«Տեղեկանք բեր, որ տեղեկանք տամ»

Արկադի Ռայկինի հայտնի հումորային փիլիսոփայությունը ոչ պակաս մակարդակով գործնականում հերթական անգամ վավերացրեց Գ. Սունդուկյանի անվան ազգային ակադեմիական թատրոնի տնօրենը` անմտորեն, բայց իր համար նպատակային։ Ո՞րն է անձնավորված մոտեցման պատճառը։ ՈՒ՞մ և ի՞նչ ապացուցի իր մի երկու համախոհների մոտ։ Որ ինքը չափից ավելի սկզբունքային է և հրեշտակների թևերո՞վ է մուտք գործել թատերական արենա։

Նման նպատակ և ձնագնդիկի նման գլորվող բացասական կարծիքը փոքր-ինչ փարատելու միտում էր հետապնդում, որ գործատուի ենթակա ֆանատներից առաջինը ինքն իրեն գերազանցելով բաժակաճառությամբ, կայքերից մեկում Վարդան Մկրտչյանին բնութագրեց որպես թատրոնի հրա՛շք գիտակ, բացառապես օրենքներով առաջնորդվող և նմանը չունեցող ղեկավար, բայց հաջորդ օրն աշխատավայրում պետք է լսեր իշխող, անշահախնդիր կարծիքը, նողկանք առաջացնող իրողությունը։

Պատճենվող քծնանքապտույտները շրջանցելով, կարևորենք արդեն հանրային կարծիքի կուտակումը։ Սունդուկյանցիների և մամուլի հազարավոր ընթերցողների շրջանում արդեն պարզվել է Վարդան Մկրտչյանի անդրդվելիությունը։ Էգոն այնքան է անբուժելի, որ առանձին դեպքերում չի ընդունում նույնիսկ իր լավը կամեցողների հորդորները ճշմարտության հետ համակերպվելու մասին։ Իմա` երեկվա խորհուրդը, որ անշուշտ, հարց է առաջացնելու նաև նախարարությունում. ի՞նչ է կատարվում տնօրենի հետ, երբ նրա աչքի առաջ կամ մտքում հայտնվում է թատրոնի աշխատակիցներից մեկը, որը գործի բերումով լուրջ տարաձայնությունների պատճառով ազատվել է աշխատանքից, բայց դատական կարգով և ՀՀ ոստիկանությունում ապացուցել է Վ. Մկրտչյանի սխալականությունը։ Պարտությունը տղամարդավարի չտանող գործատուն դեռևս ներգործության տակ շարունակում է ամեն գնով չլսել անձնակազմի կառավարման բաժնի պետի անունը, ամեն գնով և ամեն ինչում մերժել և դարձյալ` մերժել, մերժել ու մերժել, եթե անգամ պահանջվի տեղեկանք աշխատանքային ստաժի և աշխատավարձի չափի մասին։

Այսօրինակ բովանդակությամբ 15 տարվա սունդուկյանցին գրավոր դիմել է փետրվարի 25-ին և արժանացել քար լռություն։ Դիմումատուն մեկուկես ամսվա սպասումը որոշել է «երկրաշարժել», և այցելելով թատրոն, հաջողել ներքին հեռախոսակապով Վարդան Մկրտչյանի փակ բերանը բացել Սաթենիկ Գասպարյանի միջոցով։ Բարեհամբույր գործավար-օպերատորը բառացիորեն փոխանցել է շեֆի հաղորդածը. «...Երբ որ կստանանք դատարանի վերջնական վճիռը` վավերացված երկու կնիքով, այն ժամանակ էլ կանդրադառնանք»։
Բայց ի՞նչ կապ ունի մեկը մյուսի հետ, մանավանդ, որ Վ. Մովսիսյանը երկրորդ անգամ բացատրել է առաջնահերթ, պարզ պահանջը. «Խնդրում եմ տեղեկանք աշխատանքային ստաժի և աշխատավարձի մասին։ Առանձին տողով նշել նաև ստուդիան. որպես համատեղությամբ փոխտնօրեն` տևողությունն ու զբաղվածությունը»։ Իմանալով թատրոնում տեղի ունեցած փոփոխությունների մասին, ձեռքի հետ էլ ածանցելով փորձել է, թե արդյոք կրճատվե՞լ է իր զբաղեցրած պաշտոնը։ Սա հենց այն է, որ խրված Մկրտչյանի կոկորդին, դիմել է Ռայկինի օգնությանը` «Տեղեկանք բեր, որ տեղեկանք տամ»։ Բայց ի՞նչ կապ ունի մեկը մյուսի հետ։ Տեղեկանքի ստացումը արդյոք առնչվու՞մ է աշխատանքի ներկայանալ-չներկայանալու հետ, օրենքի գիտակը ո՞ր իրավական ակտով է առաջնորդվում էժանագին քինախնդրությամբ կամայականություն բանեցնել ՀՀ ազատ և հպարտ քաղաքացու օրինական խնդրանք-պահանջի դիմաց, էդ երբվանի՞ց մարդու իրավունքների ոտնահարումը դարձավ գործատուի քմահաճ ցանկություն։ Տեղեկանք չտալը և մշակույթի նախարարությունում Վարդան Մկրտչյանի զոռբայական վարչարարությանը չանդրադառնալը աբսուրդի ժանրից է։ Այլապես դա նրան հեռու կտանի, իսկ տեղեկանքը լավագույն դեպքում կտրամադրվի 3-4 ամսվա ընթացքում։ Կարող է և չտրվել, եթե ոչ ադեկվատ գործատուն մի օր արթնանա ձախ ոտքի վրա ու հիմա էլ վճռաբեկ դատարանի վճիռը բողոքարկի եվրոպական կառույցներում, ինչը նշանակում է` սպասել տարիներ։ Այստեղ են ասել. «Жди у моря погоды»։ Ընկեր Վարդանն ընտրել է տեղեկանք չտալու տարբերակը։ Իսկ նախկին աշխատակիցը` օրենքի տառն ու տեղեկանքի ստացման ճանապարհին գործատուին հասկացնելով տարբերակների հերթականությունը։ «Ելնելով և ղեկավարվելով «Փաստաբանության մասին» ՀՀ օրենքի 18-րդ և «Տեղեկատվության ազատության մասին» ՀՀ օրենքի 6-րդ հոդվածների դրույթներով, խնդրում եմ վստահորդիս տրամադրել տեղեկանք...». կազմակերպության ղեկավարին գրավոր դիմել է փաստաբան Ն. Բարսեղյանը։

Կասկածամտությունն ու վախվորածությունը Վ. Մկրտչյանին ներքուստ այնքան են քրքրել, որ տարուբերվել է։ Եթե պատասխանի, որ կրճատված է հաստիքը, խնդիր է ունենալու օրենքի հետ, քանի որ դատական պրոցեսում չի արդարացվում նման քայլը։ Իսկ եթե գրի` չի կրճատվել, դարձյալ խնդրի առաջ է կանգնելու, քանի որ նոր հաստիքացուցակում չկա ոչ աշխատակազմի և ոչ էլ նրա գործառույթների մի մասով օժտված, ասենք` կադրերի բաժին միավորը։ Զարմանալ կարելի է և նախարարության մասով։ Վերադասը ինչպե՞ս է ընդունել-հաստատել Վ. Մկրտչյանի ներկայացրած թափթփված հաստիքացուցակը, որը արժանահավատ չէ։ Ի՞նչ է նշանակում ինժեներատեխնիկական ծառայությունում ընդգրկել թատրոնի գլխավոր ճարտարագետին, իսկ կապի ճարտարագետին` վարչական անձնակազմում։ Չխոսենք-չհարցնենք. ո՞ր կապի մասին է խոսքը` հեռախոսակապի՞ (որ այլանդակ վիճակում գտնվող ներքին և արտաքին կապի պատճառով սունդուկյանցիներն իրար հետ առնչվում են բջջայիններով), ինտերնետ կապի՞, թե՞ մարդկային հարաբերությունների։ Ինչու՞ չի դիտարկվել թերի զբաղվածություն ունեցող գրական մասի վարիչ և թանգարանի վարիչ հաստիքների միացումը, ձայնահնչյունային սարքավորումների համակարգի բաժնի վարիչ, ձայնահնչյունային սարքավորումների մասնագետ, ձայնահնչյունային սարքավորումների օպերատոր եռանկյան ներսում որտե՞ղ են դրանց հատման և չկրկնվող սահմանագծերը, ճոխություն չէ՞ իրարից քիչ տարբերվող լրատվության և հասարակայնության հետ կապերի պատասխանատու և միջազգային կապերի և հատուկ ծրագրերի պատասխանատու հաստիքների առկայությունը։ Շռայլություն է գլխավոր ադմինիստրատորի և 13 հսկիչների պարագայում ունենալ մեկ ավագ հսկիչ (որ ի՞նչ) և երկու ադմինիստրատոր, երբ մեկը բավարար է անգամ նոր բեմահարթակի շահագործման դեպքում։ էլ չհիշենք նրա անկախական ցանկությունների թռիչքը. 10-ից ավելի տեսախցիկների թիվը, ասում են, առաջիկայում կհասցնի 53-ի` կտեղադրվեն միջանցքներում, արտադրական մակերեսներում, աշխատասենյակներում... գուցե և զուգարաններում։ Թվաքանակի ու նպատակայնության առումով մայր թատրոնը ու՞մ հետ է ուզում համեմատվել. կենտրոնական բանկի՞, թե՞ բանտերի։

Մի առիթով Վ. Մկրտչյանը խոստովանել է, որ ինքը մտածումներով ու գործողություններով տարբերվում է շատերից։ Համոզվել ենք։ Բայց տեղեկանք տալ-չտալու հարցում միակը չէ։ Նրա նմանները կան տարբեր բնակավայրերի տարբեր կազմակերպություններում, ու ոչ կենսաբանական եղբորը գտանք առանց փնտրելու, Տավուշի մարզում։ ԵՊՀ Իջևանի մասնաճյուղի տնօրենի ժամանակավոր պաշտոնակատար Ա. Ցուցուլյանի ու մանկավարժության և հոգեբանության ամբիոնի վարիչի պաշտոնակատար Լ. Հարությունյանի միջև տեղի է ունեցել գրեթե նույնը։ Երևան քաղաքի ընդհանուր իրավասության դատարանի կայացրած վճիռը` հօգուտ վերջինիս, նոր բորբոքումներ է առաջ բերել։ Այն անձնավորվածությունից բացի անմասն չէ նաև դառը ծիծաղ առաջացնող բյուրոկրատական վարքագծից։
Մանկավարժական գիտությունների թեկնածուն ցանկացել է իր աշխատանքի հետ կապված պարզաբանումներ ճշտել ու դիմումի վերջում վավերացրել դիմումատու` Լիանա Միքայելի Հարությունյան։ Տնօրեն Ա. Ցուցուլյանը ստանալուց մեկ շաբաթ անց արձագանքել է. «Մասնաճյուղում ունենք Լիանա Միխայլի Հարությունյան անուն, ազգանուն, հայրանունով աշխատակցուհի», բայց ոչ` Լիանա Միքայելի Հարությունյան, «ՈՒստի դիմումին պատասխանել չեմ կարող»։
Էժանագին քինախնդրությունների դեպքում մեկնաբանություններն ավելորդ են։

Վահե ՄԵԼԻՔՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• «Կա­մա­վոր պար­տա­դիր» հի­մունք­նե­րով դո­նո­րը
• Նա չս­տեց. եր­կի­րը, ի­րոք, վե­րա­ծեց ա­ր­յան ծո­վի (բայց ո՛չ կո­ռուպ­ցիա­յի դեմ պայ­քա­րի խրա­մատ­նե­րում)
• Ինք­նա­խա­բեու­թ­յան դրսևո­րում­ներ
• Դի­վա­նա­գի­տա­կան ստա­խո­սու­թ­յուն
• Դե­բի­տո­րա­կան պարտ­քի հա­վա­քագ­րու­մը դա­տա­կան կար­գո՞վ, թե՞ բաժ­նե­մա­սա­յին սե­փա­կա­նա­տե­րե­րի ար­դա­րա­ցու­մը դա­տա­րա­նով
• Կար­միր կո­վը կա­շին չի փո­խում
• Փա­շին յան տա­լը փա­շի­ն­յա­նա­կան հո­գե­կերտ­ված­քո՞վ, թե՞ թա­վի­շով
• Տիգ­րան ՈՒ­րի­խա­ն­յանն ու՜ր, վար­չա­պետն ու Էդ­մոն Մա­րու­ք­յա­նը ուր
• Կայ­ծից բոց կբռնկ­վի, իսկ էլ­ցան­ցում՝ թքած ու­նեն
• Հա­մակ­րան­քից՝ հա­կակ­րանք, հա­կակ­րան­քից՝ հա­կազ­դե­ցու­թ­յուն
• Հա­խուռն մտ­քի գե­նե­րա­ցու­մը «ստուկ» է տա­լու
• Որ­տեղ է թաղ­ված շան գլու­խը
• Տի­կին Շու­շա­նիկն ու մի­ջազ­գա­յին մա­կար­դա­կի ան­հա­մա­պա­տաս­խա­նու­թ­յու­նը
• Հե­տո­ղոր­մ­յա մայր թատ­րո­նում
• Ո՞վ է անվս­տա­հու­թ­յուն հայտ­նո­ղը, ժո­ղո­վու՞ր­դը, թե՞ իմ­քայ­լա­կան իշ­խա­նու­թ­յու­նը
• Ե՛վ կույր եք, և՛ խուլ, և՛ համր
• Բնամ­թեր­քի փո­խա­րի­նի­չը` բա­ռամ­թերք
• Ար­թուր Վա­նե­ցյա­ն. «Թող իմ հրա­ժա­րա­կա­նը լի­նի «կանգ առ»-ի սթա­փեց­նող քայ­լը»
• Անկու­մը միշտ էլ անս­պա­սե­լի է վրա հաս­նում, շատ էլ ցա­վոտ է լի­նում
• Թո­շա­կա­ռուն տե­ղին հի­շեց ան­դաս­տիա­րա­կի մո­րը

Մեկնաբանություններ