Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Զին­վո­րի դին պի­տի խա­ղա­ղու­թ­յամբ ճա­նա­պար­հել

Զին­վո­րի դին պի­տի խա­ղա­ղու­թ­յամբ ճա­նա­պար­հել
04.02.2020 | 00:08
2020-ի մեկ ամս­վա ըն­թաց­քում ար­դեն չոր­րորդ մահ­վան դեպքն է գրանց­վում զին­ված ու­ժե­րում։ Վեր­ջին ող­բեր­գու­թյու­նը տե­ղի ու­նե­ցավ հուն­վա­րի 30-ին։ Ար­ցա­խում N զո­րա­մա­սի պար­տա­դիր ժամ­կե­տա­յին զին­ծա­ռա­յող, շար­քա­յին Վահ­րամ Ա­վա­գյա­նի մահ­վան բո­թը հա­սավ հա­րա­զատ­նե­րին։ Որ­դե­կո­րույս ծնող­նե­րի բուռն ցա­սումն ու ըմ­բոս­տու­թյու­նը խիստ հաս­կա­նա­լի են։ Զին­վո­րի հա­րա­զատ­ներն ու հա­մա­գյու­ղա­ցի­նե­րը, ինք­նաս­պա­նու­թյան վար­կա­ծին չհա­վա­տա­լով, ո­րո­շե­ցին դիա­կը Ար­մա­վի­րից Երևան բե­րել։ Ճա­նա­պար­հին բախ­վե­ցին ոս­տի­կա­նա­կան պա­տին, պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րի հետ զրույ­ցից հե­տո նրանք դա­դա­րեց­րին եր­թը, վե­րա­դար­ձան գյուղ և զին­վո­րի դին հո­ղին հանձ­նե­ցին։
Զին­վոր­նե­րի մահ­վան այս­պի­սի դի­նա­մի­կան մտա­հո­գիչ է և բազ­մա­թիվ հար­ցեր է ա­ռա­ջաց­նում։ Ին­չու՞ հնա­րա­վոր չէ, ի վեր­ջո, բա­նա­կում կար­գա­վո­րել մի­ջանձ­նա­յին հա­րա­բե­րու­թյուն­նե­րը, հա­շիվ­ներ մաք­րե­լու ա­րա­տա­վոր սո­վո­րու­թյու­նը։ Այս­տեղ պատ­կան նա­խա­րա­րու­թյու­նը դեռ շատ ա­նե­լիք­ներ ու­նի, սա­կայն պետք է ի­րա­կա­նու­թյան մյուս ե­րեսն էլ դի­տար­կել։ Բա­նա­կը մեր հա­սա­րա­կու­թյան հա­յե­լին է, մի ու­րույն աշ­խարհ, որ­տեղ ա­վե­լի ցցուն են դառ­նում մեր հան­րա­յին կյան­քի ա­րատ­նե­րը, մեր ե­րե­խա­նե­րի դաս­տիա­րա­կու­թյան ի­րա­կան բա­ցե­րը։ Ա­մեն զին­վոր իր ըն­տա­նի­քի վարքն ու բարքն է այն­տեղ տա­նում, այս իսկ պատ­ճա­ռով պետք չէ բա­նա­կը մե­զա­նից ա­ռան­ձին կա­ռույց դի­տար­կել։ Սա­կայն սա չի նշա­նա­կում, որ պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րու­թյու­նը նման դեպ­քե­րում ար­դա­րա­ցում ու­նի։ Այդ կա­ռույ­ցի գոր­ծա­ռույթ­նե­րից մեկն էլ այն է, որ խիստ հս­կո­ղու­թյուն սահ­մա­նի, հետևի կար­գու­կա­նո­նին և ճիշտ աշ­խա­տանք­ներ ի­րա­կա­նաց­նի՝ հնա­րա­վո­րինս նվա­զա­գույ­նի հասց­նե­լով զին­վոր­նե­րի միջև հաշ­վե­հար­դար­նե­րը։
Այս­պի­սի ող­բեր­գա­կան դեպ­քե­րում իս­կա­պես դժ­վար է ինչ-որ բա­ռով մխի­թա­րել այն ծնո­ղին, ո­րի զա­վա­կը ոչ թե հայ­րե­նի­քի հա­մար է զոհ­վել, այլ սե­փա­կան ծա­ռա­յակ­ցի, հայ­րե­նակ­ցի ձեռ­քով է սպան­վել։ Բայց նա­խօ­րեի եր­թին ա­կա­նա­տես լի­նե­լով, մի միտք հան­գիստ չէր տա­լիս. մի՞­թե ճիշտ է սպան­ված ե­րի­տա­սար­դի դին եր­թով մայ­րա­քա­ղաք բե­րե­լը։ Սա, բնա­կա­նա­բար, ա­ռա­ջին դեպ­քը չէ, նախ­կի­նում էլ ե­ղել են նման ի­րա­վի­ճակ­ներ։ Հաս­կա­նա­լի է զա­վակ կորց­րած ծնո­ղի վիշ­տը, բայց մա­հա­ցած ե­րի­տա­սար­դի ա­ճյու­նը ին­չու՞ են «տան­ջում»։ Որ­քան էլ դա­ժան է հն­չում, բայց նրան այլևս հետ չեն բե­րի։ Ա­հա­վոր էր տես­նել եր­կու կող­մի՝ ոս­տի­կան­նե­րի և հա­րա­զատ­նե­րի բա­խու­մը, իսկ մեջ­տե­ղում զին­վո­րի դիա­կը, ո­րին մեկ այս կողմ էին քա­շում, մեկ այն։ Սա այն դեպքն է, որ չար­ժե ա­վե­լորդ բա­ռեր ա­սել, բայց պետք է հան­գու­ցյա­լի հո­գին խա­ղա­ղու­թյամբ ճա­նա­պար­հել, նա ար­դեն ան­հա­ղորդ է երկ­րա­յին կյան­քի չա­րին ու բա­րուն։
Ռու­զան ԽԱ­ՉԱՏ­ՐՅԱՆ
Դիտվել է՝ 3856

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ