Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Մեզ պետք է նոր Պոր­տեր­ֆիլդ

Մեզ պետք է նոր Պոր­տեր­ֆիլդ
22.11.2019 | 02:09

Ա­վարտ­վե­ցին ազ­գա­յին հա­վա­քա­կան­նե­րի մա­կար­դա­կով եվ­րո­պա­կան ֆուտ­բո­լի ո­րա­կա­վոր­ման փու­լի խա­ղե­րը, դրանց ար­դյունք­նե­րով ո­րոշ­վե­ցին ինչ­պես մաս­նա­կից եր­կր­նե­րը, այն­պես էլ դրանք ներ­կա­յաց­նող ընտ­րա­նի­նե­րի զամ­բյուղ­նե­րը։ Այս եր­կու տվյա­լի հեն­քի վրա շու­տով կկա­յա­նա Եվ­րո-2020-ի վի­ճա­կա­հա­նու­թյու­նը: Ա­սենք, որ եզ­րա­փակ­չյան ընտ­րա­նի­ներն ի­րա­կա­նում 24-ն են լի­նե­լու, պա­կա­սող չոր­սը միա­նա­լու են Ազ­գե­րի լի­գա­յից։ Սա­կայն մինչև զամ­բյուղ­նե­րը ներ­կա­յաց­նե­լը, մի եր­կու խոսք ա­վար­տա­կան տու­րից, բայց ոչ ամ­բող­ջու­թյամբ, այլ միայն մեր ընտ­րա­նու մա­սով, քան­զի այն ար­դեն ոչ ա­ռա­ջին թար­մու­թյան նո­րու­թյուն լի­նե­լու պատ­ճա­ռով դա­դա­րում է ա­ռանձ­նա­կի հե­տաք­րք­րու­թյուն ներ­կա­յաց­նե­լուց։

Ի­հար­կե, մեր հա­վա­քա­կա­նի վեր­ջին մր­ցե­լույ­թին անդ­րա­դառ­նա­լը մա­զո­խիզ­մին հա­վա­սար բան է ի­րա­կա­նում, ո­րով­հետև պարտ­վել էլ կա, պարտ­վել էլ, սա­կայն ե­ղա­ծը, մո­ռա­ցու­թյան տա­լով, շր­ջան­ցել էլ չի լի­նի, քան­զի ե­ղա­ծի վրա աչք փա­կե­լը ե­րե­խա­յամ­տու­թյուն կլի­նի, ու թե չես ու­զում ան­վերջ շա­րու­նակ­վեն այս ու այս կար­գի ան­պատ­վու­թյուն­նե­րը, պի­տի գնաս հետևու­թյուն­նե­րի` խնդ­րին լու­ծում գտ­նես։
9։1՝ սա ի­տա­լա­ցի­նե­րի հետ չա­րա­բաս­տիկ դի­մա­կա­յու­թյու­նում ար­ձա­նագր­ված հա­շիվն է։
Ո­մանք հակ­ված են կար­ծե­լու, ընդ ո­րում՝ ան­վե­րա­պա­հո­րեն, որ սա ազ­գա­յին խայ­տա­ռա­կու­թյուն է։


Մեր կար­ծի­քով, թերևս ա­ռանց լուրջ ա­ռար­կու­թյան, կա­րե­լի կլի­ներ հա­մա­ձայ­նել գնա­հա­տա­կա­նին, ե­թե մեր պար­տու­թյունն ար­ձա­նագ­րած հա­շի­վը թվա­յին երկ­նիշ ար­տա­հայ­տու­թյուն ու­նե­նար, մինչ­դեռ ակն­հայտ է, որ ի­տա­լա­ցի­նե­րի հա­մար այդ չա­րա­բաս­տիկ մր­ցակ­ցու­թյու­նում (ա­յո, ա­յո՝ մե­րոնց հետ հա­մա­հա­վա­սար չա­րա­բաս­տիկ) տան­տե­րե­րի ընտ­րա­նին այդ­պես էլ չկա­րո­ղա­ցավ կոտ­րել մեր ֆուտ­բո­լիստ­նե­րի հա­մառ, ես կա­սեի՝ հե­րո­սա­կան դի­մադ­րու­թյունն ու խմ­բա­յին տաս­նե­րոր­դը տո­նել մր­ցակ­ցի դար­պա­սի տաս­նան­գա­մյա գրա­վու­մով։ Ինչ­պես տես­նում եք, թե­րա­ցումն ա­վե­լի քան առ­կա է, և թող Ման­չի­նին իր ֆուտ­բո­լիստ­նե­րով ա­ռանձ­նա­պես վեր-վեր չթռ­չի, քան­զի 9։1-ը 10։1 չէ, ու ի­տա­լաց­նե­րի կազ­մում ե­ղել են ֆուտ­բո­լիստ­ներ, ո­րոնց հա­մար այդ­պես էլ ան­մատ­չե­լի է մնա­ցել մեր հա­վա­քա­կա­նի դար­պա­սը։
Հի­մա ի­տա­լա­ցի­նե­րի ու­նե­ցած այդ խաղք ու խայ­տա­ռա­կու­թյու­նից հե­տո դառ­նանք մե­րոնց։
Ի՞նչ կա­րող էին ա­նել, որ նման ար­դյունք չգ­րանց­վեր, որ­քան էլ որ 9։1-ը 10։1 չէ։
Կա­րող են լի­նել միա­միտ­ներ, որ կա­սեն՝ պարզ չէ՞, պի­տի խա­ղա­յին։


Այս տար­բե­րա­կը միան­գա­մից բա­ցա­ռենք, ո­րով­հետև խոս­քը ոչ թե հա­վա­լա, էշ մի­լի­ցա, չլիկ դաս­տա կամ քարկ­տիկ, այլ ֆուտ­բոլ խա­ղա­լու մա­սին է, իսկ դա մեր տղա­նե­րի պա­րա­գա­յում նույնն է, թե զո­րօ­րի­նակ ինձ­նից, որ կյան­քում չմուշկ­նե­րի վրա մի ան­գամ է ա­ռանց ընկ­նե­լու կանգ­նել՝ այն էլ մի ձեռ­քով ծա­ռից, մյու­սով է­լեկտ­րա­սյու­նից բռ­նե­լով, պա­հանջ­վի ե­ռապ­տույտ էլ չէ, տե­ղում սոս­կա­կան ցատկ կա­տա­րել ա­ռանց ընկ­նե­լու։
Լա՜վ, կլի­նեն հու­սակ­տր­ված­ներ՝ բա ոչ մի տար­բե­րակ չկա՞ր։


Կար ու ոչ թե մեկ, այլ բազ­մա­թիվ։
Կա­րող էինք պար­զա­պես հրա­ժար­վել հան­դի­պու­մից։ Թող գրանց­վեր 0։3 հաշ­վով տեխ­նի­կա­կան պար­տու­թյուն։ Այդ­պես ա­վե­լի պատ­վար­ժան կլի­ներ, իսկ թե բա­նը պի­տի հաս­ներ մի եր­կու կո­պեկ տու­գան­քին, ազ­գո­վին կգց­վեինք, գու­մա­րը կփա­կեինք։
Կա­րե­լի էր պատ­ճառ բե­րել, որ ու­շա­ցել ենք ինք­նա­թի­ռից, դրա հա­մար էլ տեղ չենք հա­սել։
Կա­րե­լի էր ա­սել, որ մեր ի­մա­նա­լով խա­ղը Հռո­մում էր կա­յա­նա­լու, գնա­ցել էինք այն­տեղ, իսկ մինչև քար­տե­զի վրա Պա­լեր­մոն գտանք, բա­նը բա­նից ան­ցել էր։
Վեր­ջա­պես կա­րե­լի էր ա­սել, որ հա­վա­քա­կա­նի ղե­կին նշա­նակ­վե­լու լուրն առ­նե­լուց հե­տո Աբ­րա­համ Խաշ­մա­նյա­նի սե­ղա­նա­տա­մը բժշ­կա­կան մի­ջամ­տու­թյան կա­րիք է ու­նե­ցել, ու միակ ել­քը ե­ղել է կո­լեկ­տի­վով նրան ա­տամ­նա­բույ­ժի մոտ տա­նե­լը։
Չգի­տեմ։


Ցան­կու­թյան դեպ­քում հա­զար ու մի պատ­ճառ կա­րե­լի է գտ­նել, բայց ոչ Խաշ­մա­նյա­նի այն ա­սա­ծի պես, թե խա­ղին մաս­նակ­ցածն ազ­գա­յին հա­վա­քա­կա­նը չի ե­ղել։ Այս դեպ­քում հարց է ա­ռա­ջա­նում՝ եղ­բայր, ե­թե ազ­գա­յին հա­վա­քա­կա­նը չի ե­ղել, դու այդ ու՞մ կամ ին­չի՞ կար­գա­վի­ճա­կով ես այդ խառ­նամ­բո­խի գլ­խին կանգ­նած ե­ղել ու, առ­հա­սա­րակ, ողջ խա­ղի ըն­թաց­քում Մու­սո­լի­նիի դեմ­քով կանգ­նած ե­ղել։
Մինչ­դեռ շատ ա­վե­լի բա­րո­յա­կան կլի­ներ ա­սել, որ սա մեր ֆուտ­բո­լի հետ ե­ղած զու­լում էր, ու հար­ցը հա­մա­րել փակ­ված։ Մինչ­դեռ...
Մինչ­դեռ։


Գի­տե՞ք, մեր ֆուտ­բո­լի գլ­խին գա­լո­վի են օ­րի­գի­նալ մտա­ծո­ղու­թյամբ գլ­խա­վոր մար­զիչ­նե­րը։
Հի­շու՞մ եք տա­րի­ներ ա­ռաջ Մալ­թա­յից մեր պար­տու­թյունն այն ժա­մա­նակ­նե­րի մեր հա­վա­քա­կա­նի գլ­խա­վոր մար­զիչ Վար­դան Մի­նա­սյանն ին­չով բա­ցատ­րեց՝ խո­նա­վու­թյան բարձր տո­կո­սով՝ մո­ռա­նա­լով, որ դրա­նից ըն­դա­մե­նը մեկ-եր­կու նա­խա­դա­սու­թյուն ա­ռաջ բո­ղո­քել էր, որ դաշ­տի տե­րե­րը չեն կա­տա­րել իր պա­հանջն ու չեն ջրել մար­զա­դաշ­տի խո­տա­ծած­կը։ Այն ժա­մա­նակ (հետ­խա­ղյա մա­մու­լի ա­սու­լի­սի այս դա­սա­կան մտ­քից) մենք Վար­դան Մի­նա­սյա­նին հու­շե­ցինք, որ ե­թե հյու­րըն­կա­լող կողմն իր ցան­կու­թյու­նը կա­տա­րած լի­ներ ու խո­տա­ծած­կը ջրած լի­ներ, տղա­ներն ա­վե­լի վատ վի­ճա­կում էին հայ­տն­վե­լու ջեր­մո­ցա­յին կրկ­նա­կի է­ֆեկ­տի պատ­ճա­ռով, բայց հի­մա, բան ու գործ թո­ղած, հո չե՞ս լծ­վե­լու միջ­նա­կար­գում մար­դու չս­տա­ցած ի­մա­ցու­թյու­նը լրաց­նե­լու տան­ջա­լից գոր­ծին, մա­նա­վանդ որ դա նման­վե­լու է սի­զի­փո­սյան տան­ջա­լից աշ­խա­տան­քի։
Ինչ ա­նե՞լ։


Աշ­խա­տու­թյան տես­քով ու որ­պես աշ­խա­տու­թյան վեր­նա­գիր, այս հարցն աշ­խար­հում, ինչ­պես գի­տեք, եր­կու ան­գամ է բարձ­րաց­վել։ Թե դրանք ին­չով են ա­վարտ­վել քա­ղա­քա­կա­նու­թյան մեջ, չխո­րա­նանք և ա­վե­լի գործ­նա­կան գետ­նի վրա փոր­ձենք պա­տաս­խա­նել հայ­կա­կան ֆուտ­բո­լի հա­մար գործ­նա­կան հն­չո­ղու­թյուն ու­նե­ցող «ինչ ա­նել» ու կող­քին «ինչ չա­նել» հար­ցին։
Նո­րան­կախ Հա­յաս­տա­նի տա­րի­նե­րին մե­զա­նում հայ­կա­կան ֆուտ­բո­լը լր­ջո­րեն բարձ­րաց­նե­լու մի փորձ ար­վեց միայն՝ ի դեմս հան­գու­ցյալ Պոր­տեր­ֆիլ­դի հրա­վի­րե­լով ծան­րակ­շիռ հե­ղի­նա­կու­թյամբ մարզ­չի ու, ա­վաղ, մեր ու մեր ֆուտ­բո­լի ող­բեր­գու­թյունն էր, որ այդ մարդն այդ­քան վա­ղա­ժամ կն­քեց մահ­կա­նա­ցուն։ Ա­մո­թա­լի ո­չինչ չկա, ե­թե մենք մեր հա­վակ­նու­թյուն­նե­րը դնենք մի կողմ ու հրա­վի­րենք մաս­նա­գե­տի, ով կկա­րո­ղա­նա խնդ­րին լու­ծում տալ, զու­գա­հեռ կզ­բաղ­վի տե­ղի կադ­րե­րի ու­սուց­ման հար­ցե­րով։ Ի­հար­կե, դժ­վար է հա­վա­տալ, որ Նե­մեց Ռու­բո­յից հե­տո հայ­կա­կան ֆուտ­բո­լում կգտն­վի ֆուտ­բո­լի` նրա նման բա­ցա­ռիկ խո­րա­գի­տակ, ով մար­զի­չ­նե­րի փո­խա­րեն ո­րո­շում կկա­յաց­նի, բայց թե պի­տի նման հնա­րա­վոր մի­ջամ­տու­թյան դեմն առ­նել։
Ինչևէ։ Հար­ցե­րը բազ­մա­թիվ են, դրանց լուծ­ման հա­մար պետք են ժա­մա­նակ, համ­բե­րու­թյուն, ճիշտ կադ­րա­յին քա­ղա­քա­կա­նու­թյուն։ Չպետք է կե­րակր­վել ու մարդ­կանց կե­րակ­րել հույ­սով, թե հեր­թա­կան նա­խընտ­րա­կան եվ­րո­պա­կա­նը կամ աշ­խար­հի­նը մեր առջև դրանց եզ­րա­փակ­չի դու­ռը կբա­ցի։ Այդ­պես լի­նե­լու հա­մար մենք դեռ շատ եր­կար ճա­նա­պարհ ու­նենք անց­նե­լու, դեռ պի­տի ֆուտ­բո­լիստ­ներ կր­թենք ու դաս­տիա­րա­կենք, ո­րոնք մր­ցակ­ցի դար­պա­սը տես­նե­լու, դրա ուղ­ղու­թյամբ գո­նե մո­տա­վո­րա­պես հար­վա­ծե­լու ու­նա­կու­թյուն ու­նե­նան, պետք են ֆուտ­բո­լիստ­ներ, ով­քեր խա­ղա­դաշ­տում ի­րա­վի­ճա­կը կար­դա­լու ու կա­ռա­վա­րե­լու ի­մա­ցու­թյամբ օժտ­ված լի­նեն, ով­քեր գար­նան գլ­խին գո­մից հա­նած մո­զու պես ոչ թե գլու­խը կախ, ոտ­քե­րին նա­յե­լով վա­զեն՝ աշ­խար­հից ու կող­քին ըն­թա­ցող զար­գա­ցում­նե­րից կտր­ված, այլ հաս­կա­նան, որ ֆուտ­բո­լը կոնկ­րետ սահ­մա­նագ­ծում ու­նե­ցող տա­րա­ծու­թյան հաղ­թա­հա­րում չէ սոսկ, որ ֆուտ­բո­լը գն­դակն ըն­կե­րո­ջը փո­խան­ցե­լու, նրա հետ հա­մա­տեղ մտա­ծե­լու ու գոր­ծե­լու խաղ է, ըն­կե­րակ­ցու­թյուն, որ գն­դա­կը պի­տի փո­խան­ցել ա­ռա­վել նպաս­տա­վոր դիր­քում գտն­վող խա­ղըն­կե­րո­ջը ու ոչ թե նրան, ով ա­ռանց դրա էլ ար­դեն իսկ փա­կու­ղա­յին ի­րա­վի­ճա­կում է...
Այ, երբ մե­րոնց վրա կիջ­նի դաշ­տը զգա­լու, գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը բռան մեջ առ­նե­լու, ի­րա­վի­ճա­կը կա­ռա­վա­րե­լու ու­նա­կու­թյու­նը, այն­ժամ նոր կկա­րո­ղա­նանք կոշ­կի քու­ղե­րից վեր նա­յել։
Իսկ հի­մա ներ­կա­յաց­նենք վե­րը խոս­տա­ցա­ծը՝ հա­վա­քա­կան­նե­րի բաշ­խումն ըստ զանգ­ված­նե­րի։
1-ին զա­բյուղ՝
Ի­տա­լիա, Ան­գիա, Բել­գիա Իս­պա­նիա, ՈՒկ­րաի­նա, Գեր­մա­նիա,
2-րդ զամ­բյուղ՝
Ֆրան­սիա, Լե­հաս­տան, Շվեյ­ցա­րիա, Խոր­վա­թիա, Ռու­սաս­տան, Հո­լան­դիա,
3-րդ զամ­բյուղ՝
Պոր­տու­գա­լիա, Թուր­քիա, Դա­նիա, Ավ­ստ­րիա, Շվեյ­ցա­րիա, Չե­խիա,
4-րդ զամ­բյուղ՝
Ֆին­լան­դիա, ՈՒելս, + 4 թիմ Ազ­գե­րի լի­գա­յից։


Մար­տին ՀՈՒ­ՐԻ­ԽԱ­ՆՅԱ­Ն

Դիտվել է՝ 4789

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ