Որևէ հանրության քաղաքակրթական մակարդակի գնահատականը տալու համար առաջին հերթին պետք է տեսնել, թե ինչ նպատակներ են հետապնդում մարդիկ, և ինչ մասշտաբի են դրանք։

Պատերազմից և Արցախի հայաթափումից հետո մենք ազգային սնանկության բացառիկ պատմական փուլում ենք. չգիտենք անելիքը, չենք պատկերացնում հետագան։

Աղետի ծավալից ու մեր անլրջության պատճառով մենք արդեն դադարել ենք հասկանալ, որ բառիս բուն իմաստով, մի ամբողջ ազգով ապրում ենք վառոդի տակառի վրա։

Ընդհանրապես փողի մասին խոսելիս մեր մտքում այն պատկերացնում ենք հաստափոր, ֆրակներով պճնված, ահռելի ցիլինդրով և փոքրիկ բեղիկներով, ձեռնափայտի վրա հենված մարդու պատկերի, սիլուետի հետ։

Մարդկանց կյանքի, վարքի ու գործունեության ուսումնասիրման մեթոդները ունեն մի նպատակ՝ նպաստել նրանց կյանքի որակի բարձրացմանը և դրա շարունանականության ու հարատևման ապահովմանը։

Մարդկանց ապրելու և հարատևելու մասին արմատական բնույթի ինֆորմացիան սերնդեսերունդ կարող է փոխանցվել երկու ճանապարհով՝ գենետիկ և բանավոր ու գրավոր փոխանցումով։

Իշխանությունն ինչ կազմով, ինչ տեսքով էլ գնա ընտրության, առաջ է քաշելու երկու գաղափար՝ «Խաղաղություն» և «Արդարության վերականգնում»։ Նիկոլի հրապարակային վերջին բոլոր ելույթները դրա մասին են, և, ըստ էության, նա նախընտրական փուլում է։ Նա ուրիշ ասելիք չունի։

Մեր ներկա վիճակի հետ կապված տարբեր բնույթի հարցեր քննարկելիս նախորդ գրառումներում նշվել էր, որ Արտաշեսյանների ժամանակաշրջանի հաջողություններից հետո մեր զարգացումների հիմնական տենդենցը եղել նահանջը, լինի դա պետականություն կորցնելը, տարածքներ կորցնելը, թե բնակչության կորուստն ու արտագաղթը, իհարկե, որոշ բացառություններով՝ Արշակունիների, Բագրատունիների ու Արծրունիների ժամանակ, ինչպես նաև խորհրդային շրջանում, երբ ունեինք տարբեր մակարդակի ինքնիշխանություններով պետականություն։

Այս խորհրդարանը մնալու միայն երկու տարբերակ ունի. 1. Եթե ընդդիմությունն ու իշխանությունը լուռ, ստվերային կոնսենսուսի են գալիս, որ այս իրավիճակը երկուսին էլ ձեռնտու է, և շարունակում են աշխատել։ 2. Եթե այս ԱԺ մեծամասնությունն ընտրում է նոր վարչապետ, ձևավորվում է նոր կառավարություն։

Հայկական քաղաքական իրականության մեջ, դեռևս իշխող անհատապաշտ խունտան ժամանակ առ ժամանակ օգտագործում է «հինգերորդ շարասյուն» արտահայտությունը և փորձում է յուրահատուկ գռեհիկ, մեղադրանքով լի թունոտ հակակրանք ստեղծել յուր քաղաքական հնարավոր բոլոր հակառակորդների նկատմամբ։