Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

«Ներ­կա­յաց­ման ըն­թաց­քում ե­րե­խան հենց ինքն է ստեղ­ծա­գոր­ծում»

«Ներ­կա­յաց­ման ըն­թաց­քում ե­րե­խան հենց ինքն է ստեղ­ծա­գոր­ծում»
02.06.2020 | 01:16
Սոս Սարգ­սյա­նի ան­վան «հա­մազ­գա­յին» պե­տա­կան թատ­րո­նը ներ­կա­յա­նում է ման­կա­կան նոր նա­խագ­ծով։ Փոք­րիկ հան­դի­սա­տե­սը հնա­րա­վո­րու­թյուն կու­նե­նա դի­տե­լու, նաև մաս­նակ­ցե­լու Յու­րիս Զվիր­գզ­դին­շի «Փոք­րիկ մեղ­վի մեծ ճա­նա­պար­հոր­դու­թյու­նը» հե­քիա­թի բե­մա­կա­նաց­մա­նը։ Նա­խագ­ծի հե­ղի­նա­կը, բե­մադ­րի­չը և դե­րա­սա­նու­հին «Հա­մազ­գա­յին» թատ­րո­նի դե­րա­սա­նու­հի ԱՐ­ՄԻ­ՆԵ ԱՆԴ­ՐԵԱ­ՍՅԱՆՆ է։ Նրան օգ­նե­լու է նաև թատ­րո­նի ե­րի­տա­սարդ դե­րա­սա­նու­հի Մի­լե­նա Ղա­զա­րյա­նը։
«Հա­մաշ­խար­հա­յին պրակ­տի­կա­յում գո­յու­թյուն ու­նի այս­պի­սի հաս­կա­ցու­թյուն՝ ման­կա­կան թատ­րոն կամ թատ­րոն՝ ձեռ­քի եր­կա­րու­թյամբ։ Սա ին­տե­րա­կ­տիվ ման­կա­կան թատ­րոն է, բայց մենք ին­տե­րակ­տի­վու­թյու­նը նվա­զեց­նե­լու ենք, որ ե­րե­խա­նե­րի ա­ռող­ջու­թյու­նը չվ­տան­գենք։ Ման­կա­կան ներ­կա­յա­ցում­նե­րը հիմ­նա­կա­նում շատ վառ են, գու­նեղ, բայց հա­ճախ ծնող­ներն ա­սում են՝ ե­րե­խան դժ­վար նս­տեց, ե­րե­խան դժ­վար էր նա­յում։ Սա տա­րի­քա­յին խն­դիր է։ Այս դեպ­քում տա­րի­քա­յին բար­դու­թյուն­նե­րը փոր­ձում ենք հնա­րա­վո­րինս նվա­զեց­նել, քա­նի որ մեկ ժամ 15 րո­պե տևո­ղու­թյամբ ներ­կա­յաց­ման ըն­թաց­քում ե­րե­խան հենց ինքն է ստեղ­ծա­գոր­ծում»,- «Ի­րա­տե­սի» հետ զրույ­ցում ա­սաց Ար­մի­նե Անդ­րեա­սյա­նը, նշե­լով՝ հե­քիա­թը մեղ­վի­կի մա­սին է, որ կե­նա­րար նեկ­տար է հա­վա­քում կա­խար­դա­կան ծա­ղիկ­նե­րից՝ փոք­րիկ աղջ­նա­կի կյան­քը փր­կե­լու հա­մար։ Ե­րե­խա­ներն ի­րենք են պատ­րաս­տում մեղ­վի­կին, կե­նա­րար նեկ­տա­րով ծա­ղիկ­նե­րը։ Մե­ծա­հա­սակ­նե­րի ներ­կա­յու­թյու­նը հնա­րա­վո­րինս բա­ցառ­վե­լու է, ե­թե կլի­նեն ե­րե­խա­ներ, որ կու­նե­նան ծնո­ղից կախ­վա­ծու­թյան խն­դիր, բա­ցա­ռու­թյուն կա­նեն։ Բե­մադ­րիչն ըն­դգ­ծում է՝ շատ կարևոր է, որ ե­րե­խան հաս­կա­նա՝ ին­քը կա­րող է ինք­նու­րույն մաս­նակ­ցել մի մեծ հրաշ­քի, ինչ-որ մե­կի կյան­քի փր­կու­թյու­նը կա­րող է հենց իր ձեռ­քե­րում լի­նել։
Թե­ման և հնա­րա­վոր օգ­տա­գործ­վե­լիք նյու­թերն ընտ­րե­լիս խոր­հր­դակ­ցել են ման­կա­կան հո­գե­բա­նի հետ։ «Այս հե­քիա­թի պա­րա­գա­յում օգ­նեց ման­կա­կան հո­գե­բան, ման­կա­վարժ Գա­յա­նե Աս­լա­նյա­նը, որ հաս­կա­նանք, թե, օ­րի­նակ, ե­րե­խա­նե­րի հետ ինչ ե­րանգ­նե­րով, ինչ գույ­նե­րով աշ­խա­տենք, որ գու­նա­յին հոգ­նա­ծու­թյուն չա­ռա­ջա­նա, այ­սինքն՝ գնանք մի քիչ գու­նա­յին թե­րա­պիա­յի հետևից, ե­րաժշ­տա­կան թե­րա­պիա­յի, մո­տո­րի­կան ու­սում­նա­սի­րե­լու։ Նաև են­թա­գի­տակ­ցա­կան աշ­խա­տանք է տար­վում ե­րե­խա­յի հետ։ Ե­րե­խան ու­նի կլաուստ­րո­ֆո­բիա (բայց ծնողն էլ դեռ չգի­տի դրա մա­սին), կա­րող է ա­զատ­վել դրա­նից՝ ա­ռար­կա­յի փո­խա­կերպ­ման մի­ջո­ցով։ Ե­րե­խան հաս­կա­նում է, որ սա արկղ չէ, ո­րի մեջ ին­քը մտ­նում է, այլ սե­ղա­նիկ է, ո­րի վրա աշ­խա­տում ենք, հե­տո այն դառ­նում է նա­վակ, ու մենք հի­մա նա­վա­կի մեջ ենք, ոչ թե արկ­ղի»։
Նա­խագ­ծի մեկ­նար­կը հա­վա­նա­բար կտր­վի հու­նի­սի կե­սե­րին, երբ ա­վե­լի կա­յուն կլի­նի ե­ղա­նա­կը և փոքր ինչ կմեղ­մա­նան հա­մա­վա­րա­կի բռն­կում­նե­րը։ Ներ­կա­յաց­մա­նը ներ­կա են լի­նե­լու 10-15 ե­րե­խա՝ մեկ-եր­կու ծնո­ղի ներ­կա­յու­թյամբ։ Այ­սինքն, նույ­նիսկ պա­րե­տի սահ­մա­նած 20-ը չեն անց­նե­լու։ Ձևա­չա­փը սա­կայն հա­մա­վա­րա­կի պար­տադ­րած կա­նոն­նե­րից չի ծն­վել։ Հա­մազ­գա­յին թատ­րո­նի գե­ղար­վես­տա­կան ղե­կա­վար Նա­րի­նե Գրի­գո­րյա­նի հետ վա­ղուց են մտա­ծել սրա մա­սին, պար­զա­պես այս օ­րե­րին պա­հան­ջարկն ա­վե­լի է սր­վել։ «Ցան­կա­ցած ե­րե­խա պետք է մաս­նակ­ցի ներ­կա­յաց­մա­նը, որևէ մե­կը չպետք է պար­զա­պես դի­տոր­դի դե­րում լի­նի։ Իսկ որ­պես­զի մենք կա­րո­ղա­նանք բո­լո­րին ա­պա­հո­վել մեր ու­շադ­րու­թյամբ և խա­ղի մեջ ներգ­րա­վել, պետք է մաս­նա­կից­նե­րի թի­վը քիչ լի­նի»,- հա­վե­լեց Ար­մի­նե Անդ­րեա­սյա­նը։ Նրա կար­ծի­քով՝ այս և նման ներ­կա­յա­ցում­նե­րը պետք է տա­րա­ծում գտ­նեն մե­զա­նում։ Մաս­նակ­ցե­լով նման նա­խագ­ծե­րի՝ ե­րե­խան կրթ­վում է, ձեռք բե­րում հա­րուստ երևա­կա­յու­թյուն, չի վա­խե­նում իր զգաց­մունք­նե­րը ար­տա­հայ­տե­լուց, ի վեր­ջո, դառ­նում է լավ հան­դի­սա­տես՝ նաև ա­պա­գա­յի հա­մար։
Այս ներ­կա­յա­ցու­մը ա­ռանձ­նա­հա­տուկ է նաև նրա­նով, որ կա­րե­լի է անց­կաց­նել բաց տա­րած­քում՝ այ­գի­նե­րում, ման­կա­պար­տե­զի խա­ղահ­րա­պա­րա­կում և նմա­նա­տիպ այլ վայ­րե­րում։ Բա­ցի այդ, ե­րե­խա­նե­րը կա­րող են ներ­կա­յաց­ման ժա­մա­նակ կրել դի­մակ, ձեռ­նոց, քա­նի որ կա հատ­ված, երբ նրանք բժիշկ են դառ­նում, լսում մի­մյանց սր­տի աշ­խա­տանքն ու շն­չա­ռու­թյու­նը։ Մեր զրու­ցա­կի­ցը նկա­տում է, որ այս ա­մե­նը խա­ղի մեջ է, և ե­րե­խան ի­րեն պար­տադր­ված չի զգում։ Բե­մադ­րու­թյու­նը նաև հնա­րա­վո­րու­թյուն է տա­լիս փոք­րիկ­նե­րին ճա­նա­չե­լու գի­տու­թյու­նը, բնու­թյու­նը, ճամ­փոր­դե­լու մեղ­վի­կի հետ աշ­խար­հա­մա­սե­րով, հաս­կա­նա­լու՝ ին­չի՞ հետևանք է փո­թո­րի­կը , հրա­բու՞խն ինչ է և այլն։
«Փոք­րիկ մեղ­վի մեծ ճա­նա­պար­հոր­դու­թյունը» հե­քիաթ-բե­մադ­րու­թյու­նը նա­խա­տես­ված է 4-10 տա­րե­կան ե­րե­խա­նե­րի հա­մար։ Բե­մադ­րի­չը պար­զա­բա­նեց՝ 4-7 տա­րե­կան ե­րե­խան ա­մեն ինչ զար­ման­քի մի­ջո­ցով է բա­ցա­հայ­տում, իսկ 7-10 տա­րե­կա­նը փոր­ձում է հաս­կա­նալ՝ ին­չու՞ դա այս­պես ե­ղավ։ Այս­պի­սով, մեկ­տեղ­վե­լու են տա­րի­քա­յին այս եր­կու փոք­րիկ խմ­բե­րը։ Անդ­րա­դառ­նա­լով «Ին­չու՞ ըն­տր­վեց այս հե­քիա­թը» հար­ցին՝ ա­սաց, որ մե­րօ­րյա շատ հե­քիաթ­նե­րում հե­րոս­ներն ու­նեն գերբ­նա­կան ուժ, իսկ այս­տեղ խոս­վում է այն մա­սին, որ հրաշք գոր­ծե­լու հա­մար կարևոր է սի­րե­լու, օգ­նե­լու մեծ ցան­կու­թյու­նը, հո­գա­տա­րու­թյու­նը։ Այն­տեղ, ուր մարդն ար­դեն գի­տակ­ցում է իր ան­զո­րու­թյու­նը, սկս­վում է բնու­թյան և աստ­վա­ծա­յին զո­րու­թյան ու­ժը։ Ե­րե­խա­նե­րը ստեղ­ծա­գոր­ծե­լու են այդ տե­սան­կյու­նից։
Հե­տաքր­քր­վե­ցինք՝ ի՞նչ է ար­վե­լու նա­խագ­ծի հան­րայ­նաց­ման հա­մար։ Ար­մի­նե Անդ­րեա­սյա­նը վս­տահ է, որ հար­ցը կլուծ­վի ինք­նըս­տին­քյան. ե­թե ա­ռա­ջին մի քա­նի ներ­կա­յա­ցում­նե­րը դրա­կան ար­ձա­գանք ու­նե­նան, մե­կը մյու­սին կա­սեն այդ մա­սին։ Զրույ­ցի վեր­ջում ա­սաց, որ շատ են ու­զում, որ այս ներ­կա­յա­ցու­մը, առ­հա­սա­րակ, այս տե­սա­կի ներ­կա­յա­ցում­նե­րը գնան ման­կատ­ներ։ Կար­ծում է՝ ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան կո­լեկ­տիվ­նե­րը, ար­վես­տա­գետ­նե­րը պետք է հաս­կա­նան, որ թի­րա­խա­յին գո­տում գտն­վող ե­րե­խա­նե­րին ան­տե­սել չի կա­րե­լի։
Ար­մի­նե ՍԱՐԳ­ՍՅԱՆ
Դիտվել է՝ 9023

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ