Մանրամասն որոնում (արխիվ)
19.04.2024
 
Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 
Նորություններ » Երգի­ծա­կան վրձ­նա­հար­ված­նե­րի տա­րա­փի տակ

Երգի­ծա­կան վրձ­նա­հար­ված­նե­րի տա­րա­փի տակ

Երգի­ծա­կան վրձ­նա­հար­ված­նե­րի տա­րա­փի տակ
20.12.2019 | 01:29
«Տա­րի­ներ ա­ռաջ լույ­սը փնտ­րում էի ստ­վե­րի մեջ, իսկ հի­մա լույսը փնտ­րում եմ լույ­սի մեջ»։
Փա­րա­վոն ՄԻՐ­ԶՈ­ՅԱՆ
Հա­յաս­տա­նի ժո­ղովր­դա­կան նկա­րիչ
«ԳԻ­ՏԵՍ, ՉԷ՞, ԵՍ ՆԿԱ­ՐԻՉ ԵՄ»
Ժա­մա­նա­կին աշ­խա­տում էի խոր­հր­դա­յին մի փոքր ձեռ­նար­կու­թյու­նում։ Գոր­ծըն­կերս տե­ղյակ էր, որ մտե­րիմ էի նկա­րիչ­նե­րի հետ։ Մի օր ռու­սա­կան սր­բա­պատ­կեր ցույց տա­լով, խնդ­րեց, որ օգ­նեմ դրա գի­նը պար­զե­լու։ (Սր­բա­պատ­կե­րը ա­գուց­ված էր մե­տա­ղյա հոծ շր­ջա­նա­կով, և կաս­կած կար, որ այն ար­ծա­թից է, սր­բա­պատ­կերն էլ գու­ցե միջ­նա­դա­րյան ժա­մա­նակ­նե­րից է հա­սել մեր օ­րե­րը)։
Գի­նը ո­րո­շե­լուց ա­ռաջ պետք էր ար­ժե­քը հս­տա­կեց­նել։ Հա­յաս­տա­նի պե­տա­կան պատ­կե­րաս­րա­հում ո­րո­շե­ցի միան­գա­մից դի­մել տնօ­րե­նին։ Նա­խա­սե­նյա­կը դա­տարկ էր, կի­սա­բաց էր տնօ­րե­նի աշ­խա­տա­սե­նյա­կի դու­ռը։ Ա­ռանց թույ­լտ­վու­թյան ներս մտա և դի­մե­ցի փա­ռա­հեղ այ­րին. «Ըն­կեր Ի­սա­բե­կյան, մի հար­ցով եմ դի­մում Ձեզ, ե­թե կա­րե­լի է»։ «Ա­սա, տղա ջան, լսում եմ»,- պա­տաս­խա­նեց տնօ­րեն, ճա­նաչ­ված գե­ղան­կա­րիչ Է­դուարդ Ի­սա­բե­կյա­նը։ Սե­ղա­նի առջև ինչ-որ աշ­խա­տակ­ցու­հի ինչ-որ հար­ցի շուրջ զրու­ցում էր նրա հետ, ես ան­պա­տեհ էի ներս մտել։ Սա­կայն տնօ­րե­նը բա­րեկր­թո­րեն դուրս վռն­դեց աշ­խա­տակ­ցու­հուն (որն ինչ-որ խն­դիր էր փոր­ձում պար­զել)` ա­սե­լով, դու՛րս ա­րի, մի՛ խան­գա­րիր, տես­նում ես մար­դու հետ խո­սում եմ։ (Շրջ­վե­ցի, են­թադ­րե­լով, որ ա­ռանձ­նա­սե­նյա­կում կարևոր մե­կը կա, «մար­դը», ո­րի հետ նա զրու­ցում էր։ Ա­ռանձ­նա­սե­նյա­կում այլ մե­կը չկար։ Ի­հար­կե շատ շոյ­վե­ցի, ժո­ղովր­դա­կան նկա­րի­չը ինձ ոչ միայն մար­դա­տեղ է դնում, այլև օգ­նու­թյան ձեռք է մեկ­նում)։
ՈՒ­շի ու­շով զն­նեց սր­բա­պատ­կե­րը, բու­թը քսեց մե­տա­ղյա շր­ջա­նա­կին և ա­սաց, ոնց որ թե ար­ծաթ է։ Հե­տո ա­վե­լաց­րեց` մեր ար­վես­տա­բան­նե­րը դժ­վար թե սրա գինն ի­մա­նան, Դրամ­փյա­նը հի­վանդ է, գտն­վում է Լե­նինգ­րա­դում, հենց որ լա­վա­ցավ ու վե­րա­դար­ձավ, նրան ցույց կտամ, մի հա­յաց­քով կգ­նա­հա­տի։ Նո­րից ու­շա­դիր զն­նեց ու ա­սաց, որ­պես գե­ղան­կար, ա­սեմ քեզ, որ լավ գործ է։ Ես խնամ­քով փա­թա­թում էի սր­բա­պատ­կե­րը, ու մեկ էլ տնօ­րե­նը դի­մեց ինձ. «Գի­տես, չէ՞, ես նկա­րիչ եմ»։
Գի­տեի։
ՄԱՐ­ՏԻՆ ՊԵՏ­ՐՈ­ՍՅԱ­ՆԻ ԿՏԱՎ­ՆԵ­ՐԻ ԹԹ­ՎԱ­ՍԵ­ՐԸ
Եր­բեմն ինք­նա­կամ հայ­տն­վում էի Երևա­նի գե­ղար­վես­տա-թա­տե­րա­կան ինս­տի­տու­տի (ներ­կա­յիս Հա­յաս­տա­նի գե­ղար­վես­տի ա­կա­դե­միա) հան­րա­հայտ բու­ֆե­տում, հյու­րըն­կալ­վե­լով դե­կո­րա­տիվ-կի­րա­ռա­կան ար­վես­տի բաժ­նում սո­վո­րող ըն­կեր­նե­րիս` Մկր­տի­չին և Վար­դա­նին։ Վե­րոն­շյալ բու­ֆե­տը էա­պես տար­բեր­վում էր ինձ հան­դի­պած մյուս բազ­մա­թիվ բու­ֆետ­նե­րից, ո­րոնց հա­ճա­խորդն էի դար­ձել Ռու­սաս­տա­նի կա­յա­րան­նե­րում և հա­յաս­տա­նյան հիմ­նարկ-ձեռ­նար­կու­թյուն­նե­րում։ Եվ այս­պես, գե­ղար­վես­տա-թա­տե­րա­կան ինս­տի­տու­տի բու­ֆե­տում եմ։ Ըն­դա­մե­նը կես ժա­մը բա­վա­կան էր, որ լիու­լի զմայլ­վեի հարևան սե­ղա­նի տի­րա­կալ Խո­րեն Աբ­րա­հա­մյա­նի մաք­րա­մա­քուր հա­յե­րե­նով, կամ հիա­նա­յի կեր­պար­վես­տի խն­դիր­նե­րի շուր­ջը ծա­վալ­վող բա­նա­վե­ճով, ո­րի մաս­նա­կից­ներն էին և՛ ճա­նաչ­ված վար­պետ­նե­րը, և՛ սկս­նակ նկա­րիչ­ներն ու քան­դա­կա­գործ­նե­րը։
Ներս մտավ Մար­տին Պետ­րո­սյա­նը, մո­տե­ցավ բու­ֆե­տա­պա­նու­հուն և գնեց մի քա­նի տա­րա թթ­վա­սեր։ Թթ­վա­սե­րը վա­ճառ­վում էր ան­սո­վոր փոքր չա­փի ա­պա­կյա տա­րանե­րով։ Ըն­կեր­ներս բա­ցատ­րե­ցին, որ այդ թթ­վա­սե­րը շատ բարձ­րո­րակ է, ար­տադր­վում է ա­նաս­նա­բու­ժա­կան-ա­նաս­նա­բու­ծա­կան ինս­տի­տու­տի փոր­ձա­կա­յա­նում և տրա­մադր­վում է միայն կենտ­կո­մի ճա­շա­րա­նին ու մեր ինս­տի­տու­տի բու­ֆե­տին։ (ՈՒ­շադ­րու­թյունս գամ­ված էր տիար Մար­տի­նի վրա, որն ինձ հա­մար հայտ­նու­թյուն էր)։ Բանն այն է, որ մի ան­գամ Մի­նաս Ա­վե­տի­սյա­նը, պա­տաս­խա­նե­լով այն հար­ցին, թե ում է հա­մա­րում ի­րեն մր­ցա­կից, ա­սել էր` Մար­տին Պետ­րո­սյա­նին։ Եվ ա­վե­լաց­րել` «Ե­թե Մար­տի­նը բաց­վի, նրան հաս­նել չի լի­նի»։ Տղա­նե­րին հարց­րի, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, Մար­տինն ին­չու՞ է թթ­վա­սե­րի դա­սա­կով զին­վում։ Մկր­տիչն ու Վար­դա­նը պա­տաս­խա­նե­ցին ա­մե­նայն լր­ջու­թյամբ, որ իր հրա­շա­լի կտավ­նե­րում շեշտ­ված ճեր­մակ գույ­նը Մար­տի­նը ստա­նում է թթ­վա­սե­րի օգ­նու­թյամբ։
Հա­վա­տա­ցի։
ՆՎԻ­ՐԵՔ ԻՆՁ ՄԱ­ԿԱ­ՆՈՒՆ
«Կեր­պար­վեստ» պար­բե­րա­կա­նի հեր­թա­կան հա­մա­րի պատ­րաստ­ման բերկ­րա­լի և տան­ջա­լի օ­րերն էին։ Միու­թյան քար­տու­ղար, գե­ղան­կա­րիչ և նկա­րիչ­նե­րի կյան­քի հան­րա­գի­տակ Խա­չա­տուր Ա­զի­զյանն ա­ռա­ջար­կեց նյութ նվի­րել նկա­րիչ­նե­րի մա­կա­նուն­նե­րին։ Սի­րով հա­մա­ձայ­նե­ցի, չէ՞ որ տե­ղյակ էի, որ յու­րա­քան­չյուր եր­րորդ նկա­րիչ մի պատ­վա­կան մա­կա­նու­նով էր օժտ­ված, ո­րոնք ծն­վել էին կեր­պար­վես­տա­յին մի­ջա­վայ­րե­րում, «Պիո­ներպա­լա­տում», Թեր­լե­մե­զյա­նի ան­վան գե­ղար­վես­տի ու­սում­նա­րա­նում, գե­ղար­վես­տա-թա­տե­րա­կան ինս­տի­տու­տում և ար­վես­տա­նոց­նե­րում։ Շուրջ 200 մա­կա­նուն լույս ըն­ծայ­վեց, մե­կը մյու­սից կայծ­կլ­տուն։ Օ­րի­նակ, տոհ­միկ ազն­վա­կա­նի ար­տա­քի­նով, փոք­րա­մար­մին Սա­րո Գա­լեն­ցին շնոր­հել էին «Քին­դեր ա­նակն­կալ» պատ­վա­նու­նը։ Ար­ժե՞ թվար­կել մա­կան­ուննե­րից մի քա­նի­սը։ Ըստ իս` ա­յո։ Ա­հա­վա­սիկ Է­դուարդ Ա­բա­ջյան` «Գել», Գա­գիկ Աբ­րա­հա­մյան` «Փե­տուր», Գա­յա­նե Ավ­շա­րո­վա` «Միկ­րո­ֆոն», Համ­լետ Ա­սատ­րյան` «Փո­թո­րիկ», Լա­վի­նիա Բաժ­բեուկ-Մե­լի­քյան` «Կայ­ծակ», Ա­լեք­սանդր Գրի­գո­րյան` «Կեն­տավ­րոս», Տիգ­րան Թոք­մա­ջյան` «Հայ­րե­նի­քի ձայն», Խա­չիկ Հա­կո­բյան` «Սով­մին», Սեր­գեյ Համ­բար­ձու­մյան` «Սր­սուռ», Վա­նիկ Համ­բար­ձու­մյան` «Շոգ օր­վա ըն­կեր», Հով­հան­նես Հա­րու­թյու­նյան` «Ոս­կե­բե­րան», Սար­գիս Ման­գա­սա­րյան` «Զե­փյուռ», Անդ­րեյ Շու­գա­րով` «Անդ­րեյ Բալ­կոնս­կի», Սա­րո Սա­րու­խա­նյան` «Հան­գած հրա­բուխ», Ա­շոտ Հով­հան­նի­սյան` «Դեղձ» և այլն։ «Մա­կա­նուն­նե­րի տերևա­թափ» ան­վա­նու­մով նյու­թը տպագր­վեց և, բա­րե­բախ­տա­բար, ան­տար­բե­րու­թյան չմատն­վեց։ Պար­բե­րա­կանն անվ­ճար տա­րած­վում էր միու­թյան ան­դամ­նե­րի միջև։ Նկար­չու­հի­նե­րից մե­կը ե­կավ իր օ­րի­նա­կը վերց­նե­լու։ Վերց­րեց պար­բե­րա­կա­նի թարմ հա­մա­րը, ծա­նո­թա­ցավ բո­վան­դա­կու­թյա­նը, հայտ­նեց իր գո­հու­նա­կու­թյու­նը և խո­րա­ցավ խնդ­րո ա­ռար­կա հրա­պա­րակ­ման մեջ։ Ա­նուն առ մա­կա­նուն կար­դում էր և ժպ­տում կամ ծի­ծա­ղում, եր­բեմն էլ մեկ­նա­բա­նում մա­կան­վան օ­րի­նա­չա­փու­թյու­նը։ Եր­կու ժամ անց ա­վար­տեց ըն­թեր­ցումն ու անս­պա­սե­լի այ­լայլ­վեց։ Հարց­րինք հուզ­մուն­քի պատ­ճա­ռը։ Պա­տաս­խա­նը ցն­ցող էր, իսկ ու՞ր է իմ մա­կա­նու­նը, էս ինչ ան­հաս­կա­նա­լի խտ­րա­կա­նու­թյուն է, հե­տո ինչ, որ ես կո­չում չու­նեմ և ար­վես­տա­նո­ցից զրկ­ված եմ, մա­կա­նու՞ն էլ չու­նե­նամ։ Խա­չա­տու­րի հետ փոր­ձե­ցինք բա­ցատ­րել տիկ­նո­ջը, որ մա­կա­նունն ինք­նա­բուխ, հան­կար­ծաս­տեղծ երևույթ է, ինչ­պես ա­նեկ­դո­տը և դեպ­քե­րի բեր­մամբ է դաջ­վում այս կամ այն ան­ձին և այլն։ Տի­կի­նը հա­մա­ռո­րեն չէր ըն­դու­նում մեր փաս­տարկ­նե­րը։ Կարճ ժա­մա­նակ անց նրա աչ­քե­րում ար­ցունք հայ­տն­վեց։ Փր­կօ­ղա­կը սուրճն էր և ծխա­խո­տը։ Ծխում էր միայն նա։ Ես վա­ղուց էի ծխա­խո­տին հրա­ժեշտ տվել, տիար Խա­չա­տու­րը` 1 ա­միս ա­ռաջ։ Ի վեր­ջո, հան­դարտ­վեց, ժպ­տաց և հարց­րեց, ե­թե ինքն իր հա­մար մա­կա­նուն գտ­նի, կտ­պագ­րե՞նք։ Ի­հար­կե, միա­հա­մուռ ար­ձա­գան­քե­ցինք «մե­ղադ­րյալ­ներս»։ Բայց այդ­պես էլ նա իր մա­կա­նու­նը չներ­կա­յաց­րեց մեզ, կամ չէր գտել, կամ էլ գտել էր, բայց սր­տով չէր ե­ղել։
ՇԻՐ­ՎԱ­ՆԻ ԻՇ­ԽԱ­ՆԱ­ԿԱՆ Ա­ՆԱԿՆ­ԿԱ­ԼԸ
Գե­ղան­կա­րիչ Շիր­վան Մկրտ­չյա­նը վա­ղուց խոս­տա­ցել էր իր մի նկա­րը նվի­րել ինձ, ըստ իմ ցան­կու­թյան` բնան­կար կամ նա­տյուր­մորտ։
Դեպ­քից դեպք հան­դի­պում էինք Հա­յաս­տա­նի նկա­րիչ­նե­րի միու­թյան ցու­ցա­հաս­րահ­նե­րում և ա­մեն հան­դիպ­ման ժա­մա­նակ պն­դում էր` չեմ մո­ռա­ցել խոս­տումս, ուղ­ղա­կի ու­զում եմ սր­տիս ու­զած նկա­րը նվի­րել քեզ։ Ես ա­մեն ան­գամ ա­մոթ­խած ժպ­տում էի և սպա­սում մեր հա­ջորդ հան­դիպ­մա­նը։ Ան­ցան տա­րի­ներ։ Մի օր ե­րե­կո­յան անս­պա­սե­լի զան­գա­հա­րեց և ա­սաց. «Ա­ռանց նա­խա­ճա­շե­լու ա­ռա­վո­տյան ա­րի ինձ մոտ, իշ­խան ենք ու­տե­լու»։ Ա­ռա­վոտ կա­նուխ Շիր­­վա­նի ար­վես­տա­նո­ցում էի։ Գա­զօ­ջա­խի վրա դր­ված կաթ­սան հրա­պու­րիչ բլբլ­թում էր։ Սե­ղա­նը կազմ-պատ­րաստ էր մեր գրո­հին։ Վերց­րածս ա­նա­պակ գի­նին դրե­ցի սե­ղա­նին։ Նկա­րիչն այն վերց­րեց ու դրեց պա­հա­րա­նի մեջ, մեկ­նա­բա­նե­լով ա­րար­քը այս կերպ. էդ գի­նին կխ­մենք հա­ջորդ ան­գամ, ես ա­վե­լի լուրջ խմիչք ու­նեմ։ Սե­ղա­նին հայ­տն­վեց տնա­կան թունդ օ­ղին։ Այ­նու­հետև նա ինձ խնդ­րեց, որ մո­տե­նամ կաթ­սա­յին և տես­նեմ` ձու­կը եփ­վե՞լ է, թե՞ ոչ։ Կանգ­նե­ցինք կաթ­սա­յի գլ­խին, բա­ցե­ցինք կա­փա­րի­չը։ Շիր­­վա­նը խոս­տո­վա­նեց, որ ա­ռա­ջին ան­գամ է ձուկ ե­փում։ Ես էլ չզ­լա­ցա և խոս­տո­վա­նե­ցի, որ ան­տե­ղյակ եմ ե­փե­լու նր­բու­թյուն­նե­րին, միայն գի­տեմ, որ ձու­կը հա­մա­րում են ե­փած, երբ աչ­քե­րը դուրս են պրծ­նում։ Ե­րեք իշ­խան կար կաթ­սա­յում, ե­րե­քի աչ­քերն էլ միա­ժա­մա­նակ դուրս պր­ծան։ Նս­տե­ցինք սե­ղա­նի շուրջ, վա­յե­լե­ցինք իշ­խանն ու օ­ղին նկար­չա­կան հո­գե­շահ մի­ջա­վայ­րում։ Եր­կու ժամ անց մեր փա­ռա­հեղ ճաշ­կե­րույթն ա­վարտ­վեց։ Շիր­­վա­նն անս­պա­սե­լի ցույց տվեց եր­կու չք­նաղ բնան­կար` ա­սե­լով, ո­րը հա­վա­նում ես, այն էլ քոնն է։ Ընտ­րե­ցի մե­կը, չնա­յած եր­կու բնան­կարն էլ սի­րով կնե­րա­ռեի հա­վա­քա­ծուիս մեջ։ Շիր­­վա­նը եր­կու նկարն էլ փա­թա­թեց և մեկ­նեց ինձ, վերց­րու, եր­կուսն էլ քոնն են, մե­կը խոս­տա­ցածս նկարն է, մյու­սը ու­շաց­ման հա­մար լրա­ցու­ցիչ նվեր է։
Աշ­խար­հիկ վա­յելքս հա­մալր­վեց գե­ղա­գի­տա­կան վա­յել­չան­քով։ Դուրս էի ել­նում, երբ նկա­րի­չը մի խոր­հր­դա­վոր, կլո­րա­վուն փա­թեթ դրեց պա­յու­սյակս, ա­սե­լով` էս օ­ղին էլ տա­նը կխ­մես և կհի­շես մեր այս հան­դի­պու­մը։ Խմե­ցի և հի­շե­ցի։
ՀԵՏԳ­ՐՈՑ
ԿԵր­պար­վես­տի ցան­կա­ցած նմու­շում, ան­գամ ե­թե բնան­կա­րը խոր աշ­նա­նա­յին ե­րե­կո է պատ­կե­րում, կամ էլ քան­դա­կը` մե­տա­ղա­ձույլ մի հզոր զանգ­ված, լույս կա։ Գու­նեղ և խո­րունկ լու­սար­ձա­կում­ներ կան ար­վես­տա­նոց­նե­րում։ Ան­գամ ե­թե կես­գի­շերն անց է, և քուն են մտել ստեղ­ծա­գոր­ծողն ու նրա ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյուն­նե­րը։
Վրեժ Ա­ՌԱ­ՔԵ­ԼՅԱՆ
Դիտվել է՝ 4935

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ

ԲեռնելԲեռնել

Ասում են...

. .

Տարածաշրջանային

Մեծ խաղը շարունակվելու է՝ առանց հայկական գործոնը հաշվի առնելու

Մեծ խաղը շարունակվելու է՝ առանց հայկական գործոնը հաշվի առնելու

Դեռևս վաղ է համակողմանիորեն գնահատել ռուս խաղաղապահների ելքը Արցախից՝ տեղեկատվության սղության պատճառով: Վարկածները, հիփոթեզները շատ են...

Սոցցանցային գրառումներ

Պետության անունից գործողը կրկնակի պատասխանատու պիտի լինի օրենքի առաջ
Պետության անունից գործողը կրկնակի պատասխանատու պիտի լինի օրենքի առաջ

Բաժնի բոլոր նորությունները »

«Իրատես» թերթի արխիվից

Եվրասիականության թուրքական բաղադրիչը
Եվրասիականության թուրքական բաղադրիչը

Բաժնի բոլոր նորությունները »

Ծաղրանկարչի կսմիթ

Բիզնես համագործակցություն պետության հովանու ներքո
Բիզնես համագործակցություն պետության հովանու ներքո
2024 © Irates.am
Բոլոր իրավունքները պաշտպանված են: Մեջբերումներ անելիս ակտիվ հղումը Irates.am-ին պարտադիր է: Կայքի հոդվածների մասնակի կամ ամբողջական հեռուստառադիոընթերցումն առանց Irates.am-ին հղման արգելվում է: Կայքում արտահայտված կարծիքները պարտադիր չէ, որ համընկնեն կայքի խմբագրության տեսակետին: Գովազդների բովանդակության համար կայքը պատասխանատվություն չի կրում: Էլեկտրոնային հասցե՝ info@irates.am
ԲաժանորդագրվելԳործընկերներՀետադարձ կապ
.