Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Մեկ­նար­կը տր­ված է. առջևում Ստամ­բուլն է

Մեկ­նար­կը տր­ված է. առջևում Ստամ­բուլն է
20.09.2019 | 01:58

Ե­րեք­շաբ­թի-չո­րեք­շաբ­թի կա­յա­ցած դի­մա­կա­յու­թյուն­նե­րով մեկ­նար­կեց եվ­րո­պա­կան ու առ­հա­սա­րակ հա­մաշ­խար­հա­յին ա­կում­բա­յին ֆուտ­բո­լի ա­մե­նահ­զոր մր­ցա­շա­րը՝ Չեմ­պիոն­նե­րի լի­գա­յի խա­ղար­կու­թյու­նը: Ա­սել է թե ֆուտ­բո­լա­սե­րը եվ­րո­պա­կան ֆուտ­բո­լա­յին ա­ռաջ­նա­կարգ տե­րու­թյուն­նե­րի ներ­քին ա­ռաջ­նու­թյուն­նե­րի կող­քին բարձ­րա­կարգ ֆուտ­բոլ վա­յե­լե­լու ևս մեկ հնա­րա­վո­րու­թյուն է ստա­նում (հայ­րե­նա­կան ա­կում­բա­յին ֆուտ­բո­լը չըն­դու­նե­լու հնա­րա­վոր մե­ղադ­րանք­նե­րից խու­սա­փե­լու հա­մար ա­սենք, որ ֆուտ­բո­լա­սե­րը նույն­քան ան­կաշ­կանդ է սե­փա­կան նա­խա­պատ­վու­թյուն­նե­րի հար­ցում, ուս­տի միան­գա­մայն ա­զատ է իր ընտ­րու­թյան մեջ): Ել­նե­լով նրա­նից, որ խա­ղար­կու­թյու­նը նոր է սկս­վել, հետևա­բար ա­ռանձ­նա­կի հե­տաք­րք­րու­թյուն չկա հան­դի­պում­նե­րը խմ­բա­յի­նի տես­քով ներ­կա­յաց­նե­լու հա­մար, դրանք այս ան­գամ ըն­թեր­ցո­ղին հրամց­նենք կա­մա­յա­կան մա­տուց­մամբ:

ՕՐ Ա­ՌԱ­ՋԻՆ
Օր­վա մր­ցակ­ցու­թյուն­նե­րի մեջ հան­դի­պում­նե­րի հան­դի­պում էին ներ­կա­յա­նում Դորտ­մուն­դի «Բո­րու­սիա»-«Բար­սե­լոն», «Նա­պո­լի»-«Լի­վեր­պուլ» դի­մա­կա­յու­թյուն­նե­րը:
Սկ­սենք ա­ռա­ջի­նից: «Բար­սե­լո­նի» եր­կր­պա­գու­նե­րիս հա­մար դա­ժան բան եմ ա­սե­լու, սա­կայն ոչ հե­ռա­վոր ա­պա­գա­յում պար­տադր­ված ենք կա­տա­լո­նյան ա­կումբն ա­ռանց ար­քա­յա­կան Մե­սիի տես­նել (ա­վաղ, ժա­մա­նակն ա­նում է իր դա­ժան գոր­ծը), իսկ «Բար­սե­լոնն» այս հե­քիա­թա­յին ֆուտ­բո­լիս­տով ա­վե­լի քան գե­րա­կումբ է, ա­ռանց նրա՝ պար­զա­պես գե­րա­կումբ, ո­րից Եվ­րո­պա­յում, հա­մե­նայն դեպս մի քա­նի­սը կա: Ըն­թեր­ցո­ղը, բնա­կա­նա­բար, կա­րող է հարց­նել, թե մոտ ա­պա­գա­յում ար­դյո՞ք չենք տես­նում Մե­սիին լիար­ժեք փո­խա­րի­նո­ղի՝ այն էլ տա­կա­վին պա­տա­նյակ Ֆա­տիի պա­րա­գա­յում, ո­րը գե­րաստղ դառ­նա­լու հի­րա­վի բո­լոր տվյալ­ներն ու­նի: Պա­տաս­խա­նեմ՝ երկ­նա­կա­մա­րում աստ­ղե­րը շատ են, սա­կայն պայ­ծա­ռու­թյամբ Հյու­սի­սա­յին աստղն ան­գե­րա­զան­ցե­լի է:
Այս ընդ­հան­րա­կան խոս­քից անց­նենք մաս­նա­վո­րա­ծին:
Ա­ռա­ջին խա­ղա­կե­սում «Բար­սե­լոնն» իս­կա­պես ճն­շեց տան­տե­րե­րին, սա­կայն երկ­րոր­դում տոն տվո­ղը դորտ­մունդ­ցի­ներն էին ու ե­թե մի փոքր ա­վե­լի հա­ջո­ղակ լի­նեին, կա­րող էին մր­ցակ­ցին պատ­ժած հե­ռա­նալ խա­ղա­դաշ­տից: Հա­մե­նայն դեպս տասն­մեկ­մետ­րա­նո­ցից Ռոյ­սի վրի­պե­լը աս­վա­ծի հա­մո­զիչ ա­պա­ցույցն է:
Միան­գա­մայն ա­նակն­կալ հան­գու­ցա­լու­ծում ու­նե­ցավ «Նա­պո­լի»-«Լի­վեր­պուլ» դի­մա­կա­յու­թյու­նը: Հան­դիպ­ման ա­վար­տին նեա­պոլ­ցի­նե­րը կաս­կա­ծե­լի տասն­մեկ­մետ­րա­նոց վաս­տա­կե­ցին, ու, ի տար­բե­րու­թյուն Ռոյ­սի, Մեր­տեն­սը չվ­րի­պեց, չնա­յած Ադ­րիա­նը մազ էր մնա­ցել հետ մղեր գն­դա­կը, սա­կայն ինք­ներդ էլ հրա­շա­լի հաս­կա­նում եք, որ տվյալ պա­րա­գա­յում մա­զը չա­փի միա­վոր չի կա­րող հան­դի­սա­նալ: Հա­շի­վը հա­վա­սա­րեց­նե­լու պոռ­թկ­ման մեջ լի­վեր­պուլ­ցի­նե­րը հա­վե­լյալ ժա­մա­նա­կում մի գոլ էլ բաց թո­ղե­ցին ու մնա­ցին պա­տաս­խան խա­ղում վրե­ժը լու­ծե­լու հույ­սին:
Քիչ էր մնա­ցել կա­տա­րյալ սեն­սա­ցիա­յի հե­ղի­նակ դառ­նար չե­խա­կան «Սլա­վիան» ու, ոչ ա­վել-ոչ պա­կաս, ար­տագ­նա­յում: «Ին­տե­րը» միայն հա­վե­լյալ ժա­մա­նա­կում է կա­րո­ղա­ցել վե­րա­կանգ­նել հաշ­վի հա­վա­սա­րու­թյու­նը՝ 1:1, ու թե Ան­տո­նիո Կոն­տեն հան­դեր­ձա­րա­նում ինչ կրակ է թա­փել իր սա­նե­րի գլ­խին, դժ­վար չէ պատ­կե­րաց­նել: Նմա­նա­տիպ հա­շիվ է ար­ձա­նագր­վել և «Լիոն»-«Զե­նիթ» մր­ցակ­ցու­թյու­նում: Այս­տեղ էլ ձեռ­քից բաց թո­ղած հա­ջո­ղու­թյան հա­մար տան­տե­րե­րը պի­տի լոկ ի­րենց մե­ղադ­րեն: Ինչ վե­րա­բե­րում է ռուս­նե­րին, նրանք հայ­րե­նիք են վե­րա­դառ­նում տրա­մադ­րու­թյուն­նե­րը մի­լիոն:
Շատ ա­վե­լին էր սպաս­վում անգ­լիա­կան «Չել­սիից», ո­րի մր­ցա­կի­ցը իս­պա­նա­կան «Վա­լեն­սիան» էր: Ողջ խա­ղում ահ­ռե­լի ճնշ­ման տակ պա­հե­լով մր­ցակ­ցին՝ «ազն­վա­կան­նե­րը» «հա­ջո­ղե­ցին» գոլ «ու­տել» ու խա­ղի մնա­ցած ժա­մա­նա­կա­հատ­վածն ապ­րել գո­նե հա­շի­վը հա­վա­սա­րեց­նե­լու հույ­սով: Այդ շան­սը նրանց տր­վեց, սա­կայն ե­թե ան­գամ տասն­մեկ­մետ­րա­նո­ցից է թի­մը վրի­պում, էլ ինչ ա­սես: Հա­մե­նայն դեպս, ֆուտ­բո­լիստ­նե­րը գլ­խա­վոր մար­զիչ Ֆրենկ Լեմ­պար­դին մտո­րե­լու քիչ խն­դիր­ներ չա­ռա­ջադ­րե­ցին:
«Վա­լեն­սիա­յի» օ­րի­նա­կով դր­սում հաղ­թա­նակ տո­նեց և բուն­դես­լի­գա­յի ա­ռա­ջա­տա­րը՝ «Լայպ­ցի­գը»: Մինչև «Բեն­ֆի­կան» ուշ­քի ե­կավ, գեր­մա­նա­ցի­ներն ար­դեն եր­կու գոլ էին հե­ղի­նա­կել (դուբլ է ա­րել Վեր­նե­րը): Այն­պես որ, Սե­ֆե­րո­վիչն ըն­դա­մե­նը հե­ղի­նա­կու­թյան գո­լը կա­րո­ղա­ցավ խփել:
Նկա­տենք, որ ա­ռա­ջին օր­վա հան­դի­պում­նե­րից լոկ եր­կուսն է ա­վարտ­վել խո­շոր հաշ­վով: Հո­լան­դա­կան «Ա­յաք­սը» ե­րեք ան­պա­տաս­խան գն­դա­կի ա­ռա­վե­լու­թյամբ ճզ­մել է ֆրան­սիա­կան «Լի­լին», իսկ ավ­ստ­րիա­կան «Զալց­բուր­գը» պինգ-պոնգ է խա­ղա­ցել դա­նիա­կան «Գեն­կի» հետ. հա­մե­նայն դեպս, 6:2 հաշ­վով պար­տու­թյանն այլ ո­րա­կում չես կա­րող տալ:
ՕՐ ԵՐԿ­ՐՈՐԴ
Մր­ցա­շա­րա­յին երկ­րորդ օրն աչ­քի ըն­կավ գո­լե­րի ա­ռա­տու­թյամբ՝ մի­ջին հաշ­վով մեկ խա­ղի կտր­ված­քով ար­ձա­նագ­րե­լով դար­պա­սի ե­րեք գրա­վում, իսկ օր­վա թոփ եր­կու դի­մա­կա­յու­թյու­նը Մադ­րի­դի «Աթ­լե­տի­կո»-«Յու­վեն­տուս», «Պա­րի Սեն Ժեր­մեն»-Մադ­րի­դի «Ռեալ» զույ­գե­րի միջև էր: Որ­քան էլ տա­րօ­րի­նակ է, ա­ռա­ջի­նի գեր­լար­վա­ծու­թյան կող­քին երկ­րոր­դը բա­վա­կա­նին ան­դեմ ստաց­վեց, ու դրա­նում իր «ծան­րակ­շիռ» ներդ­րումն ու­նե­ցավ «գա­լակ­տի­կո­սը»: Ինչ վե­րա­բե­րում է տան­տե­րե­րին, դաշ­տում չու­նե­նա­լով հար­ձակ­ման գծի և ոչ մի հիմ­նա­կան խա­ղա­ցող (տար­բեր պատ­ճառ­նե­րով չէին մաս­նակ­ցում թե՛ Նեյ­մա­րը, թե՛ Մբա­պեն, և թե՛ Կա­վա­նին), նրանք յու­րա­քան­չյուր հար­ձակ­վո­ղի հաշ­վար­կով մե­կա­կան գոլ հե­ղի­նա­կե­ցին՝ խա­ղը շա­հե­լով մր­ցակ­ցի հա­մար ան­պատ­շաճ 3:0 խո­շոր հաշ­վով: Սա գոտ­կա­տե­ղից էլ ներքև ստա­ցած հար­ված չէ, որ ցա­վից ծռմռ­վես ու այ­նուա­մե­նայ­նիվ ոտ­քի վրա մնաս: «Պա­րի Սեն Ժեր­մե­նը» պար­զա­պես նվաս­տաց­րեց Մադ­րի­դի «Ռեա­լին» ու դրա­նում լուրջ մաս­նակ­ցու­թյուն ու­նե­ցավ Ան­խել դի Մա­րիան, ո­րին ժա­մա­նա­կին «սե­րուց­քա­յին­նե­րը» կազ­մից դուրս ու­նե­նա­լու թեթևամ­տու­թյունն ու­նե­ցան:
«Աթ­լե­տի­կո»-«Յու­վեն­տուս» դի­մա­կա­յու­թյու­նում էլ մի այլ կար­գի ող­բեր­գու­թյուն ար­ձա­նագր­վեց, բնա­կա­նա­բար՝ «Յու­վեն­տու­սի» հա­մար: Խա­ղը շա­հես 2:0 հաշ­վով ու վերջ­նա­հաշ­վում մեկ միա­վոր վաս­տա­կած հե­ռա­նաս խա­ղա­դաշ­տի՞ց: Սա պար­տու­թյու­նից էլ ծանր բան է: Բո­լոր դեպ­քե­րում պատ­շա­ճը մա­տու­ցենք մադ­րի­դյան ա­կում­բին, ո­րը պատ­վով դուրս ե­կավ ծան­րա­գույն վի­ճա­կից ու փր­կեց, ըստ էու­թյան, ան­հու­սա­լիո­րեն տա­նուլ տված խա­ղը:
«Աթ­լե­տի­կո»-«Յու­վեն­տուս» դի­մա­կա­յու­թյան հա­շի­վը նույ­նու­թյամբ ար­ձա­նագր­վեց նաև «Օ­լիմ­պիա­կոս»-«Տո­տեն­հեմ» մր­ցակ­ցու­թյու­նում, ու ար­ժա­նին մա­տու­ցենք հույ­նե­րին, ով­քեր կա­րո­ղա­ցան փր­կել խա­ղը, որն իր սցե­նա­րով ամ­բող­ջու­թյամբ կրկ­նել է իս­պա­նա-ի­տա­լա­կան դի­մա­կա­յու­թյու­նը: Դառ­նա­լով անգ­լիա­կան ա­կում­բին՝ պի­տի նշել, որ սա ա­ռա­ջին դեպ­քը չէ, երբ ըն­թաց­քում վս­տահ շա­հած խաղն այս­պես ան­հու­սա­լիո­րեն մսխ­վում է: Ակն­հայտ է, որ Պո­չե­տի­նո­յի սա­նե­րը հո­գե­բա­նա­կան խն­դիր ու­նեն խա­ղա­ժա­մա­նակն ինն­սուն րո­պեի մեջ ըն­կա­լե­լու հար­ցում: Սա­կայն այն­պես չէ, թե միայն «Աթ­լե­տի­կո»-«Յու­վեն­տուս» մր­ցակ­ցու­թյան հա­շիվն է կրկն­վել: «Պա­րի Սեն Ժեր­մեն»-«Ռեալ» դի­մա­կա­յու­թյան 3:0 հա­շի­վը ֆիքս­վել է նաև «Բա­վա­րիա»-«Ցր­վե­նա զվեզ­դա», «Շախ­տյոր»-«Ման­չեստր Սի­թի» մր­ցակ­ցու­թյուն­նե­րում: Ա­ռա­ջի­նում հաղ­թել են տան­տե­րե­րը, երկ­րոր­դում՝ հյու­րե­րը, ու ե­ղա­ծը միան­գա­մայն օ­րի­նա­չափ է, ո­րով­հետև մր­ցա­կից­նե­րը ներ­կա­յաց­նում են տար­բեր քա­շա­յին կար­գեր:
Թերևս ա­ռանձ­նա­կի հի­շա­տակ­ման ար­ժա­նի հան­դի­պում­նե­րից է Զագ­րե­բի «Դի­նա­մո»-«Ա­տա­լան­տա» դի­մա­կա­յու­թյու­նը: Որ­քան էլ ի­տա­լա­կան թի­մի հա­մար Չեմ­պիոն­նե­րի լի­գան դե­բյու­տա­յին մր­ցա­շար է, հա­մե­նայն դեպս, խոր­վա­թա­կան ա­կումբն այն թի­մը չէր, ո­րին պի­տի այս­պես ան­հու­սա­լիո­րեն զի­ջեր: Ինչևէ, ա­ռանց բա­վա­րար ին­ֆոր­մա­ցիա ու­նե­նա­լու պայ­ման­նե­րում բա­վա­կա­նին դժ­վար է խոր­քա­յին վեր­լու­ծու­թյուն ա­նել, բայց թե բա­ներ կան, ո­րոնք տրա­մա­բա­նու­թյան մեջ դժ­վա­րու­թյամբ են տե­ղա­վոր­վում:
Ինչ­պես գոր­ծըն­կեր­նե­րիցս մե­կը դի­պուկ նկա­տեց, Հիտ­լե­րը գե­րեզ­մա­նի մեջ հաս­տա­տա­պես ֆռաց «Բա­յեր»-Մոսկ­վա­յի «Լո­կո­մո­տիվ» հան­դի­պու­մից հե­տո, ու ֆյու­րե­րի սույն հար­կա­դիր գոր­ծո­ղու­թյան պատ­ճա­ռը դի­մա­կա­յու­թյան 1:2 հա­շիվն է: Բնա­կա­նա­բար՝ ի վնաս տան­տե­րե­րի:
Ինչ վե­րա­բե­րում է «Բրյու­գե»-«Գա­լա­թա­սա­րայ» հան­դիպ­մա­նը, թուր­քե­րը միա­վոր կոր­զած են հե­ռա­նում Բել­գիա­յից. ոչ ի­րենք գոլ խփե­ցին, ոչ էլ դի­մա­ցի­նին թո­ղե­ցին դա ա­նել:
Ընդ­հա­նուր գծե­րով ա­հա այս­քա­նը մար­զա­սե­րին ու­րա­խու­թյուն պարգևած Չեմ­պիոն­նե­րի լի­գա­յի խա­ղար­կու­թյան ա­ռա­ջին տու­րի դի­մա­կա­յու­թյուն­նե­րի մա­սին, ո­րոնք իս­կա­պես քիչ հա­ճե­լի պա­հեր չպատ­ճա­ռե­ցին մար­զա­սե­րին՝ օգ­նե­լով թար­մաց­նել զգա­ցո­ղու­թյուն­նե­րը: Սա­կայն, նյու­թը վեր­ջա­կե­տե­լուց ա­ռաջ, ա­վե­լորդ չհա­մա­րենք նկա­տել, որ ար­ձա­նագր­ված գո­լե­րի ա­ռա­տու­թյան մեջ դուբլ­նե­րի կող­քին ե­ղել է եր­կու հեթ-տրիկ, ու դրանց հե­ղի­նակ­նե­րը վս­տա­հա­բար գլ­խա­վո­րել են ռմ­բար­կու­նե­րի ա­ղյու­սա­կը: Նրան­ցից մե­կը Զագ­րե­բի «Դի­նա­մոն» ներ­կա­յաց­նող Օր­շիչն է, մյու­սը Հո­լանդն է՝ ավ­ստ­րիա­կան «Զալց­բուր­գից»:
Մարտին ՀՈՒՐԻԽԱՆՅԱՆ

Դիտվել է՝ 2838

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ