Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Աշխար­հը շուն­չը պա­հած սպա­սում է

Աշխար­հը շուն­չը պա­հած սպա­սում է
02.10.2020 | 00:26

Պա­տե­րազ­մը` պա­տե­րազմ. դեռ ժա­մա­նակ ու­նե­նա­լու ենք անդ­րա­դառ­նա­լու նա­խա-հետ­պա­տե­րազ­մա­կան վի­ճակ­նե­րին, ո­րը խա­թա­րեց Նի­կո­լի «կիր­թը»` հա­յոց տնե­րի, խա­ղաղ գյու­ղե­րի, մոր ու ման­կան եր­ջան­կու­թյան վրա թա­փած ռում­բե­րով: Ո­րին դեմ հան­դի­ման կանգ­նեց հա­յոց ո­գին, հո­ղան­ցեց դա­րի բար­բա­րո­սին ու իր ար­հա­վիր­քը` մի­ջազ­գա­յին հան­րու­թյանն ստի­պե­լով հեր­թա­կան ան­գամ հաշ­վի նս­տել փոք­րիկ Ար­ցա­խի հետ: Այն, որ այս` «հե­ղա­փո­խա­կան» իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը ե­կել էին հա­տուկ «ա­ռա­քե­լու­թյուն­նե­րով» ու հեր­թով «կյան­քի էին կո­չում» դրանք, հե­ղա­փո­խու­թյան «հա­ջող­ված» պատ­մու­թյունն են, և մեր հա­ջոր­դա­կան նյու­թե­րի քն­նարկ­ման ա­ռար­կան… Այ­լա­պես այ­սօր եր­կար կա­րող էինք խո­սել Haqin. az-ի` Ար­սեն Խա­ռա­տյա­նին առ­նչ­վող «слив»-ի մա­սին, մա­նա­վանդ որ Խա­ռա­տյա­նը շատ անս­պա­սե­լի ու մեր հաս­տատ տե­ղե­կու­թյամբ` լքել էր իր պաշ­տո­նը (Ռու­սաս­տա­նի պնդ­մամբ` Փա­շի­նյա­նի խոր­հր­դա­կան` ար­տա­քին կա­պե­րի գծով):


Խա­ռա­տյա­նը, ըստ Haqin. az-ի-ի` ա­զիկ­նե­րի հետ դր­սում հան­դի­պել, ու­ղիղ բա­նակ­ցու­թյուն­նե­րի ա­ռա­ջարկ էր ա­րել ադր­բե­ջա­նա-թուր­քա­կան կող­մին` Ղա­րա­բա­ղի խնդ­րով` ԵԱՀԿ ՄԽ հս­կա կա­ռույ­ցը ոտ­նա­տակ ա­նե­լով: Ինչևէ: Այ­սօր չենք խո­րա­նա­լու «Խա­ռա­տյան­ներ-ըն­տա­նիք &…» թուրք նե­րե­լու քրիս­տո­նեա­կան կեղծ կա­տե­գո­րիա­յի խոր­քե­րում, չենք հի­շե­լու, թե ինչ­պես էր Թբի­լի­սիում ապ­րող-աշ­խա­տող քա­ղա­քա­կան այ­րը ար­ցա­խյան ընտ­րու­թյուն­նե­րի ժա­մա­նակ փոր­ձում հա­յաս­տա­նյան թա­վիշ կեր­տել այն­տեղ… Ո՛չ, չենք անդ­րա­դառ­նա­լու: Ան­գամ չենք հի­շե­լու իմ հա­ղոր­դում­նե­րից մե­կում Խա­ռա­տյա­նի հն­չեց­րած միտ­քը, թե` պետք ե­ղած դեպ­քում հնա­րա­վոր է նաև Սերժ Սարգ­սյա­նից «հար­ցում-խորհ­դակ­ցու­թյուն» ա­նենք Ղա­րա­բա­ղյան խնդ­րի վե­րա­բե­րյալ:


Բայց դե մյուս կող­մից էլ նույն հա­յոց իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը հա­վա­տում են, չէ՞, այ­լոց լրատ­վա­մի­ջոց­նե­րին: Ոչ միայն հա­վա­տում, նույ­նիսկ քրեա­կան գոր­ծեր են հա­րու­ցում, որ­քան էլ պա­րա­դոք­սալ թվա: Ա­սենք` Խո­դոր­կովս­կու ֆի­նան­սա­վո­րած «Досье»-ում տպ­ված նյու­թե­րի մա­սով, ին­չը ոչ միայն ա­մո­թա­լի, ան­գամ ստո­րաց­նող է ոչ միայն հա­յոց ար­դա­րա­դա­տու­թյան, այլև ա­զատ խոս­քի տե­սան­կյու­նից:
Իսկ Խա­ռա­տյա­նի հետ կապ­վա­ծը հի­շե­ցինք` ար­ձա­նագ­րե­լու, թե ում ա­կանջ­ներն են ցց­ված «Կիր­թի» այ­սօր­վա բար­բա­րոս, ան­նա­խա­դեպ հար­ձակ­ման հետևում` գու­մա­րած հե­ղա­փո­խու­թյան ի­րա­կան` արևմտյան-սո­րո­սյան կա­ռա­վա­րիչ­նե­րին ևս, ո­րոնք ցան­կա­նում են Ռու­սաս­տա­նի ձեռ­քից վերց­նել Ղա­րա­բա­ղյան հիմ­նախ­նդ­րի մո­դե­րա­ցիան, և կամ` փո­խել ԵԱՀԿ ՄԽ ձևա­չա­փը և սե­փա­կան խաղն սկ­սել այս տա­րա­ծաշր­ջա­նում: Գաղտ­նիք չէ, թե խնդ­րի կար­գա­վոր­ման ձևա­չա­փում Թուր­քիան ընդ­գր­կե­լու շա­հա­ռու­նե­րը որ­քան շատ են մի­ջազ­գա­յին աս­պա­րե­զում, ու թուրք նե­րող­նե­րի ներգ­րա­վու­մը սրա­նում նաև այս հե­ռա­հար նպա­տա­կին էր ծա­ռա­յեց­վում:


Բո­լոր դեպ­քե­րում, Հա­յոց տղեր­քը շա­րու­նա­կում են Ար­ցա­խյան եր­րորդ, այս ան­գամ` ան­նա­խա­դեպ պա­տե­րազ­մում հե­րո­սու­թյան ի­րենց աս­քը, դի­վա­նա­գի­տա­կան ու քա­ղա­քա­կան ա­ռու­մով պա­տե­րազ­մի ել­քը դեռ բաց է. հայ զին­վորն ու կա­մա­վո­րը խի­զախ, ան­կոտ­րում ի­րա­կա­նաց­նում են տիե­զեր­քի մե­ծա­գույն` պարտ­քի ու զո­հա­բեր­ման օ­րեն­քը, ա­զի­կը վարձ­կան­ներ է վար­ձել ու կռ­վում է ու­րի­շի` ա­մեն մի փշուր հո­ղի վրա ա­րյուն թա­փած հո­ղի վրա, ու չգի­տի` ին­չու է կռ­վում, դրա հա­մար էլ միշտ տա­նուլ է տա­լիս, իսկ սի­րիա­կան ու թուր­քա­կան վարձ­կան­նե­րը վճար­ված «կա­նա­չի» դի­մաց ըն­դա­մե­նը կրա­կող­ներ են, բայց ո՛չ եր­բեք ի­րենց տու­նը պաշտ­պա­նող մահ­կա­նա­ցու­ներ…
Սա է ի­րա­կա­նու­թյու­նը:


ՈՒ­շագ­րավն այլ բան է. թղ­թե շե­րեփ սի­րող աշ­խար­հը, ան­գամ սի­րիա­կան վարձ­կան-ա­հա­բե­կիչ­նե­րի ար­ձա­նագր­ման ֆո­նին, լղոզ­ված հայ­տա­րա­րու­թյուն­ներ է ըն­դու­նում, ա­նի­մաստ, ո­չինչ չտ­վող քն­նար­կում­ներ ա­նում, հե­ռա­խոսազ­րույց­ներ ու­նե­նում, ՄԱԿ-ի փակ նիս­տեր կազ­մա­կեր­պում, ի­րա­կա­նում լուռ սպա­սում է, թե պա­տե­րազ­մը ինչ ելք է ու­նե­նա­լու` գո­նե մի­ջան­կյալ ժա­մա­կա­հատ­վա­ծում, որ կողմ­նո­րոշ­վի` ինչ է ա­նե­լու ին­քը, ինչ­պես է որ­սա­լու իր գեո­պո­լի­տիկ շա­հը, ինչ մար­տա­վա­րու­թյուն է ընտ­րե­լու` դրանք լա­վա­գույնս սպա­սար­կե­լու:
Մի խոս­քով, աշ­խար­հը շուն­չը պա­հած սպա­սում է, թե դեռ ինչ­քան է թուր­քը ռմ­բա­կո­ծե­լու Ար­ցախն ու նրա խա­ղաղ բնակ­չու­թյա­նը, ինչ­պես է հայ բա­զու­կը կանգ­նեց­նե­լու այդ մսա­ղա­ցը… Մի­ջազ­գա­յին հան­րու­թյու­նը ու­զում է հաս­կա­նալ` խա­ղարկ­վե­լու՞ է ՀԱՊԿ «լո­տը», Ռու­սաս­տա­նը խառն­վե­լու՞ է դե­ֆակ­տո-ա­ռար­կա­յա­կան այս մեծ պար­տիա­յին, ո­րին կհետևեն այ­լոց պար­տիա­ներ, թե՞…
Աստ­ված պա­հի Հա­յաս­տանն ու Ար­ցա­խը:


Կար­մեն ԴԱՎ­ԹՅԱՆ

Դիտվել է՝ 7704

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ