Նոր իրավիճակ

14.07.2020 | 12:34

Տավուշում տեղի ունեցածը «նախերգանք է» մեծ գործընթացներից առաջ. երակ էր ստուգվում, Օվերտոնի պատուհան բացվում` Այա Սոֆիայի տաճարը մզկիթ դարձնելու ֆոնին, պանթուրքիստական ծրագիրը մեկնարկելու առիթով:

Սկիզբը իրենց վախճանը եղավ. հայկական բանակը, որը նոր իշխանությունը դեռ չի հասցրել ամբողջովին «հոշոտել», կրկին իր բարձունքում էր, կրկին ապացուցեց` ամենակայացած կառույցն է, որ հայտնի չափաբանության հանգույն, ոտքը դնում է իր ոտնատեղում, մեծ իմաստության հանգույն` քո ոտնատեղը քեզ եմ տալու` ասել է Աստված Մեսրոպին:
Այնուհանդերձ, հասկանանք` ինչ հերթական փուլ էր դա` առանց այն էլ մեծ մարտահրավերների, կորոնավիրուսի և անկարող իշխանությունների բեռան տակ հայտնված Հայոց տան համար:

ա. Եվս մեկ անգամ շեշտենք. կա անմեկնելի ներուժ, որը հայոց բանակին ուղեկցում է ամենուր` թե՛ Արցախում, թե՛ Հայաստանում, ու դա տղերքի արյունն է. իսկ մենք գիտենք, որ Կայենի թափած Աբելի արյունը մինչ այժմ խոսում է` խոսեցնելով նաև մեր զոհված տղերքի արյան կանչը: ՈՒ այդպես միշտ է լինելու, և մենք դավանում ենք` ՍԱ:
բ. ՍԱ է միակ պատճառը, որ լուռ են այդ արյան հետ կապ չունեցող, որքան էլ ցավալի` օրվա իշխողները, որոնք դեռ ամբողջական չէին ըմբոշխնել Հայ առաքելական եկեղեցու նկատմամբ իրենց հալածանքի կայենյան թուրմը, ու երբ սահմանին մեր զինվորները կենաց-մահու պայքարի էին, օրվա իշխողի էջում մանկական պարի գովազդ էր….
Անմեղսունակության այն չափաբաժինը, որով աչքի ընկան օրվա իշխանությունները, ուղղակի ահավոր անհամաչափ էր` մեր տղերքի, բանակի տված մարտի հետ: Օրվա իշխողը, որն ամեն անհարկի առիթով ցցվում և երկիրը լցնում է խոր անիմաստություններով, չկար: ՈՒ սա այն դեպքն էր, որի մասին ասվում է` չկա չարիք առանց բարիքի. հայտնվեր «ուիքենդի» թեժ պահին, որ ի՞նչ ասեր, ջարդե՞ր մարտնչող տղերքի, նրանց թիկունք կանգնած ժողովրդի ոգին հերթական անգամ։ Չնայած հասցրեց դա անել հաջորդ առավոտյան, տեղեկացնելով աշխարհին ու բազմաչարչար հայ հանրությանը, որ իր կառուցողական գործընկեր Ալիևի «ՈՒազը» ոնց որ «շշկռվել» էր, հետո էլ կիրթ Ադրբեջանը կրակում էր, որ «ՈՒազը» հետ տաներ….
Դու՛ ասացիր: Քո ասելուց հետո հայոց օրակարգի միակ խնդիրը պետք է լինի քո անհապաղ հեռացումը, որովհետև, Աստված մի արասցե, պատերազմի ժամանակ դու դառնում ես… գերագույն գլխավոր հրամանատար. ինչն այս բոլոր պատմությունների մեջ ամենացավոտ, եթե չասենք` ողբերգական, դրվագն է:
գ. Հայրենի ԱԳՆ-ն մի քանի ժամ ուշացումով արձագանքեց պատերազմի շունչ ունեցող միջադեպին, երբ պետք էր մեծ դիապազոնով, բոլոր հնարավոր խողովակների ներգրավմամբ աղմուկ բարձրացնել, տարածել ողջ աշխարհի լրատվամիջոցներով խոցված, վառված «ՈՒազը» ցույց տալու համար Ադրբեջանի ահաբեկչական, ռազմատենչ կերպարը։ Բայց քանի որ սույն հաջորդական անմեղսունակները բանակցային սեղանից մեկ «թափով» վերացրին Սանկտ-Պետերբուրգի, Վիեննայի, Ժնևի` տեղորոշիչ լոկացիայի անչափ կարևոր, կենսական պայմավորվածությունը, ինչու՞ դեմ գնային Ալիևին` Ադրբեջանին, Թուրքիային:
դ. Մի շատ հետաքրքիր դիպված տեղի ունեցավ այդ ընթացքում. մինչ «գերագույն գլխավոր հրամանատարը» չկար, բացակա էր. ամեն ինչ իր մեջ «ներառող» Մակունց Լ-ն ուշ գիշերով հայտարարեց, որ այսուհետ նաև ՀԱՊԿ-ն է իր մեջ` որպես «ֆրակցիա»:
Այստեղ խոր դադար է պետք` հասկանալու, բոլոր դեպքերում ու՞մ անունից է խոսում Մակունցը և, որ ամենակարևորն է, ինչու՞: Արդյո՞ք նույնական «նախերգանք» է նաև ՀԱՊԿ-ի հարցում, և այստեղ ևս երակ են ստուգում` բոլոր առումներով: Ի՞նչ կլինի, եթե իսկապես լայնածավալ պատերազմ սկսվի:

Իսկ որ կարևորն է` ինչու՞ հատկապես հայաստանյան սահմանին և ոչ արցախյան: Որպեսզի ՀԱՊԿ-ը «խառնվի՞», առարկայական խոսակցությունը մտնի «կառուցողական» փու՞լ` Թուրքիայի ու Ռուսաստանի միջև:

Գոնե մինչ այս պահը ՀԱՊԿ-ը որևէ դիրքորոշում չի հայտնել: Հայտնելուց էլ, հասկանալի է, այն դիվանագիտական կլինի. չնայած` սպասենք:

Այսպիսով` Հայաստանը դեֆակտո մտավ տարածաշրջանային նոր իրավիճակի մեջ. առայժմ` Օվերտոնի պատուհանի, հետագայում բուն և իրական գործողությունների տեսքով:

Պետք է պատրաստ լինել ցանկացած սցենարի:

Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ

Դիտվել է՝ 6778