Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Իսկ կվերականգնվի՞ երբեմնի Եվրոպան

Իսկ կվերականգնվի՞ երբեմնի Եվրոպան
23.04.2019 | 04:28

Բնական է այն զայրույթի ու զզվանքի ալիքը, որ Հայաստանում առաջ բերեց գենդեր Վաղարշակ-Լիլիթ Հովհաննիսյանի աննախադեպ ելույթը հայոց խորհրդարանում: Նախկին արուն՝ տեխնոլոգիապես արդիականացված տիկին Հովհաննիսյանը, կատարյալ էր իր լպիրշությամբ ու ազգային-բարոյական պատկերացումների, սրբագույն հայ ավանդական ընտանիքի հանդեպ իր ցինիկ արհամարհանքով: Եվ միասնական էր հայ մարդու պատասխանը գենդերը մա՞րդ է, թե՞ մարդ չէ տրահռչակ հարցադրմանը՝ գենդերը մարդ չէ:
Սակայն եթե անաչառ լինենք, պիտի ընդունենք, որ Հայաստանում այդ գարշելի երևույթի ի հայտ գալու մեղավորը մենք ենք, ու առաջին հերթին մեր անհարկի, հաճախ նույնիսկ անհասկանալի եվրոպասիրությունը: Հայոց լրատվամիջոցներում, օրինակ, բացասական ի՜նչ ասես չի գրվում Ռուսաստանի մասին, սակայն երբ խոսքը վերաբերում է Եվրոպային, ապա գերազանցապես դիֆիրամբներ են հնչում. դե, մենք էլ ենք եվրոպական ազգ, որտե՜ղ մենք, որտե՜ղ Ռուսաստանը:


Հասկանալի է, Եվրոպան այն քաղաքական սուբյեկտը չէ, որը կարելի է անտեսել: Եվ եթե խնդիրը վերաբերեր նրա հետ առևտրատնտեսական, գիտատեխնիկական համագործակցությանը, ապա կարելի էր միայն ողջույնի խոսքեր հնչեցնել: Սակայն հանրահայտ փաստ է, որ ժամանակակից Եվրոպան նաև այն միացյալ հանրությունն է, որը նույնիսկ պարզապես իր հետ մերձեցման ցանկություն հայտնող պետության ու ժողովրդի վզին է փաթաթում բարոյազրկության տեսանկյունից իր հիրավի անկրկնելի «եվրոպական արժեքները»: Եվրամիության հիմնարար փաստաթղթերում հստակ արձանագրված է, որ միությանը չի կարող անդամագրվել ոչ մի երկիր, որը չի ճանաչում այդ արժեքները: Այդ թվում նաև գենդերականությունը: Եվ գենդեր Հովհանիսյանը մեր եվրոպասիրության սոսկ առաջին պտուղն է:


Ախր ինչու՞ ենք մենք այդքան սիրում մի աշխարհամաս, որը նույնիսկ եվրոպացի շատ քաղաքագետների կարծիքով բռնել է ինքնակործանման սոդոմական ուղին: Երբ «մարդու իրավունքների» բարձրագոչ ընդհանուր կարգախոսի ներքո հետևողականորեն իրականացվում են նշյալ արժեքները (իմա՝ այլասերվածությունները): Արդարև, ինչ ապագա կարող է ունենալ մի քաղաքակրթություն, որը հրաժեշտ է տալիս քրիստոնեական կրոնին, քարոզում ու տարածում է միասեռականություն, Աստծո ընտրյալ երկու սեռի փոխարեն ճանաչում է վեցը թե յոթը, վերացնում է «տղամարդ» հասկացությունը, չի առարկում մանկապղծության օրինականացմանը, շրջանառությունից հանում է երբեմնի նվիրական ու բաղձալի «հայր» և «մայր» անվանումները, դրանք փոխարինելով «ծնող-1» և «ծնող-2» բթամիտ հորջորջումներով, ամենացածրակարգ պատրվակներով ծնողազրկում է երեխաներին ու նրանց հանձնում անորոշ սեռերից կազմված «ընտանիքներին», ոչխարային հանդուրժողականություն է դրսևորում անորակ ու այլադավան ներգաղթյալների նկատմամբ, սեփական կամքով կամ դրա բացակայությամբ աշխարհամասը տանում է դեպի իսլամացում... Ո՜ր «արժեքը» թվարկես:
Թերևս հուսադրող է այն իրողությունը, որ Եվրոպայում ասպարեզ են գալիս նոր սերնդի քաղաքագետներ, որոնք իսկապես մտահոգված են իրավիճակի անհեթեթությամբ: Ահա և, բառացիորեն օրերս Իտալիայի փոխվարչապետ ու ներքին գործերի նախարար Մատեո Սալվինին իր մի հրովարտակով անձնագրում և համապատասխան այլ փաստաթղթերում վերականգնեց «հայր» և «մայր» հասկացությունները, խաչ քաշելով թվաբանական 1-ին և 2-րդ «ծնողների» վրա:


Ի դեպ, եվրոպական թեման ռուսաստանյան լրատվամիջոցներում ակտիվ քննարկման առարկա դարձավ Փարիզի Աստվածամոր տաճարում բռնկված ավերիչ հրդեհի ու դրա հետևանքների կապակցությամբ: Սակայն իրոք անկեղծ ցավ հայտնելով ողբերգական իրադարձության առիթով, լրատվամիջոցներում միաժամանակ այդ ֆոնի վրա արտահայտվեցին կարծիքներ, տեսակետներ, որոնք առնվազն խորհելու տեղիք են տալիս, և իմաստ կունենար դրանցից մի քանիսը ներկայացնել թերթի ընթերցողներին:
Տեղի ունեցածը քաղաքակրթական աղետ էր: Տպավորություն էր ստեղծվում, որ ֆրանսիացիներն ավելի շատ ողբում են այն բանի համար, որ կործանման եզրին էր կանգնել պատմական շինարարական կառույցը, և ոչ թե քրիստոնեական աղոթատեղին: Ֆրանսիայում (Եվրոպայում) սովորական է դարձել, երբ մուսուլմանները գնում-առնում են եկեղեցիները և դարձնում մզկիթ, ճաշարան, մարզասրահ, խաղատուն (հիշու՞մ եք նախազգուշացնող գրական երկը՝ «Փարիզի Աստվածամոր մզկիթը» վերնագրով): Ամենաբարձրյալը երկար համբերեց և եվրոպացիներին հիշեցրեց, թե ովքեր են եղել իրենք և ինչի են վերածվել:


Արդյո՞ք այս հրդեհը կդառնա սահմանագիծն այն բանի, որ եվրոպացիները կանգ առնեն ու մտածեն՝ պիտի շարունակե՞ն խրվել ու խեղդվել սոդոմական խեղումների, կամազրկության, անդեմության գետի մեջ: Սա Աստծո ահազանգն է, և եթե դա չընդունվի, ապա Նոտր-Դամին պարտադիր կհաջորդեն ուրիշ կորուստներ:
Ֆրանսիան հրաժարվել է Քրիստոսից: ՈՒ՞ր էին ֆրանսիացիները, երբ սեփական օդուժը ՆԱՏՕ-ի կազմում ռմբակոծում էր սերբական ուղղափառ եկեղեցիները: ՈՒ՞ր էին եվրոպացիները, երբ Կոսովոյում ամենայն բարբարոսությամբ ոչնչացվում էին նույն քրիստոնեական հնամյա պատմական տաճարներն ու մենաստանները:
Եվրոպական բարոյականության, եվրոպական այլակարծության թալիսմաններից մեկը՝ երգիծական Charlie Hebdo հանդեսը երջանկացավ ու բաց չթողեց իր շանսը: Կրպակներում օպերատիվորեն հայտնվեց ծաղրանկարը՝ ժպտադեմ նախագահ Էմանուել Մակրոնը՝ մազերի տեղը՝ բոցավառված Աստվածամայրը: Ի՜նչ սրբության, ի՜նչ տարրական նրբանկատության մասին է խոսքը:


Ինչքան էլ որ գերարդիականորեն վերականգնվի Փարիզի Աստվածամոր տաճարը, միևնույն է, նա արդեն չի լինի եվրոպական քրիստոնեական քաղաքակրթության կուռքը: Դա արդեն անցյալ է: Եթե նույնիսկ պարզվի, որ այն այրել են իսլամիստները, միևնույն է, ոչ ոք չի իմանա այդ մասին: Եվրոպացի մուսուլմանները վաղուց են հանգել այն համոզմանը, որ մայր ցամաքը իրենք նվաճում են առանց պատերազմի, առանց կրակոցի, առանց բռնությունների:


Ռուբեն ՀԱՅՐԱՊԵՏՅԱՆ
Մոսկվա

Դիտվել է՝ 7636

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ