Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Եթե կա հնա­րա­վո­րու­թ­յուն, ին­չու՞ չճարպ­կել

Եթե կա հնա­րա­վո­րու­թ­յուն, ին­չու՞ չճարպ­կել
10.11.2020 | 01:23

Խոս­քը հա­վա­սա­րա­պես վե­րա­բե­րում է թե «Լես­տե­րին», թե «Ռեալ Սո­սիե­դա­դին»։ Թե ին­չը կոնկ­րետ նկա­տի ու­նենք, կներ­կա­յաց­նենք հա­մա­պա­տաս­խան տե­ղում, իսկ շատ ա­վե­լի հզո­րը, գո­նե մեզ՝ հայ տար­րիս հա­մար, Հեն­րիխ Մխի­թա­րյա­նի ա­րածն էր՝ նրա հաղ­թա­կան հրա­վա­ռու­թյու­նը Ջե­նո­վա­յից, ո­րը գո­յա­մար­տի ե­լած Ար­ցա­խի ու մաս­նա­վո­րա­պես Շու­շիի հե­րո­սա­կան պաշտ­պան­նե­րին ուղղ­ված ող­ջույ­նի հա­մա­զարկ-հաղ­թա­նա­կի ազ­դա­կանչ էր։

ԱՆԳ­ԼԻԱ
ՈՒ­թե­րորդ տու­րը պրե­միեր լի­գա­յին նոր ա­ռա­ջա­տար պարգևեց։ Այդ նո­րը սե­փա­կան հար­կի տակ «Վուլ­վեր­հեմպ­տո­նի» նկատ­մամբ հաղ­թա­նակ տա­րած «Լես­տերն» է։ Թող որ նվա­զա­գույն հաշ­վով է այդ հաղ­թա­նա­կը (մի­ջին հաշ­վով «աղ­վես­նե­րը» մեկ խա­ղում եր­կու­սից ա­վե­լի գն­դակ են խփում, այն­պես որ նրանց ար­դյու­նա­վե­տու­թյան հա­մար պետք չէ ան­հան­գս­տա­նալ), շատ ա­վե­լի կարևո­րը ձեռք բե­րած ե­րեք միա­վորն է։
Բնա­կա­նա­բար հարց է ա­ռա­ջա­նում՝ իսկ ի՞նչ ե­ղավ պրե­միեր լի­գա­յի նախ­կին ա­ռա­ջա­տա­րի հետ։ Ան­հան­գս­տա­նա­լու հա­մար ա­ռանձ­նա­կի հո­գե­ցունց բան չի ե­ղել։ «Լի­վեր­պուլն» ու­նե­ցել է ար­տագ­նա հան­դի­պում, մր­ցա­կիցն էլ «Ման­չեստր Սի­թին» է ե­ղել, ո­րի հզո­րու­թյան մա­սին ե­կեք չխո­սենք, քա­նի որ հա­նու­րին հայտ­նի ճշ­մար­տու­թյուն է։ Այն­պես որ փոխ­չեմ­պիո­նից միա­վոր վաս­տա­կած հե­ռա­նա­լը չեմ­պիո­նի հա­մար վատ ար­դյունք չէ։ Կող­մե­րը բա­վա­րար­վել են մե­կա­կան գոլ փո­խա­նա­կե­լով։
«Լի­վեր­պու­լի» այս ոչ-ո­քիից ա­ռա­վել հա­տույ­ցով օգտ­ված­նե­րից մեկն էլ «Վեստ Բրոմ­վի­չի» հետ ար­տագ­նա հան­դի­պում ու­նե­ցած ու նվա­զա­գույն հաշ­վով հաղ­թա­նակ տո­նած «Տո­տեն­հեմն» է, ո­րը միա­վոր­նե­րով՝ 17, հա­վա­սար­վեց Յուր­գեն Կլո­պի սա­նե­րի հա­մույ­թին՝ լրա­ցու­ցիչ գոր­ծա­կից­նե­րի հաշ­վար­կով վեր­ջի­նիս մղե­լով եր­րորդ հո­րի­զո­նա­կան։
16 միա­վո­րով չոր­րորդ հո­րի­զո­նա­կա­նում է «Սաուտ­հեմպ­տո­նը», ո­րը հյու­րըն­կա­լե­լիս ա­ռա­վե­լու­թյան է հա­սել «Նյու­քաս­լի» նկատ­մամբ՝ 2։0, ի­րե­նից հետ թո­ղել 15-ա­կան միա­վոր վաս­տա­կած «Չել­սիին» ու «Աս­տոն Վի­լա­յին»։ «Ազն­վա­կան­նե­րը» տնա­յին խա­ղում վս­տահ հաղ­թա­նակ են տո­նել «Շե­ֆիլ­դի» նկատ­մամբ՝ 4։1, «Ար­սե­նա­լին», նրա իսկ դաշ­տում, պար­տու­թյան է մատ­նել նա­խա­վեր­ջին եր­կու խա­ղե­րը ձա­խո­ղած «Աս­տոն Վի­լան»՝ 3։0։
Եր­րորդ ա­նընդ­մեջ պար­տու­թյու­նը կրեց «Է­վեր­տո­նը» ու եր­բեմ­նի ա­ռա­ջին տե­ղից ար­դեն այն­քան է հե­ռու, որ, թվում է, նման բան չի էլ ե­ղել։ Այս ան­գամ նրան ծն­կի բե­րո­ղը «Ման­չեստր Յու­նայ­թեդն» էր։ Ման­չես­տր­ցի­նե­րը դա ա­րել են հյու­րըն­կալ­վե­լիս՝ 3։1։

ՖՐԱՆ­ՍԻԱ
Ար­տագ­նա­յի միայն ա­ռա­ջին խա­ղա­կե­սում ե­րեք գոլ բաց թող­նելն ու դրանց ըն­դա­մե­նը մե­կով պա­տաս­խա­նե­լը վերջ­նա­հաշ­վում ան­հաղ­թա­հա­րե­լի խնդ­րի վե­րած­վեց ա­ռաջ­նու­թյու­նում մինչ այդ երկ­րորդ տե­ղում ըն­թա­ցող «Լի­լի» հա­մար, որն օ­րեր ա­ռաջ Եվ­րո­պա­յի լի­գա­յում 3։0 հաշ­վով փայ­լուն հաղ­թա­նակ էր տո­նել «Մի­լա­նի» նկատ­մամբ։ Հի­մա «Բրես­տից» կրած այս պար­տու­թյու­նը հոգ­նա­ծու­թյա՞ն, թե՞ էյ­ֆո­րիա­յի ար­դյունք էր, կի­մա­նան միայն ի­րենք՝ «Լի­լի» տղա­նե­րը։ Միայն հա­վե­լենք, որ այն ար­դեն էա­կա­նո­րեն է ի­րե­նից ա­ռաջ թո­ղել երկ­րի գոր­ծող չեմ­պիո­նին։ Ա­յո, կր­կին անվ­րեպ գոր­ծեց «Պա­րի Սեն Ժեր­մե­նը»՝ սե­փա­կան հար­կի տակ ե­րեք ան­պա­տաս­խան գն­դա­կի ա­ռա­վե­լու­թյամբ պար­տու­թյան մատ­նե­լով եր­րորդ հո­րի­զո­նա­կա­նում գտն­վող «Ռե­նին» ու 24 միա­վո­րով շա­րու­նա­կե­լով միանձ­նյա ա­ռա­ջա­տա­րու­թյու­նը։
Ար­տագ­նա­յում «Ստ­րաս­բուր­գին» նվա­զա­գույն հաշ­վով հաղ­թած «Մար­սե­լը» 18 միա­վո­րով չոր­րորդ հո­րի­զո­նա­կա­նում է։ Նույն­քան միա­վոր ու­նի և «Ռե­նը», սա­կայն մար­սել­ցի­նե­րը մեկ խաղ պա­կաս են անց­կաց­րել։ Այն­պես որ, նրանք պո­տեն­ցիա­լով երկ­րորդն են։
«Սենտ Է­տիե­նի» հետ տնա­յին խա­ղում «Լիո­նի» հաղ­թա­կան մր­ցե­լույ­թը հա­րավ­ցի­նե­րին ա­ռա­ջին հն­գյա­կը եզ­րա­փա­կե­լու հնա­րա­վո­րու­թյուն տվեց։ Այն ու­նի 17 միա­վոր, թե­պետ այդ­քան ու­նի ևս ե­րեք թիմ, ո­րոնք լրա­ցու­ցիչ գոր­ծա­կից­նե­րի հաշ­վին են ա­վե­լի ստո­րին սանդ­ղակ­նե­րում։

ԳԵՐ­ՄԱ­ՆԻԱ
Բուն­դես­լի­գա­յի թիվ մեկ դի­մա­կա­յու­թյու­նը Դորտ­մուն­դում էր, տե­ղի «Բո­րու­սիա­յի» ու Մյուն­խե­նի «Բա­վա­րիա­յի» միջև։ Որ մեկն էլ հաղ­թեր, ստանձ­նում էր միանձ­նյա ա­ռա­ջա­տա­րու­թյու­նը, ին­չը բնա­կա­նա­բար հան­դիպ­մա­նը լրա­ցու­ցիչ հե­տաք­րք­րու­թյուն էր հա­ղոր­դել։
Ընդ­հան­րա­պես պի­տի նկա­տել, որ գրե­թե տուր չկա, որ­տեղ VAR հա­մա­կար­գը մյուն­խեն­ցի­նե­րից գո­նե դար­պա­սի մեկ գրա­վում չե­ղյալ չճա­նա­չի։ Սա բա­վա­րա­ցի­նե­րին ար­դեն վար­ժեց­րել է այդ ա­մե­նը նոր­մալ զար­գա­ցում­նե­րի շր­ջա­նա­կում դի­տե­լուն, թե­պետ ոչ մե­կին էլ հա­ճե­լի չէ գոլ խփելն ու այ­նու­հետ սպա­սե­լը, թե դրա ճա­կա­տա­գիրն ինչ լու­ծում պի­տի ստա­նա։ Ինչևէ։ «Բա­վա­րիան» այս ան­գամ էլ ան­մասն չմ­նաց այդ յու­րօ­րի­նակ «նվե­րից», իսկ ա­հա դորտ­մունդ­ցի­նե­րի կող­մից դար­պա­սի գրա­վու­մը ֆիքս­վեց ոս­կեր­չա­կան ճշգր­տու­թյամբ։
Տան­տե­րե­րի այս ակ­տի­վու­թյա­նը հա­ջոր­դեց հյու­րե­րի ե­րե­քան­գա­մյա «հրա­վա­ռու­թյու­նը», ին­չին դորտ­մունդ­ցի­նե­րը պա­տաս­խա­նե­ցին ըն­դա­մե­նը մե­կով։ Խա­ղա­վար­տին մոտ բա­վա­րա­ցի­նե­րը լու­սա­տախ­տա­կի վրա ե­րեք թի­վը փո­խա­րի­նե­ցին չոր­սով, սա­կայն VAR հա­մա­կար­գը նո­րից ա­րեց իր ա­նե­լի­քը։ 3։2 հաշ­վով հաղ­թա­նակ ար­տագ­նա­յում ու «Բա­վա­րիան» 18 միա­վո­րով ա­ղյու­սա­կի գլ­խա­մա­սում է։ Միանձ­նյա։
Ե­րեք միա­վոր է վաս­տա­կել նաև «Լայպ­ցի­գը»՝ դա ա­նե­լով «Ֆրայ­բուր­գի» հետ ու­նե­ցած տնա­յին մր­ցակ­ցու­թյու­նում՝ 3։0։ Սա նրա միա­վոր­նե­րի թի­վը հասց­րեց 16-ի։
Բա­ցա­ռիկ գո­լա­ռատ է ստաց­վել «Բա­յեր»-Մեն­խենգ­լադ­բա­խի «Բո­րու­սիա» դի­մա­կա­յու­թյու­նը, որ­տեղ ընդ­հա­նուր թվով գրանց­վել է դար­պա­սի յոթ գրա­վում։ Նա­խա­ձեռ­նո­ղը ե­ղել են հյու­րե­րը, սա­կայն հաղ­թա­նա­կը տո­նել են տան­տե­րե­րը՝ 4։3։ «Բա­յե­րը» միա­վոր­նե­րով՝ 15, հա­վա­սար­վեց դորտ­մունդ­ցի­նե­րին, նրա հետ կի­սում է եր­րորդ-չոր­րորդ հո­րի­զո­նա­կան­նե­րը։ 12 և 11 միա­վո­րով հին­գե­րորդ-վե­ցե­րորդ տե­ղե­րում են «ՈՒ­նիոն Բեռ­լինն» ու «Վոլ­ֆս­բուր­գը»։

Ի­ՏԱ­ԼԻԱ
Սկու­դե­տեի նա­խա­վեր­ջին հո­րի­զո­նա­կա­նում գտն­վող «ՈՒ­դի­նե­զեն» ար­տագ­նա­յում հա­վա­սար, հա­վա­սա­րից էլ մի բան ա­վե­լի դի­մադ­րու­թյուն ցույց տվեց փայ­լուն մեկ­նար­կած «Սա­սուո­լո­յին» ու վար­ձատր­վեց միա­վոր վաս­տա­կե­լով՝ 0։0։ Երկ­րորդ հո­րի­զո­նա­կա­նում գտն­վող «Սա­սուո­լո­յի» ճա­կա­տա­գի­րը կրկ­նեց նաև ա­ռաջ­նու­թյան միանձ­նյա ա­ռա­ջա­տար «Մի­լա­նը»՝ սե­փա­կան հար­կի տակ ան­կա­րող լի­նե­լով կոտ­րե­լու «Վե­րո­նա­յի» դի­մադ­րու­թյու­նը։ Ա­վե­լին, այս խա­ղում մի­լան­ցի­նե­րը փրկ­վել են պար­տու­թյու­նից՝ հա­վե­լյալ ժա­մա­նա­կում միայն կա­րո­ղա­նա­լով վե­րա­կանգ­նել հաշ­վի հա­վա­սա­րու­թյու­նը՝ 2։2։ Գո­լը խփել է Զլա­տան Իբ­րա­հի­մո­վի­չը՝ քա­վե­լով 11-մետ­րա­նո­ցը անվ­րեպ չի­րաց­նե­լու մե­ղա­վո­րու­թյու­նը։ Ի դեպ, այս խա­ղում եր­կու ինք­նա­գոլ է գրանց­վել։
14-ա­կան միա­վո­րով եր­րորդ-չոր­րորդ հո­րի­զո­նա­կան­նե­րում են «Նա­պո­լին» ու «Ռո­ման»։ Նեա­պոլ­ցի­նե­րը հաղ­թա­կան հան­դի­պում են ու­նե­ցել Բո­լո­նիա­յում, տե­ղի հա­մա­նուն թի­մի հետ՝ 1։0, իսկ ա­հա «Ռո­մա­յի» հան­դիպ­ման մա­սին թերևս մի փոքր հան­գա­մա­նա­լից խո­սենք։ Հաղ­թա­նակն այդ ե­ղել է ար­տագ­նա­յում, «Ջե­նո­վա­յի» նկատ­մամբ, 3։1 հաշ­վով։ Հաշ­վի առ­նե­լով այն, որ «Ռո­մա­յի» ե­րեք գոլն էլ խփել է մեր Հեն­րիխ Մխի­թա­րյա­նը, դի­մա­կա­յու­թյու­նը հան­գիստ կա­րե­լի էր դի­տար­կել որ­պես «Ջե­նո­վա»-Հեն­րիխ Մխի­թա­րյան դի­մա­կա­յու­թյուն, ե­թե չլի­ներ ըն­դգ­ծե­լու մի շատ ա­վե­լի էա­կան հան­գա­մանք. մեր հրա­շա­լի մար­զիկն Ի­տա­լիա­յից իր ֆուտ­բո­լա­յին հզոր զարկն է միաց­րել հե­րո­սա­կան Շու­շիի պաշտ­պան­նե­րի նույն­քան հուժ­կու զար­կին։
Հյու­րըն­կա­լե­լիս «Լա­ցիոն» բա­ռա­ցիո­րեն վեր­ջին ակն­թար­թին է կա­րո­ղա­ցել խփել պա­տաս­խան գո­լը «Յու­վեն­տու­սի» դար­պա­սը՝ 1։1։ Վեր­ջին հինգ խա­ղում սա թու­րին­ցի­նե­րի եր­րորդ ոչ-ո­քին է, ին­չը նշա­նա­կում է, որ թի­մը դեռևս չի կա­րո­ղա­նում գտ­նել, վե­րա­կանգ­նել նա­խորդ տա­րի­նե­րի թա­փը, ին­չի հաշ­վին վեր­ջին ութ տա­րում ա­նընդ­մեջ հռ­չակ­վել է երկ­րի չեմ­պիոն։
Այս նույն 1։1 հա­շիվն է ար­ձա­նագր­վել և «Ա­տա­լան­տա»-«Ին­տեր» դի­մա­կա­յու­թյու­նում։ Հյու­րե­րը հաղ­թա­նա­կը ձեռ­քից բաց են թո­ղել խա­ղա­վար­տին մոտ։ 13-ա­կան միա­վո­րով «Յու­վեն­տուսն» ու «Ա­տա­լան­տան» հին­գե­րորդ-վե­ցե­րորդ հո­րի­զո­նա­կան­նե­րում են։ Նրան­ցից մեկ միա­վոր պա­կաս ու­նի «Ին­տե­րը»։

ԻՍ­ՊԱ­ՆԻԱ
Լա լի­գա­յի միանձ­նյա ա­ռա­ջա­տար «Ռեալ Սո­սիե­դա­դը» տո­նել է հեր­թա­կան հաղ­թա­նա­կը (2։0)՝ միա­վոր­նե­րի թի­վը հասց­նե­լով 20-ի։ Ընդ ո­րում, նկա­տենք, մր­ցա­կի­ցը բնավ էլ թույ­լե­րից չի ե­ղել. «Գրա­նա­դան» 14 միա­վո­րով հին­գե­րորդ տե­ղում է։ Ա­ղյու­սա­կում սան­սե­բաս­տիան­ցի­նե­րին ան­մի­ջա­պես հա­ջոր­դում է հյու­րըն­կալ­վե­լիս «Խե­տա­ֆեի» նկատ­մամբ 3։1 հաշ­վով ա­ռա­վե­լու­թյան հա­սած «Վի­լիա­ռեա­լը»։
Եր­րորդ հո­րի­զո­նա­կա­նում Մադ­րի­դի «Աթ­լե­տի­կոն» է, ո­րը «Կա­դի­սի» հետ մր­ցակ­ցու­թյու­նում ա­ռանձ­նա­կի դա­ժան է ե­ղել, մա­նա­վանդ ե­թե նկա­տի ու­նե­նանք, որ մինչ այդ հան­դի­պու­մը հա­վա­սար՝ 14-ա­կան միա­վոր ու­նեին ու ա­ռա­ջին վե­ցյա­կի մաս էին կազ­մում, ին­չը գո­նե մո­տա­վո­րա­պես պի­տի հու­շեր թի­մե­րի ու­ժե­րի հա­վա­սա­րու­թյան մա­սին. ե­թե ոչ ընդ­հան­րա­պես, գո­նե ներ­կա փու­լում։ Բո­լոր դեպ­քե­րում, 4։0-ն ան­հար­կի խո­շոր հա­շիվ է մինչ այդ նման ցու­ցա­նիշ ու­նե­ցող թի­մե­րի հա­մար։
Չոր­րոր­դը Մադ­րի­դի «Ռեալն» է՝ հյու­րըն­կալ­վե­լիս «Վա­լեն­սիա­յից» կրած ան­պար­կեշ­տո­րեն մեծ հաշ­վով պար­տու­թյամբ՝ 1։4։ Նկա­տենք, որ «չղ­ջիկ­նե­րի» չորս գո­լից ե­րե­քը 11-մետ­րա­նո­ցի ար­դյունք է։ Ե­րեքն էլ ի­րա­կա­նաց­րել է նույն ֆուտ­բո­լիս­տը՝ Սո­լե­րը։ «Ար­քա­յա­կա­նը» մնա­ցել է 16 միա­վո­րով։
Հին­գե­րորդ-վե­ցե­րորդ հո­րի­զո­նա­կան­նե­րում են 14-ա­կան միա­վոր վաս­տա­կած «Գրա­նա­դան» ու «Կա­դի­սը»։
Ներ­քին ա­ռաջ­նու­թյան նա­խորդ չորս խա­ղի գո­լա­յին ե­րաշ­տից հե­տո ո­րո­շել էր իր եր­կր­պա­գու­նե­րին հա­ճե­լիո­րեն զար­մաց­նել «Բար­սե­լո­նը» (այդ­քան խա­ղից հե­տո ե­րեք գո­լը ե­թե ե­րաշտ չէ, բա ի՞նչ է), ու այդ ո­րոշ­ման տակ ըն­կավ հյուր ժա­մա­նած «Բե­տի­սը»՝ 5։2։ Մե­սին այս ան­գամ 11-մետ­րա­նո­ցով ի­րաց­րած գո­լը զու­գոր­դել է նաև խա­ղա­յին դրու­թյու­նից դար­պա­սի գրա­վու­մով։ Կա­տա­լո­նյան ա­կում­բը 11 միա­վո­րով ու­թե­րորդ հո­րի­զո­նա­կա­նում է։

Մարտին ՀՈՒՐԻԽԱՆՅԱՆ

Դիտվել է՝ 6385

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ