«Հայաստանի և Ռուսաստանի հարաբերություններում ստեղծված իրավիճակը լավատեսություն չի ներշնչում՝ պայմանավորված Հայաստանի ղեկավարության դիրքորոշմամբ, որը միտումնավոր փլուզում է հարաբերությունները Ռուսաստանի Դաշնության հետ։ Այժմ Հայաստան են ուղարկվում զինվորականներ Նորվեգիայից, Կանադայից և ԱՄՆ-ից՝ ԵՄ առաքելությունը վերածելով ՆԱՏՕ-ի առաքելության»,- «Известия»-ին տված հարցազրույցում հայտարարել է ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը։                
 

«Երկրի տնտեսական աճն ապահովում է ոչ միայն գործատուն, այլև աշխատողը»

«Երկրի տնտեսական աճն ապահովում է ոչ միայն գործատուն, այլև աշխատողը»
29.01.2019 | 04:31

Աշխատող արհմիության անդամների աշխատանքային իրավունքների պաշտպանության երաշխավորը եղել և մնում է Հայաստանի արհմիությունների կոնֆեդերացիան, իսկ աշխատանքի պետական տեսչությանը «Աշխատանքի պետական տեսչության մասին» ՀՀ օրենքով վերապահված էր աշխատանքային օրենսդրության, աշխատանքային իրավունքի նորմեր պարունակող այլ նորմատիվ իրավական ակտերի և կոլեկտիվ պայմանագրերի նորմատիվ դրույթների կատարման պահանջների նկատմամբ պետական հսկողության և վերահսկողության կազմակերպումն ու իրականացումը, ինչպես նաև սահմանվում էին ՀՀ աշխատանքի պետական տեսչության, աշխատանքի պետական տեսուչի գործառույթները, իրավունքներն ու պարտականությունները:

2013-ին կառավարության որոշմամբ ՀՀ առողջապահության նախարարության պետական հիգիենիկ և հակահամաճարակային տեսչությունը և ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության ՀՀ աշխատանքի պետական տեսչությունը միաձուլման ձևով վերակազմակերպվեցին ՀՀ առողջապահության նախարարության աշխատակազմի առողջապահական պետական տեսչության, որին վերապահվեց աշխատողների առողջության և անվտանգության վերահսկողության գործառույթը, իսկ հսկողության գործառույթը նախատեսվեց միայն առավել ռիսկային ոլորտներում ու տնտեսավարող սուբյեկտներում: Մինչդեռ Աշխատանքի միջազգային կազմակերպության (ԱՄԿ) կոնվենցիայով նախատեսված է բոլոր տնտեսավարող սուբյեկտների նկատմամբ կիրառել և՛ հսկողության, և՛ վերահսկողության գործառույթներ:
Հարկ է նշել, որ ՀՀ կառավարությունն այս որոշումն ընդունել է «Աշխատանքի պետական տեսչության մասին» ՀՀ օրենքի խախտմամբ, քանի որ տեսչության մասին օրենքը դեռ գործում էր:


Ներկայումս ՀՀ առողջապահության նախարարության աշխատակազմի առողջապահական պետական տեսչությունը կոչվում է «Առողջապահական և աշխատանքի տեսչական մարմին»:
Աշխատողների իրավունքների պաշտպանությունը նորաստեղծ տեսչական մարմնի տեսադաշտում հայտնվում է միայն այն դեպքում, երբ աշխատողների առողջությանը վտանգ է սպառնում: Մինչդեռ աշխատանքի վարձատրությունը, աշխատանքային ռեժիմը, ընդհուպ աշխատաժամանակի տևողությունը, արտաժամյա աշխատանքը և այլն տեսչության կողմից չեն իրականացվում: Բայց եթե մարդն աշխատում է առանց հանգստյան օրերի, չունի սնվելու հնարավորություն կամ նրան հատկացվում է հինգրոպեանոց ընդմիջում, իսկ երբեմն էլ աշխատավարձը ժամանակին կամ ամբողջությամբ չի վճարվում, մի՞թե սրանք բացասաբար չեն անդրադառնում աշխատողի առողջության վրա:
Թեև առողջապահական և աշխատանքի տեսչական մարմինը հետևողական է աշխատանքային իրավունքների խախտման վերաբերյալ աշխատողներից ստացված դիմում-բողոքների նկատմամբ, որոնց հիման վրա հարուցվել են վարչական վարույթներ, այնուհանդերձ նախկին լիազորությունների սահմանափակման պատճառով տեսչության գործառույթները կիրառվում են ոչ լրիվ ծավալով: Արդյունքում աշխատող-գործատու հարաբերություններում շարունակում են արձանագրվել աշխատանքային իրավունքների խախտման և աշխատողների շահագործման դեպքեր:
Հայաստանի արհմիությունների կոնֆեդերացիան առաջիններից էր, որ բարձրաձայնեց աշխատանքի պետական տեսչության գործառույթների ամբողջական վերականգնման անհրաժեշտության մասին:


-Հայաստանի արհմիությունների կոնֆեդերացիան նախապատրաստել և ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարություն է ներկայացրել «Տեսչական մարմինների մասին» օրենքի վերաբերյալ իր դիրքորոշումը, որում հանգամանալից նշված են օրենքի այն դրույթները, որոնք չեն համապատասխանում ԱՄԿ-ի 81-րդ կոնվենցիային, ՀՀ Սահմանադրությանը, ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքին և «Նորմատիվ իրավական ակտերի մասին» ՀՀ օրենքին: Տեսեք, «Տեսչական մարմինների մասին» ՀՀ օրենքով տեսչական մարմնին վերապահված է միայն վերահսկողության գործառույթը, իսկ հսկողական գործառույթը նախատեսված է միայն 6-րդ հոդվածի 1-ին մասի 6-րդ կետով սահմանված առավել ռիսկային ոլորտներում և տնտեսավարող սուբյեկտներում: Մինչդեռ ԱՄԿ-ի 81-րդ կոնվենցիայի 10-րդ, 12-րդ, 17-րդ, 21-րդ հոդվածներով և՛ հսկողության, և՛՝ վերահսկողության գործառույթները նախատեսված են տնտեսավարող բոլոր սուբյեկտների նկատմամբ: Ըստ կոնվենցիայի, տեսչության գործառույթներից է նաև գործարարների ուսուցումը: Ի դեպ, աշխատանքի պետական տեսչության գործառույթների վերականգնման խնդրին օրերս անդրադարձել է նաև «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցության նախագահ, ՀՀ ԱԺ պատգամավոր Էդմոն Մարուքյանը: Հուսանք, որ խնդիրն ի վերջո լուծում կստանա,- «Իրատես»-ի հետ զրույցում ասաց Հայաստանի արհմիությունների կոնֆեդերացիայի նախագահ ԷԴՈՒԱՐԴ ԹՈՒՄԱՍՅԱՆԸ:


ՀԱՄԿ-ի նախագահը կարևորեց աշխատանքի պետական տեսչության գործունեությունը, հավելեց նաև, որ Հայաստանի կառավարությունը 2004 թվականին վավերացրել է տեսչության մասին Աշխատանքի միջազգային կազմակերպության 81-րդ կոնվենցիան, որում հստակ նշված են տեսչության գործառույթները, իրավունքներն ու պարտականությունները: Թեև Հայաստանը ստանձնել է աշխատանքի պետական տեսչության վերաբերյալ կոնվենցիայի պահանջները, այնուհանդերձ դրանք շարունակում են անտեսվել:
-Իհարկե, ՀԱՄԿ-ը, մտահոգված լինելով աշխատանքային հարաբերություններում աշխատողների շահերի պաշտպանությամբ, բազմիցս դիմել է կառավարությանն ու այլ ատյանների, բարձրաձայնել աշխատանքի պետական տեսչության կարևորության մասին: Երկրի տնտեսական աճն ապահովում է ոչ միայն գործատուն, այլև աշխատողը: Վերջինս պետք է վստահ լինի, որ աշխատանքային հարաբերություններում կբացառվեն անօրինականությունները, որ իր աշխատանքը կգնահատվի ըստ արժանվույն: Միայն այդ դեպքում կարելի է ակնկալել աշխատանքի ավելի բարձր արտադրողականություն և որակ,- նշեց պարոն Թումասյանը:


Էդուարդ Թումասյանի փոխանցմամբ, ՀԱՄԿ-ը կառավարությանն առաջարկել է ստեղծել պետական հսկողության և վերահսկողության լիազորություններով օժտված մեկ միասնական աշխատանքի տեսչական մարմին, որոնք մինչ 2013 թ. ունեցել է աշխատանքի պետական տեսչությունը:
Ընթերցողին հարկ է հիշեցնել, որ ԱՄԿ-ի 81-րդ կոնվենցիան ԱՄԿ-ի կողմից դասվում է առաջնահերթ կոնվենցիաների շարքին, ուստի ՀՀ-ն պարտավորվել է հաշվի առնել 2017 թ. նոյեմբերի 24-ին Եվրոպական Միության և Հայաստանի Հանրապետության միջև ստորագրված համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագրի 274-րդ հոդվածի 3-րդ մասի պահանջը՝ «Կողմերը վերահաստատում են իրենց օրենքներում և գործելակերպում անդամ պետությունների և Հայաստանի Հանրապետության կողմից համապատասխանաբար վավերացված ՝ ԱՄԿ-ի հիմնարար, առաջնահերթային և մյուս կոնվենցիաները և այդ կոնվենցիաների արձանագրություններն արդյունավետորեն կիրարկելու հանձնառությունը»:


Հ.Գ. Օրերս «Լուսավոր Հայաստան» կուսակցության նախագահ, ՀՀ ԱԺ պատգամավոր Էդմոն Մարուքյանը դիմել է ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանին աշխատանքային իրավունքների բնագավառում վերահսկողություն իրականացնող աշխատանքի պետական տեսչության լիազորությունների վերստեղծման առաջարկով:

Զրույցը` Անուշ ՆԵՐՍԻՍՅԱՆԻ

Դիտվել է՝ 3880

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ