Գրական թարգմանիչների երկլեզու սեմինար՝ «Գյոթե կենտրոնում»

Երևանում «Գյոթե կենտրոնի» և Գերմանիայի թարգմանիչների ֆոնդի Տոլեդո ծրագրի նախաձեռնությամբ և աջակցությամբ՝ մեկնարկել է գերմաներենից հայերեն և հայերենից գերմաներեն գրական թարգմանիչների սեմինարը: Գերմաներենից հայերեն խմբում ընդգրկված են վեց, հայերենից գերմաներեն խմբում՝ երեք թարգմանիչ: Մասնակիցների ընտրությունը կատարվել է մրցութային կարգով: Սեմինարը վարում են գրական թարգմանիչներ Գայանե Գինոյանը և Վալերի Էնգլերը: Հրավիրված են նաև հայտնի թարգմանիչներ՝ Ռոզեմարի Թիցեն և Րաֆֆի Քանթյանը, որոնք իրենց փորձին հաղորդակից կդարձնեն սեմինարի մասնակիցներին և խորհուրդներով աջակից կլինեն նրանց վերապատրաստմանը:

ԳԱՅԱՆԵ ԳԻՆՈՅԱՆԻ տեղեկացմամբ՝ Գերմանիայի թարգմանիչների ֆոնդը կազմակերպում է գրական թարգմանիչների երկլեզու սեմինարներ Գերմանիայում և համապատասխան լեզվի երկրում: Գերմաներենից հայերեն և հայերենից գերմաներեն գրական թարգմանիչների համար նմանօրինակ սեմինար կազմակերպվում է երկրորդ անգամ: Առաջին սեմինարն անցկացվել է 2014 թվականին Գերմանիայում Եվրոպայի թարգմանիչների կենտրոնում: Կազմակերպիչը Վրաստանում «Գյոթե ինստիտուտն» էր: «Գերմանիան Գյոթե ինստիտուտներ կամ կենտրոններ ունի աշխարհի տարբեր երկրներում: Անցյալ տարի դեկտեմբերին բացվել է նաև Հայաստանում և Ադրբեջանում, մինչ այդ տարածաշրջանում միայն Վրաստանում կար, որը պատասխանատու էր նաև տարածաշրջանի երկրների համար»,- պարզաբանեց մեր զրուցակիցը, նշեց նաև, որ սեմինարների շարունակական լինելը կախված է գերմանական կողմի ֆինանսավորումից:

«Տարիներ առաջ, երբ զրուցեցինք թարգմանական խնդիրների մասին, ասացիք, որ քիչ են թե՛ գերմաներենից հայերեն, թե՛ հայերենից գերմաներեն թարգմանությունները: Այսօր հրատարակչական բում կա, լրացվու՞մ է այդ բացը»,- մեր այս հարցին ի պատասխան՝ Գայանե Գինոյանն ասաց, որ գերմաներենից հայերեն թարգմանությունների դեպքում բում չկա. «Իհարկե, անցյալ տարիների համեմատ, դրական տեղաշարժն ակնհայտ է: Իսկ հայերենից գերմաներեն, որքան տեղյակ եմ, վերջին 4 տարում 3 գիրք է տպագրվել: Սեմինարն առաջնահերթ դրան է ուղղված՝ գտնել ու վերապատրաստել թարգմանիչներ, որոնք հայ և գերմանալեզու գրականությունը կթարգմանեն ու կներկայացնեն համապատասխանաբար գերմաներեն և հայերեն: Ցավոք հայերենը Գերմանիայի մեկ համալսարանում է դասավանդվում, իսկ այնտեղ ուղղված մեր դիմումներին, թե կա՞ն արդյոք հայերենի իմացությամբ և թարգմանությամբ հետաքրքրվողներ, պատասխան չստացանք: Գուցե հայ համայնքներում կան մարդիկ, որ ծնվել կամ մեծացել են Գերմանիայում և բավարար չափով գիտեն գերմաներեն, բայց արդյո՞ք նրանք կզբաղվեն թարգմանությամբ, դա է կարևոր պարզել: Մենք սեմինարը սկսել ենք որոնողական աշխատանքներով, հարկ է նշել, որ այս անգամ դրան որոշ չափով աջակցել է նաև Գերմանիայում Հայաստանի դեսպանատունը, ինչի համար շնորհակալ ենք»:

ՈՒ՞մ կողմից պետք է լինի շահագրգռվածություն, որ հայ գրականությունը ներկայացվի գերմանալեզու ընթերցողին: Մեր զրուցակցի կարծիքով՝ առաջին հերթին՝ մեր կողմից. «Որովհետև ես իմ աչքի առաջ արդեն ունեմ վրացական փորձը, 2012-ից շատ ինտենսիվ զբաղվում են թարգմանիչներ գտնելով-վերապատրաստելով և 2012-ից մինչ հիմա մոտ 60 անուն գիրք են թարգմանել ու հրատարակել գերմաներեն: 2018-ին ֆրանկֆուրտի տոնավաճառում իրենք հյուր երկիր են, և այնքան աչալուրջ են իրենց մշակույթը տարածելու գործում, որ օգտագործելով մշակույթի նախարարության հնարավորությունները և Գերմանիայի թարգմանիչների ֆոնդի ու Վրաստանում Գյոթե ինստիտուտի աջակցությունը այսօր արդեն գերմանական գրքի շուկայում ունեն լուրջ ներկայություն»:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ