Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը նախատեսում է մայիսի 9-ին առաջին անգամ այցելել Սպիտակ տուն նախագահ Ջո Բայդենի պաշտոնավարումից հետո: Սա նշանակում է, որ վերականգնվում են այս երկրների ռազմական կապերը: Թուրքիայի կողմից ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի անդամակցության հաստատումից հետո Վաշինգտոնը 23 միլիարդ դոլար արժողությամբ պայմանագիր է ստորագրել՝ ամերիկյան արտադրության F-16 մարտական ինքնաթիռներ, հրթիռներ և ռումբեր Անկարային վաճառելու համար:                
 

«Պետք է լու­ծում գտ­նել, ա­զա­տել հրա­պա­րա­կը կան­գառ­նե­րից, կա­յա­նա­տե­ղե­րից»

«Պետք է լու­ծում գտ­նել, ա­զա­տել հրա­պա­րա­կը կան­գառ­նե­րից, կա­յա­նա­տե­ղե­րից»
27.09.2019 | 01:36

Բա­րե­կարգ­վու՞մ է Երևա­նը, թե՞ օ­րե­ցօր կորց­նում դեմ­քը: Ի՞նչ տեսք ու­նի մայ­րա­քա­ղա­քի գլ­խա­վոր հրա­պա­րա­կը: Ի՞նչ կա դրա ըն­դեր­քում: Ինչ­պե՞ս են պահ­պան­վում պահ­պան­ման գո­տի­նե­րը: Այս հար­ցե­րով սկ­սե­ցինք մեր զրույ­ցը պատ­մա­կան հու­շար­ձան­նե­րը վե­րա­կանգ­նող ճար­տա­րա­պետ­նե­րի հայ­կա­կան ա­սո­ցիա­ցիա­յի փոխ­նա­խա­գահ, վե­րա­կանգ­նող ճար­տա­րա­պետ ՍՏԵ­ՓԱՆ ՆԱԼ­ԲԱՆ­ԴՅԱ­ՆԻ հետ:

-Հան­րա­պե­տու­թյան հրա­պա­րա­կը ավ­տո­կա­յա­նա­տե­ղի է հի­շեց­նում: Այս խն­դի­րը լու­ծե­լու ի՞նչ ու­ղի­ներ եք տես­նում:
-Ես կար­ծում եմ, որ այդ խն­դի­րը հրա­պա­րա­կով չի սահ­մա­նա­փակ­վում, ամ­բողջ Երևանն է ա­ղե­տա­լի վի­ճա­կում: Հրա­պա­րա­կը պետք է լի­նի հրա­պա­րակ՝ բա­ռիս բուն ի­մաս­տով: Մար­դիկ այս­տեղ պետք է զբոս­նեն, հան­գս­տա­նան: Մեր հրա­պա­րակն այն­պես է կա­ռուց­վել, որ շուր­ջը մե­քե­նա­նե­րը պտտ­վում են: Պետք է լու­ծում գտ­նել, ա­զա­տել հրա­պա­րա­կը կան­գառ­նե­րից, կա­յա­նա­տե­ղե­րից: Կար­ծում եմ, ար­ժե մտա­ծել ստոր­գետ­նյա են­թա­կա­ռուց­վածք ստեղ­ծե­լու մա­սին՝ առևտրի կենտ­րոն, կա­յա­նա­տե­ղի, ան­ցում­ներ: Ժա­մա­նա­կին նման ա­ռա­ջարկ­ներ ե­ղել են:
-Հան­րա­պե­տու­թյան հրա­պա­րա­կի տակ հին քա­ղա՞ք կա:
-Քա­ղաք՝ չէ, հին Երևա­նի մա­սունք­ներն են, խոր­հր­դա­յին շատ վաղ ան­ցյա­լում կա­ռուց­ված թու­նել­ներ, ան­ցում­ներ, պա­տե­րազ­մից պաշտ­պան­վե­լու գա­զա­պաս­տա­րան­ներ: Ե­թե չեմ սխալ­վում, սխե­մա­նե­րը պահ­պան­վել են: Մենք պա­տե­րազ­մող եր­կիր ենք, մայ­րա­քա­ղա­քում թաքս­տոց չու­նենք: Աստ­ված մի ա­րաս­ցե, ե­թե ռմ­բա­կո­ծու­թյուն լի­նի, մետ­րո՞ն է մեր միակ հույ­սը:
-Ստոր­գետ­նյա են­թա­կա­ռուց­ված­քը ի՞նչ աշ­խա­տանք է պա­հան­ջում:
-Հս­կա տա­րածք է, տա­րի­նե­րի աշ­խա­տանք է պա­հանջ­վում:
-Բաց­ված հնու­թյու­նը ի՞նչ պետք է ա­նել:
-Ա­մեն ինչ պետք է օգ­տա­գոր­ծել: Ես մի օ­րի­նակ բե­րեմ. Լիո­նի տակ Հռո­մեա­կան կայս­րու­թյան քա­ղաք է ե­ղել: Մար­դիկ մետ­րո­յում քայ­լում են, տես­նում այդ ա­մե­նը: Ա­պա­կե ծած­կի տակ՝ պատ­մու­թյուն է:
-Մեր հրա­պա­րա­կում պե­ղում­նե­րի կա­րիք կա՞:
-Պե­ղում չա­սենք, դրանք պարս­կա­կան տի­րա­պե­տու­թյան ժա­մա­նակ կա­ռուց­ված ա­ղյու­սա­շեն կա­ռույց­ներ են: Ան­շուշտ պատ­մու­թյուն է, հնու­թյուն է, ցան­կա­ցած եր­կիր դա սր­բու­թյամբ կպահ­պա­ներ, բայց պե­ղում­նե­րի, հա­տուկ վե­րա­բեր­մունքի անհ­րա­ժեշ­տու­թյուն չկա: Ճիշտ է՝ փլա­տակ­նե­րի մաք­րու­մը պե­ղում ենք ա­սում, բայց այս դեպ­քում ինչ-որ բան գտ­նե­լու ակն­կա­լի­քով չի ար­վում դա:
-Սա պե­տա­կան մո­տե­ցում պա­հա­նջող խն­դիր է, իսկ պե­տա­կան բյու­ջեն շատ հա­մեստ չէ՞՝ նման ձեռ­նար­կի համար:
-Մենք ու­նենք մոտ 25-26 հա­զար պատ­մամ­շա­կու­թա­յին հու­շար­ձան՝ հնա­գի­տա­կան և ճար­տա­րա­պե­տա­կան կո­թող­ներ: Այդ ա­մե­նը պահ­պա­նե­լու հա­մար տա­րե­կան հատ­կաց­վում է մոտ 250 մի­լիոն դրամ: Չն­չին գու­մար է: Մեզ անհ­րա­ժեշտ են բա­րե­րար­ներ, լուրջ ներդ­րում­ներ: Հրա­պա­րա­կի պա­րա­գա­յում՝ պետք է գտ­նել մե­ծա­հա­րուս­տի, ո­րը ստոր­գետ­նյա այդ տա­րած­քում իր բիզ­նե­սը կս­տեղ­ծի՝ չվ­նա­սե­լով հրա­պա­րա­կը: Եվ պետք է պայ­ման դնել, որ մշա­կու­թա­յին շեր­տը պահ­պան­վի:
-Բայց գի­տենք, որ մեր մե­ծա­հա­րուստ­նե­րը մե­ծա­հո­գա­բար չեն վե­րա­բեր­վում պատ­մու­թյա­նը, նո­րը կա­ռու­ցում են՝ վնա­սե­լով պատ­մամ­շա­կու­թա­յին հու­շար­ձան­նե­րը, պատ­մա­կան մի­ջա­վայ­րը:
-Կա­րող եմ Գո­րի­սի նոր քա­ղա­քա­պե­տի օ­րի­նա­կը նշել: Հրա­շա­լի նվի­րյալ է իր հա­րա­զատ քա­ղա­քին, իր բիզ­նեսն ու­նի և ու­զում է իր մի­ջոց­նե­րով Գո­րի­սի տա­րած­քում կանգ­նեց­նել Հի­սու­սի ար­ձա­նը: Նպա­տակ ու­նի նաև Բարձ­րա­վան գյու­ղը դարձ­նել քա­ղաք, այդ տա­րած­քի պատ­մամ­շա­կու­թա­յին հու­շար­ձան­նե­րը վե­րա­կանգ­նել: Սրանք լավ գա­ղա­փար­ներ են: Այլ հարց է, թե ինչ­պես է դա ար­վե­լու: Հու­սամ՝ լավ մաս­նա­գետ­ներ կաշ­խա­տեն: Կան ի­րենց հո­ղի մա­սին մտա­ծող մար­դիկ, պար­զա­պես ուղ­ղոր­դել է պետք նրանց:
-Կար­ծում եք՝ Հի­սու­սի ար­ձա­նը կա­րո՞ղ է գրա­վել աշ­խար­հի ու­շադ­րու­թյու­նը, զբո­սաշր­ջիկ­նե­րի:
-Ին­չու՞ ոչ: Խն­ձո­րես­կի ճոճ­վող կա­մուր­ջը, օ­րի­նակ, թվում է՝ հա­սա­րակ մի բան է, բայց տե­սեք, թե զբո­սաշր­ջիկ­նե­րի ինչ հոսք է ա­պա­հո­վում:
-Վե­րա­դառ­նանք Երևա­նի կա­ռու­ցա­պատ­ման խն­դիր­նե­րին: Շատ ծայ­րա­հեղ չէ՞ պատ­կե­րը. ան­բա­րե­կարգ է` գոհ չենք, բա­րե­կար­գում են, կա­ռու­ցա­պա­տում` է­լի դժ­գո­հում ենք: Ի՞նչն է խն­դի­րը:
-Երևա­նում` Դալ­մա­յի այ­գի­նե­րի հա­րա­կից տա­րած­քում, ու­զում են 270 մետր բարձ­րու­թյամբ, 71 հարկ ու­նե­ցող «Ան­մո­ռուկ» երկ­նա­քեր կա­ռու­ցել: Կար­ծում եմ՝ սեյս­միկ երկ­րում նման շենք կա­ռու­ցե­լը ան­հե­թե­թու­թյուն է՝ զուտ հար­կայ­նու­թյան ի­մաս­տով, դեռ չեմ ա­սում՝ նա­խա­գի­ծը լավն է, թե վա­տը: Կամ Մաշ­տո­ցի պո­ղո­տա­յից նա­յում ես «Մայր Հա­յաս­տա­ն» ար­ձա­նին, հետևից կա­մաց-կա­մաց շենք է բարձ­րա­նում: Ին­չի՞ է նման սա:
-Մաս­նա­գետ­ներն ին­չու՞ նա­խա­պես չեն կան­խում այն, ին­չը խե­ղա­թյու­րում է մեր քա­ղա­քի տես­քը, ան­թույ­լատ­րե­լի է կամ ան­ճա­շակ:
-Գի­տա­մե­թո­դա­կան խոր­հուրդ­նե­րում բազ­միցս քն­նար­կում ենք այդ­պի­սի հար­ցեր: Օ­րի­նակ, ե­թե շեն­քը պատ­մա­կան հու­շար­ձան­նե­րի ցան­կում չէ, բայց գտն­վում է պահ­պա­նու­թյան գո­տու տա­րած­քում, պետք է կա­ռու­ցա­պատ­ման խե­ղա­թյու­րում չլի­նի: Այ­սօր Երևա­նի կենտ­րո­նի հիմ­նա­կան հատ­ված­նե­րը պահ­պան­ման գո­տի են հա­մար­վում: Հար­կայ­նու­թյան խն­դիր ու­նենք, 10 հար­կից ա­վե­լի չի կա­րե­լի և այլն: Օ­րեր ա­ռաջ գի­տա­մե­թո­դա­կան խոր­հր­դում Խո­րե­նա­ցի 13 հաս­ցում 14 հար­կա­նի շի­նու­թյուն կա­ռու­ցե­լու հարցն էր քն­նարկ­վում, մեր­ժե­ցինք:
-Կկանխ­վի՞:
-Գի­տա­մե­թո­դա­կան խոր­հուր­դը նա­խա­գի­ծը մե­ժել է, բայց քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նը պետք է ո­րո­շում կա­յաց­նի: Ի­րենք էլ խիստ են մո­տե­նում: Նախ­կի­նում ի՞նչ էր ար­վում. մենք հա­րյուր ան­գամ մեր­ժե­ցինք ծած­կած շու­կա­յի նա­խա­գի­ծը, բայց ինչ ա­սես ա­րե­ցին:
-Դուք ՀՀ-ում «Եր­կիր և մշա­կույթ» կազ­մա­կեր­պու­թյան նա­խա­գահն եք և կենտ­րո­նա­կան վար­չու­թյան խոր­հր­դի ան­դամ: Մի փոքր Ձեր ծրագ­րե­րից պատ­մեք:
-Այս տա­րի լրա­ցավ «Եր­կիր և մշա­կույթ» կազ­մա­կեր­պու­թյան 30-ա­մյա­կը: Ի­րա­կա­նում «Եր­կիր և մշա­կույ­թը» 45 տար­վա պատ­մու­թյուն ու­նի, Հա­յաս­տան մուտք է գոր­ծել 89-ին՝ երկ­րա­շար­ժից ան­մի­ջա­պես հե­տո: Հիմ­նա­նո­րոգ­ել ենք Մեղ­րիի Սուրբ Հով­հան­նես Մկր­տիչ ե­կե­ղե­ցին, հու­լի­սի 27-ին տե­ղի ու­նե­ցավ պաշ­տո­նա­կան բա­ցու­մը: Ըն­թաց­քի մեջ են Ա­պա­րա­նին կից Մի­րաք եզ­դիաբ­նակ գյու­ղի 5-րդ դա­րի բա­զի­լիկ ե­կե­ղե­ցու վե­րա­նո­րոգ­ման աշ­խա­տանք­նե­րը, սկ­սե­լու ենք Սյու­նի­քի Սրա­շեն գյու­ղի Սուրբ Հռիփ­սի­մե ե­կե­ղե­ցու վե­րա­նո­րո­գու­մը: Ամ­ռա­նը հեր­թա­կան գի­տար­շա­վի ըն­թաց­քում Սյու­նի­քի մար­զի Բեխ ա­վա­նի տա­րած­քում գտն­վող Տան­ձա­փա­րա­խի ա­նա­պա­տում ի­րա­կա­նաց­րինք բա­րե­կարգ­ման և մաս­նա­կի ամ­րա­կայ­ման աշ­խա­տանք­ներ: Ծրագ­րե­րը շատ են:
-Սա­նա­հի­նում սպաս­վող աշ­խա­տանք­նե­րի մա­սին ի՞նչ կա­սեք:
-Նա­խա­գի­ծը կսկ­սենք շու­տով, բայց շատ խն­դիր­ներ կան: Գե­րեզ­ման­նե­րը մտել են հու­շար­ձա­նի տա­րածք. նոր գե­րե­զման­նե­րի մա­սին է խոս­քը: Սա­նա­հին վա­նա­կան հա­մա­լի­րին հա­րող Զա­քա­րյան իշ­խան­նե­րի դամ­բա­րա­նի տա­րած­քում քա­նի՞ թա­ղում ա­րե­ցին: Տա­պա­նա­դաշ­տը սե­փա­կա­նաշ­նոր­հել են: Բե­րում են կա­դաստ­րի թուղ­թը. հին գե­րեզ­ման է, բայց տա­րած­քը սե­փա­կա­նաշ­նորհ­ված է: Պետք է վե­րա­նա­յել, ո­րը ա­նօ­րի­նա­կան է` քան­դել: Բայց պատ­կե­րաց­նու՞մ եք՝ ի՞նչ ծախ­սե­րի հետ է կապ­ված: Մենք այդ խն­դի­րը այլ կերպ ենք մտա­ծում լու­ծել. տա­րած­քը պե­տու­թյան կող­մից գե­րա­կա շահ պետք է ճա­նաչ­վի, մարդ­կանց փոխ­հա­տու­ցում տր­վի, գե­րեզ­մա­ննե­րը տե­ղա­փոխ­վեն այլ տեղ, չնա­յած, պատ­ճա­ռա­բա­նում են, թե տեղ չու­նեն: Թող ձևը գտ­նեն, ուր ու­զում են տա­նեն, բայց վան­քի տա­րած­քից հա­նեն:
Զրույցը՝ Ար­մի­նե ՍԱՐԳ­ՍՅԱՆԻ

Դիտվել է՝ 3881

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ