ղե­կա­վար­նե­րի ա­մե­րի­կյան «տուռ­նե­նե­րի» հետ. ա­ռա­ջին նա­խա­գահ ԼՏՊ-ն, իր կա­բի­նե­տի ա­ռա­ջին ԱԳ նա­խա­րար, ա­մե­րի­կա­հայ Րաֆ­ֆի Հով­հան­նի­սյա­նի ու վեր­ջի­նիս հայ­րի­կի լոբ­բիս­տա­կան խոր ջան­քե­րով, 91-ին հա­ջո­ղեց­րել էր հան­դի­պել Բուշ-ա­վա­գի, 94-ին` Բիլ Քլին­թո­նի հետ:
Քո­չա­րյանն իր պաշ­տո­նա­վար­ման սկզբ­նա­մա­սում` Հայ դա­տի ու հայ­կա­կան հա­մայն­քի բուռն ջան­քե­րի շնոր­հիվ հան­դի­պել էր պաշ­տո­նին հրա­ժեշտ տվող «կաղ բա­դիկ» Բիլ Քլին­թո­նին` ըն­դա­մե­նը ճա­նա­չո­ղա­կան մո­տիվ­նե­րով: 2001-ին` Քի ՈՒես­թում Ղա­րա­բա­ղյան պայ­մա­նագ­րի ստո­րագր­ման մեկ­նած, հանց կա­սեր Վա­նոն` «քար­տեզ նա­յե­լու» գնա­ցած, Ա­լիև-ա­վա­գի հետ պայ­մա­նագ­րի ստո­րագ­րու­մը «իգ­նոր» ա­րած Քո­չա­րյա­նը «мимолетный» հան­դի­պում էր ու­նե­ցել Բուշ-կրտ­սե­րի հետ:
Սերժ Սարգ­սյա­նի ա­մե­րի­կյան «տուռ­նե­նե­րը» սկս­վել են, երբ նա երկ­րի երկ­րորդ դեմք` վար­չա­պետ էր. 2007-ի աշ­նա­նը հան­դի­պել էր Պետ­դե­պի «եր­կա­թյա լե­դի» Քոն­դո­լի­զա Ռայ­սի հետ (Նի­կո­լը ցայ­սօր չի կա­րո­ղա­ցել ան­գամ Պոմ­պեո­յի հետ հան­դի­պել), նա­խա­գահ ե­ղած ժա­մա­նակ քա­նիցս հան­դի­պում­ներ է ու­նե­ցել Բա­րաք Օ­բա­մա­յի հետ: Ի դեպ, Սեր­ժի ժա­մա­նակ է ԱՄՆ-ի բար­ձաս­տի­ճան պաշ­տո­նյան` պետ­քար­տու­ղար Հիլ­լա­րի Քլին­թո­նը, ժա­մա­նել Հա­յաս­տան։
ՈՒ հի­մա շատ ծի­ծա­ղե­լի, ե­թե չա­սենք՝ զա­վեշ­տա­կան է, որ Փա­շի­նյան Նի­կո­լի վայ-լոբ­բիստ­նե­րը մի քա­նի ժա­մով Հա­յաս­տան ժա­մա­նած, ըն­դա­մե­նը Թրամ­փի խոր­հր­դա­կան, «Արմ­նյու­զին» հար­ցազ­րույց տվող, Նի­կո­լից ա­հա­վոր հիաս­թափ­ված Բոլ­թո­նին հա­մա­րում են ա­մե­րի­կյան «ա­մեն­բարձ­րաս­տի­ճան» պաշ­տո­նյա, ո­րի հետ տե­սակ­ցել է մեր թավ­շյա «Գան­դին», իսկ Նի­կո­լի ու Թրամ­փի վայր­կյա­նա­նոց նկա­րը հա­մա­րել «աշ­խա­տան­քա­յին» հան­դի­պում:
Այ­նու­հան­դերձ, ռիսկ ա­նենք, խմենք շամ­պայն, ա­սե­լու` Զոհ­րապ Մնա­ցա­կա­նյա­նը այս ան­գամ գու­ցե և հան­դի­պի Պոմ­պեո­յին: Ին­չու՞: Շատ պարզ. ԱՄՆ-ը Բալ­կան­նե­րի ու Մեր­ձա­վոր Արևել­քի մեր­ձեց­ման ե­րե­կո­ներ է անց­կաց­նում, վասն Մեր­ձա­վոր Արևել­քում իր նե­րուժ Իս­րա­յե­լի ամ­րա­կայ­ման` Պա­ղես­տի­նում սպաս­վող Իս­րա­յե­լի տա­րածք­նե­րի ա­պա­գա «խա­ղա­ղա­սի­րա­կան» օ­կու­պաց­ման: Եվ ի­հար­կե` ընդ­դեմ Ի­րա­նի: Թրամ­փի գեո­փե­սա Քուշ­նե­րը իս­րա­յե­լա­կան հզոր «մարշ-բրա­սոկն» ի­րա­կա­նաց­նում է վասն յուր ա­նե­րոջ ընտ­րու­թյուն­նե­րի, ո­րոնց ֆո­նին կնք­վե­ցին հա­մա­ձայ­նագ­րե­րը Բահ­րեյն-է­մի­րու­թյուն­ներ-Իս­րա­յել, Կո­սո­վո-Սեր­բիա` խիստ խա­ղա­ղա­սի­րա­կան, զեն­քից ա­կան­ջօ­ղեր պատ­րաս­տե­լու մատ­րի­ցա­յով՝ Վու­չի­չին «մե­ղադ­րյա­լի» ա­թո­ռի մա­տուց­մամբ:
Ո­րին, ի դեպ, որ­քան էլ պա­րա­դոք­սալ, Ռու­սաս­տանն այն­քան էլ դեմ չէր և Լավ­րո­վի ու Պու­տի­նի մա­կար­դա­կով նե­րո­ղու­թյուն խնդ­րեց Զա­խա­րո­վա­յի փո­խա­րեն (ու­շա­դիր լի­նենք` հա­զար ու մի պատ­ճա­ռով):
ՈՒ հի­մա, Զոհ­րապ Սնա­ցա­կա­նյա­նի այ­ցով, կար­ծես հեր­թը հաս­նում է Հա­րա­վա­յին Կով­կա­սին: Կոնկ­րետ դեպ­քում՝ Ղա­րա­բա­ղին: ՈՒ թե տե­ղի ու­նե­նա Պոմ­պեո-Սնա­ցա­կա­նյան հան­դի­պու­մը, կա­րե­լի է հիմ­նո­վին հաս­կա­նալ, թե ին­չու է իր հար­ցազ­րույց­նե­րում վեր­ջինս շր­ջան­ցում Ար­ցա­խի ինք­նիշ­խա­նու­թյան նոր­մը, շեշ­տադ­րում անվ­տան­գու­թյան ու լավ մո­ռաց­ված, Սերժ Սարգ­սյա­նի ժա­մա­նակ ար­դեն իսկ ձեռք բեր­ված Վիեն­նա, Սանկտ Պե­տեր­բուրգ-Ժնև մո­նի­թո­րին­գի մե­խա­նիզ­մի անհ­րա­ժեշ­տու­թյու­նը, որն ինքն ու յուր պատ­րոն Նի­կո­լը խիստ սա­հուն մո­ռա­ցան Դու­շան­բեի վե­րե­լա­կում, ինչ­պես «մո­ռա­նում» են Ար­ցա­խի կար­գա­վի­ճա­կի հարցն ու Մադ­րի­դյան սկզ­բունք­նե­րը:
Միով բա­նիվ` ԱՄՆ-ը փոր­ձում է Ար­ցա­խի հար­ցում ա­ռաջ անց­նել Ռու­սաս­տա­նից: Բայց դա` ա­ռա­ջին հա­յաց­քից, զի Ռու­սաս­տա­նը ևս լր­ջո­րեն վե­րա­դա­սա­վոր­վում է. հոկ­տեմ­բե­րի 12-16-ին սպաս­վում են ՀԱՊԿ զո­րա­վար­ժու­թյուն­ներ` Բե­լա­ռու­սի տա­րած­քում, ին­չը խիստ նշա­նա­յին է` տա­վու­շյան դեպ­քե­րի ֆո­նին.:
Տա­վու­շը լուրջ տրանս­ֆոր­մա­ցիա էր Ղա­րա­բա­ղյան հա­կա­մար­տու­թյան` Հա­յաս­տան-Ադր­բե­ջան սա­հուն անց­ման, ի անհ­րա­ժե­տու­թյուն` ՀԱՊԿ բա­վա­կա­նին նր­բա­գեղ ներգ­րավ­ման. մատ­րի­ցա` ա­պա­գա զար­գա­ցում­նե­րի, ԱՄՆ-ի «խա­ղա­ղա­սի­րա­կան» բա­նա­լի` Տա­վու­շում ի պի­տո պտ­տե­լու:
Մնում է հաս­կա­նալ` Զոհ­րապ Սնա­ցա­կա­նյա­նը ԱՄՆ-ում (Պոմ­պեո­յի ա­ռաջ) կնս­տի «ա լյա երկ­րորդ նկա՞ր», ի­մա՝ Շե­րոն Սթոուն (Զա­խա­րո­վա­յի նշած), թե՞ նրան ան­գամ ա­թոռ չեն տա, որ նս­տի:
Կար­մեն ԴԱՎ­ԹՅԱՆ
Դիտվել է՝ 13372

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ