Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Փնտր­վում է ընդ­դի­մու­թ­յուն

Փնտր­վում է ընդ­դի­մու­թ­յուն
24.01.2020 | 04:18
Իշ­խա­նու­թյու­նը կր­կին հայ­տն­վել է փո­ղո­ցում, ա­ռա­ջի­կա­յում այն է՛լ ա­ռա­վել ցն­ցո­տիա­վոր կդառ­նա, սա­կայն այն վերց­նո­ղը դեռ չկա: Ե­թե ան­կեղծ. կա, սա­կայն դեռ վաղ է, քան­զի իշ­խա­նու­թյու­նը, ա­յո՛, փո­ղո­ցում է (փո­ղո­ցից ե­կավ-ա­րագ հետ դար­ձավ), հո­գե­մաշ է, սա­կայն դեռ լրիվ չի սպառ­վել, ո­րով­հետև գլ­խա­վոր ա­նե­լի­քը` Ղա­րա­բա­ղյան թն­ջու­կը, լուծ­ված չէ:
Բա­նաձևու­մը Ղա­րա­բա­ղյան հար­ցում ա­ռա­վել տե­սա­նե­լի կդառ­նա ար­ցա­խյան ընտ­րու­թյուն­նե­րից հե­տո, սա­կայն այ­սօր ար­դեն իսկ տե­սա­նե­լի է` վերևնե­րը չեն կա­րո­ղա­նում, ներքևնե­րը չե՞ն ու­զում: ՈՒ­զում են։ Ո­րոշ ու­զող­նե­րի մոտ դեռ չի ստաց­վում, կա­րող­ներն էլ դեռ սպա­սում են:
Այս­պի­սով, ով­քե՞ր են հա­մալ­րում «ու­զող­նե­րի» շար­քե­րը: Քա­նի որ Հա­յաս­տա­նում քա­ղա­քա­կան-գա­ղա­փա­րա­կան պայ­քար չկա, նրանց վե­րա­պա­հու­մով ան­վա­նենք ընդ­դի­մա­դիր­ներ և անց­նենք բնու­թագ­րիչ­նե­րին:
Իշ­խա­նա­կան թևե­րում հան­գր­վա­նած ընդ­դի­մու­թյուն։ Սրանք բա­ժան­վում են մի քա­նի մա­սե­րի. սո­րո­սա­կան­ներ, ո­րոնք կա­րող են գե­նե­րաց­վել Ար­ման Բա­բա­ջա­նյա­նի շուր­ջը, սա­կայն վեր­ջինս ան­չափ խո­ցե­լի է մի շարք ա­ռում­նե­րով. խիստ ծայ­րա­հե­ղա­կան մո­դու­լյա­ցի­նե­րի կրող է։ Մո­դե­լա­վոր­ված է, ինչ­պես Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը՝ բա­ցա­ռա­պես խմ­բա­գիր լի­նե­լու հա­մար։ Նրա­նից քա­ղա­քա­կան գոր­ծիչ չս­տաց­վեց ու չի ստաց­վի։ Այլ բար­ձունք­ներ, ինչ­պես Նի­կո­լի հա­մար, ան­հա­սա­նե­լի են` նոր տրաս­ֆոր­մա­ցիա­նե­րի ան­կա­րո­ղու­թյան պատ­ճա­ռով. նրա ա­ռա­վե­լա­գույ­նը մե­դիա-կայս­րու­թյուն ստեղ­ծելն էր, երբ ա­վե­լի շատ հան­դու­րժո­ղա­կա­նու­թյուն կար լրատ­վա­մի­ջոց­նե­րի նկատ­մամբ, քան «նոր Հա­յաս­տա­նում» է:
Նրա վրա որևէ խա­ղա­քա՞րտ դնել... խե­լա­միտ որևէ մե­կը չի կա­րող, սա­կայն վեր­ջինս կա­րող է կի­րա­ռե­լի լի­նել այ­լոց խա­ղի հա­մա­հա­րա­բե­րակ­ցու­թյու­նը պահ­պա­նե­լու, նաև` ա­պաբևե­ռաց­նե­լու հա­մար: Կերտ­ված­քով լի­նե­լով չմիաս­նա­վո­րող տե­սակ` նրա վազ­քը դեպ «գա­հա­թոռ» կա­վարտ­վի ճամ­փի կե­սին: Մա­նա­վանդ որ, հա­յոց հա­մար ան­չափ կարևոր մարդ­կա­յին տե­սա­կի ա­ռու­մով սույն պեր­սո­նը ա­մենևին «մր­ցակ­ցա­յին» չէ` ան­գամ իր շր­ջա­պա­տի հա­մար: Այ­նու­հան­դերձ, «սպի­տա­կե­ղե­նի լվաց­ման» գոր­ծա­ռու­թյու­նը նա դեռ կշա­րու­նա­կի` մինչև իշ­խա­նու­թյան հետևում ե­ղող «բաք-օ­ֆիս­նե­րը» բուն խա­ղա­ցո­ղին աս­պա­րեզ կի­ջեց­նեն:
Իշ­խա­նա­կան հա­ջորդ թեկ­նա­ծուն «գորշ կար­դի­նալ» Տիգ­րան Ա­վի­նյանն է. մինչև վերջ իր կար­մա­յա­կան պա­րույ­րի բաց­վածք­նե­րը չբա­ցա­հայ­տած կար­դի­նա­լը շատ ա­րագ, թի­մա­կից­նե­րից ա­ռա­ջինն զգաց օ­դում փոխ­վող հար­աբե­րակ­ցու­թյան հո­տը, շատ նր­բա­գեղ սկ­սեց վե­րա­դա­սա­վոր­վել: Հե­ղա­փո­խու­թյան օր­թո­դոքս, միա­գիծ «ա­ռա­ջա­մար­տիկ­նե­րից» քիչ-քիչ ա­ռանձ­նա­նա­լով, նա սկ­սեց այլևս չցց­վել, նույն­քան նր­բա­գեղ հե­ռա­նալ հե­ղա­փո­խու­թյան «հա­խուռն, ա­ռաջ­նա­յի­նը երկ­րոր­դա­կա­նից չտար­բե­րող» լի­դեր Փա­շի­նյա­նից, ո­րով­հետև ա­մե­նից լավ, թերևս, ինքն էր տես­նում` ինչն ին­չոց է և ին­չի կա­րող հան­գեց­նել այն ար­կա­ծախ­նդ­րու­թյու­նը, ո­րի մեջ հայ­տն­վել է այ­սօր ի­րենց իշ­խա­նու­թյու­նը։ ՈՒս­տի և ի տար­բե­րու­թյուն Ար­թուր Վա­նե­ցյա­նի, նա ոչ թե կոչ ա­րեց Փա­շի­նյա­նին` «կանգ առ­նել», այլ ին­քը կանգ ա­ռավ… ու հի­մա շա­րում է իր փազ­լը` հույս փայ­փա­յե­լով, որ հե­ղա­փո­խությու­նը փր­կե­լու ա­մե­նաար­դյու­նա­վետ մո­դու­լյա­ցիան` սա­հուն, ներ­սից իշ­խա­նու­թյան փո­փո­խու­թյան տար­բե­րակն է ըն­դու­նե­լի` շա­տե­րի, այդ թվում` արտ­քա­ղա­քա­կան խա­ղա­ցող­նե­րի հա­մար, ո­րոնք չեն կա­րող ներդ­րած այդ­քան մեծ ջան­քե­րը հենց այն­պես մս­խել:
Իշ­խա­նա­կան «սա­հուն» փո­փո­խու­թյան հնա­րա­վոր վար­կա­ծի դեպ­քում Ա­վի­նյա­նի հուժ­կու, գրե­թե ան­թե­րի մր­ցա­կի­ցը ոչ ան­հայտ, վա­նա­ձոր­ցի Էդ­մոնն է: Նախ ար­ձա­նագ­րենք` ա­մե­րի­կա­նե­րում ակ­տիվ ֆռֆ­ռա­ցող` Թու­մա­նյա­նի հայ­րե­նա­կից նյու-Գի­քո­րը, ո­րը նաև ու­նի ան­չափ նշա­նա­յին` եվ­րո­պա­կան ա­նուն` Էդ­մոն, ո­րին ևս «ղար­կել էին քա­ղաք մարդ դառ­նա­լու», ստա­նա­լու եվ­րո­պա­կան կր­թու­թյուն, կա­պեր, ցայս հաղ­թող տե­սակ է, որ­քան էլ պա­րա­դոք­սալ, ան­գամ` մի քիչ էլ ծի­ծա­ղե­լի լի­նի: Տե­սեք նրա «ձեռ­նա­մար­տը» սիրուն տղա, «բոյ-բուսաթով» Վիկ­տոր Դալ­լա­քյա­նի հետ։ Հե­տո «Ել­քում» նրա «օր­թախ» կար­գա­վի­ճա­կը, իսկ բարձ­րակետը` այս պառ­լա­մեն­տում եր­րորդ ուժ լի­նելն ու ան­հայտ ծագ­ման մի դյու­ժին պատ­գա­մա­վոր­ներ իր հետ ա­թոռ­նե­րին «դնելն» էր:
Ին­չու՞: Լավ «պրոեկտ» է. բազ­մա­կող­մա­նի ու դեռ կի­րա­ռե­լի: Ճիշտ է` վեր­ջին շր­ջա­նում նրա շար­ժի­չը սկ­սել է փոքր-ինչ «փռշ­տալ» ու խա­փան­վել, սա­կայն ա­մեն ան­գամ մի ան­տե­սա­նե­լի, կամ` ին­չու, խիստ տե­սա­նե­լի ձեռք` է­լեկտ­րա­շո­կով, նրան նոր «հրում» է տա­լիս, ա­ռաջ մղում:
Վեր­ջի­նը նա­խորդ օ­րը պառ­լա­մեն­տում տե­ղի ու­նե­ցած «վե­րա­դա­սա­վո­րու­թյուն­ներն» էին, երբ «Իմ քայ­լը»` սո­րո­սա­կան­նե­րով հան­դերձ վե­րա­դա­սա­վոր­վեց Ար­ման Բա­բա­ջա­յա­նի և ԲՀԿ-ի «ձեռ­նա­մար­տի» շուրջ: Ա­րա­րատ Միր­զո­յանն անզ­գու­շու­թյուն ու­նե­ցավ կարևո­րե­լու ԲՀԿ չորս պատ­գա­մա­վոր­նե­րի` կար­գա­պա­հա­կան տույ­ժի են­թար­կե­լով նրանց, ԲՀԿ-ն դարձ­նե­լով միակ, անն­ման, դա­սա­կան ընդ­դի­մու­թյուն։ Մի քա­նի օ­րով «կո­րած» Փա­շի­նյա­նը «գո­ռաց»՝ «отставить!». հա­ջորդ օ­րը Ա­րա­րատ Միր­զո­յա­նը կար­գա­պա­հա­կան տույժ նշա­նա­կեց Էդ­մո­նի նկատ­մամբ` հաս­կաց­նե­լով, որ ընդ­դի­մա­դիր Խա­չի­կյա­նը նա է և միա՛յն նա:
(շա­րու­նա­կե­լի)
Կար­մեն ԴԱՎ­ԹՅԱՆ
Դիտվել է՝ 3762

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ