Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Էմանուել Մակրոն. Դա լուրջ չէ մեր զինվորների նկատմամբ, լուրջ չէ մեր ժողովուրդների նկատմամբ

Էմանուել Մակրոն. Դա լուրջ չէ մեր զինվորների նկատմամբ, լուրջ չէ մեր ժողովուրդների նկատմամբ
05.12.2019 | 11:13

ՆԱՏՕ-ի անդամ երկրների ղեկավարները, Լոնդոնի սամիթում մի լավ կռվելուց հետո, հավարտ հայտարարեցին, որ ալյանսը միասնական է և արդեն կարգավորել է կոնֆլիկտները: «Այսօր մենք պայմանավորվեցինք հաստատել Բալթյան երկրների ու Լեհաստանի վերաբերյալ նորացված ծրագիրը,- սամիթից հետո հայտարարեց ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգը: - Ես ողջունում եմ այդ որոշումը, որը վկայում է՝ մենք կարող ենք առաջ շարժվել, նորացնել ու վերանայել մեր դիրքերը, ներառյալ Բալթյան երկրների ու Լեհաստանի պաշտպանության ծրագիրը»: Սամիթից առաջ Թուրքիան սպառնում էր արգելափակել այդ ծրագրի ընդունումը, որովհետև ԱՄՆ-ը և մյուս դաշնակիցները հրաժարվում են ահաբեկիչներ ու ալյանսի թշնամիները ընդունել քրդերի ինքնապաշտպանության ջոկատներին Սիրիայում: Անկարան նրանց համարում է ահաբեկիչներ, բայց ԱՄՆ-ի գլխավորած միջազգային կոալիցիայի համար նրանք ահաբեկչական խմբավորումների դեմ պայքարի գլխավոր դաշնակիցներն են եղել: Բալթյան երկրներում ու Լեհաստանում ՆԱՏՕ-ի ծրագրերի դեպքում կար տեխնիկական հարց՝ ռազմական միջոցառումների ցանկի նորացում, քանի դեռ նորը չի հաստատվել, գործում է հինը: Այնուհանդերձ՝ այդ վեճն ուներ քաղաքական մեծ նշանակություն, և Յենս Ստոլտենբերգը ասաց, որ հարցի լուծումը ցույց է տալիս ալյանսի միասնականությունը:


Լոնդոնի մերձակա Ուոտֆորդ քաղաքում ՆԱՏՕ-ի 70-ամյակին նվիրված երկօրյա սամիթում ալյանսի երկրների ղեկավարները, հատկապես ԱՄՆ և Ֆրանսիայի նախագահները, հրապարակավ ու հուզական վիճում էին Սիրիայում Թուրքիայի գործողությունների վերաբերյալ, ալյանսի ռազմավարական նպատակների, եվրոպական երկրներում ռազմական հատկացումների մեծացման: Քաղաքական վեճերը, մասամբ ստվերում են փաստը, որի մասին խոսում են ալյանսի քաղաքական ու ռազմական շատ գործիչներ՝ ՆԱՏՕ-ի ռազմական մեքենան, չնայած բանավեճերին ու Թրամփի անսպասելի թվիթներին, շարունակում է անխափան գործել ու զարգանալ՝ այդ թվում՝ ամրապնդել արևելյան ճակատը: «Գիտեք, ես քաղաքական գործիչ եմ ու ես ընտելացել եմ, որ ինձ քննադատում են գեղեցիկ խոսքերի համար՝ բովանդակության բացակայությամբ: ՆԱՏՕ-ում ամեն ինչ հակառակն է,-նախօրեին լրագրողներին ասել էր Յենս Ստոլտենբերգը: -Մենք արտաքին վատ ախտանիշներ ունենք, փոխարենը՝ շատ լավ բովանդակություն: Ու դա հրաշալի է»:


Էմանուել Մակրոնը, որ մեծ աղմուկ էր հարուցել ՆԱՏՕ-ի ուղեղի մահվան մասին իր գնահատականով, Economist ամսագրին հարցազրույցում նոյեմբերի սկզբին, սամիթում շարունակեց զարգացնել այդ թեման: Ֆրանսիայի նախագահը հարցազրույցում ասել էր, որ ՆԱՏՕ-ի եվրոպական երկրները պետք է վերաիմաստավորեն ալյանսի դերը, «վերադարձնեն ռազմական ինքնիշխանությունը», նաև, ամուր մնալով Ուկրաինայի հարցում, վերականգնեն ռազմավարական երկխոսությունը Ռուսաստանի հետ: Մակրոնին շատ են անհանգստացնում Թուրքիայի՝ դաշնակիցների հետ չհամաձայնեցված գործողությունները Սիրիայում, և այդ մասին նա խոսեց սամիթում: «Ցավոք, մենք չունենք ահաբեկչության միասնական բնորոշում: Ես նայում եմ Թուրքիային՝ հիմա նրանք կռվում են նրանց հետ, որ մեզ հետ ուս-ուսի կռվում էր ԻՊ-ի դեմ: Որոշ դեպքերում նրանք համագործակցում են նրանց հետ, որ կապված են ԻՊ-ին: Ու դա ռազմավարական հարց է: Եթե մենք պիտի քննարկենք միայն, թե որքան ենք վճարում, հստակ պատկերացումներ չունենալով իրավիճակի մասին, դա լուրջ չէ: Լուրջ չէ մեր զինվորների նկատմամբ, լուրջ չէ մեր ժողովուրդների նկատմամբ»՝ ասել է Մակրոնը լրագրողներին: Թուրքերը ԻՊ-ի հետ համագործակցության մեղադրանքը զայրույթով մերժում են:


Դոնալդ Թրամփն ասել է, որ ծայրահեղ անքաղաքավարի է խոսել ՆԱՏՕ-ի ուղեղի մահվան մասին: «Նողկալի հայտարարություն է 28 երկրների նկատմամբ՝ ներառյալ իրենք իրենց»՝ ասել է ԱՄՆ նախագահը ու առանց դադարի շարունակել, որ Ֆրանսիայում մեծ է գործազրկությունը, որ Ֆրանսիան ուզում է հարկեր սահմանել ամերիկյան ինտերնետ ընկերությունների դեմ, իսկ ինքը ուզում է մաքսատուրք սահմանել ֆրանսիական գինիների վրա: Ռազմական ինքնիշխանության մասին Մակրոնի խոսքերը քննադատել էին եվրոպացիները, այդ թվում՝ Գերմանիայում: Նրանք հայտարարում են, որ ՆԱՏՕ-ն եղել է ու լինելու է եվրոպական անվտանգության հիմքը:


Դոնալդ Թրամփն առանձնազրույց ունեցավ Էրդողանի հետ: Բովանդակության ու արդյունքների մասին նրանք ոչինչ չպատմեցին, բացի՝ «կառուցողական մթնոլորտից»: Ավանդական լուսանկարում Էրդողանը կանգնեց կենտրոնում՝ Թրամփի կողքին:
ՆԱՏՕ-ի ղեկավարների պաշտոնական ու ոչ պաշտոնական բոլոր հավաքներում վերջին 3 տարիներին, Դոնալդ Թրամփի ընտրությունից հետո, սուր դրվում է ռազմական հատկացումների հարցը: ԱՄՆ նախագահը անընդհատ կրկնում է, որ եվրոպացիները քիչ են վճարում իրենց անվտանգության ապահովման համար՝ հույսները դնելով ԱՄՆ-ի ու նրա հսկայական ռազմական բյուջեի հետ: Այս սամիթում հույզերը մի քիչ հանդարտվեցին:

Լոնդոնում ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգը զեկուցեց, որ այս տարվա արդյունքներով ալյանսի 8 երկրներ, ԱՄՆ-ից բացի, կհասնեն ՀՆԱ-ի ռազմական ծախսերի 2%-ին, իսկ եվրոպական բոլոր երկրների ու Կանադայի հատկացումները վերջին 3 տարիներին 130 միլիարդ դոլար են կազմել տարեկան: Սամիթի ժամանակ Դոնալդ Թրամփը իր թվիթում քիչ-շատ կոռեկտ վերապատմեց Ստոլտեբերգի այդ հաղորդում և հայտարարեց, որ դա մեծ առաջընթաց է: ՆԱՏՕ-ի երկրները դեռ 2014-ին, Ղրիմի անեքսիայից հետո ու Թրամփի ընտրությունից առաջ, միմյանց խոստացել էին հաջորդ 10 տարում ձգտել ռազմական ծախսերը հասցնելու ՀՆԱ-ի 2%-ին: Բայց 29 երկրների մեծ մասը ռազմական հատկացումներն այնքան դանդաղ է մեծացնում, որ հիմա համարյա հաստատ կարելի է ասել՝ 2024-ին նրանք այդ նպատակին չեն հասնի, եթե արտառոց ոչինչ չլինի: Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը ՆԱՏՕ-ին կոչ է անում նախևառաջ որոշարկել իմաստն ու նպատակները, հետո քննարկել՝ որքան պետք է ծախսել այդ նպատակների համար: Մակրոնը սամիթում այդ մասին էր խոսում:
Ֆրանսիան համարյա կատարում է 2014-ին ստանձնած պարտավորությունը՝ բանակի վրա ծախսելով ՀՆԱ-ի 1,84%-ը: Իսպանիան, Բելգիան, Լյուքսեմբուրգը 1 տոկոսի էլ չեն հասցնում:
BBC


Հ.Գ. Փաստացի՝ Էրդողանը նորից «գցեց» Պուտինին՝ Թրամփի հետ հանդիպումից հետո, իսկ Մակրոնը պնդել ու պնդում էր Ռուսաստանի հետ հարաբերությունները վերականգնելու անհրաժեշտությունը իր բոլոր հանդիպումներում ու ելույթում:


Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Դիտվել է՝ 4296

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ