Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Կյան­քը ա­վե­լին է, քան պար­զա­պես գո­յութ­յու­նը կամ կեն­դա­նու­թ­յու­նը

Կյան­քը ա­վե­լին է, քան պար­զա­պես գո­յութ­յու­նը կամ կեն­դա­նու­թ­յու­նը
17.01.2020 | 01:02
Ի սկզ­բա­նե Աստ­ված ստեղ­ծեց եր­կինքն ու եր­կի­րը: Եր­կիրն անձև ու ան­կազմ էր, խա­վար էր տի­րում ան­հու­նի վրա, և Աստ­ծո հո­գին շր­ջում էր ջրե­րի վրա: (Ծննդ. 1;1-3):
Այս­պի­սի պատ­կե­րա­վոր ու գե­ղար­վես­տա­կան ձևով Սուրբ Գր­քի ա­ռա­ջին տո­ղե­րի հա­մա­հե­ղի­նա­կը նկա­րագ­րում է ո­չին­չը:
Ի դեպ, Սուրբ գր­քի ա­ռա­ջին հե­ղի­նակն է Սուրբ Հո­գին, ո­րի ներ­շն­չու­մով մար­դիկ դա­րե­րի ըն­թաց­քում գրի ա­ռան աստ­վա­ծա­յին Հայտ­նու­թյու­նը: Կար ժա­մա­նակ, երբ կար միայն ո­չին­չը, և ան­գամ ժա­մա­նա­կը գո­յու­թյուն չու­ներ: Սա­կայն Աստ­ված ո­րո­շեց ոչն­չից ստեղ­ծել տիե­զեր­քը, իսկ նախ­քան այդ. «Աստ­ված Ա­սաց՝ թող լույս լի­նի: Եվ ե­ղավ լույս»: «Ե­ղի­ցի լույ­սը» նյու­թա­կան լույ­սի մա­սին չէ, այլ գի­տու­թյան ի­մա­նա­լի լույսն է, ո­րի ներ­քո ստեղծ­վեց ամ­բողջ տիե­զեր­քը: Խոս­քը մտա­ծո­ղու­թյան ար­տա­հայ­տու­թյուն է. երբ Աստ­ված ա­սաց, Նա նախ մտահ­ղա­ցավ, «Ա­սաց՝ Ե­ղի­ցի լույս» նշա­նա­կում է, որ Նա, տիե­զեր­քը ստեղ­ծե­լուց ա­ռաջ, նախ ստեղ­ծեց այդ տիե­զեր­քը հաս­կա­նա­լու հնա­րա­վո­րու­թյու­նը` ճա­նա­չո­ղու­թյան լույ­սը, քան­զի մտահ­ղա­ցել էր ստեղ­ծել էակ Իր նմա­նու­թյամբ` ճա­նա­չող մար­դուն: Աստ­ված ոչ միայն ստեղ­ծեց ճա­նա­չո­ղու­թյան լույ­սը, այլև այն բա­ժա­նեց խա­վա­րից` ոչն­չից: Դա կա­րող է բա­ցատ­րել եր­կու բան. Աստ­ված՝ Տիե­զե­րա­կան Միտ­քը, Իր Խոս­քով սահ­մա­նեց տիե­զեր­քը կա­ռա­վա­րող օ­րենք­ներ և ստեղ­ծեց տիե­զեր­քի հա­վի­տե­նա­կան գո­յու­թյու­նը ա­պա­հո­վող պայ­ման­ներ. «Դու ա­սա­ցիր, և ե­ղան, հրա­մա­յե­ցիր, և հաս­տատ­վե­ցին»,- վկա­յում է սաղ­մո­սեր­գուն: Այ­սինքն, Աստ­ված ա­մեն ինչ ստեղ­ծեց և հաս­տա­տեց Իր Խոս­քով և Ի­մաս­տու­թյամբ և հս­տա­կո­րեն սահ­մա­նա­զա­տեց տգի­տու­թյունն ու ճա­նա­չո­ղու­թյու­նը, կամ ինչ­պես ա­սում են՝ սևն ու սպի­տա­կը. «Վա՜յ նրանց, ո­րոնք չա­րը բա­րի կան­վա­նեն և բա­րին՝ չար, ո­րոնք լույ­սը խա­վար կհա­մա­րեն և խա­վա­րը՝ լույս, ո­րոնք դա­ռը քաղցր կհա­մա­րեն և քաղց­րը՝ դառն» (Ե­սա­յի 5;20): Այն, ինչ Աստ­ված ստեղ­ծեց, բա­րի է, իսկ չա­րը չա­րար­ված է` ստեղծ­ված չէ Աստ­ծո կող­մից:
Աստ­ված ստեղ­ծեց տիե­զեր­քը և մար­դուն, որ­պես­զի զար­գա­նան և կա­տա­րե­լա­գործ­վեն, և ա­մեն մի փորձ՝ խա­փա­նե­լու այդ ըն­թաց­քը, չար է և տա­նում է դե­պի ոչն­չա­ցում: Ե­թե չա­րը հա­մախ­մբ­վի և ամ­բող­ջա­նա, տեղ չի ու­նե­նա ի­րեն բա­րին կցե­լու, և ակն­հայտ կերևա իր չա­րու­թյու­նը, իսկ ի բնե բա­րի և Բա­րի Ա­րար­չին կա­մա թե ա­կա­մա ձգ­տող մար­դը ան­պայ­մա­նո­րեն կմեր­ժի բա­ցա­հայտ չա­րը, այդ պատ­ճա­ռով սա­տա­նան տար­բեր կերպ է խա­բում մարդ­կանց՝ իր ո­րո­մին մի քիչ ցո­րեն, և կամ ճշ­մար­տու­թյան ցո­րե­նին մի քիչ ո­րոմ խառ­նե­լով: Մեր թշ­նա­մին, ըստ էու­թյան, մեկն է, սա­կայն բա­զում են նրա զեն­քե­րը և կոր­ծա­նա­րար մի­ջոց­նե­րը, ո­րոնք ուղղ­ված են իր թի­րա­խին` մեր հա­վի­տե­նա­կան ե­րա­նա­վետ կյան­քին: Նա այն խլում է մե­զա­նից մի քա­շող սար­քի մի­ջո­ցով, որ կոչ­վում է աշ­խարհ, և ո­րը այ­սօր հե­ռուս­տա­ցույ­ցի մի­ջո­ցով հա­սա­նե­լի է բո­լո­րին: Մեր նպա­տակն է, որ­պես­զի մեր ըն­թեր­ցո­ղը հաս­կա­նա, որ յու­րա­քան­չյուր ար­ծարծ­վող նյութ կար­դա­լով, նա կանգ­նում է կեն­սա­կան ընտ­րու­թյան ա­ռաջ, իսկ ընտ­րու­թյու­նը են­թադ­րում է ըն­դու­նում-բա­ցա­ռում մե­խա­նիզմ. դուք ընտ­րում եք եր­կու­սից մե­կը: Խոս­քը եր­կընտ­րան­քի մա­սին չէ, այլ հս­տակ և ո­րո­շա­կի ընտ­րու­թյան, քան­զի լույ­սը և խա­վա­րը, բա­րին և չա­րը, լա­վը և վա­տը, սևը և սպի­տա­կը չեն կա­րող նույն հար­թու­թյան վրա լի­նել և նույն ար­ժե­չա­փե­րով գնա­հատ­վել: Եվ յու­րա­քան­չյուր մարդ պետք է գի­տակ­ցի, որ ին­քը կրե­լու է իր կա­տա­րած ընտ­րու­թյան ողջ պա­տաս­խա­նատ­վու­թյու­նը և բո­լոր հետևանք­նե­րը, և ոչ ո­քի դրա հա­մար չպետք է մե­ղադ­րի:
Երբ հրեա­նե­րը խա­չում էին Փառ­քի Տի­րո­ջը, Նա ա­ղո­թում էր Հո­րը. «Նե­րի՛ր նրանց, Հա՛յր, քան­զի չգի­տեն, թե ինչ են ա­նում»: Նրանք փոր­ձում էին մա­րել Ար­դա­րու­թյան Ա­րե­գա­կը, ո­րով­հետև տգի­տու­թյան խա­վարն էր պա­տել նրանց հո­գին, և նրանք Տիե­զեր­քի Տի­րո­ջը և Ա­րար­չին լե­ղա­խառն քա­ցախ էին հրամց­նում, ո­րով­հետև չէին կա­րո­ղա­նում զգալ Կյան­քի քաղց­րու­թյու­նը:
Բայց ար­դա­րա­ցիո­րեն պետք է նկա­տել. հրեա­նե­րը Տի­րո­ջը խա­չե­ցին մեկ ան­գամ և չէին ճա­նա­չում Նրան, իսկ մենք, որ հա­վակ­նում ենք Նրան ա­ռա­ջի­նը ճա­նա­չած և ըն­դու­նած ազ­գի կոչ­մա­նը, Նրան սպա­նում ենք ա­մեն ան­գամ, երբ տուրք ենք տա­լիս տգի­տու­թյա­նը և խա­վա­րամ­տու­թյա­նը, երբ Աստ­ծո Ի­մաս­տու­թյու­նը` Հի­սուս Քրիս­տո­սին, փո­խա­րի­նում ենք աշ­խար­հա­յին ի­մաս­տա­կու­թյամբ:
Ճշ­մա­րիտ գի­տու­թյու­նը, բարձ­րա­գույն ի­մա­ցա­կա­նու­թյու­նը հա­վատն է աստ­վա­ծա­յին հայտ­նու­թյան՝ Սուրբ գրքի հան­դեպ, հա­վա­տը Կյան­քի և Ճշ­մար­տու­թյան Խոս­քի հան­դեպ, հա­վա­տը Հի­սուս Քրիս­տո­սի հան­դեպ: Միայն լույ­սը ու­նե­նա­լով կա­րող ենք ցրել խա­վա­րը և միայն ճշ­մա­րիտ գի­տու­թյամբ կա­րող ենք մեր­ժել կեղծ գի­տու­թյու­նը:
Խոր­հենք մեր ընտ­րու­թյան շուրջ, խոր­հենք լր­ջո­րեն և սե­փա­կան ար­ժա­նա­պատ­վու­թյան խոր գի­տակ­ցու­թյամբ: Իսկ մենք դեռ ընտ­րու­թյուն կկա­տա­րենք ար­ժե­քա­վոր ու անհ­րա­ժեշտ շատ բա­նե­րի և աշ­խար­հի կող­մից մեզ ա­ռա­ջարկ­վող դրանց ան­պի­տան և վտան­գա­վոր տար­բե­րակ­նե­րի միջև, ճշ­մա­րիտ ի­րա­կա­նու­թյան և կեղծ ի­րա­կա­նու­թյան միջև: Կփոր­ձենք գտ­նել սահ­ման­նե­րը բա­նա­կա­նի և ան­բա­նա­կա­նի, գերբ­նա­կա­նի, բնա­կա­նի և անբ­նա­կա­նի միջև: Կյան­քը ա­վե­լին է, քան պար­զա­պես գո­յու­թյու­նը կամ կեն­դա­նու­թյու­նը և, որ­պես կա­նոն, մեր կյան­քը ա­ռա­վել ար­ժե­քա­վոր է դառ­նում, երբ այն նվի­րում ենք մեր Ա­րար­չին, կամ մեզ նման մար­դուն:
Մեր կյան­քը անկ­րկ­նե­լի, անն­կա­րագ­րե­լի, մեր սե­փա­կան ընտ­րու­թյան հիա­նա­լի և միակ հնա­րա­րա­վո­րու­թյունն է, ո­րը ճիշտ օգ­տա­գոր­ծե­լով է միայն, որ մենք ոչ թե գո­յու­թյուն կպահ­պա­նենք, այլ իս­կա­պես կապ­րենք:
Լի­լիթ ՀՈՎ­ՀԱՆ­ՆԻ­ՍՅԱՆ
Գո­րիս
Դիտվել է՝ 2154

Մեկնաբանություններ