Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Դու կանխատեսեցիր, Աստված տնօրինեց՝ չքնե՛ք տղաներ, չքնե՛ք

Դու կանխատեսեցիր, Աստված տնօրինեց՝ չքնե՛ք տղաներ, չքնե՛ք
02.04.2020 | 21:45

Ազգային ժողովում նրա ձայնը զրնգում է ճիշտ այնպես, ինչպես պատերազմի օրերին թնդանոթն էր համազարկ արձակում՝ թշնամուն հասկացնելով, որ մեզ երբեք էլ չի կարողանալու լռեցնել: Մի անգամ եղբայրական խորհուրդ տվեցի, ասացի՝ միջանցքի մի ծայրից մյուսը գոռալով մի խոսիր, բայց նոր եմ հասկանում, որ պատերազմի բովով անցած մարդուն բնորոշ բան է՝ պետք է գոռաս, որ թե՛ զինվորը զգոն մնա, թե՛ հակառակորդը՝ կարկամած: Երազանքների հետևից մանևրող երիտասարդը կապույտ արյուն երևի թե չունի: Արտաքինից, խոսքերից չես հասկանա, որ կռվի մասնակից է, սիրտը սակայն մեծ ու ցավազգաց է այն վերքոտ խրամատի նման, որից վառվող, երազկոտ, բայցև հանդուգն ու մտահոգ աչքերով հետևել է դիմացից եկող հակառակորդի շարժին: Երբեք չի մտածել, թե մի օր մարտի դաշտում հայրենիք է պաշտպանելու բառիս ամենաուղիղ իմաստով: Հրավառության նմանվող կրակահերթերից հետո նախևառաջ զինվորների, ապա նոր ընտանիքի մասին է մտածել: Ավելի ճիշտ՝ երևի չի էլ հասցրել մտածել, հոգին ենթագիտակցորեն է անհանգստացել, իսկ սիրտը պայքարել է… Պայքարել է ոչ թե հերթական բաբախի, այլ դիմացից եկող գազանին կանխելու համար:


Հայերնասիրական ոգով առանձնապես չի դաստիարակվել, գիտեր սակայն՝ տատիկը հայրենական պատերազմի ժամանակ հանուն միասնական հայրենիքի է կռվել, մորեղբայրը՝ հանուն Մայր Հայաստանի դարպաս Արցախի: Աստված յուրահատուկ գեն է մեզ ընծա արել. թվում է, թե առանաձապես հայրենասեր չենք, բայց վտանգի պահին բոլորիս աներևույթ ինչ-որ մի բան խտուտ է տալիս ու գնում ենք վրա հասած ահը գահով նվաճելու:
Իսկ ի՞նչ է լինելու հետո… Քառօրյա պատերազմից հետո կարծեմ հենց այդ հարցն էիր քեզ տալիս, Հրա՛նտ: Հետո եղավ այն, որ դու կանխատեսեցիր, Աստված տնօրինեց, ու ուսերիդ առար ընկած ընկերների փոխարեն ապրելու ու արարելու պատասխանատվությունը: Ինչքան էլ զինվորին վայել խրոխտությունը թույլ չտա, գիտեմ, հուզվելու ես, ու ոչ թե նրա համար, թե ինչ օրեր տեսար, այլ որ այդ օրերին կողքիդ եղած շատերի չապրած հուզմունքը ծանրացել է սրտիդ վրա: Բայց հավիտենական քնի մեջ երկնային արքայություն վայելող ընկերներդ, Հրանտ, վստահ եմ, պատգամել են քեզ.


Իմաստուն է եղել հեքիաթի բարին,
Եվ աղ է ցանել նա իր խոր վերքերին,
Որ ցավը միշտ արթուն պահպանի նրան,
Չքնե՛ք, տղաներ, չքնե՛ք:


Սևակ ՎԱՐԴՈՒՄՅԱՆ

Դիտվել է՝ 7162

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ