Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Անո­րո­շու­թ­յուն է, տհաճ ա­նո­րո­շու­թ­յուն

Անո­րո­շու­թ­յուն է, տհաճ ա­նո­րո­շու­թ­յուն
22.05.2020 | 01:07
COVID-19 հա­մա­վա­րա­կի պատ­ճա­ռով ֆուտ­բո­լի Եվ­րո­պա­յի հե­տաձգ­ված ա­ռաջ­նու­թյու­նը, որ ըն­թա­ցի­կից տե­ղա­փոխ­վեց ե­կող 2021, նո­րից հար­ցե­րի ա­ռաջ է կանգ­նած։ The Times-ի հա­ղորդ­մամբ` Լոն­դո­նը, որ­տեղ մի քա­նի դի­մա­կա­յու­թյուն­նե­րից զատ պի­տի կա­յա­նար և մեծ եզ­րա­փա­կի­չը, նա­խա­տես­վածն ի­րա­կա­նաց­նե­լու կտր­ված­քով կազ­մա­կեր­պիչ­նե­րին մինչև այ­սօր վս­տա­հու­թյան ե­րաշ­խիք չի տվել։ Սա­կայն ողջ հարցն այն է, որ հար­ցա­կա­նի տակ է հայ­տն­վել ևս եր­կու քա­ղա­քի մաս­նակ­ցու­թյուն։
Գանք մի փոքր հեռ­վից։
Դեռևս 2012 թվա­կա­նին ՈՒԵ­ՖԱ-ն, ո­րի գլ­խին կանգ­նած էր ա­մեն կար­գի նո­րա­մու­ծու­թյուն­նե­րի սի­րա­հար Մի­շել Պլա­տի­նին, ո­րո­շում ըն­դու­նեց աշ­խար­հա­մա­սի ա­ռաջ­նու­թյու­նը անց­կաց­նել 12 երկ­րի 12 քա­ղա­քում։ «Տան­տեր» քա­ղաք­ներ էին ըն­տր­վել Հռո­մը, Լոն­դո­նը, Սանկտ Պե­տեր­բուր­գը, Մյուն­խե­նը, Բա­քուն, Բու­խա­րես­տը, Դուբ­լի­նը, Կո­պեն­հա­գե­նը, Բիլ­բաոն, Գլազ­գոն, Բու­դա­պեշտն ու Ամս­տեր­դա­մը։
Տագ­նա­պի ա­ռա­ջին կոչ­նա­կը, գի­տեք, հն­չեց այս տա­րի։
Կո­րո­նա­վի­րու­սը նախ ա­ռաջ բե­րեց ա­ռաջ­նու­թյան տա­րեթ­վի անց­կաց­ման փո­փո­խու­թյուն։ Իբր այդ փո­փո­խու­թյու­նը մի կերպ մար­սել էինք, հի­մա էլ մեջ­տեղ է ե­կել ա­ռաջ­նու­թյունն ըն­դու­նող եր­կր­նե­րի կազ­մի փո­փո­խու­թյան հար­ցը։ ՈՒԵ­ՖԱ-ի ներ­կա­յիս նա­խա­գահ Ա­լեք­սանդր Չե­ֆե­րի­նը, որն սկզ­բից էլ թե­րա­հա­վա­տո­րեն է վե­րա­բեր­վել ա­ռաջ­նու­թյու­նը միան­գա­մից այդ­քան երկ­րի այդ­քան քա­ղա­քում անց­կաց­նե­լու գա­ղա­փա­րին, ա­ռանց ո­րո­շա­կիաց­նե­լու ար­դեն իսկ հայ­տա­րա­րել է, որ հար­ցա­կա­նի տակ է ե­րեք քա­ղա­քի մաս­նակ­ցու­թյուն։
«Սկզ­բուն­քո­րեն գա­ղա­փա­րը մնա­ցել է նույ­նը՝ պահ­պա­նել քա­ղաք­նե­րի ե­ղած թի­վը։ Ներ­կա պա­հին ըն­թա­նում են բա­նակ­ցու­թյուն­ներ։ Ի­նը «տան­տի­րոջ» հետ ա­մեն ինչ նոր­մալ է, սա­կայն ե­րե­քի հետ կան ո­րո­շա­կի հիմ­նախն­դիր­ներ, ո­րոնք կքն­նար­կենք ա­վե­լի ուշ։ Մենք սկզ­բուն­քո­րեն ցան­կա­նում ենք մր­ցա­շարն անց­կաց­նել 12 քա­ղա­քում, սա­կայն ե­թե չս­տաց­վի, Եվ­րոն կա­րող ենք անց­կաց­նել և՛ տա­սում, և՛ ին­նում, և՛ ու­թում»,- Չե­ֆե­րի­նին է վկա­յա­կո­չում Beinsports-ը։
The Times-ի հա­ղորդ­մամբ` պրոբ­լե­մա­յին քա­ղաք­նե­րից մե­կը Լոն­դոնն է, ո­րը մինչ այժմ ՈՒԵ­ՖԱ-ի ղե­կա­վա­րու­թյանն ա­ռաջ­նու­թյան անց­կաց­ման հս­տակ ե­րաշ­խիք­ներ չի տվել։ Ի դեպ, ծրագր­ված էր, որ 90-հա­զա­րա­նոց «ՈՒեմբ­լին» էր ըն­դու­նե­լու ա­ռաջ­նու­թյան յոթ խա­ղը, ո­րոն­ցից ե­րե­քը խմ­բա­յին են, մե­կը՝ մեկ ու­թե­րոր­դի, եր­կու­սը՝ կի­սաեզ­րա­փա­կիչ­նե­րի, մեկն էլ՝ գլ­խա­վոր եզ­րա­փակ­չի։
Նա­խա­պես ա­ռաջ­նու­թյունն ըն­դու­նե­լու վե­րա­բե­րյալ բո­լոր հա­վաս­տագ­րե­րի ժամ­կետ էր սահ­ման­ված ապ­րի­լի 30-ը։ Ել­նե­լով հան­գա­մանք­նե­րից՝ այն փո­խադր­վեց մա­յի­սի 27։ Ակն­հայ­տո­րեն այս ամ­սաթ­վին էլ Լոն­դո­նը չի հասց­նի ե­րաշ­խա­վո­րագ­րե­րը ներ­կա­յաց­նել, ին­չի պատ­ճա­ռով ՈՒԵ­ՖԱ-ի գործ­կո­մը հար­կադ­րա­բար հե­տաձ­գել է իր նիս­տը։ Միա­ժա­մա­նակ նշենք, որ Լոն­դոնն ՈՒԵ­ՖԱ-ի հետ չի դա­դա­րեց­րել բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րը։
«Կազմ­կո­մի­տեում բո­լոր շա­հագր­գիռ կող­մե­րը նախ­կի­նի պես տրա­մադր­ված են Եվ­րո-2020-ի խա­ղերն անց­կաց­նե­լու 2021-ին։ Մր­ցա­շա­րը հա­ջորդ տար­վա ամ­ռա­նը անց­կաց­նե­լու հար­ցում մենք շա­րու­նա­կում ենք սեր­տո­րեն հա­մա­գոր­ծակ­ցել ՈՒԵ­ՖԱ-ի հետ», հայտ­նում են Անգ­լիա­յի ֆուտ­բո­լա­յին ա­սո­ցիա­ցիա­յի մամ­լո ծա­ռա­յու­թյու­նից։ Եվ այ­սու­հան­դերձ, հար­ցը վերջ­նա­կա­նա­պես ո­րոշ­ված չէ։
The Times-ը միա­ժա­մա­նակ հա­ղոր­դում է, որ հար­ցա­կա­նի տակ հայ­տն­ված ե­րեք քա­ղա­քի թվում է և Ամս­տեր­դա­մը, ո­րի հան­րա­հայտ «Յո­հան Կրուիֆ ա­րե­նան» հյու­րըն­կա­լե­լու է խմ­բա­յին ե­րեք ու մեկ ու­թե­րոր­դի մեկ խաղ։ Բանն այն է, որ սույն մար­զա­դաշ­տի 2021-ը գեր­հա­գե­ցած է, հի­շյալ հան­դի­պում­ներն ան­խու­սա­փե­լիո­րեն բե­րե­լու են ե­ղած գրա­ֆի­կի փո­փո­խու­թյուն­նե­րի, սա­կայն քա­ղա­քա­յին իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը հա­մոզ­ված են, որ մինչ այդ ի­րենց կհա­ջող­վի ա­մեն ինչ կար­գա­վո­րել, պար­զա­պես պայ­մա­նագ­րե­րի թղ­թա­յին հա­մա­ձայ­նե­ցում­նե­րի հա­մար հա­վե­լյալ ժա­մա­նակ է պետք։
Նկա­տենք, որ ա­ռաջ­նու­թյան կազ­մա­կերպ­չա­կան հար­ցե­րի հնա­րա­վոր խոչ ու խու­թե­րի մա­սին խո­սակ­ցու­թյուն­նե­րը երևան ե­կան մր­ցա­շա­րի ժամ­կե­տը պաշ­տո­նա­պես փո­խե­լուց ար­դեն մեկ շա­բաթ անց։ Այն ժա­մա­նակ The Times-ը Լոն­դո­նի կող­քին պրոբ­լե­մա­յին քա­ղաք­ներ էր հի­շա­տա­կում Բիլ­բաոն ու Հռո­մը։ Այդ պա­հի դրու­թյամբ կո­րո­նա­վի­րու­սով վա­րակ­վա­ծու­թյան, ինչ­պես նաև մա­հե­րի թվով Իս­պա­նիան ու Ի­տա­լիան Եվ­րո­պա­յում ա­ռա­ջա­տար էին, ե­թե ի­հար­կե դա ա­ռա­ջա­տա­րու­թյուն կա­րե­լի է հա­մա­րել։ Բրի­տա­նա­ցի­նե­րի կար­ծի­քով` այդ եր­կր­նե­րի տն­տե­սա­կան ան­կա­յուն վի­ճա­կը կա­րող է ա­ռաջ­նու­թյան անց­կաց­ման խո­չըն­դո­տող գոր­ծոն լի­նել։ Նկա­տենք, որ մինչ այժմ Հռո­մից պաշ­տո­նա­կան հա­վաս­տում չի ստաց­վել մր­ցա­շա­րի անց­կաց­ման վե­րա­բե­րյալ, իսկ ա­հա Բիլ­բաոն տվյալ պրոբ­լե­մը լու­ծել է, ին­չը հա­վաս­տում է ա­ռաջ­նու­թյան իս­պա­նա­կան կազմ­կո­մի­տեի մամ­լո ծա­ռա­յու­թյու­նը։
Այս ա­մե­նի կող­քին հար­վա­ծի տակ հայ­տն­վեց և Կո­պեն­հա­գե­նը։ Դա­նիա­կան ֆուտ­բո­լա­յին միու­թյան նա­խա­գահ Մյոլ­լե­րը կաս­կա­ծել էր, որ հե­ծան­վա­վազ­քի «Տուր դե Ֆրան­սի» ե­րեք փուլ հյու­րըն­կա­լած քա­ղաքն ի վի­ճա­կի կլի­նի մասշ­տա­բա­յին ևս մեկ մի­ջո­ցա­ռում ըն­դու­նե­լու, սա­կայն հե­տա­գա­յում այն փա­րատ­վեց։
Ամ­փո­փենք։ Ամս­տեր­դա­մի, Բիլ­բաո­յի, Կո­պեն­հա­գե­նի կող­քին ֆուտ­բո­լի Եվ­րո­պա­յի ա­ռաջ­նու­թյունն ըն­դու­նե­լու ե­րաշ­խիք­ներ են տվել նաև Մյուն­խե­նը, Դուբ­լի­նը, Գլազ­գոն, Բու­խա­րես­տը, Բա­քուն, Սանկտ Պե­տեր­բուր­գը, որն ըն­դու­նե­լու է խմ­բա­յին ե­րեք հան­դի­պում։ Ինչ-ինչ, վեր­ջի­նիս առն­չու­թյամբ կաս­կած չկար, քան­զի ռուս­նե­րը խո­շոր մի­ջո­ցա­ռում­ներ հյու­րըն­կա­լե­լու ա­ռու­մով այն­քան էլ ե­րես ա­ռած եր­կր­նե­րից չեն, որ «քա­մակ էլ խա­ղաց­նեն»։ Ան­ձամբ ես կաս­կած չու­նեմ, որ ե­թե մի չար կա­տա­կով բո­լորն էլ հրա­ժար­վեն ա­ռաջ­նու­թյու­նը հյու­րըն­կա­լե­լուց, Ռու­սաս­տա­նը պատ­րաստ կլի­նի բեռն ամ­բող­ջու­թյամբ ու­սե­րին վերց­նե­լու, թե­կուզ դրա հա­մար հարկ լի­նի վա­ճա­ռե­լու ա­մե­նա­վեր­ջին վար­տի­քը։ Վեր­ջի­նիս առն­չու­թյամբ չհի­շեց­նեմ մեծն Սու­վո­րո­վի խոս­քը, ո­րը, բնա­կա­նա­բար, այլ պա­րա­գա­յի առն­չու­թյամբ էր աս­ված, սա­կայն կարևորն այս­տեղ պատ­րաս­տա­կա­մու­թյան խն­դիրն է` վեր­ջին վար­տի­քի զո­հո­ղու­թյան գնով։
Կար­ծես թե ա­ռաջ­նու­թյան հետ կապ­ված ա­մեն ինչ ներ­կա­յաց­րինք, սա­կայն մեջս մի դառ­նու­թյան զգա­ցում է մնում, ո­րը սուտ կլի­նի ա­սել, թե ա­ռա­ջին ան­գամ եմ բարձ­րա­ձայ­նե­լու, քա­նի որ տար­բեր ա­ռիթ­նե­րով դրան անդ­րա­դարձ է ե­ղել։ Ժո­ղո­վուրդ ջան, չեք նկա­տու՞մ, որ մենք ոնց որ թե սկ­սում ենք բա­ցա­կա­յել աշ­խար­հի քար­տե­զից։ Կո­մու­նիստ­նե­րից «քյար» մնա­ցած մի «Հրազ­դան» մար­զա­դաշտ ու­նեինք, դրա գլուխն էլ կե­րան։ Սե­զո­նին գնա­ցեք տե­սեք՝ խա­ղա­դաշ­տում խոտ է ա­ճե­լու, որ մար­դա­բո­յից ա­վե­լի է լի­նե­լու, իսկ Բաք­վի մար­զա­դաշ­տը տա­րի­ներ ա­ռաջ Հա­մաեվ­րո­պա­կան ա­ռա­ջին օ­լիմ­պիա­կան խա­ղե­րի մայ­րա­քա­ղաք ե­ղավ, հի­մա էլ աշ­խար­հա­մա­սի ա­ռաջ­նու­թյուն է ըն­դու­նում։
Լավ, հաշ­վենք թե Բաք­վի մար­զա­դաշ­տի հի­շա­տա­կու­մը շատ ցա­վոտ ե­ղավ ու­ռա-հայ­րենասեր­նե­րի հա­մար, անց­նեմ մեր էս մի կող­մին։ Վրաս­տա­նի մայ­րա­քա­ղա­քը Եվ­րո­պա­յի սու­պեր­գա­վա­թի ֆի­նալ է ըն­դու­նել, մեր «Հրազ­դա­նում» խո­տը ոչ թե շա­րու­նա­կում է ա­ճել, այլ ոնց որ թե շա­րու­նա­կում ենք ա­ճեց­նել։ Տրա­մա­բա­նե­լու հետ կար­ծես թե ա­ռանձ­նա­կի խն­դիր­ներ չու­նե­ցող մարդ եմ, սա­կայն այն­քան էլ լավ չեմ հաս­կա­նում՝ ի­րա՞վ այս­քան խո­տա­սեր ազգ ենք, թե՞ խոտ ա­ճեց­նող­նե­րի նկատ­մամբ ա­ռանձ­նա­հա­տուկ թու­լու­թյուն ու­նե­ցող կոն­տին­գենտ ենք։
Ա­մոթ է, չէ՞։ Հո աջ ու ձախ փնո­վե­լով, շր­ջա­պա­տում բո­լո­րին ձեռ առ­նե­լով հարց չի՞ լուծ­վում։ Ե՞րբ ենք վեր­ջա­պես ա­զատ­վե­լու այս այ­լան­դակ մե­ծամ­տու­թյու­նից, նմա­նը չու­նե­ցող սնա­փա­ռու­թյու­նից։ Մինչ մենք մեր փուչ գովքն ենք ա­նում, կող­քին­նե­րը սրըն­թաց ա­ռաջ են գնում, բարձր ար­ժեք­նե­րով են հա­մաշ­խար­հա­յին հան­րու­թյանն ին­տեգր­վում, իսկ մենք ար­ժեք­ներ ենք ներ­մու­ծում, ո­րոնցից մահ­վան քր­տինք է մար­դուն պա­տում. շատ չման­րա­մաս­նեմ, սա­կայն մե­կից չորս տա­րե­կան ե­րե­խա­յին սե­փա­կան մարմ­նի հա­ճույք­նե­րի ու­սուց­ման գոր­ծը կարևո­րում ենք, որ, ա­մոթ չլի­նի ա­սել, ի­մա­նան ու դրանց ցա­վով տա­ռա­պող­նե­րի հա­ճույ­քի օ­ջախ­նե­րի շա­հա­գոր­ծու­մը հնա­րա­վո­րինս ամ­բող­ջա­կա՞ն դարձ­նեն...
Իս­կա­պես որ, «Հա­ռա­չան­քի» ծե­րու­նու օրն ենք ըն­կել ու բան չի մնա­ցել... ղա­չաղ դառ­նա­լուն։
Մար­տին ՀՈՒ­ՐԻ­ԽԱ­ՆՅԱՆ
Դիտվել է՝ 9303

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ