Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Ցան­կա­պա­տը քան­դո­ղին օ­ձը կծում է

Ցան­կա­պա­տը քան­դո­ղին օ­ձը կծում է
23.06.2020 | 00:45
Հա­յաս­տա­նյան ի­ռա­ցիո­նալ, կո­րո­նա­վի­րու­սով էլ ա­վե­լի դժ­վա­րա­ցող վի­ճա­կը դա­սա­կան ձևա­չա­փի մեջ է հայ­տն­վել. վերևին­նե­րը բո­լո­րո­վին չեն կա­րո­ղա­նում ղե­կա­վա­րել, ներքևին­նե­րը բա­ցար­ձա­կա­պես չեն կա­րո­ղա­նում միա­վոր­վել:
Անց­նող շա­բա­թը ա­ռա­ջին հա­յաց­քից կա­րող էր շեն­շող թվալ եր­կի­րը «ե­սիր» դարձ­րած «ղե­կա­վա­րի» հա­մար. ի հե­ճուկս բո­լոր բայ­ղու­շու­թյուն­նե­րի, թե իր թի­մը մա­զից է կախ­ված, խոր­հր­դա­րա­նում շու­տով վե­րա­դա­սա­վո­րու­թյուն­ներ կըն­թա­նան, նրան հա­ջող­վեց ոս­կեր­չա­կան թիվ ստա­նալ Գա­գիկ Ծա­ռու­կյա­նին ան­ձեռ­նմ­խե­լիու­թյու­նից զր­կե­լու հար­ցում, և կա­րե­լի էր կար­ծել, որ նման «պառ­լա­մեն­տա­րիզ­մով» սույն իշ­խա­նու­թյու­նը որևէ խն­դիր չի կա­րող ու­նե­նալ, ե­թե ան­գամ կո­րո­նա­վի­րու­սից բո­լո­րը մա­հա­նան այս երկ­րում:
Ա­վաղ. պարզ­վեց, ինչ­պես ա­մեն ինչ նրա կյան­քում, այն­պես էլ այս փու­լի պյու­ռո­սյան հաղ­թա­նակ­նե­րը շատ կարճ կյանք ու­նեն, չնա­յած իր հետևում խա­ղա­ցող «բաք օ­ֆիս­նե­րի» հս­կա­յա­կան ջան­քե­րին, ո­րոնք նույն Ծա­ռու­կյա­նի, այն է` օ­լի­գար­խիկ հա­մա­կար­գի նկատ­մամբ Փա­շի­նյա­նի դիպ­վա­ծա­յին, քրեա­կան կար ու կար­կա­տա­նի նկատ­մամբ դրսևո­րե­ցին եր­կա­կի ստան­դարտ­ներ: Իսկ Փա­շի­նյա­նի քվե-հաղ­թա­նա­կը ուղ­ղա­կի կա­վե ոտ­քե­րով մի «նաղլ» էր, ոչ միայն այն պատ­ճա­ռով, որ ի­րեն հա­տուկ շան­տա­ժա­յին մե­թո­դո­լո­գիա­յով էր Փա­շի­նյանն ստա­ցել (ա­սենք` Ա­րա­րատ Միր­զո­յա­նը «քֆուր էր կե­րել», որ «չի սի­րում» Ծա­ռու­կյա­նին) այդ­քան քվե, ինչն էլ վայր­կյան­ներ անց` կի­րա­կի օ­րը, հալ­վեց դա­տա­րա­նում:
Նա­խօ­րյա­կին էլ կա­լան­քից ա­զատ էր ար­ձակ­վել երկ­րորդ նա­խա­գահ Ռո­բերտ Քո­չա­րյա­նը: Ընդ ո­րում, նկա­տենք, այդ ա­մե­նը հի­մա էլ Հրայր Թով­մա­սյա­նի, ՍԴ դա­տա­վոր­նե­րի նկատ­մամբ «կար ու կար­կա­տա­նի» ի­րա­վա­կան ձևա­կերպ­մամբ` հա­կա­սահ­մա­նադ­րա­կան, հա­կաօ­րի­նա­կան օ­րի­նագ­ծի շր­ջա­նակ­նե­րում է «թա­փան­ցել» խոր­հր­դա­րան, ու դար­ձել մի մեծ փոս նույն ՍԴ-ի մա­սին հան­րաք­վեի օ­րեն­քի հան­գույն` նույ­նա­կան պա­տա­յին վի­ճակ ստեղ­ծե­լով «թա­վիշ­նե­րի» հա­մար: Այդ օ­րեն­քը, դա­տա­րան­նե­րի շր­ջա­փա­կու­մից, ՍԴ-ի դա­տա­վոր­նե­րի, նա­խա­գա­հի նկատ­մամբ ան­նա­խա­դեպ ռեպ­րե­սիա­նե­րից հե­տո, փա­շի­նյա­նա­կան հա­ջորդ ձա­խո­ղումն էր, չնա­յած փոր­ձել էին Վե­նե­տի­կի հանձ­նա­ժո­ղո­վից կար­ծիք ստա­նալ, «Վե­նե­տիկն» էլ ի­րեն ա­դա­մանդ­ներ «կա­շառք» ստա­նա­լու մեջ մե­ղադ­րող իշ­խա­նու­թյանն ա­սել էր` չի կա­րե­լի գնալ նման հա­կա­քայ­լի, սի­րե­լի իմ­քայ­լա­կան­ներ:
ՈՒ հի­մա, կո­րո­նա­վի­րու­սի ի­րա­կան մար­տահ­րա­վե­րը մի կողմ թո­ղած, Քո­չա­րյա­նի ա­զա­տու­թյան ցա­վը դեռ մինչև վերջ չքա­շած, Ծա­ռու­կյա­նի «կար ու կար­կա­տա­նից» մատ­նե­րը մա­խա­թած իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը հայ­տն­վել են ի­րենց սի­րած փո­սում, ու մեծ հաշ­վով ի­րենց գործն է` դուրս են գա­լու այն­տե­ղի՞ց, թե՞ հար­մա­րա­վետ կտե­ղա­վոր­վեն ու կմ­նան այն­տեղ, ա­ռաջ անց­նե­լով էլ ար­ձա­նագ­րենք, որ այս ա­մե­նի «թագն ու պսա­կը» Փա­շի­նյա­նի Մոսկ­վա չմեկ­նե­լու ի­րո­ղու­թյունն էր:
Այ­սօր շա­տե­րին է հե­տաք­րք­րում` ին­չու՞. հա­մե­նայն դեպս, փաստն ար­տա­ռոց է այն­քա­նով, որ հեր­թա­կան ան­գամ Փա­շի­նյա­նը հայ­տն­վեց այց չկա­տա­րող­նե­րի այն­պի­սի ա­կում­բում, ո­րոնց այս փու­լում, երբ օ­րա­կար­գում է «դա­րի» գոր­ծար­քը` Իս­րա­յել-Պա­ղես­տին հա­կա­մար­տու­թյան տես­քով, երբ Ի­րա­նը պատ­րաստ­վում է ռմ­բա­կո­ծել Իս­րա­յե­լը, երբ ԱՄՆ-ում հայ­տա­րա­րում են, թե հնա­րա­վոր է Հա­յաս­տա­նին, որ­պես Ի­րա­նի դեմ սանկ­ցիա­նե­րը խախ­տող եր­կիր, վերջ­նա­գիր է ներ­կա­յաց­վել, ո­րով­հետև հա­յաս­տա­նյան իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը խոս­տա­ցել են ա­զա­տագր­ված տա­րածք­նե­րը (Ար­ցա՞խն էլ) «դի­տար­կել» որ­պես Ադր­բե­ջա­նի մաս, հաս­կա­նում ես, թե բո­լոր կող­մե­րից հար­ված­ներ ու­տող, սա­կայն ան­մեղ­սու­նա­կի թեթևամ­տու­թյամբ յուր կյան­քը շա­րու­նա­կող ան­ձը ոչ մի պե­տա­կան, ազ­գա­յին, մարդ­կա­յին ա­ռաջ­նա­հեր­թու­թյուն չու­նի, իր ա­թո­ռը գր­կել-պա­հե­լու գեր­հոգ­սից բա­ցի:
Դառ­նանք ընդ­դի­մու­թյա­նը, որ խիստ տա­րա­մետ է և ա­նո­րո­շու­թյուն­նե­րի խիստ մեծ բե­ռով: Այս պա­հին խա­ղում են մի­ջան­կյալ ու­ժե­րը, ո­րոնք, բո­լոր դեպ­քե­րում, ընդ­հա­նուր հայ­տա­րա­րի չեն ե­կել, կգան, թե ոչ, խիստ կաս­կա­ծե­լի է:
Ընդ ո­րում, ոչ միայն տա­րա­ձայ­նու­թյան մեջ են հու­շա­գիր ստո­րագ­րել-չս­տո­րագ­րե­լու, այլև «հա­րա­կից» թե­մա­նե­րով։ Խոր­հր­դա­րա­նա­կան ընդ­դի­մու­թյունն էլ լուրջ տա­րա­ձայ­նու­թյուն­նե­րի մեջ է. ի­րեն «ջո­կե­րի» կար­գա­վի­ճակ շնոր­հած «Լու­սա­վոր Հա­յաս­տա­նը» չի «խա­ղում» ո՛չ խոր­հր­դա­րա­նա­կան երկ­րորդ ուժ ԲՀԿ-ի հետ, չի պա­հան­ջում Փա­շի­նյա­նի հրա­ժա­րա­կա­նը (չնա­յած տե­սա­կետ կա, որ ար­դեն ԲՀԿ-ն էլ կա­րող է չպա­հան­ջել), ո՛չ էլ` ար­տա­խոր­հր­դա­րա­նա­կան ու­ժե­րի: Ա­սել է` ո­րո­շել է ի­րեն թանկ ծա­խել. կգտն­վի «առ­նող», այս պա­հին դժ­վար է ա­սել, սա­կայն, ի տար­բե­րու­թյուն «ոչ դա­սա­կան­նե­րի», ի­րենք ա­ռանց­քա­յին սխալ­ներ ու բաց­թո­ղում­ներ չու­նեն. գի­նը պա­հում են:
Ժա­մա­նակ չե­ղավ անդ­րա­դառ­նա­լու Մի­քա­յել Մի­նա­սյա­նին և «Ծռե­րին»: Սերժ Սարգ­սյան-Ռո­բերտ Քո­չա­րյան տան­դե­մին` նույն­պես։
Ինչ­պես կա­սեր «ա­սո­ղը», դա էլ հա­ջորդ դա­սին:
Կար­մեն ԴԱՎ­ԹՅԱՆ
Դիտվել է՝ 7435

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ