Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

«Չի վե­րա­կա­ռուց­վում կամ ան­հե­թեթ, կամ մի­տում­նա­վոր քաշք­շուկ­նե­րի պատ­ճա­ռով»

«Չի վե­րա­կա­ռուց­վում կամ ան­հե­թեթ, կամ մի­տում­նա­վոր քաշք­շուկ­նե­րի պատ­ճա­ռով»
17.01.2020 | 01:14
Ա­րա­մի 23 հաս­ցեում գտն­վող պատ­մամ­շա­կու­թա­յին շեն­քի խն­դի­րը դար­ձյալ օ­րա­կար­գում է: Մեկ տա­րի ա­ռաջ այս օ­րե­րին փլուզ­վեց պատ­մամ­շա­կու­թա­յին շեն­քի մի մա­սը: Ան­կախ փոր­ձա­գետ­նե­րի գնա­հատ­մամբ` պատ­ճա­ռը «Հին Երևան» նա­խագ­ծի աշ­խա­տանք­ներն էին, ո­րոնք ըն­թա­նում էին շի­նա­րա­րա­կան չա­փո­րո­շիչ­նե­րի կո­պիտ խախ­տում­նե­րով։ Երևա­նի քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նում փետր­վա­րի 8-ին ստո­րագր­վեց հու­շար­ձան-շեն­քի ամ­րա­կայ­ման, վե­րա­կան­գն­ման և մաս­նա­կի բա­րե­կարգ­ման աշ­խա­տանք­նե­րի նա­խագծ­ման աշ­խա­տանք­նե­րի վե­րա­բե­րյալ պայ­մա­նա­գի­րը: Պայ­մա­նագ­րի կող­մերն էին՝ մշա­կույ­թի նա­խա­րա­րու­թյու­նը, Երևա­նի քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նը, «Հայ փոք­րիկ եր­գիչ­ներ» բա­րե­գոր­ծա­կան ա­սո­ցիա­ցիա բա­րե­գոր­ծա­կան կազ­մա­կեր­պու­թյու­նը, ի­տա­լա­կան «Լու­չիո Սպե­կա Ստու­դիո Ար­քի­թե­տու­րա» ըն­կե­րու­թյու­նը և «ԻԷմ­Սի» ՓԲԸ-ն, ո­րը զբաղ­վում է տա­րած­քի ի­րաց­մամբ: Երևա­նի գլ­խա­վոր ճար­տա­րա­պետ Ար­թուր Մես­չյա­նը հայ­տա­րա­րեց` Ա­րա­մի 23-ի հար­ցը հա­մա­րում եմ փակ­ված:
«Որևէ բան տե­ղի չի ու­նե­նում: Թե ինչ վի­ճա­կում է գտն­վում շեն­քը, կա­րող են տես­նել բո­լո­րը` անց­նե­լով Ա­րա­մի փո­ղո­ցով: Երբ շեն­քի մի մա­սը փլուզ­վեց, Ար­թուր Մես­չյանն ա­սաց, որ սա «ան­կազ­մա­կերպ և անտ­րա­մա­բա­նա­կան քաշք­շուկ­նե­րի հետևանք է»: Հի­մա չի վե­րա­կա­ռուց­վում կամ ան­հե­թեթ, կամ մի­տում­նա­վոր քաշք­շուկ­նե­րի պատ­ճա­ռով»,- լրագ­րող­նե­րի հետ հան­դիպ­ման ժա­մա­նակ ա­սաց «Հա­յաս­տա­նի փոք­րիկ եր­գիչ­ներ» երգ­չախմ­բի գե­ղար­վես­տա­կան ղե­կա­վար ու գլ­խա­վոր դի­րի­ժոր ՏԻԳ­ՐԱՆ ՀԵ­ՔԵ­ՔՅԱ­ՆԸ, նշեց նաև, որ ա­ռա­ջին օր­վա­նից մինչ փլուզ­վե­լը, երբ շեն­քի պա­տը սկ­սեց հե­ռա­նալ, դի­մել են բո­լոր ա­տյան­նե­րին, ա­մեն տեղ մի քա­նի ան­գամ, և միակ կա­ռույ­ցը, որ ի­րենց հետ շեն­քի պահ­պան­ման հա­մար պայ­քա­րել է, մշա­կույ­թի նա­խա­րա­րու­թյունն է: Բայց գոր­ծը ա­ռաջ չի գնում:
Շեն­քի վե­րա­կա­ռու­ցու­մը նա­խագ­ծող ի­տա­լա­կան «Լու­չիո Սպե­կա Ստու­դիո Ար­քի­թե­տու­րա» ըն­կե­րու­թյան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ, նա­խագ­ծի հա­մա­հե­ղի­նակ, ճար­տա­րա­պետ ԴԱ­ՎԻԹ ՆԱ­ՀԱ­ՏԱ­ԿՅԱ­ՆԸ նշեց, որ պայ­մա­նագ­րով նա­խա­տես­ված վճա­րու­մը մինչ օրս չի կա­տար­վել: Նա­խագ­ծի ա­ռա­ջին փու­լով ի­րա­կա­նաց­վում են խիստ անհ­րա­ժեշտ մի­ջամ­տու­թյուն­ներ, որ փո­սո­րա­կը ամ­րա­կայ­վի, շեն­քը տե­ղում պահ­պան­վի ու չշա­րու­նա­կի քանդ­վել: 2019-ի փետր­վա­րի 8-ին կնք­վել է հն­գա­կողմ պա­յմա­նա­գիր, և քա­նի որ հար­ցը հրա­տապ լու­ծում է պա­հան­ջել, ա­մի­սը չբո­լո­րած, մար­տի 4-ին գու­մար­վել է մշա­կույ­թի նա­խա­րա­րու­թյան, քա­ղա­քա­շի­նու­թյան կո­մի­տեի, քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նի ճար­տա­րա­պե­տա­կան բաժ­նի ընդ­հա­նուր գի­տա­մե­թո­դա­կան նիստ: Նա­խագ­ծի ա­ռա­ջին փու­լը ներ­կա­յաց­վել է նիս­տին ու հաս­տատ­վել: Հա­ջորդ օ­րը՝ մար­տի 5-ին, նա­խագ­իծը ներ­կա­յաց­վել է քա­ղա­քա­պե­տա­րան, որ շին­թույ­լտ­վու­թյուն տր­վի: «2019-ի մա­յի­սի 24-ին ստա­նում ենք գրու­թյուն, որ շին­թույ­լտ­վու­թյուն ստա­նա­լու հա­մար պետք է նե­ր­կա­յաց­նել հա­մա­պա­տաս­խան փաս­տաթղ­թեր: Այս խիստ անհ­րա­ժեշտ մի­ջամ­տու­թյուն­նե­րի փու­լում քա­ղա­քապե­տա­րա­նի ին­տեն­սիվ աշ­խա­տան­քը չզ­գա­ցինք: Մա­յի­սի 30-ին լրա­ցավ պայ­մա­նա­գի­րը: Հե­տա­գա­յում լրաց­ման հետ կապ­ված ո­րո­շա­կի բա­նակ­ցու­թյուն­ներ ե­ղան, դա նույն­պես չհա­ջող­վեց: Ե՛վ նա­խա­գի­ծը մնաց օ­դում, և՛ շի­նա­րա­րու­թյու­նը»,- ըն­դ­գծեց ճար­տա­րա­պե­տը:
«Պետք էր եր­կա­րաձ­գել ի­տա­լա­կան կազ­մա­կեր­պու­թյան հետ պայ­մա­նա­գի­րը, երբ դեմ դուրս ե­կանք (ի­րենց հեշտ չէ գտ­նել) հարց­րի՝ ին­չու՞ եք ձգձ­գում, ա­սա­ցին՝ ի­րա­վա­բան­նե­րը զբաղ­վում են, ա­սա­ցի՝ չորս ա­մի՞ս, պա­տաս­խա­նե­ցին` թող լավ ու­սում­նա­սի­րեն»,- հա­վե­լեց Տիգ­րան Հե­քե­քյա­նը:
Այս­պի­սով, նա­խա­րա­րու­թյու­նը հաս­տա­տել է նա­խա­գի­ծը, քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նը ևս կողմ է, սա­կայն ֆի­նան­սա­վո­րումն ի­րա­կա­նաց­նող «ԻԷմ­Սի» ըն­կե­րու­թյու­նը տե­ղից չի շարժ­վում: Ի դեպ, «ԻԷմ­Սի»-ն նախ­կին «Գլեն­դել Հիլզն» է: Հե­քե­քյա­նը տե­ղե­կաց­րեց նաև, որ ըստ պայ­մա­նագ­րի, վճա­րող կող­մը «Հայ փոք­րիկ եր­գիչ­ներ» կազ­մա­կեր­պու­թյունն է. «ԻԷմ­Սի»-ն մեզ պետք է վճա­րի, մենք` ի­տա­լա­ցի­նե­րին, հի­մա ի­տա­լիա­ցի­նե­րը մեզ են դա­տի տա­լու, մենք՝ «ԻԷմ­Սի»-ին: Երբ ա­սում եմ՝ մեր կազ­մա­կեր­պու­թյու­նը քանդ­վում է, հար­ցը միայն այն չէ, որ փոր­ձե­լու տեղ չու­նենք, ես փոր­ձե­րի ժա­մա­նակ չու­նեմ: Ար­դեն ի­րա­վա­բա­նու­թյու­նից եմ լավ հաս­կա­նում, շի­նա­րա­րու­թյու­նից: Ա­սում են՝ վար­չա­պետն ա­սաց, նա­խա­րարն ա­սաց, Հե­քե­քյանն ա­սաց: Մենք ո՞վ ենք: Կա օ­րենք, որ­տեղ գր­ված է՝ տվյալ տա­րած­քում շի­նա­րա­րու­թյուն ա­նո­ղը ե­թե խա­թա­րում է ինչ-որ մե­կի գույ­քը (նույ­նիսկ ոչ պատ­մա­կան հու­շար­ձա­նը), պար­տա­վոր է վե­րա­կանգ­նել այն, իսկ քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նի գոր­ծա­ռույթն է՝ կա­սեց­նել այդ շի­նա­րա­րու­թյու­նը և պար­տադ­րել, որ աշ­խա­տանք­ներն ըստ պատ­շա­ճի ի­րա­կա­նաց­վեն: Այդ պար­տադ­րե­լը չի ստաց­վում»:
Այն մա­սին, թե ին­չու է ու­շա­ցել այդ­քան կարևոր նա­խագ­ծի շին­թույ­լտ­վու­թյու­նը, ինչ պար­տա­վո­րու­թյուն­ներ ու լիա­զո­րու­թյուն­ներ ու­նի քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նը, իր փաս­տարկ­նե­րը ներ­կա­յաց­րեց Երևա­նի քա­ղա­քա­պե­տի մա­մու­լի քար­տու­ղար ՀԱ­ԿՈԲ ԿԱ­ՐԱ­ՊԵ­ՏՅԱ­ՆԸ: Նրա փո­խանց­մամբ՝ քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նը դի­մու­մը ստա­ցել է մա­յի­սի 24-ին, պա­տաս­խա­նը տվել է հու­նի­սի 4-ին, այ­սինքն՝ հս­տակ ժամ­կետ­նե­րի մեջ: Ինչ վե­րա­բե­րում է երկ­րորդ հար­ցին, Կա­րա­պե­տյա­նը նախ նշեց, որ գործ ու­նեն ա­նուն­նե­րի նույ­նու­թյան հետ, ին­չը եր­բեմն շփո­թու­թյան տե­ղիք է տա­լիս. «Գո­յու­թյուն ու­նի «Հա­յաս­տա­նի փոք­րիկ եր­գիչ­ներ» հա­մայն­քա­յին ոչ առևտրա­յին կազ­մա­կեր­պու­թյու­նը ո­րը Երևա­նի քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նի են­թա­կա­յու­թյամբ գոր­ծող հիմ­նարկ է, և հա­մա­պա­տաս­խա­նա­բար, քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նը ու­նի ո­րո­շա­կի պար­տա­վո­րու­թյուն­ներ այդ կազ­մա­կեր­պու­թյան նկատ­մամբ: Գո­յու­թյուն ու­նի նաև «Հա­յաս­տա­նի փոք­րիկ եր­գիչ­ներ» մի­ջազ­գա­յին ա­սո­ցիա­ցիա ՀԿ-ն, ո­րի հետ քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նը ի­րա­վա­կան հար­թու­թյան մեջ որևէ հա­րա­բե­րու­թյուն կամ պար­տա­վո­րու­թյուն չու­նի: Եվ հենց այս ՀԿ-ին է պատ­կա­նում Ա­րա­մի 23 հաս­ցեում գտն­վող պատ­մա­կան շեն­քը: Պետք է տա­րան­ջա­տենք շեն­քի ճա­կա­տա­գի­րը երգ­չախմ­բի ճա­կա­տագ­րից, ա­ռա­վել ևս քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նի պար­տա­վո­րու­թյան տի­րույ­թում: Երգ­չախմ­բին քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նը ժա­մա­նա­կա­վո­րա­պես ա­պա­հո­վել է տա­րած­քով, շեն­քի հետ կապ­ված կա­տա­րե­լու է իր գոր­ծա­ռույթ­նե­րը` շին­թույ­լտ­վու­թյուն, նա­խագ­ծի թույ­լտ­վու­թյուն»:
Ստաց­վում է` վե­րա­դառ­նում ենք նույն կե­տին: Կա բա­րի կամք, բայց գոր­ծը տե­ղից չի շարժ­վում: Մաեստ­րո Հե­քե­քյա­նի կար­ծի­քով՝ քաշք­շուկ­նե­րի պատ­ճա­ռը հաս­կա­նա­լու հա­մար պետք է սկ­սել սկզ­բից: «Քա­ղա­քա­պե­տա­րա­նը տվել է ա­պօ­րի­նի շին­թույլտ­վու­թյուն,- ըն­դգ­ծեց նա,- այս հան­դիպ­մա­նը պետք է ներ­կա լի­ներ ճար­տա­րա­պե­տա­կան բաժ­նի ղե­կա­վա­րը կամ գլ­խա­վոր ճար­տա­րա­պե­տը: Այս ճար­տա­րա­պետն էլ գու­ցե կապ չու­նի, կապ ու­նեն գու­ցե նախ­կին­նե­րը, բայց մենք ու­նենք ի­րա­վա­հա­ջորդ­ներ, ո­րոնք պետք է ի­րենց գոր­ծա­ռույ­թը կա­տա­րեն: Սեր­մա­քե­շը («Հին Երևան» նա­խագ­ծի ներդ­րո­ղը- Ա.Ս.) հի­մա հա­մա­ձայն է, որ վե­րա­կանգ­նեն շեն­քը, բայց այն­պես, որ մի քիչ կպց­նեն, հե­տո իր տա­րած­քը բարձ­րաց­նի: Թե ի՞նչ է լի­նե­լու շեն­քը, ի՞նչ է դառ­նա­լու, ոչ ոք չի ա­սում այդ մա­սին: Մաս­նա­վոր լու­ծում­ներ են տա­լիս՝ ձախ կող­մի պա­տը քան­դեն, ֆա­սա­դը պա­հեն: «ԻԷմ­Սի»-ն այդ­պես էլ պետք է ա­նի: Բայց որ­տե­ղի՞ց վս­տա­հու­թյու­նը: Նրանք ամ­րա­ցել են, ու­նեն նե­ցուկ, հզոր նե­ցուկ, խո­շոր կո­ռուպ­ցիոն շա­հեր կան»:
Նա­խորդ տար­վա վեր­ջին հրա­վիր­ված ա­սու­լիս­նե­րից մե­կի ժա­մա­նակ «Հին Երևան» նա­խագ­ծի հե­ղի­նակ, ճար­տա­րա­պետ Լևոն Վար­դա­նյա­նից «Ի­րա­տե­սը» հե­տաքր­քր­վեց՝ Ա­րա­մի 23-ը պե՞տք է փո­խի հաս­ցեն, կա՞ նման պա­հանջ-անհ­րա­ժեշ­տու­թյուն:
Լևոն Վար­դա­նյանն ա­սաց, որ երբ քա­ղա­քա­շի­նա­կան խոր­հր­դում քն­նարկ­վել է նա­խա­գիծ-ա­ռա­ջար­կը, ո­րոշ­վել է, որ ո­րոշ շեն­քե­րի ճա­կատ­ներ պետք է հետ քաշ­վեն, մայ­թե­րը նվա­զա­գույ­նը 3 մետր լի­նեն, որ հե­տա­գա­յում այն­տեղ ու­րիշ խն­դիր­ներ չա­ռա­ջա­նան. «Հյու­սիա­յին պո­ղո­տա­յի եր­կա­րու­թյամբ կա­ռույց է, ե­թե այդ­քան մարդ պետք է հա­վաք­վի, շար­ժում լի­նի, պատ­կե­րաց­նու՞մ ենք այդ­պի­սի շար­ժում 1մ 20-սան­տի­մետ­րա­նոց մայ­թե­րի վրա: Մաս­նա­գի­տա­կան կար­ծիք է ե­ղել՝ հետ քա­շել ճա­կատ­նե­րը, ճա­կատ­նե­րից դուրս՝ հետևի ամ­բողջ հատ­վա­ծը 9 բա­լի հա­մա­պա­տաս­խա­նեց­նել, ի վեր­ջո, դրանք գոր­ծող կա­ռույց­ներ են դառ­նում: Ե­թե հո­ղե պա­տե­րին եր­կու կող­մից եր­կաթ­բե­տո­նե շա­պիկ­ներ ենք հագց­նում, այ­սինքն, տես­նե­լու ենք եր­կաթ­բե­տո­նե մի կա­ռույց, այդ հո­ղե պա­տե­րի պա­հելն ի՞նչ ի­մաստ ու­նի՝ բա­ցի ճա­կա­տից: Ինչ պա­հում են, պի­տի ար­ժեք ու­նե­նա: Իմ նա­խագ­ծով, ա­յո, Ա­րա­մի 23-ը պետք է հետ քաշ­վի, աղ­մուկ բարձ­րա­ցավ, որ պա­տը պի­տի մնա իր տե­ղում, ես հետ եմ քաշ­վել, ա­սել եմ՝ դուք ամ­րաց­րեք, ինչ ու­զում եք ա­րեք: Այդ­պի­սի մի գոր­ծըն­թաց ե­ղել է, դի­մել են մաս­նա­գետ­նե­րի, թող ամ­րաց­նեն, ինչ­պես ինձ հանձ­նեն, ես այդ­պես էլ պա­տը կպա­հեմ»:
Մաս­նա­գետ­նե­րի ի­րա­րա­մերժ պա­տաս­խան­նե­րից դժ­վար է գլուխ հա­նել, սա­կայն ԿԳՄՍ նա­խա­րա­րի տե­ղա­կալ ՆԱ­ՐԻ­ՆԵ ԽԱ­ՉԱ­ՏՈՒ­ՐՅԱ­ՆԸ լրագ­րող­նե­րի հետ հան­դիպ­ման հենց սկզ­բում անդ­րա­դար­ձավ այս հար­ցին, նշե­լով, որ որևէ շենք-հու­շար­ձան չի կա­րող տե­ղա­փոխ­վել, բա­ցա­ռու­թյամբ, ե­թե հու­շար­ձա­նի գո­յու­թյա­նը բնա­կան ա­ռու­մով հս­տակ վտանգ չի սպառ­նում, ա­սենք՝ սո­ղան­քի գո­տում է, ջր­հե­ղե­ղում է հայ­տն­վել և այլն: «Այս հար­ցը փակ­ված է, և շեն­քի վե­րա­կան­գն­ման ի­տա­լա­կան ըն­կե­րու­թյան ներ­կա­յաց­րած նա­խագ­ծին նա­խա­րա­րու­թյու­նը տվել էր իր դրա­կան եզ­րա­կա­ցու­թյու­նը»,- ա­սաց նա:
Ա­ռայժմ վտանգ­ված է հեր­թա­կան պատ­մա­կան նշա­նա­կու­թյան շեն­քը, ինչն իր հեր­թին վտան­գա­վոր է դարձ­նում երթևե­կու­թյու­նը Ա­րա­մի և Բու­զան­դի փո­ղոց­նե­րում:
Ար­մի­նե ՍԱՐԳ­ՍՅԱՆ
Դիտվել է՝ 4774

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ