Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

«Մեր ավ­տո­բու­սը գնում է, և այդ ավ­տո­բու­սի ղե­կին որևէ մե­կը չկա»

«Մեր ավ­տո­բու­սը գնում է, և այդ ավ­տո­բու­սի ղե­կին որևէ մե­կը չկա»
04.12.2020 | 00:18

«Ո՛չ՝ վար­կա­յին թա­լա­նին» նա­խա­ձեռ­նու­թյան ղե­կա­վար ՄԱ­ՆՈՒԵԼ ՄԱՆՈՒ­ԿՅԱ­ՆԻ հետ զրու­ցում ենք ներ­կա ի­րա­վի­ճա­կի մա­սին։

-Դուք մի քա­նի օր ա­ռաջ հայ­տա­րա­րել էիք‚ թե Ձեր նկատ­մամբ սպառ­նա­լիք­ներ են հն­չեց­վում։ Դրանք ի՞նչ բնույ­թի էին‚ և շա­րու­նակ­վու՞մ են ար­դյոք։
-Այդ սպառ­նա­լիք­ներն ուղղ­վել են հիմ­նա­կա­նում ֆեյս­բու­քի մի­ջո­ցով‚ ֆեյք և ի­րա­կան օգ­տա­տե­րե­րի կող­մից‚ սա­կայն, քա­նի որ տե­սան‚ որ ես հա­մա­ռո­րեն շա­րու­նա­կում եմ և՛ ի­րենց պա­տաս­խա­նել‚ և՛ չտր­վել սպառ­նա­լիք­նե­րին‚ և՛ դի­մել ոս­տի­կա­նու­թյուն‚ ազ­գա­յին անվ­տան­գու­թյան ծա­ռա­յու­թյուն‚ հաս­կա­ցան‚ որ չեն կա­րող ինձ վա­խեց­նել։
-Դուք մաս­նակ­ցել եք պա­տե­րազ­մա­կան գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րին։ Ձեր կար­ծի­քը բա­նա­կի կազ­մա­կերպ­վա­ծու­թյան‚ այն­տեղ տի­րող ի­րա­վի­ճա­կի մա­սին ինչ­պի­սի՞ն է։
-Կազ­մա­կերպ­վա­ծու­թյու­նը շատ վատ էր‚ ին­չի ար­դյունքն այ­սօր այն է‚ ինչ ու­նենք։ Եվ այդ ան­կազ­մա­կերպ­վա­ծու­թյան ամ­բողջ պա­տաս­խա­նատ­վու­թյու­նը գե­րա­գույն հրա­մա­նա­տար կոչ­ված ան­ձինն ու նրա նշա­նա­կած պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րինն է‚ որ պա­տե­րազ­մին մաս­նակ­ցե­լու փո­խա­րեն ա­նի­մաստ այլ գոր­ծե­րով է զբաղ­ված ե­ղել։ Ան­վերջ ստել են‚ ստել են նաև այն հար­ցում‚ որ ու­նեն կա­տա­րյալ հա­կաօ­դա­յին պաշտ­պա­նու­թյուն‚ ո­րը չի գոր­ծել պա­տե­րազ­մի օ­րե­րին։ Այդ ստե­րի հետևան­քը մենք այ­սօր կրում ենք‚ և այդ ստե­րը ոչ միայն վնաս են հասց­րել ի­րենց‚ այլև վնա­սել են նրանց‚ ով­քեր լսել ու հա­վա­տա­ցել են։ Հե­ղա­փո­խու­թյու­նից հե­տո հան­րու­թյան մի մա­սը‚ այդ թվում և ես‚ վս­տա­հել է նրանց։ Բայց պարզ­վում է՝ այդ ա­մե­նը խա­բեու­թյուն է ե­ղել‚ և այդ սու­տը վնա­սել է բո­լո­րիս։
-Ե­ռա­կողմ հայ­տա­րա­րու­թյու­նը ստո­րագ­րե­լուց‚ տա­րածք­նե­րը հանձ­նե­լուց հե­տո դր­վել է Փա­շի­նյա­նի՝ պաշ­տո­նից հե­ռա­նա­լու հար­ցը։ Նա մտա­դիր չէ հե­ռա­նա­լու‚ նրան հե­ռաց­նե­լու ընդ­դի­մու­թյան քայ­լերն ար­դյու­նա­վետ չեն։ Ի՞նչ կա­րե­լի է ակն­կա­լել այս ի­րա­վի­ճա­կում։
-Պե­տու­թյու­նը կոր­ծան­ման եզ­րին է‚ բայց քա­նի որ շատ մար­դիկ պա­տե­րազ­մի ժա­մա­նակ փա­խան‚ չե­կան ա­ռաջ­նա­գիծ‚ նս­տե­ցին Երևա­նի սր­ճա­րան­նե­րում‚ ի­րենց տնե­րում‚ նրանք դեռևս չեն հաս­կա­նում՝ ինչ է նշա­նա­կում պա­տե­րազմ։ Տպա­վո­րու­թյունն այն­պի­սին է‚ որ սպա­սում են՝ ռում­բե­րը Երևա­նի կենտ­րո­նում պայ­թեն‚ Երևա­նում զո­հեր ու­նե­նանք‚ նոր ի­րենց հա­մար հաս­կա­նա­լի լի­նի‚ թե ի­րա­կա­նում ինչ է կա­տար­վում։ Այ­սօր լուրջ վտան­գի ա­ռաջ է կանգ­նած Սյու­նի­քը, իսկ ան­տար­բեր հա­սա­րա­կու­թյու­նը չի ու­զում զբաղ­վել երկ­րի անվ­տան­գու­թյան կամ բազ­մա­թիվ այլ խն­դիր­նե­րով։ Այլ կերպ ա­սած՝ մեր ավ­տո­բու­սը գնում է‚ և այդ ավ­տո­բու­սի ղե­կին որևէ մե­կը չկա։ Այս ի­րա­վի­ճա­կը եր­կի­րը տա­նում է կոր­ծան­ման։ Գի­տա­կից հատ­վա­ծը չպետք է տր­վի ու­ղե­ղից հի­վանդ‚ զոմ­բի զանգ­վա­ծին ու չար­տա­հայ­տի իր կար­ծի­քը‚ չպայ­քա­րի։ Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը ստեղ­ծել է ֆեյս­բու­քյան կեղծ աշ­խարհ‚ ո­րը քան­դել է մեր եր­կի­րը։ Այդ գոր­ծի­քով լռեց­վել‚ պա­խա­րակ­վել են ար­դար կար­ծիք ար­տա­հայ­տող մար­դիկ։ Փա­շի­նյա­նա­կան այս գոր­ծե­լաո­ճը բա­ցա­հայտ­վել է։ Ըստ էու­թյան բազ­մա­թիվ փաս­տեր են ներ­կա­յաց­վել‚ որ Փա­շի­նյա­նը կա­րող էր կան­խել վի­ճա­կը‚ սա­կայն չի ա­րել։ Այն տպա­վո­րու­թյունն է‚ որ մեզ դա­վա­ճա­նել են թի­կուն­քից։ Հայ զին­վո­րը 44 օր հե­րո­սա­բար կռ­վել է‚ բայց Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը‚ նրա կեղծ մա­մու­լի խոս­նա­կը‚ պաշտ­պա­նու­թյան նա­խա­րա­րա­րու­թյան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ Արծ­րուն Հով­հան­նի­սյանն այդ ըն­թաց­քում ստել են։ Ես` վի­րա­վոր պառ­կած, ա­սում էի‚ որ Շու­շին վերց­րել են‚ ա­մե­նա­վեր­ջին հայ­հո­յանք­ներն ինձ գրում էին‚ դա­վա­ճան էին կո­չում։ Նրանք ա­պա­տե­ղե­կատ­վու­թյու­նը մինչև վերջ տա­րա­ծել են‚ որ­պես­զի ժո­ղովր­դին խա­բեն և մեկ գի­շեր­վա մեջ հո­ղե­րը հանձ­նեն։ Եվ այս ա­մե­նի պա­տաս­խա­նատ­վու­թյու­նը նրանց ու­սե­րին է։ Նրանք խո­սել են զին­վո­րի հե­րո­սու­թյու­նից‚ սա­կայն դի­վա­նա­գի­տա­կան ո­լոր­տում պար­տու­թյուն ենք կրել։ Կա­ռա­վա­րու­թյու­նը‚ պատ­գա­մա­վոր­նե­րը հատ-հատ պա­տաս­խան են տա­լու սրա հա­մար։
-Նո­րան­շա­նակ արտ­գործ­նա­խա­րա­րը հայ­տա­րա­րեց‚ որ դի­վա­նա­գի­տու­թյու­նը պար­տու­թյուն չի կրել‚ բա­նակն է պարտ­վել։
-Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը հնե­րին հա­նել է‚ չգի­տես թե ում է բե­րել աս­պա­րեզ‚ չենք էլ ճա­նա­չում։ Նման հայ­տա­րա­րու­թյուն ա­նե­լիս պետք է հիմ­նա­վո­րել։ Այդ ինչ­պե՞ս ստաց­վեց‚ որ բա­նակն է պարտ­վել‚ ե­թե բա­նա­կը կռ­վել է Թուր­քիա­յի‚ Ադր­բե­ջա­նի ու վարձ­կան­նե­րի դեմ։ Ե­թե 44 օր զին­վո­րը այդ­պի­սի ու­ժե­րի դեմ պա­տե­րազ­մի մեջ է‚ և չկա դի­վա­նա­գի­տա­կան ա­ջակ­ցու­թյուն‚ պարզ է‚ որ զին­վո­րը մե­ղա­վոր չէ։ Գու­ցե ա­սե՞ն‚ թե դի­վա­նա­գի­տա­կան ինչ քայ­լեր են ձեռ­նար­կել։ Հո մե­ղադ­րե­լով չէ՞։ Ամ­բողջ խն­դի­րը դի­վա­նա­գի­տա­կան ձա­խո­ղումն է ե­ղել‚ և ես կա­րող եմ ա­պա­ցու­ցել դա։
-Ի՞նչն է Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նին այ­սօր պա­հում իշ­խա­նու­թյան ղե­կին։
-Նի­կոլ Փա­շի­նյանն այս ըն­թաց­քում զբաղ­վում է թա­լա­նով‚ երկ­րի բյու­ջեն‚ ինչ­քան հնա­րա­վոր է, պետք է մս­խի։ Զբաղ­վում է նաև իր անվ­տան­գու­թյան ա­պա­հով­մամբ‚ իր փա­խուս­տի կազ­մա­կերպ­մամբ‚ իր‚ իր կնոջ‚ ըն­տա­նի­քի ան­դամ­նե­րի‚ մտե­րիմ­նե­րի անվ­տան­գու­թյան հար­ցե­րով։ Ա­մե­նայն պա­տաս­խա­նատ­վու­թյամբ հայ­տա­րա­րում եմ‚ որ նա իշ­խա­նու­թյու­նը պա­հում է միայն սե­փա­կան կա­շին փր­կե­լու հա­մար‚ քա­նի որ հաս­կա­նում է՝ իշ­խա­նու­թյու­նը թող­նե­լուց հե­տո դա­տա­րա­նի առջև է կանգ­նե­լու։ Սա­կայն պետք է հիաս­թա­փեց­նեմ Փա­շի­նյա­նին։ Փա­շի­նյանն իր սար­սա­փե­լի վախ­կո­տու­թյան պատ­ճա­ռով‚ իր ան­ձը վեր դա­սե­լով ազ­գա­յին‚ պե­տա­կան շա­հից‚ թո­ղել է‚ որ այս­քան զին­վոր սպան­վի‚ չի դա­դա­րեց­րել պա­տե­րազ­մը։ Ստեղ­ծել է կեղծ պա­տե­րազ­մի պատ­րանք‚ քա­նի որ ի­րա­կան պա­տե­րազ­մի դեպ­քում պետք է կի­րառ­վեին բո­լոր զի­նա­տե­սակ­նե­րը‚ սա­կայն նա թույլ չի տվել‚ ցու­ցադ­րա­կան պա­տե­րազմ է բե­մադ­րել նրա հա­մար‚ որ­պես­զի հե­տո ա­սի՝ դուք կռ­վե­ցիք ու պարտ­վե­ցիք։ Այդ միտքն էլ իր բե­րա­նով Հան­րա­յին հե­ռուս­տա­տե­սու­թյան ե­թե­րով ար­տա­հայ­տեց ԱԺ փոխ­նա­խա­գահ Լե­նա Նա­զա­րյա­նը։ Սա­կայն մինչ օրս էլ տղա­նե­րը լա­ցե­լով պոս­տեր են թող­նում‚ տա­րածք­ներ են հանձ­նում։ Էլ ի՞նչ պա­տե­րազ­մի մա­սին է խոս­քը։ Այ­սօր ար­դեն ՀՀ տա­րածք­նե­րի հան­ձն­ման մա­սին են խո­սում։ Այ­սօր Երևա­նի սր­ճա­րան­նե­րում նս­տած­ներն ու այս ի­րա­վի­ճա­կին հան­գիստ նա­յող­նե­րը թող հաս­կա­նան‚ որ ի­րենց ե­րե­խա­նե­րը վտան­գի ա­ռաջ են‚ պե­տու­թյու­նը կոր­ծան­ման շե­մին է, սո­ցիալ-տն­տե­սա­կան և այլ ա­ղետ­նե­րի մա­սին էլ դեռ չեմ խո­սում։
-Այս ա­մե­նի լու­ծումն ինչ­պե՞ս եք տես­նում։
-Նախ՝ պետք է մի խե­լա­ցի մարդ ստանձ­նի երկ­րի կա­ռա­վա­րու­մը։ Այդ մար­դը չի կա­րող լի­նել հող հանձ­նած մե­կը‚ մարդ‚ ո­րը չի ըն­դուն­վում հա­սա­րա­կու­թյան կող­մից։ Մենք ու­նենք խե­լա­ցի‚ փոր­ձա­ռու մար­դիկ, իսկ հե­տա­գա­յում ժո­ղո­վուր­դը թող ընտ­րու­թյան մի­ջո­ցով ո­րո­շի‚ թե իր ա­ռաջ­նորդն ով է լի­նե­լու։ Այդ մար­դը պետք է լի­նի Ռու­սաս­տա­նի կող­մից ըն­դուն­ված‚ հարգ­ված մե­կը‚ ո­րը կկա­րո­ղա­նա բա­նակ­ցել։ Այ­սօր շատ հար­ցեր կախ­ված են հենց պաշ­տո­նա­կան Մոսկ­վա­յից։


Զրու­ցեց
Լի­լիթ ԳԱԲ­ՐԻԵ­ԼՅԱՆԸ

Դիտվել է՝ 13751

Մեկնաբանություններ