Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը նախատեսում է մայիսի 9-ին առաջին անգամ այցելել Սպիտակ տուն նախագահ Ջո Բայդենի պաշտոնավարումից հետո: Սա նշանակում է, որ վերականգնվում են այս երկրների ռազմական կապերը: Թուրքիայի կողմից ՆԱՏՕ-ին Շվեդիայի անդամակցության հաստատումից հետո Վաշինգտոնը 23 միլիարդ դոլար արժողությամբ պայմանագիր է ստորագրել՝ ամերիկյան արտադրության F-16 մարտական ինքնաթիռներ, հրթիռներ և ռումբեր Անկարային վաճառելու համար:                
 

«Այս իշ­խա­նու­թ­յան դեմ ոչ միայն քրեա­կան գոր­ծեր հա­րու­ցե­լու ա­ռիթ­ներ կան, այլև ցուց­մունք­ներ ան­գամ պետք չեն»

«Այս իշ­խա­նու­թ­յան դեմ ոչ միայն քրեա­կան գոր­ծեր հա­րու­ցե­լու ա­ռիթ­ներ կան, այլև ցուց­մունք­ներ ան­գամ պետք չեն»
01.10.2019 | 00:20

Վեր­ջին մե­կու­կես տա­րում ա­մեն օր սպա­սում ենք, թե վաղն ում են ձեր­բա­կա­լե­լու։ Քրեա­կան գոր­ծե­րի տա­րափ է, իսկ թե դրան­ցից քա­նի­սը տրա­մա­բա­նա­կան ա­վարտ կու­նե­նան, դժ­վար է ա­սել։ Ստեղծ­ված ի­րա­վի­ճա­կի առն­չու­թյամբ իր դի­տար­կում­ներն է ներ­կա­յաց­նում ի­րա­վա­բան, Ար­ցա­խի մար­դու ի­րա­վունք­նե­րի նախ­կին պաշտ­պան ՌՈՒ­ԲԵՆ ՄԵ­ԼԻ­ՔՅԱ­ՆԸ։

-Հան­րու­թյան դա­տին ներ­կա­յաց­վեց դա­տաի­րա­վա­կան բա­րե­փո­խում­նե­րի նոր ռազ­մա­վա­րու­թյու­նը։ Ի՞նչ վե­րա­պա­հում­ներ ու­նեք այս փաս­տաթղ­թի առն­չու­թյամբ և ի՞նչ խն­դիր­ներ եք տես­նում։
-Ռազ­մա­վա­րու­թյուն աս­վա­ծը բա­վա­կա­նին ծա­վա­լուն փաս­տա­թուղթ է են­թադ­րում, ու­նի բազ­մա­թիվ շեր­տեր, ինչ­պես նեղ մաս­նա­գի­տա­կան տի­րույ­թին վե­րա­բե­րող, այն­պես էլ լայն քա­ղա­քա­կան բնույթ ու­նե­ցող հար­ցե­րին։ Փաս­տաթղ­թին միան­շա­նակ գնա­հա­տա­կան տա­լը ճիշտ չէ, պետք է այն տար­բեր մա­սե­րի բա­ժա­նել և քն­նար­կել։ Ե­թե խոս­քը վե­րա­բե­րում է պե­տու­թյան դա­տաի­րա­վա­կան հա­մա­կար­գի շա­րու­նա­կա­կա­նու­թյունն ա­պա­հո­վող հատ­ված­նե­րին, դրանք ող­ջու­նե­լի են, քա­նի որ նախ­կի­նում ՀՀ-ի ի­րա­կա­նաց­րած ռազ­մա­վա­րու­թյուն­նե­րի տրա­մա­բա­նա­կան և սա­հուն շա­րու­նա­կու­թյունն են։ Միևնույն ժա­մա­նակ նույն փաս­տաթղ­թում առ­կա են դրույթ­ներ, մաս­նա­վո­րա­պես` սահ­մա­նադ­րա­կան փո­փո­խու­թյուն­նե­րի, ան­ցու­մա­յին ար­դա­րա­դա­տու­թյան գոր­ծիք հան­դի­սա­ցող հայտ­նի հանձ­նա­ժո­ղո­վի ձևա­վոր­ման վե­րա­բե­րյալ, ո­րոնց մա­սով, բնա­կա­նա­բար, վե­րա­պա­հում­ներ կան։
-Հրա­պա­րա­կի վրա են ան­ցու­մա­յին ար­դա­րա­դա­տու­թյան և վե­թին­գ անե­լու վի­ճա­հա­րույց թե­մա­նե­րը, այս փաս­տաթղ­թով դրանց ի­րա­գործ­ման ի՞նչ ու­ղի­ներ են մատ­նանշ­ված։
-Ան­ցու­մա­յին ար­դա­րա­դա­տու­թյու­նը, լի­նե­լով լայն հաս­կա­ցու­թյուն, կենտ­րո­նա­ցել է մի հանձ­նա­ժո­ղով ձևա­վո­րե­լու վրա՝ ան­տե­սե­լով մի շարք կարևոր հար­ցեր, ո­րոնք քն­նարկ­ման ա­ռար­կա պետք է դառ­նան։ Այդ հար­ցե­րից են 1991-ից ի վեր անց­կաց­ված ընտ­րու­թյուն­նե­րը, բա­նա­կում ոչ մար­տա­կան հեր­թա­պա­հու­թյան ժա­մա­նակ զին­վոր­նե­րի մահ­վան պատ­ճառ­նե­րի քն­նու­թյու­նը և կա­ռու­ցա­պատ­ման հետ կապ­ված խն­դիր­նե­րը։ Ինչ վե­րա­բե­րում է վե­թին­գին, իշ­խա­նու­թյու­նը վե­թինգ է հա­մա­րում մի բան, որն ա­մենևին էլ վե­թինգ չէ։ Տեր­մի­նա­բա­նու­թյան մեջ չեմ ցան­կա­նում մտ­նել, բայց այն փո­փո­խու­թյուն­նե­րը, ո­րոնք ծրագր­վել են, դեռ նա­խա­գա­հի կող­մից պետք է ստո­րագր­վեն։ Հույս ու­նենք, որ չեն ստո­րագր­վի։ Այս ա­ռու­մով լուրջ խն­դիր­ներ ենք տես­նում ինչ­պես սահ­մա­նադ­րա­կա­նու­թյան, այն­պես էլ քա­ղա­քա­կա­նու­թյան ար­դյու­նա­վե­տու­թյան ա­ռու­մով։ Անդ­րա­դառ­նա­լով ան­ցու­մա­յին ար­դա­րա­դա­տու­թյան հանձ­նա­ժո­ղո­վին, այն հա­մոզ­մանն եմ, որ այդ գոր­ծիքն ար­դյու­նա­վետ գոր­ծել չի կա­րող այն պարզ պատ­ճա­ռով, որ իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի մեղ­քով մեր հա­սա­րա­կու­թյունն այ­սօր թշ­նա­ման­քի խո­րաց­ման փու­լում է։ Այս պայ­ման­նե­րում խո­սել հաշ­տեց­ման մա­սին մե­թո­դա­կան տե­սան­կյու­նից առն­վազն սխալ է։ Իսկ ան­ցու­մա­յին ար­դա­րա­դա­տու­թյու­նը հաշ­տեց­ման տա­նող մի­ջոց է։ Այս ի­րա­վի­ճա­կը բե­րում է այն հա­մոզ­ման, որ սա իշ­խա­նու­թյան հա­մար հեր­թա­կան գոր­ծիքն է լի­նե­լու՝ ի­րա­կա­նաց­նե­լու իր քա­ղա­քա­կան նպա­տակ­նե­րը։ Մենք տես­նում ենք, որ իշ­խա­նու­թյու­նը ան­գամ սո­վո­րա­կան գոր­ծի­քա­կազմն է դարձ­րել իր քա­ղա­քա­կան նպա­տակ­նե­րին ծա­ռա­յեց­նե­լու մի­ջոց։ Քրեա­կան դա­տա­վա­րու­թյու­նը ոչ թե ար­դա­րա­դա­տու­թյուն նպա­տակ ու­նե­ցող գոր­ծըն­թաց է, այլ մարդ­կանց հն­չեղ ա­նուն­նե­րով, գու­նեղ պատ­կեր­նե­րով կե­րակ­րե­լու մի­ջոց։ Միշտ ինչ-որ մե­կի դեմ քրեա­կան գործ է հա­րուց­վում, մե­ղադ­րանք է ա­ռա­ջադր­վում, մինչ­դեռ հա­ճախ շատ կաս­կա­ծե­լի են այդ հրա­պա­րա­կում­նե­րը։ Դրան հետևում է սո­ցիա­լա­կան ցան­ցե­րով մեծ ար­շավ, իսկ մեր քա­ղա­քա­ցի­ներն էլ դրա­նից կար­ճատև եր­ջան­կու­թյան պա­շար են ստա­նում։ Սա ոչ մի տեղ չտա­նող, ոչ մի ար­ժեք չս­տեղ­ծող ու­ղի է։ Այս ա­մե­նը հաշ­վի առ­նե­լով, պետք է ար­ձա­նագ­րել, որ այդ ռազ­մա­վա­րու­թյան հիմ­նա­կան ուղ­ղու­թյու­նը, ցա­վոք, այս մի­ջոց­ներն են։ Այս տե­սան­կյու­նից փաս­տա­թուղ­թը են­թա­կա է քն­նա­դա­տու­թյան։
-Ա­մեն օր հան­րու­թյու­նը սպա­սում է հեր­թա­կան հն­չեղ քրեա­կան գոր­ծին, ո­րի հրա­պա­րա­կու­մից ան­մի­ջա­պես հե­տո հա­կա­դիր կող­մից հն­չում է գնա­հա­տա­կան, թե ի­րա­վա­կա­նո­րեն խիստ թույլ կազմ­ված գոր­ծեր են։ Այս ա­մե­նը հան­րու­թյան ցան­կու­թյուն­նե­րին տուրք տա­լում ձև՞ է, թե՞ ա­մեն դեպ­քում կան ծան­րակ­շիռ փաս­տե­րով կազմ­ված գոր­ծեր։
-Մաս­նա­գետ­ներս չենք կա­րող հա­լած յու­ղի տեղ ըն­դու­նել ոչ մե­ղադ­րող, ոչ էլ պաշտ­պա­նա­կան կող­մե­րի ար­տա­հայ­տած կար­ծիք­նե­րը։ Եր­բեք չպետք է մո­ռա­նալ, որ քրեա­կան հե­տապ­նդ­ման մար­մին­նե­րը մե­ղադ­րան­քի կողմ են ներ­կա­յաց­նում ու այդ տե­սան­կյու­նից շա­հագր­գիռ են, իսկ պաշտ­պա­նող կողմն էլ իր շա­հագ­րգ­ռու­թյուն­նե­րի տի­րույթն ու­նի։ Սա­կայն ե­թե վեր­լու­ծենք պատ­կան մար­մին­նե­րի հրա­պա­րա­կած տեքս­տե­րը և հաշ­վի առ­նենք նաև դրանց հրա­պա­րակ­ման ժա­մա­նա­կա­հատ­վա­ծը, թե ինչ բնույ­թի գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի հա­մար են մարդ­կանց մե­ղադ­րանք­ներ ներ­կա­յաց­վում, վս­տա­հու­թյամբ կա­րե­լի է ա­սել, որ դրանք քա­ղա­քա­կան գոր­ծըն­թաց­ներ են։ Սրա նպա­տա­կը հա­սա­րա­կու­թյան ցածր խա­վի շր­ջա­նում ու­նե­ցած ա­ջակ­ցու­թյու­նը պահ­պա­նելն է, նրանց եր­ջան­կու­թյան պա­հե­րի ա­պա­հո­վու­մը։ Երբ փոր­ձում ենք հաս­կա­նալ, թե մե­ղադ­րանքն ի­րե­նից ինչ է ներ­կա­յաց­նում, ինչ-որ պար­զու­նակ, ան­հա­վա­նա­կան բա­նե­րի մա­սին է լի­նում խոս­քը։ Ցան­կա­ցած քրեա­կան դա­տա­վա­րու­թյան մաս­նա­գետ կհա­վաս­տի, որ դրանց ա­պա­ցու­ցու­մը անհ­նա­րին կամ գրե­թե անհ­նա­րին է հե­տա­գա փու­լե­րում։ Կար­ծում եմ, որ մեր ի­րա­վա­պահ մար­մին­ներն ար­դեն չեն էլ մտա­ծում այս գոր­ծե­րի դա­տա­կան հե­ռան­կա­րի մա­սին, նրանց պետք է այս­րո­պեա­կան ար­ձա­գանք հա­սա­րա­կու­թյան կող­մից՝ մի կում եր­ջան­կու­թյան ձևով։ Չգի­տեմ, թե որ­քան ժա­մա­նակ կա­րող է այս մե­խա­նիզմն աշ­խա­տել։
-Դուք կապ տես­նու՞մ եք քրեա­կան գոր­ծե­րի հրա­պա­րակ­ման և իշ­խա­նու­թյան վար­կա­նի­շի անկ­ման միջև։
-Միանշ­նակ այդ կա­պը կա։ Ա­վե­լին, այդ փոխ­պայ­մա­նա­վոր­վա­ծու­թյու­նը շատ հս­տակ երևաց, երբ ան­ցյալ տա­րի հայտ­նի գաղտ­նալ­սում­նե­րը հրա­պա­րակ­վե­ցին, հետևեց ՀՔԾ-ի և ԱԱԾ տնօ­րե­նի մաս­նակ­ցու­թյամբ ա­սու­լի­սը, հն­չե­ցին այն­պի­սի տե­ղե­կու­թյուն­ներ, ո­րոնք մեկ տա­րի անց էլ զար­գա­ցում­ներ չու­նե­ցան։ Կա­րե­լի է ա­սել, որ դրանք էլ քա­րոզ­չա­կան գոր­ծիք­ներ էին: Ար­դեն մար­դիկ մո­ռա­ցել են, որ հու­նի­սի սկզ­բին ձեր­բա­կալ­վեց ոս­տի­կա­նու­թյան սպա Գե­ղամ Պետ­րո­սյա­նը, երբ մեծ շու­քով հայ­տա­րար­վեց, որ Մար­տի 1-ի զո­հե­րից մե­կի սպա­նո­ղը նա է։ Հե­տո շատ ցած­րա­ձայն, ա­նաղ­մուկ նրան ա­զատ ար­ձա­կե­ցին, ու կար­ծես բո­լո­րը մո­ռա­ցան այդ մա­սին։ Այս ա­մե­նը փաս­տում է, որ ե­ղած վի­ճա­կը վա­ղուց դուրս է ե­կել ի­րա­վա­կան շր­ջա­նակ­նե­րից և վե­րած­վել է քա­ղա­քա­կան գոր­ծա­ռույթ­նե­րի։ Ինձ մոտ եր­բեմն տպա­վո­րու­թյուն է ստեղծ­վում, որ սա ոչ միայն մեր պե­տու­թյան թիվ մեկ, այլև միակ գոր­ծա­ռույթն է։ Իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը կար­ծում են, որ մեր քա­ղա­քա­ցի­նե­րը պատ­րաստ են ի­րենց ակն­կա­լիք­նե­րի բա­վա­րա­րում հա­մա­րել ոչ թե ի­րենց կեն­սա­մա­կար­դա­կի բարձ­րա­ցու­մը, այլ գու­նեղ տե­սա­րան­նե­րով և հն­չեղ ա­նուն­նե­րով քրեա­կան գոր­ծե­րը։
-Ամիս­ներ առաջ Փաշ­ին­յա­նը հայ­տա­րա­րեց, որ Մար­տի 1-ի գործն ամ­բող­ջո­վին բա­ցա­հայտ­ված է: Քրեա­կան գոր­ծե­րի առն­վազն կե­սը Մար­տի 1-ի շուրջ է պտտ­վում։ Ձեր կար­ծի­քով, ի՞նչ չա­փով է այդ գոր­ծը բա­ցա­հայտ­ված, և ինչ­պի­սի՞ ար­դա­րա­դա­տու­թյուն է ի­րա­կա­նաց­վում այս ա­ռու­մով։
-Բազ­մա­թիվ գոր­ծեր կան Մար­տի 1-ի առն­չու­թյամբ։ Դա­տա­րա­նում է հիմ­նա­կան գոր­ծը, բայց դա էլ ան­ջատ­ված է մայր գոր­ծից, ո­րը դեռ նա­խաքն­նու­թյան փու­լում է։ Բա­ցա­հայտ­ված լի­նել-չլի­նե­լը ոչ թե կար­ծի­քի հարց է, այլ փաս­տի։ Ե­թե բա­ցա­հայտ­ված է, բա ու՞ր է բա­ցա­հայ­տու­մը։ Ե­թե բա­ցա­հայտ­ված է, ու­րեմն քրեա­կան գործ նա­խաքն­նու­թյու­նում չէր լի­նի։ Վար­չա­պե­տի այդ հայ­տա­րա­րու­թյու­նը հեր­թա­կան հիմ­նա­վո­րում­նե­րից մեկն է, որ մեր քա­ղա­քա­կան իշ­խա­նու­թյուն­ներն ու­նեն վար­կած (չմո­ռա­նանք, որ նրանք Մար­տի 1-ի հա­կա­մար­տու­թյան կողմ էին), ո­րը ոչն­չով չի տար­բեր­վում Մար­տի 1-ի հա­կա­մար­տող կող­մե­րից մե­կի ժա­մա­նա­կին ձևա­վոր­ված, հե­տո ա­նընդ­հատ քա­րոզ­վող վար­կա­ծից։ Սրա­նից կա­րե­լի է եզ­րա­կաց­նել, որ այս ողջ գոր­ծըն­թա­ցի նպա­տակն այդ վար­կա­ծի լե­գի­տի­մա­ցումն ու պաշ­տո­նա­կա­նա­ցումն է։ Բո­լոր տե­քս­տե­րը, որ քրեա­կան հե­տապ­նդ­ման մար­մին­ներն են հրա­պա­րա­կում, այս կամ այն չա­փով փոր­ձում են հիմ­նա­վո­րել այդ մո­տե­ցում­նե­րը՝ հաշ­վի չառ­նե­լով այն հան­գա­ման­քը, որ ի­րա­վա­կան լուրջ խն­դիր­ներ կան, ո­րոնք որ­քան ուշ աշ­խա­տեն, այն­քան ցա­վոտ կլի­նեն պե­տու­թյան հա­մար։ Ե­թե մեր ընդ­հա­նուր ի­րա­վա­սու­թյան դա­տա­կան հա­մա­կարգն ի զո­րու չլի­նի խն­դիր­ներ լու­ծել, ա­պա ՍԴ-ին կփո­խանց­վի այն, ե­թե վեր­ջինս էլ ի զո­րու չե­ղավ լու­ծել այն, այդ գոր­ծե­րը կտե­ղա­փոխ­վեն Եվ­րո­պա­կան դա­տա­րան։ Յու­րա­քան­չյուր հա­ջորդ փու­լը մեր պե­տու­թյան հա­մար շատ ա­վե­լի ցա­վոտ է լի­նե­լու, ո­րով­հետև այս մա­կար­դա­կի և ո­րա­կի խն­դիր­ներ, մեղմ ա­սած, հազ­վա­դեպ են պա­տա­հում եվ­րո­պա­կան տա­րա­ծաշր­ջա­նում։
-Ի՞նչ ա­սել է՝ հազ­վա­դեպ են պա­տա­հում։
-Երբ տար­բեր եր­կր­նե­րի իմ գոր­ծըն­կեր­նե­րի հետ եմ խո­սում և ներ­կա­յաց­նում, թե ինչ է կա­տար­վել, օ­րի­նակ, մա­յի­սի 20-ին, երբ վար­չա­պե­տի հանձ­նա­րա­րու­թյամբ դա­տա­րան­նե­րի մուտ­քերն ար­գե­լա­փակ­վե­ցին, նրանք չեն հա­վա­տում։ Հե­տո հա­մա­ցան­ցում փնտ­րում են, ա­սում՝ կնե­րես, չէինք հա­վա­տում քեզ։ Չեմ էլ պատ­կե­րաց­նում այս խն­դիր­նե­րին, թե ինչ խս­տու­թյամբ կա­րող են ար­ձա­գան­քել եվ­րո­պա­կան կա­ռույց­նե­րը։ Մի­ջազ­գա­յին քա­ղա­քա­կա­նու­թյու­նը նաև բա­նակ­ցա­յին տարր ու­նի, հնա­րա­վոր է մեր եվ­րո­պա­ցի և այլ գոր­ծըն­կեր­ներ ի­րենց գնա­հա­տա­կան­նե­րի խս­տու­թյու­նը պայ­մա­նա­վո­րում են նաև այլ հար­ցե­րով։ Իսկ մեր պե­տու­թյունն ին­չու՞ պի­տի հեր­թա­կան ան­գամ հայ­տն­վի ցա­վա­լի ի­րա­վի­ճա­կում և ստիպ­ված լի­նի զի­ջում­ներ ա­նել այլ հար­ցե­րում, ինչ է, թե մի քիչ մեղմ ձևա­կեր­պում­ներ ստա­նա Արևմուտ­քից։ Մենք տես­նում ենք այդ­պի­սի գոր­ծըն­թաց­ներ Ստամ­բու­լյան կոն­վեն­ցիա­յի շուրջ, ին­չը հի­մա սա­ռեց­վել է, բայց մի օր այդ հար­ցը կր­կին բարձ­րաց­վե­լու է, այլ հար­ցեր էլ են բարձ­րաց­վե­լու, ո­րոնց մա­սին մենք կա­րող ենք գա­ղա­փար ան­գամ չու­նե­նալ։
-Ընդ­դի­մա­խոս­նե­րը հա­ճախ են շեշ­տում, որ իշ­խա­նու­թյու­նից զրկ­վե­լուց հե­տո Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի կա­ռա­վա­րու­թյան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րի դեմ շատ քրեա­կան գոր­ծեր կհա­րուց­վեն։ Այս 1,5 տար­վա ըն­թաց­քում նրանք հասց­րե՞լ են այդ­քան օ­րենք ու սահ­մա­նադ­րա­կան նորմ խախ­տել։
-Ոչ միայն քրեա­կան գոր­ծեր հա­րու­ցե­լու ա­ռիթ­ներ կան, այլև ցուց­մունք­ներ ան­գամ պետք չեն։ Միայն հա­մա­ցան­ցից վերց­ված տե­ղե­կու­թյու­նը, մարդ­կանց հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րը բա­վա­րար են տաս­նյակ քրեա­կան գոր­ծե­րի հա­մար։ Ներ­կա­յիս իշ­խա­նու­թյունն այն­քան կար­միր գծեր է հա­տել, որ ա­մենևին անհ­րա­ժեշտ չի լի­նի ցուց­մունք­ներ ո­րո­նել։ Հա­մա­ցան­ցում ե­ղած տե­ղե­կու­թյուն­նե­րը ոչ միայն բա­վա­րար են քրեա­կան գոր­ծեր հա­րու­ցե­լու, այլև դա­տավ­ճիռ­ներ կա­յաց­նե­լու կամ գոր­ծը դա­տա­րան փո­խան­ցե­լու հա­մար։ Սա շատ ցա­վա­լի է։ Սա լրա­ցու­ցիչ լա­րում է ստեղ­ծում մեր երկ­րում։
-Ա­սել է՝ մենք դա­տա­պարտ­ված ենք ա­նընդ­հատ քրեա­կան գոր­ծե­րի մե՞ջ հայ­տն­վե­լու։
-Ես քրեա­կան դա­տա­վա­րու­թյան մաս­նա­գետ եմ, բայց չեմ ցան­կա­նում, որ մեր երկ­րում իմ մաս­նա­գի­տու­թյու­նը լի­նի ա­մե­նա­պա­հանջ­վա­ծը։ Իսկ ի­րա­կա­նու­թյու­նը, ցա­վոք, այդ­պի­սին է։ Իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը կա­րիք ու­նեն հի­շե­լու, թե ին­չի հա­մար էին հա­վաք­վել։ Նրանք հաս­տա­տա­պես քրեա­կան գոր­ծեր հա­րու­ցե­լու հա­մար չէին հա­վաք­վել, այլ լու­ծե­լու բա­զում խն­դիր­ներ։ Մեր քա­ղա­քա­ցի­ներն ու­նեն լավ ապ­րե­լու ցան­կու­թյուն, ին­չի փո­խա­րեն նրանք ստա­նում են հն­չեղ ա­նուն­նե­րով հայ­տա­րա­րու­թյուն­ներ։ Սե­րունդ­նե­րի նկատ­մամբ մեր պա­տաս­խա­նատ­վու­թյու­նը, սա­կայն, մեզ թույլ է տա­լիս ա­սե­լու, որ դա չէ մեր պե­տու­թյան ճա­նա­պար­հը։
-Իշ­խա­նու­թյունն այ­սօր էլ կենտ­րո­նա­ցել է ՍԴ նա­խա­գա­հին հե­ռաց­նե­լու հար­ցի վրա։ Մշակ­ված է նա­խա­գիծ, ո­րը պետք է ներ­կա­յաց­վի ՍԴ, ար­դա­րա­դա­տու­թյան նա­խա­րարն էլ հայտ­նեց, որ դա­տաի­րա­վա­կան բա­րե­փո­խում­նե­րի ռազ­մա­վա­րու­թյու­նում սահ­մա­նադ­րա­կան դա­տա­րա­նի շուրջ ստեղծ­ված վի­ճա­կի առն­չու­թյամբ լու­ծում­ներ տր­վում են։ Իշ­խա­նու­թյունն այս պա­րա­գա­յու՞մ էլ կհա­տի Ձեր նշած կար­միր գի­ծը։
-Ար­դեն իսկ ա­նօ­րի­նա­կա­նու­թյուն­ներ կա­տար­վել են։ Ինչ վե­րա­բե­րում է հար­ցին, թե մեր իշ­խա­նու­թյու­նը ին­չի է պատ­րաստ, մեր բա­րե­բախ­տու­թյունն է, որ շատ ենք ին­տեգր­վել մի­ջազ­գա­յին հան­րու­թյա­նը. ե­թե մի­ջազ­գա­յին այդ պար­տա­վոր­վա­ծու­թյուն­նե­րը չլի­նեին, պե­տա­կա­նու­թյու­նը քան­դող մո­տե­ցում­նե­րը վա­ղուց ի­րա­կա­նու­թյուն էին դար­ձել։ Այ­սօր մենք դեռ հնա­րա­վո­րու­թյուն ու­նենք ա­մուր պա­հել ի­րա­վա­կան պե­տու­թյան մեր դրո­շը, ո­րը սահ­մա­նադ­րա­կան դա­տա­րա­նի, որ­պես ինս­տի­տու­տի, ձեռք­բե­րումն է։ Այն փաս­տա­թուղ­թը, որ ԱԺ-ն ներ­կա­յաց­րել է, ոչ միայն ի­րա­վուն­քից է հե­ռու, այլև, ա­ռան­ձին դեպ­քե­րում, է­թի­կա­յի կա­նոն­նե­րից։
-Խոս­քը Հրայր Թով­մա­սյա­նի քա­վոր-սա­նի­կա­կան կա­պե­րի մա­սի՞ն է։
-Ա­յո։ Իմ հա­մոզ­մամբ, ե­թե որևէ չա­փա­նիշ ես սահ­մա­նում, պար­տա­վոր ես ա­ռա­ջին հեր­թին ի ցույց դնել քո հա­մա­պա­տաս­խա­նու­թյունն այդ չա­փա­նի­շին։ Մենք չենք տես­նում ԱԺ պատ­գա­մա­վոր­նե­րի քա­վոր-սա­նիկ­նե­րի հայ­տա­րա­րագ­րու­մը, այ­սինքն՝ հրա­պա­րա­կում, թե ով­քեր են ի­րենց քա­վոր­ներն ու սա­նիկ­նե­րը, որ­պես­զի հան­րու­թյու­նը հնա­րա­վո­րու­թյուն ու­նե­նա ստու­գե­լու` նրանց ար­տո­նու­թյուն տրա­մադ­րե՞լ են, թե՞ ոչ։ Մենք ու­նենք բազ­մա­թիվ փաս­տաթղ­թեր, որ­տեղ խոս­քը ազ­գակ­ցա­կան կա­պե­րի, ա­մու­սին­նե­րի մա­սին է։ Մեր իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը բո­լոր հնա­րա­վո­րու­թյուն­ներն ու­նեին օ­րենք­նե­րում փո­փո­խու­թյուն­ներ կա­տա­րել այս ա­ռու­մով, ին­չու ժա­մա­նա­կին չա­րե­ցին ու հի­մա են այդ հար­ցե­րը բարձ­րա­ձայ­նում։ Այս ա­մե­նի լույ­սի ներ­քո հիմք ու­նենք կար­ծե­լու, որ այն, ինչ տե­ղի է ու­նե­նում, ոչ թե ի­րա­վա­կան, այլ քա­ղա­քա­կան գոր­ծըն­թաց է։
-Այ­սօր շա­տերն են բարձ­րա­ձայ­նում, որ դա­տա­վոր­նե­րի վրա մեծ ճն­շում­ներ կան։ Մտա­վա­խու­թյուններ չու­նե՞ք, որ ՍԴ դա­տա­վոր­նե­րի վրա էլ ճն­շում­ներ կլի­նեն։
-Ոչ միայն մտա­վա­խու­թյուն­ներ ու­նեմ, այլև վս­տահ եմ, որ այդ ճն­շում­նե­րը գոր­ծադր­վում են։
-Փա­շի­նյա­նի հայտ­նի ո­րակ­ման հան­գույն՝ այ­սօր դա­տա­վոր­նե­րին եր­կու տե­սա­կի են բա­ժա­նում՝ «վնգս­տա­ցող­ներ» և «չվնգս­տա­ցող­ներ»։
-Այս բա­ռա­պա­շա­րը ոչ միայն պե­տու­թյան ղե­կա­վա­րին, այլև քա­ղա­քա­վա­րի մար­դուն ան­հա­րիր է։ Չէի ցան­կա­նա ան­գամ այդ քն­նար­կում­նե­րի մեջ մտ­նել։ Ինչ վե­րա­բե­րում է ճն­շում­նե­րին, դրանք մեծ են։ Բո­լոր կա­յա­ցած պե­տու­թյուն­նե­րը դրա մի­ջով ան­ցել են, և այս­տեղ է, որ ձևա­վոր­վում են այն­պի­սի մար­դիկ, ո­րոնք օ­րի­նակ են դառ­նում սե­րունդ­նե­րի հա­մար։ Գու­ցե սա մեր հնա­րա­վո­րու­թյունն է հաս­կա­նա­լու՝ ով էր ա­մուր, ով ոչ, ով է ար­ժա­նի, օ­րի­նա­կե­լի սե­րունդ­նե­րի հա­մար, ով է մո­ռաց­վե­լու։ Հույսս այն է, որ սա այն քա­վա­րանն է, ո­րի մի­ջով մեր պե­տու­թյու­նը պետք է անց­ներ՝ հնա­րա­վո­րու­թյուն ու­նե­նա­լով դառ­նա­լու աշ­խար­հի դի­նա­միկ զար­գա­ցող, իս­կա­պես եր­ջա­նիկ քա­ղա­քա­ցի­ներ ու­նե­ցող պե­տու­թյուն։
Զրույ­ցը՝
Ռու­զան ԽԱ­ՉԱՏ­ՐՅԱ­ՆԻ

Դիտվել է՝ 4493

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ