Անցյալ դարու սկզբից Ռուսաստանը մտավ Կովկասի սահմաններն ու սկսեց իր պարսկական պատերազմները։ Էդ պատերազմները թե Գուգարք ու Սյունիք, թե Շիրակ ու Արարատյան երկրում՝ ազգային սրբազան պատերազմի նշանակություն ունեին հայերի համար։ Վճռվում է պարսկահայկական հարցը։

1028 թվականին Բյուզանդիայի գահ բարձրացավ Ռոմանոս Գ Արգիրոս կայսրը՝ Արգիրոսների հայկական տոհմից և գահակալեց մինչև 1034 թվականը։

Արևմտյան Հայաստանում նոր թափով ծավալվեց ֆիդայական շարժումը։ Այն տարածվեց հիմնականում ՀՅԴ-ի, ՍԴՀԿ-ի ջանքերով ու աջակցությամբ։

1945 թվականի հունիսի 24-ին տոնական հանդերձի մեջ էր Մոսկվան՝ Խորհրդային Միության մայրաքաղաքն ու մասնավորապես նրա սիրտը՝ Կարմիր հրապարակը։ Ֆաշիստական Գերմանիայի դեմ ծանր գնով հաղթանակ տարած խորհրդային երկիրը նշում էր իր հաղթանակը։ Այն ձեռք էր բերվել անասելի զոհողությունների, միլիոնավորների արյան գնով, ու հաղթահանդեսին մասնակցելու ցանկություն շատ-շատերն ունեին, սակայն որքան էլ Կարմիր հրապարակը մեծ էր ու ընդգրկուն, այդուհանդերձ հաղթանակը կռած միլիոնավորներից քչերին կարող էր տեղ տալ։ Այդ սակավաթիվ երջանիկների մեջ էր նաև Գրիգորի Ակիմի Բաժենովը, կյանքն ում իր ոլորապտույտներում որքան էլ վերելքներ էր ուրվագծել-նախասահմանել, հիմնագծել էր և դառը ժամանակներ։

Ռուսական և հայկական բանակների գեներալ, հանրահայտ Բագրատունիների իշխանական տոհմի ներկայացուցիչ Հակոբ Գերասիմի Բագրատունին ծնվել է 1879 թվին Ռուսական կայսրության Թիֆլիսի նահանգի Ախալցխա քաղաքում, ազնվականի ընտանիքում: 1898-ին ոսկե մեդալով ավարտել է Թիֆլիսի արական գիմնազիան, 1900-ին` Կիևի ռազմական ուսումնարանը, 1907-ին` ռուսական բանակի գլխավոր շտաբի Նիկոլաևյան ակադեմիան:

30 տարի առաջ` 1993 թվականի հունիսի 12-ին նա միացավ հավերժությանը։ Նա արգելված անուն է մեր ներքին ու արտաքին թշնամիների համար, ինչպես նաև` այս հարթակում։ Սակայն մեր թշնամիները չգիտեն մի պարզ բան. այն, որ ինչքան էլ հերոսների սրբազան անունները արգելել ու ջնջել փորձեն, նրանց Ոգին ծնելու է նոր հերոսական սերունդներ։

Պապիկս` Արամայիս Դանիելյանը, նույնպես եղել է նկարիչ: 1936 թվականին ձերբակալվում է Աղասի Խանջյանի մահվան մեջ հրապարակավ Լավրենտի Բերիային մեղադրելու համար:

Ցարական իշխանությունները 1886 թ. անցկացրին բնակչության նոր հաշվառումներ, որոնք պարունակում էին ավելի մանրամասն ու ամբողջական տվյալներ։ Դրանք ամփոփվեցին այսպես կոչված «Ընտանեկան ցուցակներում»։

Միջնադարյան Ֆրանսիայում կար եկեղեցական մի ավանդույթ՝ Ավանակի տոն անվամբ, այսպես կոչված՝ Festa asinorum-ը:

Բարեկամական շրջանակի մը մէջ, իբրեւ թէ «գիտական» հիմքի վրայ ամրագրուած «առողջ» վէճի մը ներկայ գտնուելու դժբախտութիւնը ունեցայ վերջերս: