Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Պա­հան­ջում են վար­չա­պե­տի հրա­ժա­րա­կա­նը

Պա­հան­ջում են վար­չա­պե­տի հրա­ժա­րա­կա­նը
23.11.2020 | 15:29

Ս. թ. նո­յեմ­բե­րի 9-ին Ռու­սաս­տա­նի Դաշ­նու­թյան, Ադր­բե­ջա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան նա­խա­գահ­նե­րը և Հա­յաս­տա­նի Հան­րա­պե­տու­թյան վար­չա­պե­տը ստո­րագ­րել են Ար­ցա­խում զի­նա­դա­դա­րի վե­րա­բե­րյալ հա­մա­ձայ­նա­գիր: Ռու­սաս­տա­նի Դաշ­նու­թյու­նը Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյուն մտց­րեց խա­ղա­րա­րար զո­րա­միա­վո­րում՝ կա­սեց­նե­լու հե­տա­գա հնա­րա­վոր ա­րյու­նա­հե­ղու­թյու­նը:

Տա­րօ­րի­նակ է, որ ՀՀ վար­չա­պե­տը, ա­ռանց հաշ­վի առ­նե­լու հայ ժո­ղովր­դի, ՀՀ Ազ­գա­յին Ժո­ղո­վի, սահ­մա­նադ­րա­կան դա­տա­րա­նի և երկ­րի նա­խա­գա­հի կար­ծիք­նե­րը, ի­րեն ի­րա­վունք է վե­րա­պա­հել ստո­րագ­րել փաս­տա­թուղթ Ար­ցա­խի վե­րա­բե­րյալ՝ չու­նե­նա­լով Ար­ցա­խի կող­մից ի­րեն տր­ված ման­դատ: Տևա­կան ժա­մա­նակ ԶԼՄ-նե­րով ա­պա­տե­ղե­կատ­վու­թյուն է տա­րած­վել ճա­կա­տում տե­ղի ու­նե­ցող ի­րա­դար­ձու­թյուն­նե­րի մա­սին, ին­չի ար­դյուն­քում հան­րու­թյան և պե­տա­կան ինս­տի­տուտ­նե­րի թի­կուն­քում տե­ղի է ու­նե­ցել սույն փաս­տաթղ­թի ստո­րագ­րու­մը:
Բարձր գնա­հա­տե­լով պա­տե­րազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը դա­դա­րեց­նե­լու վե­րա­բե­րյալ ՌԴ շա­հագ­րգ­ռու­թյու­նը և ող­ջու­նե­լով նրա խա­ղա­րա­րար ու­ժե­րի մուտ­քը Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյուն, միա­ժա­մա­նակ շեշ­տում ենք, որ տվյալ հա­մա­ձայ­նա­գի­րը պա­րու­նա­կում է բազ­մա­թիվ ոչ հա­յան­պաստ դրույթ­ներ, ո­րոնք, նախ­քան կի­րար­կու­մը, կա­րիք ու­նեն պար­զա­բան­ման և փոխ­զի­ջու­մա­յին հա­մա­ձայ­նեց­ման:


Մաս­նա­վո­րա­պես.
1. հս­տա­կեց­ված չեն Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյան սահ­ման­նե­րը և կար­գա­վի­ճա­կը:
2. Ստեղծ­վել են ոչ հա­վա­սար պայ­ման­ներ Ար­ցա­խի հայ փախս­տա­կան­նե­րի և Ադր­բե­ջա­նի փախս­տա­կան­նե­րի հա­մար: Օ­րի­նակ՝ նա­խա­տես­վում է Քել­բա­ջա­րում բնա­կեց­նել Ադր­բե­ջան­ցի փախս­տա­կան­նե­րի, այն դեպ­քում, երբ այն­տեղ ար­դեն բնակ­վում են Շա­հու­մյա­նի շր­ջա­նից 90-ա­կան­նե­րին գաղ­թած հայ փախս­տա­կան­ներ:
3. Հս­տա­կեց­ված չեն 2020 թ. պա­տե­րազ­մի հետևան­քով Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի Հադ­րու­թի, Մար­տա­կեր­տի և Մար­տու­նու շր­ջան­նե­րից հայ փախս­տա­կան­նե­րի ի­րենց բնա­կու­թյան վայ­րեր վե­րա­դար­ձի հնա­րա­վո­րու­թյու­նը և ժամ­կետ­նե­րը:
4. Ար­ձա­նագ­րե­լով այն փաս­տը, որ պա­տե­րազ­մող կող­մեր են հան­դի­սա­նում Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյու­նը և Ադր­բե­ջան-Թուր­քիա-ջի­հա­դիստ­ներ ա­լյան­սը, իսկ Հա­յաս­տա­նը չի հան­դի­սա­նում պա­տե­րազ­մող կողմ, ա­պա նրան վե­րա­բե­րող ցան­կա­ցած ո­րո­շում՝ մաս­նա­վո­րա­պես Մեղ­րիի մի­ջանց­քի մա­սին ո­րո­շու­մը, բա­ցար­ձակ ա­նըն­դու­նե­լի է:
5. Լեռ­նա­յին Ղա­րա­բա­ղի խն­դի­րը բա­նակ­ցա­յին ճա­նա­պար­հով լու­ծե­լու հա­մար ստեղծ­ված Մինս­կի խում­բը պետք է խս­տա­գույնս դա­տա­պար­տի Թուր­քիա­յի պահ­ված­քը և Եվ­րա­միու­թյան ու ՄԱԿ-ի ա­ռաջ բարձ­րաց­նի Թուր­քիա­յի նկատ­մամբ պատ­ժա­մի­ջոց­ներ կի­րա­ռե­լու հար­ցը՝ ԼՂՀ հան­դեպ պա­տե­րազմ սան­ձա­զեր­ծե­լու, Ադր­բե­ջա­նի ռազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րը նա­խագ­ծե­լու և ղե­կա­վա­րե­լու, նրան նո­րա­գույն ռազ­մա­կան տեխ­նի­կա տրա­մադ­րե­լու ու շա­հա­գոր­ծու­մը ի­րա­կա­նաց­նե­լու, տե­ռո­րիստ­ներ ընդ­գր­կե­լու հա­մար:
6. Ել­նե­լով՝ հան­րա­պե­տու­թյու­նում ստեղծ­ված ներ­քա­ղա­քա­կան և ար­տա­քին քա­ղա­քա­կան, ինչ­պես նաև հա­սա­րա­կու­թյան լայն, բա­րո­յա-հո­գե­բա­նա­կան ծանր ու լար­ված ի­րա­վի­ճա­կից, ո­րի մեղ­քի մեծ բա­ժինն ընկ­նում է ներ­կա վար­չա­կար­գի վրա, ներ­քոս­տո­րոգ­րյալ կազ­մա­կեր­պու­թյուն­նե­րը պա­հան­ջում են շտապ կեր­պով անց­կաց­նել Ազ­գա­յին ժո­ղո­վի ար­տա­հերթ ընտ­րու­թյուն­ներ։ Ներ­քոս­տո­րագ­րյալ կազ­մա­կեր­պու­թյուն­նե­րը պա­հան­ջում են վար­չա­պե­տի հրա­ժա­րա­կա­նը։ Դա են պա­հան­ջում հան­րա­պե­տու­թյան պե­տա­կան և ազ­գա­յին շա­հե­րը։
7. Բա­ցի այդ այդ կազ­մա­կեր­պու­թյուն­նե­րը պա­հան­ջում են քրեա­կան գոր­ծըն­թաց սկ­սել ի­րենց պար­տա­կա­նու­թյուն­նե­րը չկա­տա­րե­լու մեջ կաս­կած­վող պաշ­տո­նա­տար ան­ձանց նկատ­մամբ՝ ան­կախ նրանց զբա­ղեց­րած դիր­քից ու պաշ­տո­նից։ Հայ­րե­նի­քի դա­վա­ճան­նե­րը, ե­թե այդ­պի­սիք կան, պետք է կրեն ար­ժա­նի պա­տիժ։
8.Թուր­քիա­յին պետք է պար­տադր­վի մու­ծե­լու խո­շոր չա­փե­րի տու­գանք՝ նպա­տա­կաուղ­ղե­լով այն Ար­ցա­խում զո­հե­րի ըն­տա­նիք­նե­րի խն­դիր­նե­րը հո­գա­լու, ա­վե­րա­ծու­թյուն­նե­րը վե­րաց­նե­լու հա­մար:
9. Ա­ռանց վե­րը նշ­ված դրույթ­նե­րի հս­տա­կեց­ման, ան­թույ­լատ­րե­լի է ադր­բե­ջան­ցի­նե­րի վե­րաբ­նա­կե­ցու­մը Ար­ցա­խի Հան­րա­պե­տու­թյուն և հա­րա­կից տա­րածք­ներ:

10. Ա­մե­նայն խո­րու­թյամբ գի­տակ­ցե­լով ստեղծ­ված ի­րա­վի­ճա­կի վտանգ­նե­րը, հա­մա­րում ենք, որ վե­րը շա­րադր­ված կե­տե­րի ի­րա­կա­նա­ցու­մը անհ­րա­ժեշտ է, որ դառ­նա քա­ղա­քա­կան օ­րա­կարգ, ո­րի լուծ­մա­նը միտ­ված կլի­նեն հան­րու­թյան և պե­տու­թյան բո­լոր ինս­տի­տուտ­նե­րը, աշ­խար­հաս­փյուռ հայ ժո­ղովր­դի ողջ նե­րու­ժը և ար­ցա­խյան խնդ­րի խա­ղաղ կար­գա­վոր­ման հար­ցե­րին քա­ջա­ծա­նոթ եր­կր­նե­րի դի­վա­նա­գի­տա­կան կա­ռույց­նե­րը:

11. Ար­ցա­խի և ՀՀ իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը պար­տա­վոր են վե­րը նշ­ված հար­ցե­րում դրսևո­րել ան­սա­սան կամք ու ջանք՝ ծանր ի­րա­վի­ճա­կը հա­յան­պաստ ել­քի բե­րե­լու հա­մար:

1. Հա­յաս­տա­նի մտա­վո­րա­կան­նե­րի ֆո­րում, ֆո­րու­մի ա­վա­գա­նի

2. «Քա­ղա­ցիա­կան խոր­հուրդ» միա­վո­րում

3. «Հայ­րե­նիք ու Պա­տիվ» կու­սակ­ցու­թյուն

4. «Նժ­դե­հյան ցե­ղակ­րոն» կու­սակ­ցու­թյուն

5. «Հայք» - հայ­կա­զուն­ներ կու­սակ­ցու­թյուն

6. «Քրիս­տո­նյա ժո­ղովր­դա­կան վե­րած­նունդ» կու­սակ­ցու­թյուն

7. Հա­մայք­նե­րի ռազ­մա­վա­րա­կան ծրագ­րե­րի կենտ­րոն

8. Հա­մա­հայ­կա­կան հիմ­նախն­դիր­նե­րի գի­տա­վեր­լու­ծա­կան կենտ­րոն

9. «Մաշ­տոց միա­վո­րում» հա­սա­րա­կա­կան կազ­մա­կեր­պու­թյուն

10. «Զար­թոնք ա­կումբ» հա­սա­րա­կա­կան կազ­մա­կեր­պու­թյուն

Դիտվել է՝ 2353

Մեկնաբանություններ