Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը նախատեսում է մայիսի 9-ին առաջին անգամ այցելել Սպիտակ տուն նախագահ Ջո Բայդենի պաշտոնավարումից հետո: Սա նշանակում է, որ վերականգնվում են այս երկրների ռազմական կապերը: Թուրքիայի կողմից ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի անդամակցության հաստատումից հետո Վաշինգտոնը 23 միլիարդ դոլար արժողությամբ պայմանագիր է ստորագրել՝ ամերիկյան արտադրության F-16 մարտական ինքնաթիռներ, հրթիռներ և ռումբեր Անկարային վաճառելու համար:                
 

Երբ ո­րո­շա­կի հար­թու­թ­յան մեջ փոր­ձում ես տա­րա­ծու­թ­յուն ու աշ­խարհ ցույց տալ

Երբ ո­րո­շա­կի հար­թու­թ­յան մեջ փոր­ձում ես տա­րա­ծու­թ­յուն ու աշ­խարհ ցույց տալ
21.01.2020 | 01:13

Ի՞նչ փոխ­հա­րա­բե­րու­թյան մեջ են նկար­չի աշ­խարհն ու դր­սի աշ­խար­հը: Ինչ­պե՞ս են երկ­խո­սում ար­վես­տա­գետն ու ար­վես­տա­սե­րը: Այս և այլ հար­ցե­րի շուրջ է մեր զրույ­ցը նկա­րիչ, քան­դա­կա­գործ Ա­ՆԱ­ՆԻԱ ՔՈ­ՉԱ­ՐՅԱ­ՆԻ հետ:

-«Դա­տարկ պատ­մու­թյուն», «Հա­յացք». սրանք այս պա­հին Ձեր ֆեյս­բու­քյան է­ջում հրա­պա­րակ­ված ա­մե­նա­թարմ գոր­ծերն են: Ո­մանք ա­սում են՝ նկա­րը չենք վեր­նագ­րում, որ ա­մեն մարդ տես­նի-գտ­նի ի­րե­նը: Ե­թե վեր­նագ­րում ես, ու­րեմն ա­սե­լիքդ հս­տակ է, և ու­զում ես, որ այն նույ­նու­թյամբ տե՞ղ հաս­նի:
-Երբ վեր­նագ­րում ես, դի­տոր­դին ուղ­ղոր­դում ես՝ ինչ ուղ­ղու­թյամբ նա­յի, ա­ռա­ջին ըն­կա­լումն ինչ­պի­սին լի­նի, որ նկա­րում դր­ված միտ­քը, զգա­ցո­ղու­թյու­նը տեղ հաս­նեն:
-Նկա­րը նաև հո­գե­վի­ճակ է: Դի­տո­ղը տես­նում է ապ­րու՞մ, ձև՞, թե՞ բո­վան­դա­կու­թյուն: Տար­բեր գոր­ծե­րի դեպ­քում տար­բե՞ր է շեշ­տադ­րու­մը:
-Շեշ­տադ­րու­մը տար­բեր է, բայց նկա­րի­չը ո­րո­շա­կի ապ­րում­նե­րով ու մտ­քե­րով է կտա­վը ստեղ­ծում: Ե­թե դի­տո­ղը դա վե­րապ­րում է, ու­րեմն աշ­խա­տան­քը հա­ջող­ված է՝ ան­կախ ձևից ու բո­վան­դա­կու­թյու­նից:
-Նկա­րի­չը նմա՞ն է իր ստեղ­ծած աշ­խար­հին: Կա­րո՞ղ եք ա­սել` ա՛յ այս նկա­րը ես եմ:
-Ե­թե հա­մա­րենք, որ ես ստա­տիկ եմ ու չեմ փոխ­վում, ա­յո: Բայց, սո­վո­րա­բար, մար­դիկ փոխ­վում են, տար­բեր մտ­քեր, տար­բեր է­մո­ցիա­ներ են ու­նե­նում. այդ պա­հի՛ն է նկա­րի­չը այդ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյու­նը, դրա­նից հե­տո էլ ին­քը չէ: Հա­ջորդ գոր­ծում ու­րիշ ձևով է նա շա­րու­նակ­վում:
-Ինք­նան­կար­ներ ու­նե՞ք. ա­սում են` նկա­րիչ­նե­րը սի­րում են նկա­րել ի­րենց, ո­րով­հետև ոչ բնոր­դի կա­րիք է լի­նում, ոչ էլ` նկա­րից դժ­գո­հող:
-Մի ժա­մա­նակ ես էլ էի հա­ճախ ինքս ինձ նկա­րում, բայց դա շատ վա­ղուց էր: Ինք­նան­կա­րը նկար­չին հնա­րա­վո­րու­թյուն է տա­լիս ա­վե­լի խոր վեր­լու­ծե­լու, հաս­կա­նա­լու, կեր­պար­վես­տով ցույց տա­լու, տվյալ դեպ­քում, հենց իր կեր­պա­րը: Բայց դա չպետք է հաս­նի ինք­նա­սի­րա­հար­վա­ծու­թյան: Ի վեր­ջո, շատ ա­վե­լի հե­տաքր­քիր բա­ներ կան, որ կա­րե­լի է նկա­րել:
-Մեր ի­րա­կա­նու­թյու­նը, հա­սա­րա­կա­կան-քա­ղա­քա­կան խն­դիր­ներն ի՞նչ ազ­դե­ցու­թյուն կա­րող են ու­նե­նալ այ­սօր ստեղծ­վող ար­վես­տի գոր­ծե­րի վրա: Ինչ­քան էլ նկա­րի­չը ար­վես­տա­նո­ցում, իր աշ­խար­հում փակ­ված նկա­րի, այդ տրա­մադ­րու­թյուն­նե­րից ան­մասն չի մնում:
-Ինձ վրա ար­տա­քին աշ­խարհն անդ­րա­դառ­նում է այն­քա­նով, որ­քա­նով առ­նչ­վում է իմ ան­ձին ու գոր­ծու­նեու­թյա­նը: Ի­րա­կան ար­վես­տը շատ ա­վե­լի բարձր է սո­ցիա­լա­կան կամ քա­ղա­քա­կան ի­րա­վի­ճակ­նե­րից: Դրանց հա­տուկ ու­շադ­րու­թյուն չեմ դարձ­նում: Ի­հար­կե, նույն քա­ղա­քա­կա­նու­թյան, սո­ցիու­մի մեջ կան երևույթ­ներ, ո­րոնց կա­րե­լի է անդ­րա­դառ­նալ, բայց ոչ հս­տակ կեր­պա­րայ­նու­թյամբ ու ա­նուն­նե­րով:
-Ի՞նչ ազ­դե­ցու­թյուն կա­րող է ու­նե­նալ ար­վես­տը ի­րա­կա­նու­թյան վրա:
-Որ­քան ար­վես­տի գոր­ծը դի­տոր­դին հու­զում է կամ հե­տաք­րք­րում, ազ­դե­ցու­թյան շր­ջա­նա­կը հենց այդ­քան է:
-Բայց նախ պետք է հա­ղոր­դակց­վեն ար­վեստն ու ար­վես­տա­սե­րը…
-Դա էլ կա: Ժա­մա­նա­կա­կից ար­վես­տում թան­գա­րա­նա­յին մո­տե­ցում­նե­րը փոխ­վել են: Հի­մա ա­վե­լի շատ ար­վես­տա­գետն է գնում դե­պի հան­րու­թյուն, ա­վե­լի շատ ձևեր կան ներ­կա­յա­նա­լու, ար­վես­տը տա­րա­ծե­լու:
-Ի՞նչ է տա­լիս ցու­ցա­հան­դե­սը նկար­չին:
-Նկա­րի­չը ար­վես­տի գործն իր հա­մար չի ստեղ­ծում, այն պետք է հաս­նի դի­տոր­դին: ՈՒ որ­պես­զի շա­րու­նա­կես նկա­րել, նոր գոր­ծեր ստեղ­ծել, շատ կարևոր է ի­մա­նալ, թե ինչ­պես է ըն­կալ­վում, ըն­դուն­վում ու քն­նա­դատ­վում աշ­խա­տանքդ:
-Մեծ մա­սամբ նկար­չի գոր­ծե­րը գա­լիս են դի­տե­լու նրան ճա­նա­չող­նե­րը և մարդ­կանց այն նեղ շր­ջա­նա­կը, որ հետևում է մշա­կու­թա­յին ան­ցու­դար­ձին: Հնա­րա­վոր չէ՞ հան­րա­յին հե­տաք­րք­րու­թյուն ա­ռա­ջաց­նել, որ­պես­զի շար­քա­յին քա­ղա­քա­ցին գա, տես­նի, ճա­նա­չի՝ ինչ է ստեղ­ծում իր կող­քին ապ­րող նկա­րի­չը:
-Մեզ մոտ այդ մշա­կույ­թը նոր է սկ­սում զար­գա­նալ, դա ա­վե­լի շատ ոչ թե ար­վես­տա­գե­տի խն­դիրն է, այլ այն պատ­կե­րաս­րա­հի կամ գո­վազ­դա­յին մաս­նա­գե­տի, որ ներ­կա­յաց­նում է ար­վես­տա­գե­տին: Մենք չու­նենք ար­վես­տի գոր­ծա­կալ­ներ, անձ­նա­կան բրեն­դով զբաղ­վող մաս­նա­գետ­ներ, ո­րոնց գոր­ծա­ռույթն է ար­վես­տա­գե­տի գոր­ծը հասց­նել դի­տորդ­նե­րին, գնորդ­նե­րին, քն­նա­դատ­նե­րին ու լայն զանգ­ված­նե­րին:
-Այ­նուա­մե­նայ­նիվ, հա­ճա՞խ եք ցու­ցա­հան­դես­ներ կազ­մա­կեր­պում:
-Տա­րին գո­նե մեկ ան­հա­տա­կան ցու­ցա­հան­դես ու­նե­նում եմ: Մաս­նակ­ցում եմ նաև խմ­բա­կա­յին ցու­ցա­հան­դես­նե­րի, սիմ­պո­զիում­նե­րի, մր­ցույթ­նե­րի:
-Նկա­րիչ ըն­կեր­նե­րիցս մեկն ա­սաց, որ հայտ­նի դառ­նա­լը մեկ օր­վա գործ է. մեկ օ­րում քեզ կա­րող են դարձ­նել հայտ­նի, մեկ օ­րում՝ ոչ հայտ­նի: Հայտ­նի լի­նե­լը կարևո՞ր է:
-Կար­ծում եմ` կարևոր է տե­սա­նե­լի լի­նե­լը, որ գոր­ծերդ անն­կատ չմ­նան:
-Ին­չո՞վ է տար­բեր­վում նկար­չու­թյու­նը ար­վես­տի մյուս տե­սակ­նե­րից և ին­չո՞վ է նման:
-Այլ տե­սան­կյու­նից նա­յենք հար­ցին: Ին­չու՞ են միշտ ա­սում՝ գրա­կա­նու­թյուն և ար­վեստ, ին­չու՞ են ա­ռանձ­նաց­նում գրա­կա­նու­թյու­նը ար­վես­տից: Խն­դի­րը լե­զուն է: Ար­վես­տը հա­մա­մարդ­կա­յին է ու սահ­ման­ներ չի ճա­նա­չում, ցան­կա­ցած մարդ կա­րող է տես­նել-լսել ար­վեստն ու միան­գա­մից վե­րապ­րել, թարգ­մա­նու­թյան, լեզ­վի խն­դիր չկա: Իսկ նկար­չու­թյու­նը ար­վես­տի մյուս ճյու­ղե­րից տար­բեր­վում է, երևի թե նրա­նով, որ ո­րո­շա­կի հար­թու­թյան մեջ փոր­ձում ես տա­րա­ծու­թյուն ու աշ­խարհ ցույց տալ: Ազ­դե­ցու­թյան գոր­ծիք­ներն ի­րա­կա­նում այն­քան էլ մեծ չեն՝ գույ­ներ, գծեր ու է­լի մի քա­նի բան:
-Ի՞նչ նյու­թե­րով եք աշ­խա­տում:
-Յու­ղա­ներկ, տուշ, քար, բրոնզ...
-Որ­տե՞ղ է փոքր քան­դակ­նե­րի տե­ղը:
-Դրանք ժա­մա­նակ առ ժա­մա­նակ ցու­ցադր­վում են ցու­ցա­հան­դես­նե­րում, առ­ցանց վա­ճառ­քի են ներ­կա­յաց­ված: Փոքր քան­դա­կի տեղն այն­տեղ է, որ­տեղ այն գնա­հատ­վում է՝ լի­նի պատ­կե­րաս­րահ, մաս­նա­վոր մի վայր, թե բնա­կա­րան:
-Իսկ ի՞նչ կա­սեք մո­նու­մեն­տալ քան­դակ­նե­րի մա­սին, որ դր­վում են մեր քա­ղա­քում ու քն­նա­դատ­վում:
-Նա­յած` քան­դակ: Դր­վում են նաև քան­դակ­ներ, ո­րոնց մա­սին ոչ ոք ո­չինչ չի խո­սում, ո­րով­հետև, կա­րե­լի է ա­սել, ա­մեն ինչ նոր­մալ է: Քն­նա­դատ­վում են այն քան­դակ­նե­րը, ո­րոնք ու­նեն ո­րո­շա­կի թե­րու­թյուն­ներ, կամ հան­րու­թյու­նը չի ըն­կա­լում: Սա բարդ ու նուրբ թե­մա է, պետք է կոնկ­րետ քան­դա­կի մա­սին խո­սել: Ա­ռաջ նույն­պես դր­վում էին վատ քան­դակ­ներ, ուղ­ղա­կի չէին քն­նա­դատ­վում: Այ­սօր մարդ­կանց ձայնն ա­վե­լի լսե­լի է: Մի կող­մից՝ լավ է, որ կան տար­բեր կար­ծիք­ներ, բայց վատ է, երբ դա անձ­նա­վոր­ված է ու ոչ օ­բյեկ­տիվ: Ե­թե բաց մր­ցույթ է հայ­տա­րար­վում, աշ­խա­տան­քեր են ներ­կա­յաց­վում, ու հանձ­նա­խումբն ընտ­րում է մի աշ­խա­տանք, նաև վս­տա­հում է այդ ար­վես­տա­գե­տի պրո­ֆե­սիո­նա­լիզ­մին, ան­ցած ու­ղուն: Ո­մանք կա­րող են դեմ լի­նել այս կամ այն քան­դա­կին, ո­րով­հետև այլ կերպ են պատ­կե­րաց­նում լու­ծում­նե­րը: Բայց տվյալ ար­վես­տա­գետն իր պատ­կե­րա­ցում­նե­րով է ստեղ­ծում քան­դա­կը, հաշ­վի է առ­նում նաև, որ հե­տա­գա­յում սե­րունդ­ներ են նա­յե­լու, ինչ­պե՞ս է ու­զում, որ սե­րունդ­նե­րը ճա­նա­չեն տվյալ կեր­պա­րը:
-Ստեղ­ծա­գոր­ծա­կան դա­դա­րը անհ­րա­ժե՞շտ է, թե՞ վտան­գա­վոր:
-Միան­շա­նակ անհ­րա­ժեշտ է, ե­թե ար­վես­տա­գե­տը ժա­մա­նա­կա­վո­րա­պես ա­սե­լիք չու­նի, պետք է լց­վի ինչ-որ բա­նով, որ շա­րու­նա­կի ստեղ­ծա­գոր­ծել:
-Իսկ ե­թե չշա­րու­նա­կի՞:
-ՈՒ­րեմն այդ­քան էր վերջ­նա­սահ­մա­նը իր ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյան: Դա օ­րի­նա­չա­փու­թյուն է, ե­թե ա­սե­լիք չու­նես, պետք է չա­սես: Ե­թե պետք է կեղ­ծես, ա­վե­լի լավ է ու­րիշ գոր­ծով զբաղ­վես:
-Ա­սում են՝ ար­վես­տի գոր­ծը պետք է ազ­գա­յին դի­մա­գիծ ու­նե­նա, որ հե­տաքր­քիր լի­նի հատ­կա­պես դր­սի աշ­խար­հին: Ձեր դեպ­քում, կար­ծես, հայ­կա­կա­նու­թյուն աս­վածն այն­քան էլ ակ­նա­ռու չէ:
-Ես այդ­պես չեմ մտա­ծում. ե­թե ար­վես­տա­գե­տը հայ է, քրիս­տո­նյա, դա իր ար­վես­տում ինչ-որ ձևով ար­տա­հայտ­վե­լու է: Բայց ե­թե շեշ­տը դր­վում է նրա վրա, որ պետք է ազ­գա­յի­նը գե­րակշ­ռի, դա ա­վե­լի շատ ֆոլկ­լո­րի է նման­վում, քան ի­րա­կան ար­վես­տի:
-Խո­սե­ցինք նկար­չա­կան շու­կա­յի մա­սին, հա­մա­պա­տաս­խան մաս­նա­գետ­նե­րի պա­կա­սի: Իսկ պե­տա­կան ա­ջակ­ցու­թյուն պե՞տք է ու­նե­նան նկա­րիչ­նե­րը:
-Չեմ կար­ծում, գո­նե չխան­գա­րեն ի­րենց հո­վա­նա­վո­րու­թյամբ, երբ ինչ-որ մե­կին ա­մեն կերպ ա­ջակ­ցում են, մյուս­նե­րին աչ­քա­թող ա­նում: Ա­վե­լի լավ է ընդ­հան­րա­պես ա­ջակ­ցու­թյուն չլի­նի, քան լի­նի հաս­ցեա­կան:
-Ա­ռա­ջի­կա ծրագ­րե­րի մա­սին ի՞նչ կա­սեք:
-Ան­հա­տա­կան ցու­ցա­հան­դես եմ նա­խա­տե­սում ժա­մա­նա­կա­կից ար­վես­տի թան­գա­րա­նում: Մտա­ծում ենք նաև Ար­ցա­խում գե­ղան­կար­նե­րի շարք ստեղ­ծել ու ցու­ցադ­րել թե՛ այն­տեղ, թե՛ Երևա­նում: Դա ար­դեն` գար­նա­նը:
Զրույ­ցը՝
Ար­մի­նե ՍԱՐԳ­ՍՅԱ­ՆԻ

Լուսանկարներ

. .
Դիտվել է՝ 5612

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ