«Հայաստանի և Ռուսաստանի հարաբերություններում ստեղծված իրավիճակը լավատեսություն չի ներշնչում՝ պայմանավորված Հայաստանի ղեկավարության դիրքորոշմամբ, որը միտումնավոր փլուզում է հարաբերությունները Ռուսաստանի Դաշնության հետ։ Այժմ Հայաստան են ուղարկվում զինվորականներ Նորվեգիայից, Կանադայից և ԱՄՆ-ից՝ ԵՄ առաքելությունը վերածելով ՆԱՏՕ-ի առաքելության»,- «Известия»-ին տված հարցազրույցում հայտարարել է ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը։                
 

«Երբ մերձեցման ճիշտ կետերն ես գտնում, օտարազգի հանդիսատեսին հասկանալի են դառնում ակունքները, որտեղից դու սնվում ես»

«Երբ մերձեցման ճիշտ կետերն ես գտնում, օտարազգի հանդիսատեսին հասկանալի են դառնում ակունքները, որտեղից դու սնվում ես»
05.04.2019 | 04:21

-Մաեստրո, շնորհավորում եմ Ձեր ծննդյան 80-ամյակի հաճելի առիթով: Երջանիկ եմ, հպարտ եմ, որ Ձեր ժամանակակիցն եմ: Ձեզ հետ հաղորդակցվելը ինձ համար միշտ հետաքրքիր և օգտակար է եղել:
Այս տարին թումանյանական է, կոմիտասյան է, նաև մանսուրյանական է: ՈՒզում եմ խորհուրդ տեսնել այս ամենի մեջ: Սերունդները հաջորդում են միմյանց, մշակութային արժեքները մշտապես կան, հները կան, նորերը ստեղծվում են: ՈՒզում եմ զուգահեռներ տանել՝ որտ՞եղ եք տեսնում Կոմիտասին՝ աշխարհում, և որտե՞ղ է այսօր Մանսուրյանն աշխարհում:
-Կոմիտասը դրել է մի փառավոր հիմք հայ երաժշտության, որը հիմնվում է մի կողմից ժողովրդական բանահյուսության, գեղջկական երգի վրա, մյուս կողմից` հոգևոր երաժշտության վրա: Դարավոր հոգևոր տաղեր, գանձեր, շարականներ: Մեր ժամանակներում Կոմիտասին աշխարհին առավել ճանաչելի դարձնելու ծրագիրն իրականացված տեսնելու համար մենք պետք է ջանք դնենք և հնարավորինս հաճախ Կոմիտասի երաժշտությունը հնչեցնենք արտերկրի տարբեր համերգասրահներում, տարբեր լսարանների առաջ: Պետք է աշխատանք արվի այդ ուղղությամբ:
Կարևոր է նկատել, որ այսօր աշխարհի շատ երաժիշտներն էլ են կատարում Կոմիտասի գործերը, բայց այստեղ, երբեմն, լեզվական արգելքը կա: Օրինակ, ֆրանսիացու համար հայերեն երգելիս կամ գերմանացու համար հայերեն երգելիս՝ լեզվական արգելք պետք է հաղթահարվի: Այդ դեպքում մեր պարտքը Կոմիտասի հանդեպ շատ ավելի մեծ է դառնում, որովհետև հայեցի ոգին երգեցողության մեջ, անշուշտ, մերն է, բայց նաև հայոց լեզուն է մերը, և այս պարագայում մեր պարտքն է աշխարհով մեկ տարածել Կոմիտաս՝ ամեն առիթով: Եվ մշտական հոգածության նյութ պիտի լինի՝ ծրագրված, մանավանդ:
-Ես գիտեմ, որ եվրոպական մի շարք երկրներում հաճախակի կատարվում են Ձեր գործերը, խնդրում եմ մի քիչ անդրադառնալ այդ երևույթին: Ինչպե՞ս ենք մենք աշխարհին ներկայացնում մեր ժամանակակից հրաշալի կոմպոզիտորին, և աշխարհն ինքը ինչպե՞ս է ներկայացնում Տիգրան Մանսուրյան կոմպոզիտորին:
-Բազմաթիվ միջոցառումներ և համերգներ են տեղի ունենում: Այսօր արդեն հայտնի է, որ մի քանի օրից Պորտուգալիայում կկայանա իմ երաժշտության փառատոնը: Կարճ ժամանակ առաջ այդպիսի մի հետաքրքիր միջոցառում եղավ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներում, որտեղ և՛ համերգ եղավ, և՛ գիտական նստաշրջան, որի ընթացքում ամերիկյան տարբեր նահանգներից եկած երաժշտագետներ քննարկում էին իմ երաժշտությունը: Այդ միջոցառման ավարտին հայտարարվեց երիտասարդ կոմպոզիտորների մրցույթ՝ Կալիֆոռնիայի բոլոր երաժշտական բուհերի ուսանողների համար, և մրցույթը կրում է «Տիգրան Մանսուրյան» անունը:
Հուսամ՝ մայիսին միջոցառում կկազմակերպվի Մոսկվայում: Հեռանկարում նաև Պարսկաստան ճամփորդությունն է նախատեսվում: Շատ են միջոցառումները: Երևանում արդեն մի քանի համերգ է եղել և էլի կլինեն: Կլինի համերգ Սերգեյ Սմբատյանի նվագախմբի կատարմամբ և կամերային խմբի կատարմամբ, տեղի կունենա նաև 3 համերգի փառատոն, որը քաղաքապետարանի հատուկ ուշադրության ներքո է, ինչը ինձ շատ է ուրախացնում: Այնպես որ տարվա ընթացքին տևական համերգներ են՝ թե՛ այստեղ և թե՛ դրսերում:
-Ինչպե՞ս է Ձեզ հասկանում օտար հանդիսատեսը, ա՛յ, օրինակ, եվրոպացիք ինչպե՞ս են Ձեզ ընկալում, դրանով իսկ՝ մեզ ընկալում: Ի՞նչն է հատկապես նրանց գրավում:
-Կոմպոզիտորական արվեստում շատ կարևոր է տարիների ընթացքում սինթեզել երկու արմատական արժեք՝ մեր հազարամյա հոգևոր երաժշտությունն ու աշխարհիկ երաժշտությունը և այսօրվա կոմպոզիտորական մտածողության ամբողջ գեղագիտությունն ու տեխնիկական միջոցները: Երբ սրանց մերձեցման ճիշտ կետերն ես գտնում, օտարազգի հանդիսատեսին հասկանալի են դառնում ո՛չ միայն քո գործը, այլ նաև այն ակունքները, որտեղից դու սնվում ես, և խորապես հարգելի է իրենց համար այդ ամենը:
-Իսկ Դուք որտեղ էլ լինեք՝ միշտ շտապու՞մ եք Հայաստան:
-Ես միշտ տանն եմ, այո, ես ուր էլ լինեմ՝ պիտի վերադառնամ տուն, որպեսզի շարունակեմ իմ գործը: Ես տանն եմ աշխատում:
-Այս բոլոր գեղեցիկից զատ մեր օրերում աղավաղված արժեքներ էլ կան: ՈՒզում եմ հասկանալ, թե որտե՞ղ ենք մենք թերանում, իրական արժեքները ինչպե՞ս պիտի մատուցենք մատաղ սերնդին, վաղ տարիքից սկսած ի՞նչ պիտի անենք, որ չենք անում:
-Ինչ վերաբերում է մեր այսօրվա խայտաբղետ մշակութային իրականությանը՝ իմ զգացողությունն այն է, որ մենք այս իրականությունը պիտի ունենայինք, քանի որ սովետական գեղագիտությունը, սովետական գաղափարախոսությունը իսպառ զրկել, ոչնչացրել էին որոշ շերտեր, և դրանք մտել էին թաքստարան: Բայց իրականում դրանք գոյություն ունեին, որովհետև դեռևս կային այդ արժեքները կրող մարդիկ: Հիմա այդ արգելքը կատարելապես վերացված է, բայց մարդիկ կան, որոնք հավատում են ա՛յդ գեղեցիկին, ա՛յդ տեսակ գեղեցիկին: Մենք պետք է համբերենք, որ ևս մեկ նոր սերունդ գա, իր՝ ամբողջությամբ նո՛ր պահանջներով, հատկապես հայ դասական երաժշտության ուղղությամբ, Կոմիտասի ուղղությամբ, Ալեքսանդր Սպենդիարյանի, Արամ Խաչատրյանի, և, առհասարակ, հայեցի մտածողության, հայ պոեզիայի, հայոց լեզվի ուղղությամբ: Այն ժամանակ ինքնին հարցը կլուծվի, բայց հիմա դա, անշուշտ, արհեստական միջոցներով հնարավոր չէ վերացնել, այսինքն արգելք դնելով կամ պատիժ սահմանելով անհնար է որևէ բան փոխել, որովհետև մարդու՝ գեղեցիկի իր ըմբռնումը դա՛ է, իր կենցաղը դա՛ է, իր կրթության աստիճանը դա՛ է, վերջացավ, այստեղ վիճելու բան չկա: Բայց մշակութային քաղաքականության մեջ դասական երաժշտությանը մեծագույն ուշադրություն է պետք հատկացնել բոլոր միջոցներով, թե՛ ռադիո-հեռուստատեսության, թե՛ ֆիլհարմոնիական գործունեության, թե՛ համերգասրահներում, առհասարակ, նաև դպրոցներում: Այս աշխատանքը պետք է ծրագրավորել: Ես կարծում եմ, որ այդ պարագայում մենք կունենանք լուրջ արդյունք, կարծում եմ մեզ առաջիկայում դա է սպասում՝ այսպես թե այնպես:
-Շնորհակալ եմ, մաեստրո:
-Սիրով:


Զրուցեց Շուշանիկ ՍԱՀԱԿՅԱՆԸ

Դիտվել է՝ 3198

Մեկնաբանություններ