Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

«Ձեր վար­չա­պե­տը ձեզ չի սի­րում, նա ի վի­ճա­կի չէ ձեզ սի­րե­լու»

«Ձեր վար­չա­պե­տը ձեզ չի սի­րում, նա ի վի­ճա­կի չէ ձեզ սի­րե­լու»
29.10.2019 | 00:51

Գաղտ­նիք չէ, որ այ­սօր Հա­յաս­տա­նում ի­րա­վա­կան ան­հաս­կա­նա­լի գոր­ծըն­թաց­ներ են, ո­րոնք օ­րեն­քի ու ար­դա­րու­թյան հետ ոչ մի ա­ղերս չու­նեն։ Սրան գու­մա­րած հա­ճախ գործ ու­նենք ընտ­րո­ղա­կան ար­դա­րա­դա­տու­թյան հետ։ Հի­շյալ խն­դիր­նե­րի շուրջ է «Ի­րա­տե­սի» զրույ­ցը քա­ղա­քա­կան գոր­ծիչ ԱՂ­ՎԱՆ ՎԱՐ­ԴԱ­ՆՅԱ­ՆԻ հետ։

-Մի կող­մից փո­խոս­տի­կա­նա­պե­տին աշ­խա­տան­քից հե­ռաց­րին՝ հա­մա­րե­լով, որ նա քա­ղա­քա­կան հայ­տա­րա­րու­թյուն է ա­րել, մյուս կող­մից էլ իշ­խա­նու­թյան բո­լոր ճյու­ղե­րը հա­մա­տեղ ճն­շում են գոր­ծադ­րում դա­տա­կան իշ­խա­նու­թյան, մաս­նա­վո­րա­պես ՍԴ-ի վրա։ Ինչ­պե՞ս հաս­կա­նալ այս եր­կա­կի ստան­դարտ­նե­րը։
-Այս իշ­խա­նու­թյան բնույթն է այդ­պի­սին։ Կա մի ի­րա­կա­նու­թյուն և այդ ի­րա­կա­նու­թյան ի­րենց ըն­կա­լու­մը, ո­րոնք մի­մյանց հետ բա­ցար­ձա­կա­պես կապ չու­նեն։ Ի­րենք ցան­կա­նում են ի­րա­կա­նու­թյու­նը ներ­կա­յաց­նել ի­րենց ու­զա­ծի պես։ Ողջ խն­դիրն այն է, որ պե­տա­կան օ­րա­կար­գի ա­ռանցքն է դար­ձել երկ­րորդ նա­խա­գա­հի գոր­ծը։ Այս վար­չա­պե­տի բո­լոր գոր­ծո­ղու­թյուն­ներն այդ կե­տից են բխում։ Մենք եր­բեմն մո­ռա­նում ենք ժա­մա­նա­կագ­րու­թյու­նը. ա­ռա­ջին ան­գամ, երբ Քո­չա­րյա­նը միջ­նոր­դու­թյամբ ա­զատ ար­ձակ­վեց, դրան հետևեց Փա­շի­նյա­նի մա­յի­սի 20-ի հայտ­նի ե­լույ­թը, ո­րի բո­լոր թե­զե­րը բխում էին Քո­չա­րյա­նին ա­զատ ար­ձա­կե­լու ո­րո­շու­մից՝ դա­վա­դիր­ներ Ար­ցա­խում, դա­տա­րան­նե­րի շր­ջա­փա­կում, ապ­րի­լյան պա­տե­րազ­մի հան­գա­մանք­ներն ու­սում­նա­սի­րող ԱԺ քն­նիչ հանձ­նա­ժո­ղո­վի ձևա­վո­րում։ Այս օ­րե­րին էլ ե­ղած­նե­րին գու­մար­վեց 20 տա­րի ա­ռաջ խոր­հր­դա­րա­նում կա­տար­ված ող­բեր­գա­կան ի­րա­դար­ձու­թյան քն­նու­մը։ Տես­նում են, որ սահ­մա­նադ­րա­կան կար­գի տա­պա­լու­մը ոչ մի հե­ռան­կար չու­նի, հի­մա էլ հոկ­տեմ­բե­րի 27-ն են փոր­ձում վե­րաարթ­նաց­նել, շա­հար­կել, կաս­կած­ներ ա­ռա­ջաց­նել։
-Հոկ­տեմ­բե­րի 27-ի հետ կապ­ված վեր­ջին զար­գա­ցում­նե­րը կապ ու­նե՞ն Ռո­բերտ Քո­չա­րյա­նի հետ։
-Ան­շուշտ, դա ա­նում են մար­դիկ, ով­քեր ար­ժե­քա­յին, հոգևոր որևէ կապ չու­նեն այդ զո­հե­րի հետ։ Վազ­գեն Սարգ­սյա­նի և Կա­րեն Դե­մի­րճյա­նի դա­շին­քը կոչ­վում էր «Միաս­նու­թյուն», այ­սօր Հա­յաս­տա­նում դրա շուռ տված պատ­կերն է։ Պա­ռակ­տում, ջլա­տում, ան­միա­բա­նու­թյուն, հա­սա­րա­կու­թյան ար­ժե­հա­մա­կար­գի քայ­քա­յում։ Պատ­կե­րաց­րեք՝ այն ար­ժե­հա­մա­կար­գը, ո­րին դա­վա­նում էր Վազ­գեն Սարգ­սյա­նը, և այն ար­ժե­հա­մա­կար­գը, ո­րով ա­ռաջ­նորդ­վում են այ­սօր­վա իշ­խա­նու­թյան հիմ­նա­կան դեմ­քե­րը։ Մի մար­դը, ո­րը չգի­տես ինչ հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րով ու­ղիղ կապ ու­նի մեր ու­ժա­յին ղե­կա­վար­նե­րի հետ, 2 ժամ հան­դի­պում է Նաի­րի Հու­նա­նյա­նի հետ։ 2 ժամն էլ հա­տուկ է շեշ­տում, որ ցույց տա, թե նա ա­դեկ­վատ է ու կա­րող է այդ­քան զրու­ցել։ Լրագ­րող­նե­րին ա­ռա­ջարկ ու­նեմ՝ 5-10 լրատ­վա­մի­ջոց միա­վոր­վեք ու ա­սեք, թե ու­զում եք հան­դի­պել Նաի­րի Հու­նա­նյա­նին, տե­սեք, թույլ կտա՞ն, 2 ժամ կա­րո՞ղ եք զրու­ցել։ Այս իշ­խա­նու­թյա­նը պետք են տե­սա­րան­ներ, շոու­ներ, սևեռ­վել ա­նընդ­հատ Քո­չա­րյա­նի գոր­ծի վրա։
-Ին­չու՞ հենց Հոկ­տեմ­բե­րի 27-ի նա­խա­շե­մին Նաի­րի Հու­նա­նյա­նի վա­ղա­ժամ­կետ ա­զատ ար­ձակ­ման դի­մու­մը հան­րայ­նաց­վեց, սա զո­հե­րի հա­րա­զատ­նե­րի հան­դեպ ինչ-որ ա­ռու­մով ան­բա­րո պահ­վածք չէ՞։
-Որ­քան տե­ղյակ եմ, այդ դի­մու­մը ե­ղել է ա­միս­ներ ա­ռաջ, բայց այ­սօր է դա հրա­պա­րակ­վում՝ քա­րոզ­չա­կան ֆոն ստեղ­ծե­լու և աբ­սուրդ նպա­տակ­նե­րի հա­մար։ Հոկ­տեմ­բե­րի 27-ը հար­ված էր մեր պե­տա­կա­նու­թյա­նը, սա ինձ հա­մար նաև անձ­նա­կան ող­բեր­գու­թյուն էր, Վազ­գե­նը իմ եղ­բայրն էր, ըն­կե­րը։ Այս ող­բեր­գու­թյու­նը հնա­րա­վոր կլի­նի բա­ցա­հայ­տել եր­կար ժա­մա­նակ անց, երբ մենք կդառ­նանք ու­ժեղ, կազ­մա­կերպ­ված, ինք­նու­րույն պե­տու­թյուն։
-Այ­սօր մենք ամ­բող­ջո­վին կենտ­րո­նա­ցած ենք ի­րա­վա­կան գոր­ծըն­թաց­նե­րի վրա, սա­կայն իշ­խա­նա­փոխ­ման օ­րե­րին շատ մեծ խոս­տում­ներ տր­վե­ցին մարդ­կանց, որ նրանց կյան­քի ո­րա­կը շատ ա­րագ փո­խե­լու է։ ՈՒ՞ր մնա­ցին այդ խոս­տում­նե­րը։
-Այս իշ­խա­նու­թյան ոչ մի խոս­տում ի­րա­կա­նու­թյուն չի դար­ձել ու չի դառ­նա­լու, ո­րով­հետև նրանց մտասևե­ռումն իշ­խա­նու­թյունն ա­մեն գնով պա­հելն է։ Հա­սա­րա­կու­թյու­նը կա­մաց-կա­մաց ուշ­քի է գա­լիս, փոր­ձում է կազ­մա­կերպ­վել, ներ­քա­ղա­քա­կան ու­ժե­րը, ան­հատ­նե­րը հա­մախ­մբ­վում են։ Այս ա­մե­նին հա­կադ­րե­լու հա­մար նրանք ու­նեն ի­րենց գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի հեր­թա­կան ծրա­գի­րը, ո­րը Հա­յաս­տա­նը տա­նում է միջ­նա­դար, բո­լոր ո­լորտ­նե­րում ժո­ղովր­դա­վա­րու­թյան հե­տըն­թաց, պե­տա­կան ինս­տի­տուտ­նե­րի քայ­քա­յում, ձա­խող­ված կա­ռա­վա­րու­թյուն և իշ­խա­նու­թյուն, ԱԺ-ի մա­սին խո­սելն էլ ա­նի­մաստ է։ Նս­տե­լը, քն­նար­կե­լը, վեր­լու­ծե­լը, խոր­հուրդ, ուղ­ղու­թյուն տալն ա­նի­մաստ զբաղ­մունք է։
-Չե՞ն լսում, ին­չու՞ է ա­նի­մաստ։
-Նրանք ու­նեն ի­րենց մտասևե­ռու­մը, ցան­կա­ցած պե­տա­կան ինս­տի­տու­տի քայ­քայ­մա­նը կգ­նան, միայն թե պահ­պա­նեն ի­րենց իշ­խա­նու­թյու­նը։ Տե­սեք, թե ինչ է կա­տար­վում եր­կու կարևո­րա­գույն ու­ժա­յին կա­ռույց­նե­րում։ Ա­միս­ներ շա­րու­նակ ժա­մա­նա­կա­վոր պաշ­տո­նա­կա­տար­ներն են այդ կա­ռույց­նե­րը ղե­կա­վա­րում։ Իշ­խա­նու­թյու­նը ևս միա­տարր չէ, այն­տեղ էլ կան գի­տա­կից, ի­րա­վի­ճա­կից հաս­կա­ցող մար­դիկ, ո­րոնք հետևանք­նե­րը տես­նում են, բայց քա­նի որ մեկ մար­դու բա­ցար­ձակ իշ­խա­նու­թյուն է, բո­լո­րը կա­տա­րում են այդ մեկ մար­դու հրա­հանգ­նե­րը, ցու­ցում­նե­րը։ Տի­պա­կա­նը գի­տե՞ք ինչն է. կա­դաստ­րի նախ­կին պետ Սար­հատ Պետ­րո­սյա­նի տե­սա­կը գնա­լու է, մնա­լու է Վեր­մի­շյա­նի տե­սա­կը։ ՈՒ այս գոր­ծըն­թա­ցը շա­րու­նա­կա­կան է։
-Ի դեպ, ինչ­պե՞ս եք վե­րա­բեր­վում ԱԺ-ի ար­դեն ըն­դու­նած այն օ­րեն­քին, ո­րով սահ­ման­վում է, որ ԱԱԾ-ն և ոս­տի­կա­նու­թյու­նը կա­րող են ղե­կա­վա­րել 25 տա­րին լրա­ցած, հա­մա­կար­գում ան­գամ չաշ­խա­տած ան­ձինք։
-Դեռ օ­րեն­քը վերջ­նա­կան չի ըն­դուն­վել, ինչ-որ բա­ներ են փոր­ձում փո­խել։ Ի­րենք ա­սում են, որ փո­խոս­տի­կա­նա­պետն աշ­խա­տան­քից հե­ռաց­վել է քա­ղա­քա­կան հայ­տա­րա­րու­թյան հա­մար, սա­կայն այդ մար­դուն կան­չել են քն­նարկ­ման ու ըն­դա­մե­նը կար­ծիք հարց­րել։ Ինչ­պե՞ս է կա­ռա­վա­րու­թյու­նը ո­րո­շում ըն­դու­նում։ ԱԺ-ից մի խմ­բակ­ցու­թյուն նման նա­խա­ձեռ­նու­թյամբ է հան­դես ե­կել, այն, ըստ ըն­թա­ցա­կար­գի, գնում է կա­ռա­վա­րու­թյուն, որն էլ ու­ղար­կում է գե­րա­տես­չու­թյուն­նե­րին՝ մաս­նա­գի­տա­կան կար­ծիք ստա­նա­լու հա­մար։ Ոս­տի­կա­նու­թյու­նը բա­ցա­սա­կան գնա­հա­տա­կան է տվել, ու երբ փո­խոս­տի­կա­նա­պե­տին հարց են տա­լիս, բնա­կա­նա­բար նա այդ մա­սին հայտ­նում է։ Հի­մա սա քա­ղա­քա­կան հայ­տա­րա­րու­թյու՞ն է, նրան պետք է հե­ռաց­նե՞լ։ Սա նշա­նա­կում է, որ ե­թե մե­կը մի մա­զա­չափ ան­գամ փոր­ձում է շեղ­վել ի­ջեց­ված հրա­հան­գից, պատժ­վում է։
-Այ­սօր հա­սա­րա­կու­թյու­նը լո­յալ է վե­րա­բե­ր­վում շատ երևույթ­նե­րի, ո­րոնք նախ­կի­նում բուռն քն­նա­դա­տու­թյան ա­ռիթ էին դառ­նում։ Ին­չու՞ են ան­տար­բեր։
-Չեմ կար­ծում, որ ան­տար­բեր են։ Հա­սա­րա­կու­թյունն ինքն իր մեջ եփ­վում է, վեր­լու­ծում, սկ­սում է կա­տար­վա­ծին կաս­կա­ծով վե­րա­բեր­վել, փոր­ձել հաս­կա­նալ` ար­դյոք ին­քը ճիշտ է վար­վել։ Հա­սա­րա­կու­թյու­նը շատ բազ­մա­շերտ է։ Այս իշ­խա­նու­թյունն այլևս չու­նի իր նախ­կին վար­կա­նի­շի կե­սը։ Կարճ ժա­մա­նակ է անհ­րա­ժեշտ, որ հա­սա­րա­կու­թյու­նը, քա­ղա­քա­կան ու­ժե­րը միա­վոր­վեն և ի­րա­վի­ճա­կին ճիշտ հան­գու­ցա­լու­ծում տան։ Մենք ձա­խո­ղում­ներ ու­նենք բո­լոր ո­լորտ­նե­րում, պար­զա­պես մար­դիկ դժ­վար են խոս­տո­վա­նում, որ սխալ­վել են, փոր­ձում են է­լի հույս ու­նե­նալ։ Բայց ես ա­ռա­ջին իսկ օ­րից այդ հույ­սը չեմ ու­նե­ցել։
-Ի՞նչն էր պատ­ճա­ռը, որ իշ­խա­նա­փո­խու­թյան այդ օ­րե­րին առ­կա մեծ է­ներ­գիան չկա­պի­տա­լաց­վեց, չօգ­տա­գործ­վեց ճիշտ ուղ­ղու­թյամբ։
-Պատ­ճառն իշ­խա­նու­թյան ե­կած մարդ­կանց բնույթն է, տե­սա­կը, մտա­ծո­ղու­թյու­նը։ Կա­ռա­վա­րու­թյան ղե­կա­վարն իր էու­թյամբ քան­դող, ջն­ջող, քն­նա­դա­տող տե­սակ է, չի կա­րող որևէ բան կա­ռու­ցել, չի կա­րող մտա­ծող, ա­ռողջ գի­տա­կից ու­ժե­րի հա­մախմ­բել։ Հա­մախմ­բի, որ ի՞նչ ա­նի, որ 2 մլն դո­լա­րով ա­մա­ռա­նոց վե­րա­նո­րո­գի՞, 500 հա­զար դո­լա­րի մե­քե­նա­ներ գնի՞... Այդ ե­րի­տա­սարդ­նե­րի խան­դա­վա­ռու­թյու­նը պետք է ճիշտ հու­նա­վոր­վեր, բայց ա­ռա­ջին քայ­լերն ար­դեն ա­պա­ցու­ցե­ցին, որ նպա­տակ­ներն այլ են։
-Պա­րոն Վար­դա­նյան, Դուք այն քիչ պատ­գա­մա­վոր­նե­րից էիք, որ ա­ռա­ջին իսկ օ­րը ԱԺ ամ­բիո­նից կաս­կած հայտ­նե­ցիք, թե այս իշ­խա­նու­թյու­նը կհա­ջո­ղի։ Ո՞րն էր Ձեր թե­րա­հա­վա­տու­թյան հիմ­քը։
-Ես գի­տեի մեր ի­րա­կա­նու­թյու­նը և ե­կող­նե­րի բնույթն ու տե­սա­կը։ Բա­վա­կան ի­րա­զեկ էի, գի­տեի ներ­քին գոր­ծըն­թաց­նե­րի մա­սին։ Չի կա­րող հե­ռան­կար լի­նել, երբ մի բան ա­սում ես, բայց լրիվ այլ բան ա­նում։ Հնա­րա­վոր չէ այ­սօր մի տե­սա­կետ ու­նե­նալ, վա­ղը այն 180 աս­տի­ճա­նով փոխ­վի և ճիշտ ճա­նա­պարհ ըն­տր­վի։ Գի­տեի, որ այս իշ­խա­նու­թյունն իր մտա­ծո­ղու­թյամբ չի կա­րող կա­ռու­ցո­ղա­կան լի­նել։ Բայց այն վտանգ­նե­րը, ո­րոնք ժա­մա­նա­կին տես­նում էի, հե­տա­գա­յում բազ­մա­պատկ­վե­ցին ու տաս­նա­պատկ­վե­ցին։ Չէի կար­ծում, թե այս­քան վա­տը կա­րող էին լի­նել։
-Ի՞նչ եք կար­ծում, ան­դառ­նա­լի զար­գա­ցում­ներ ե­ղե՞լ են այս ըն­թաց­քում։
-Ապ­րի­լյան քա­ռօ­րյա­յից ա­ռաջ մթ­նո­լոր­տը դար­ձյալ այն չէր, դժ­գո­հու­թյուն­ներ շատ կա­յին։ Ո­մանք ա­սում էին` ե­թե պա­տե­րազմ լի­նի, ոչ մե­կը չի գնա, ես հա­կա­ռա­կում էի հա­մոզ­ված, ա­սում էի՝ դուք մեր ժո­ղովր­դին չեք ճա­նա­չում։ Ի վեր­ջո, մեկ-եր­կու տար­վա փոխ­վող գեն, ար­ժե­հա­մա­կարգ չեն։ Հա­մախմ­բու­մը ե­ղավ, ին­չը 2016-ի ամ­ռա­նը փոր­ձեց ջար­դել ա­հա­բեկ­չա­կան կազ­մա­կեր­պու­թյու­նը։ Այ­սօր էլ եմ լիա­հույս։ Նույն հայ մար­դիկ են։ Լի­նում են ցն­ցու­մա­յին պա­հեր, սր­վում են զգա­ցո­ղու­թյուն­նե­րը, մար­դիկ գնում են մի ուղ­ղու­թյամբ, բայց խոր­քում հա­զա­րա­մյակ­նե­րով ձևա­վոր­ված հոգևոր, մշա­կու­թա­յին հեն­քը նույնն է մնում։ Հա­մոզ­ված եմ, որ այս իշ­խա­նու­թյան հե­ռա­ցու­մից հե­տո նոր գա­ղա­փա­րա­խո­սու­թյուն, ար­ժե­հա­մա­կարգ կրող իշ­խա­նու­թյու­նից մեկ-եր­կու տա­րի է պա­հանջ­վե­լու, որ մար­դիկ վե­րա­դառ­նան ի­րենց բնա­կան հո­գե­կերտ­ված­քին։ Ան­դառ­նա­լի բա­ներ չեմ տես­նում, կար­ծում եմ, այս ցն­ցու­մը, հի­վան­դու­թյան ախ­տո­րո­շու­մը կօգ­նի հե­տա­գա­յում բա­ցա­ռե­լու նման պա­տա­հա­կա­նու­թյուն­նե­րը։
-Չե՞ք կար­ծում, որ այ­սօր­վա իշ­խա­նու­թյան բաց­թո­ղում­նե­րի պատ­ճառ­նե­րից մեկն էլ այն է, որ չկա հա­կակշ­ռող ընդ­դի­մա­դիր ուժ։ Ին­չու՞ չի ձևա­վոր­վում ընդ­դի­մա­դիր բևե­ռը (ար­տա­խոր­հր­դա­րա­նա­կան ընդ­դի­մու­թյան մա­սին է խոս­քը, քա­նի որ խոր­հր­դա­րա­նա­կան ընդ­դի­մու­թյան հար­ցում ա­մեն ինչ պարզ է)։
-Մի դի­տար­կում խոր­հր­դա­րա­նա­կան ընդ­դի­մու­թյան մա­սին. ընդ­դի­մա­դիր խմ­բակ­ցու­թյուն­նե­րից մե­կի ղե­կա­վարն ա­միս­ներ ա­ռաջ հայ­տա­րա­րում էր, թե այս իշ­խա­նու­թյու­նը ոչ պո­պու­լյար քայ­լե­րի, բա­րե­փո­խում­նե­րի չի գնում, նույ­նիսկ դա­տա­րան­նե­րի շր­ջա­փա­կու­մը ող­ջու­նե­ցին, շա­բաթ­ներ ա­ռաջ նույն մարդն ա­սում է, թե այն ժա­մա­նակ ա­սում էինք, թե չի կա­րե­լի դա­տա­րան­նե­րը շր­ջա­փա­կել։ Այս մար­դուն ի՞նչ ա­սես։ 2013-ին, երբ բարձ­րաս­տի­ճան պաշ­տո­նյա­նե­րի աշ­խա­տա­վար­ձե­րի բարձ­րաց­ման մա­սին օ­րենք էր բեր­վել, ո­րով շատ չն­չին բարձ­րա­ցում էր նա­խա­տես­ված, հի­շեք, թե ինչ ե­լույթ­ներ էին հն­չում, իսկ հի­մա ոչ պատ­գա­մա­վո­րի կար­գա­վի­ճա­կով նույն մար­դը տե­սեք, թե ինչ­պես է աշ­խա­տա­վար­ձի կրկ­նա­կի բարձ­րա­ցու­մը բա­ցատ­րում։ Ես ինչ­պե՞ս կա­րող եմ այդ մար­դուն պե­տու­թյուն վս­տա­հել, հա­վա­տալ, որ կա­րող է ար­դար լի­նել։ Ար­թուր Մես­չյա­նը մի ան­գամ բա­նա­վոր զրույ­ցում փոքր դա­դա­րից հե­տո ա­սաց, թե մի վատ լուր ու­նի ա­սե­լու։ Ինչ-որ բան ա­սաց։ Հի­մա ես մի վատ լուր ու­նեմ ա­սե­լու մեր հա­սա­րա­կու­թյա­նը՝ ձեր վար­չա­պե­տը ձեզ չի սի­րում, նա ի վի­ճա­կի չէ ձեզ սի­րե­լու։ Իսկ ա­ռանց սի­րե­լու հնա­րա­վոր չէ եր­կիր կա­ռա­վա­րել։
Ինչ վե­րա­բե­րում է ընդ­դի­մա­դիր բևեռ ստեղ­ծե­լուն, նա­խորդ տա­րի իշ­խա­նու­թյան «թավ­շյա» բռ­նա­զավթ­ման ցն­ցումն այն­քան մեծ է ե­ղել, որ հան­րու­թյան տար­բեր շեր­տեր այդ ցն­ցու­մից շատ դժ­վար են դուրս գա­լիս, քա­ղա­քա­կան հա­մա­կար­գը կաթ­վա­ծա­հար է, հապ­ճեպ անց­կաց­ված ընտ­րու­թյունն էլ դրան նպաս­տեց։ Խոր­հր­դա­րա­նում քա­ղա­քա­կան ի­րա­կան ու­ժեր չկան։ Բայց հա­մախ­մբ­ման ա­ռա­ջին ծի­ծեռ­նակ­նե­րը, փոր­ձե­րը տես­նում եմ։ Դա լի­նե­լու է, չի կա­րող չլի­նել, քա­նի որ մեր եր­կի­րը ներ­քին ու ար­տա­քին մեծ մար­տահ­րա­վեր­նե­րի ա­ռաջ է կանգ­նած՝ սկ­սած Ար­ցա­խի հար­ցից մինչև սո­ցիալ-տն­տե­սա­կան խն­դիր­ներ, հա­սա­րա­կու­թյան ջլա­տում։ Այս ի­րա­վի­ճա­կում չի կա­րող հա­մախմ­բում չլի­նել։ Պետք է «օգ­նել» այս իշ­խա­նու­թյա­նը, որ ձա­խո­ղում­ներն ա­վե­լաց­նի։ Հա­մախ­մբ­ման հա­մար մնում է կազ­մա­կեր­պա­կան ջան­քերն ա­վե­լաց­նել։ Ինձ հա­մար այ­սօր թիվ մեկ օ­րա­կար­գը հա­մախմ­բումն է, որ­պես­զի այս իշ­խա­նու­թյա­նը պար­տադ­րենք հե­ռա­նալ։
-Ի՞նչ ձևով հե­ռաց­նել։
-Պա­տա­հա­բար ե­կած­նե­րը պա­տա­հա­բար էլ գնա­լու են։
-Ներքևի՞ց է պար­տադր­վե­լու հե­ռա­ցու­մը, թե՞ վերևից։
-Միշտ չէ, որ լի­նում է կամ կամ-ով, սև ու սպի­տա­կով։ Եվ իշ­խա­նու­թյան, և ընդ­դի­մու­թյան մեջ կան գի­տա­կից, հետևանք­նե­րի մա­սին մտա­ծող մար­դիկ։ Եր­կու­սը միա­սին են լի­նե­լու, ներքևն ու վերևը խառն­ված ի­րար։ Ի­հար­կե, մնա­լու է ծա­ռա­յա­միտ­նե­րի, ստո­րա­քարշ­նե­րի, գի­շանգ­ղե­րի մի տե­սակ, ո­րոնք ա­մեն հրա­հանգ, ստոր քայլ ա­նե­լու են, բայց նրանք էլ պա­տաս­խան են տա­լու։ Երկ­րում մար­տահ­րա­վեր­ներն այն­պի­սին են, որ չեմ տես­նում հնա­րա­վո­րու­թյուն, որ այս իշ­խա­նու­թյու­նը կա­րող է փոխ­վել հեր­թա­կան ընտ­րու­թյուն­նե­րով։ Վս­տահ եմ, որ հա­մախմ­բում, ֆորս­մա­ժո­րա­յին ի­րա­վի­ճակ­ներ կլի­նեն։
-Ֆորս­մա­ժո­րա­յին ի­րա­վի­ճակ­ներ ներ­սի՞ց, թե՞ դր­սից թե­լադր­ված։
-Եվ ներ­սից, և դր­սից։ Միշտ եր­կու­սը միա­սին են լի­նում։ Իմ ցան­կու­թյունն է, որ օր ա­ռաջ այս իշ­խա­նու­թյու­նը հե­ռաց­վի և ձևա­վոր­վի պրո­ֆե­սիո­նալ կա­ռա­վա­րու­թյուն, ո­րը կար­գի կբե­րի եր­կի­րը։

Զրույ­ցը՝ Ռու­զան ԽԱ­ՉԱՏ­ՐՅԱ­ՆԻ

Դիտվել է՝ 5802

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ