Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Հեշտ է ա­սել` ա­նուղ­ղե­լի ռու­սա­սեր­ներ են

Հեշտ է ա­սել` ա­նուղ­ղե­լի ռու­սա­սեր­ներ են
02.06.2020 | 00:54
«Օ­դե­սան մինչև այժմ էլ օ­կու­պաց­ված է թշ­նա­մու կող­մից: Ո՞վ պի­տի պա­տաս­խան տա սե­փա­կան ժո­ղովր­դի դեմ սան­ձա­զերծ­ված ա­հա­բեկ­չու­թյան ու ցե­ղաս­պա­նու­թյան հա­մար: ՈՒկ­րաի­նա­յում մո­լեգ­նում է բան­դե­րա­կան գա­ղա­փա­րա­խո­սու­թյու­նը: Իշ­խա­նու­թյու­նը պատ­կա­նում է Զե­լենս­կուն, բայց նա ոչն­չու­թյուն է: Իշ­խա­նու­թյու­նը պատ­կա­նում է նա­ցիո­նա­լիստ­նե­րին, իսկ կա­մա­կա­տար­նե­րին ղե­կա­վա­րում է ԱՄՆ-ը: Մենք չենք կա­րող սոսկ քն­նա­դա­տել կամ լռե­լյայն մի կողմ քաշ­վել ու սպա­սել, թե երբ կկա­յու­նա­նա ի­րա­վի­ճա­կը ՈՒկ­րաի­նա­յում: Ո՛չ: Հե­րիք է բա­րի լի­նենք: Ռու­սաս­տա­նը պետք է գոր­ծի անց­նի և վե­րա­դարձ­նի ՈՒկ­րաի­նա­յի հա­րավ-արևել­քը՝ բնիկ ռու­սա­կան հո­ղե­րը»:
Ծա­նո­թա­նա­լով «Россия-1» հե­ռուս­տաա­լի­քով հրա­պա­րա­կավ հն­չած այս պա­թե­տիկ հայ­տա­րա­րու­թյա­նը, հա­յաս­տան­ցին կա­րող է մտա­ծել, որ նման ռազ­մա­տենչ կոչ կա­րող է ի­րեն թույլ տալ միայն ռուս նա­ցիո­նա­լիս­տը: Մինչ­դեռ դրա հե­ղի­նակն է ռու­սաս­տան­ցի քա­ղա­քա­գետ, Մեր­ձա­վոր Արևել­քի և Կենտ­րո­նա­կան Ա­սիա­յի ու­սում­նա­սիր­ման կենտ­րո­նի տնօ­րեն, Պետ­դու­մա­յի նախ­կին պատ­գա­մա­վոր, ա­մե­նա­տար­բեր քա­ղա­քա­կան հա­ղոր­դում­նե­րի ակ­տիվ մաս­նա­կից Սե­մյոն Բաղ­դա­սա­րո­վը: Ընդ ո­րում, զար­մաց­նում է ոչ թե մեր հայ­րե­նակ­ցի ռու­սա­պաշ­տու­թյու­նը, այլ կա­տա­րյալ ար­հա­մար­հա­կան, ե­թե չա­սենք ագ­րե­սիվ-թշ­նա­մա­կան վե­րա­բեր­մուն­քը ՈՒկ­րաի­նա­յի նկատ­մամբ:
Խն­դիր չի դր­ված տուրք տա­լու ինչ-որ դա­տա­պար­տում­նե­րի կամ մե­ղադ­րանք­նե­րի: Բնավ: Ռու­սա­հայ քա­ղա­քա­գետ­նե­րին ու հրա­պա­րա­կա­խոս­նե­րին ի­րոք բնո­րոշ է ռու­սա­սի­րու­թյու­նը. ապ­րում են այդ երկ­րում, յու­րաց­նում են տե­ղի լե­զուն, մշա­կույ­թը, հո­գե­բա­նու­թյու­նը, սո­վո­րու­թյուն­նե­րը և այլն ու դառ­նում են այդ պե­տու­թյան ու ժո­ղովր­դի շա­հե­րի ջերմ պաշտ­պան:
Նշյալ աս­պա­րե­զում մենք Մոսկ­վա­յում ու­նենք բա­վա­կա­նին ազ­դե­ցիկ պրո­ֆե­սիո­նալ­նե­րի ստ­վար մի բա­նակ՝ Սեր­գեյ Կուր­ղի­նյան, Մար­գա­րի­տա Սի­մո­նյան, Տիգ­րան Քեո­սա­յան, Կա­րեն Շահ­նա­զա­րով, Մի­խա­յիլ Շահ­նա­զա­րով, Անդ­րա­նիկ Միհ­րա­նյան, Գևորգ Միր­զա­յան, Ռո­ման Բա­լա­յան, Ա­րա­յիկ Ստե­փա­նյան, Կա­րի­նե Գևոր­գյան և այլք:
Չի կա­րե­լի ա­սել, թե այս ան­ձինք հա­յա­սեր չեն: Անհ­րա­ժեշ­տու­թյան դեպ­քում լավ էլ պաշտ­պա­նում են Հա­յաս­տա­նի, Ար­ցա­խի, հա­յու­թյան շա­հե­րը: ՈՒ­րիշ հարց է, որ նրանք չեն ըն­դու­նում Հա­յաս­տա­նից հն­չող հա­կա­ռու­սա­կան հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րը, առ­հա­սա­րակ հա­կա­ռու­սա­կան կեց­ված­քը: Հայտ­նի է նրանց հա­վա­տամ­քը՝ լավն է թե վա­տը Ռու­սաս­տա­նը, նա է Հա­յաս­տա­նի մի­ջազ­գա­յին անվ­տան­գու­թյան գլ­խա­վոր ե­րաշ­խա­վո­րը: Ցա­վա­լին այն է, որ շատ թույլ է (ե­թե, ի­հար­կե, կա) կա­պը Հա­յաս­տա­նի ղե­կա­վա­րու­թյան հետ, ար­դյու­նա­վետ չեն շփում­նե­րը հա­յոց քա­ղա­քա­կան աշ­խար­հի հետ: Երբևէ փոր­ձեր ար­վե՞լ են ի շահ Հա­յաս­տա­նի օգ­տա­գոր­ծե­լու այն­պի­սի հան­րա­ճա­նաչ հե­ղի­նա­կու­թյան, ինչ­պի­սին է, ա­սենք, Ա­լեք­սանդր Օ­հա­նի Չու­բա­րյա­նը՝ ՌԴ ԳԱ ա­կա­դե­մի­կոս, պատ­մա­կան գի­տու­թյուն­նե­րի դոկ­տոր, պրո­ֆե­սոր, ՌԴ ԳԱ հա­մընդ­հա­նուր պատ­մու­թյան ինս­տի­տու­տի գի­տա­կան ղե­կա­վար, հու­մա­նի­տար գի­տու­թյուն­նե­րի պե­տա­կան ա­կա­դե­միա­կան հա­մալ­սա­րա­նի նա­խա­գահ, ռու­սաս­տան­ցի պատ­մա­բան­նե­րի ազ­գա­յին կո­մի­տեի նա­խա­գահ: Մի անձ, ո­րի կար­ծի­քը հաշ­վի են առ­նում մեծն Վլա­դի­միր Պու­տինն ին­քը, երկ­րի ին­տե­լեկ­տուալ-քա­ղա­քա­կան վեր­նա­խա­վը:
Մինչ­դեռ Ռու­սաս­տա­նում բա­նը հա­սել է նրան, որ ո­րոշ ռուս քա­ղա­քա­գետ­ներ դժ­գո­հու­թյուն են հայտ­նում, թե հատ­կա­պես քա­ղա­քա­կան հե­ռուս­տա­տա­րած­քում կրակն են ըն­կել հրեա­նե­րի ու հա­յե­րի ձեռ­քին: Դրա մեջ կա ճշ­մար­տու­թյուն, սա­կայն ըն­դգ­ծենք էա­կան մի տար­բե­րու­թյուն ոչ ռուս այս եր­կու հան­րու­թյուն­նե­րի միջև. ի­րենց մեկ­նա­բա­նու­թյուն­նե­րում հա­յազ­գի քա­ղա­քա­գետ­նե­րը եր­բեք թույլ չեն տա­լիս հա­կա­ռու­սա­կան հայ­տա­րա­րու­թյուն­ներ, իսկ ա­հա բազ­մա­թիվ Գոզ­ման­ներն ու Շեն­դե­րո­վիչ­նե­րը բնավ էլ չեն խոր­շում ի­րենց «յու­րա­հա­տուկ» կար­ծիքն ար­տա­հայ­տե­լուց ռու­սաց պե­տու­թյան, նրա վա­րած քա­ղա­քա­կա­նու­թյան, ռուս ժո­ղովր­դի մա­սին: Հրեան մնում է հրեա:
Կար­ծում եմ Հա­յաս­տա­նի հա­մա­պա­տաս­խան քա­ղա­քա­կան շր­ջա­նակ­նե­րը մեծ ի­մաստ­նու­թյուն կդրսևո­րեին, ե­թե պար­բե­րա­բար Երևան հրա­վի­րեին ռու­սա­հայ, այս­պես ա­սած, քա­ղա­քա­կա­նա­գի­տա­կան հա­մայն­քի առն­վազն ա­ռա­վել աչ­քի ընկ­նող ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րին, խոր­հր­դակ­ցեին նրանց հետ: Հա­մոզ­ված եմ, այդ մար­դիկ ի­րենց շոյ­ված կզ­գա­յին, ե­թե հրա­վեր ստա­նա­յին, ա­սենք, հա­յոց խոր­հր­դա­րա­նից՝ Ազ­գա­յին ժո­ղո­վից (նշենք, որ նրանց գե­րակ­շիռ մա­սը ծնուն­դով հա­յաս­տան­ցի չէ): Թող գան, մեր պատ­գա­մա­վոր­նե­րի հետ կար­ծիք­ներ փո­խա­նա­կեն հայ-ռու­սա­կան հա­րա­բե­րու­թյու­նե­րի շուրջ, ի­րա­զե­կեն ի­րենց մո­տե­ցում­նե­րի մա­սին, հա­յա­սի­րու­թյան նոր լիցք ստա­նան: Բնա­կա­նա­բար այս աս­պա­րե­զում ազ­գան­պաստ մեծ ծա­ռա­յու­թյուն կա­րող է մա­տու­ցել սփյուռ­քի հանձ­նա­կա­տա­րը:
Թե չէ հեշտ է ո­չինչ չա­նել` նշա­վա­կե­լով նրանց որ­պես ա­նուղ­ղե­լի ռու­սա­սեր­նե­րի:
Ռու­բեն ՀԱՅ­ՐԱ­ՊԵ­ՏՅԱՆ
Մոսկ­վա
Դիտվել է՝ 47794

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ