Ֆրանսահայ լրագրող Լեո Նիկոլյանի մուտքը Հայաստան արգելել են: Նա «Զվարթնոց» օդանավակայանում հացադուլ է հայտարարել: «Ես Հայաստանից գնացողը չեմ, ես հենց այստեղ՝ «Զվարթնոց» օդանավակայանի անձնագրային բաժնում, հայտարարում եմ հացադուլ։ Առանց որոշումը ցույց տալու, առանց հիմնավորման արգելել են իմ մուտքը իմ հայրենիք։ Միգուցե` որովհետև լուսաբանել եմ Ոսկեպարի դեպքերը, եղել եմ Ոսկեպարում»,- իր տեսաուղերձում նշել է Նիկոլյանը:                
 

Ես ի­րենց գա­լուց մեկ տա­րի ա­ռաջ եմ ա­սել իմ հա­մայն­քին, որ մեծ դա­վադ­րու­թ­յուն է կազ­մա­կերպ­ված ՀԱՅ ՏԵ­ՍԱ­ԿԻ հան­դեպ

Ես ի­րենց գա­լուց մեկ տա­րի ա­ռաջ եմ ա­սել իմ հա­մայն­քին, որ մեծ դա­վադ­րու­թ­յուն է կազ­մա­կերպ­ված ՀԱՅ ՏԵ­ՍԱ­ԿԻ հան­դեպ
24.04.2020 | 00:12
«Ի­րա­տե­սի» հար­ցե­րին պա­տաս­խա­նում է Գո­րի­սի տա­րած­աշր­ջա­նի հոգևոր հո­վիվ տեր Ա­ՀԱ­ՐՈՆ քա­հա­նա ՄԵԼ­ՔՈՒ­ՄՅԱ­ՆԸ։
-Վե­հա­փա­ռի հայտ­նի հայ­տա­րա­րու­թյու­նից հե­տո չեն դա­դա­րում իշ­խա­նա­կան շր­ջա­նակ­նե­րից նրան և ե­կե­ղե­ցուն ուղղ­ված քն­նա­դա­տու­թյուն­նե­րը։ Ին­չու՞ կա­թո­ղի­կո­սի խոս­քը նման ար­ձա­գանք ու­նե­ցավ։
-Քա­նի որ հար­ցազ­րույ­ցը նաև հա­մա­ցան­ցում պետք է հայ­տն­վի և տար­բեր մա­կար­դա­կի, ի­մաս­տու­թյան կամ տկա­րամ­տու­թյան սահ­ման­նե­րի մար­դիկ պետք է ըն­թեր­ցեն, ուս­տի թող նախ կար­դան այս պատ­մու­թյու­նը և ի­րենց սր­տում կհաս­կա­նան` ինչ որ կգրեն, կա­սեն, կխո­սեն իմ ա­սա­ծի վե­րա­բե­րյալ վերջ-ա­ռաջ ի­րենց տուն են տա­նե­լու ու դրան­ցով են լց­նե­լու ի­րենց տու­նը ու թող հե­տո ոչ մե­կից չբո­ղո­քեն:
Մի վա­նա­կան հաս­նում է մի գյուղ, որ­տեղ մար­դիկ են հա­վաք­վում, հայ­հո­յում, չար ու վատ բա­ներ ա­սում, վա­նա­կա­նը լուռ լսում է, ա­պա թե. «Գի­տե՞ք, քիչ ա­ռաջ հարևան գյու­ղում էի, մար­դիկ ա­նու­շա­համ մր­գեր հյու­րա­սի­րե­ցին, ես դրանք չվերց­րի, ի՞նչ եք կար­ծում ի՞նչ ա­րե­ցին նրանք այդ մր­գե­րը»։ Մար­դիկ պա­տաս­խա­նում են. «Ի՞նչ պետք է ա­նեն, ի­րենց տուն են տա­րել»։ Ի պա­տաս­խան վա­նա­կանն ա­սում է. « Բա դու՞ք ինչ եք տա­նե­լու ձեր տուն, հայ­հո­յու­թյուն­ներն ու ձեր զր­պար­տանք­նե՞­րը»:
Ա­մեն մարդ օ­րա­վեր­ջին ո­րո­շա­կի բան է տա­նում իր հետ իր իսկ տուն, ո­մանք` հայ­հո­յու­թյուն­ներ, ո­մանք` սուտ ու կեղ­ծիք, ո­մանք` ա­նա­ռա­կու­թյուն­ներ, ո­մանք` օրհ­նու­թյուն­ներ… ու այդ ա­մե­նով լց­նում ի­րենց տու­նը: Ով խելք ու­նի, թող հաս­կա­նա:
Անդ­րա­դառ­նա­լով հար­ցին` ա­սեմ, որ հե­տաքր­քիր է շատ այն ա­մե­նը, ինչ տե­ղի է ու­նե­նում Վե­հա­փա­ռի հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րի հետ կապ­ված. հոր­դո­րում են, որ քա­ղա­քա­կան հայ­տա­րա­րու­թյուն չա­նի, ո­չինչ չա­սի, պար­զա­պես կույր ձևա­նա: Ես էս կար­գի ան­միտ­նե­րին հետ խո­սեմ ա­վե­տա­րա­նի տո­ղե­րով: Հով­հան­նես Մկր­տի­չը Հե­րով­դե­սին ա­սում է. «Քո եղ­բոր կնո­ջը քեզ կին առ­նե­լը օ­րի­նա­վոր չէ» (Մարկ. 6; 18), Հով­հան­նես Մկրտ­չի խոս­քը` ուղղ­ված Հե­րով­դե­սին, քա­ղա­քա­կա՞ն է, թե՞ ոչ, երբ Քրիս­տոս Հե­րով­դե­սին ա­սաց. «Գնա­ցե՛ք, ա­սա­ցե՛ք այն աղ­վե­սին… եր­րորդ օ­րը գործս կա­վար­տեմ» (Ղուկ. 13; 31-33)։ Քրիս­տոս քա­ղա­քա­կան հայ­տա­րա­րու­թյու՞ն ա­րեց, թե՞ ոչ: Թող պա­տաս­խա­նեն:
Վե­հա­փա­ռը Հով­հան­նես Մկրտ­չի խոս­քե­րով ըն­դա­մե­նը ա­սել է` օ­րի­նա­վոր չէ այս պան­դե­միա­յի ժա­մա­նակ ռիս­կա­յին տա­րի­քի մարդ­կանց պա­հել բան­տում, որ­պես օ­րի­նակ շեշ­տադ­րե­լով ՀՀ երկ­րորդ նա­խա­գա­հի ա­նու­նը: Վե­հա­փա­ռը ամ­բող­ջա­կան ի­րա­վունք ու­նի նաև հենց Քրիս­տո­սի օ­րի­նա­կով դի­մե­լու, և թող ոչ ոք իր ա­ղի­նե­րի գա­լա­րու­մով ու տկա­րամ­տու­թյամբ չվայ­րա­հա­չի:
Կամ ո՞վ է ա­սել, որ ա­ղան­դա­պաշտ ու ա­ղան­դա­վոր, այ­լա­սեր­ված, օ­տար­նե­րի փո­ղով հա­յի դեմ պա­տե­րազ­մի ե­լած ան­հայ­րե­նիք տա­կանք­նե­րը, ո­րոնք օ­տար­նե­րի շա­հերն են սպա­սար­կում, ռու­սե­րեն է լավ հն­չում. спящие армии сатаны, որ պա­տեհ ա­ռի­թով կա­րող են հառ­նել, ճա­նա­պարհ­ներ փա­կել, պետք է պե­տա­կան ու գոր­ծա­դիր բարձր պաշ­տոն­ներ զբա­ղեց­նեն, Ա­մե­նայն Հա­յոց Վե­հա­փա­ռը ի­րա­վունք չու­նի ա­սե­լու` խո­ցե­լի խա­վե­րի հան­դեպ հետևո­ղա­կան ե­ղիր:
Ի գի­տու­թյուն տգի­տա­մա­նիա­յով տա­ռա­պող բա­նա­կա­նու­թյու­նը կորց­րած եր­կո­տա­նի բան­սար­կու­նե­րի. մենք` հոգևո­րա­կան­ներս, ու­նենք մի բան, որ այս աշ­խար­հում ոչ ոք չու­նի. դա մեր խոսքն է, ու թող զգու­շա­նան, ես կա­սեի` շա՜տ զգու­շա­նան:
-Դուք այս քն­նա­դա­տու­թյուն­նե­րի մեջ տես­նու՞մ եք ուղ­ղորդ­ված քա­ղա­քա­կա­նու­թյուն Հայ ա­ռա­քե­լա­կան ե­կե­ղե­ցու հան­դեպ։
-Ինձ եր­բեմն իմ հա­մայն­քի մար­դիկ հարց­նում են. «Տեր Հայր, հայ մար­դը քար կնե­տի՞ մեր ինք­նու­թյու­նը պահ­պա­նած Հայ ե­կե­ղե­ցու, ե­կե­ղե­ցա­կա­նի վրա»։ Ես ա­սում եմ` ի­հար­կե ո՛չ, իսկ ո՞վ ա­սաց որ հա­յերն են քար նե­տում...
Հե­տաքր­քիր մի փաստ ար­ձա­նագ­րենք. Թուր­քիա­յում մի այս­պի­սի ծրա­գիր գո­յու­թյուն ու­ներ. մար­դիկ, ո­րոնք ու­զում էին ի­մա­նալ ի­րենց պա­պե­րի, ծա­գում­նա­բա­նու­թյան մա­սին, գե­նե­տիկ թեստ էին հանձ­նում և ի­մա­նում, ան­գամ, ե­թե չեմ սխալ­վում, այդ­պի­սի կայք էլ գո­յու­թյուն ու­ներ, ու գի­տե՞ք ինչ պարզ­վեց. նրանց, ով­քեր գնա­ցել էին ճա­նա­չե­լու ի­րենց նախ­նի­նե­րին, մե­ծա­մաս­նու­թյու­նը հայ­կա­կան ծա­գում ու­ներ, փա­կե­ցին այդ ծրա­գի­րը խայ­տա­ռա­կու­թյու­նից խու­սա­փե­լու հա­մար։ Հի­մա ես կա­ռա­ջար­կեի, որ հայ­րե­նա­սեր մար­դիկ մի այն­պի­սի օ­րենք ըն­դու­նեն, որ ով ցան­կա­նում է հա­յոց եր­կի­րը ղե­կա­վա­րել, թող գե­նե­տիկ թեստ հանձ­նի, դե մենք ու­նե­ցել ենք ա­րա­բա­կան, մոն­ղոլ-թա­թա­րա­կան, սել­ջուկ թուր­քա­կան… ար­շա­վանք­ներ, ո՞վ ի­մա­նա, ի՞նչ սե­րուց­քից են, գու­ցե ո­մանց գե­նի մեջ նման հի­շո­ղու­թյու՞ն կա, որ պա­տեհ ա­ռի­թի գլուխ է բարձ­րաց­րել:
Վեր­ջում ա­սեմ, որ նման խե­լա­գա­րու­թյուն­նե­րը ա­ռա­վել են զո­րաց­նում Ե­կե­ղե­ցին: Ինչ­պես մեր եր­րորդ դա­րի սր­բե­րից մեկն է ա­սել. «Նրանք կար­ծե­ցին, թե մեզ հա­լա­ծե­լով, դա­տա­րան քարշ տա­լով, սպա­նե­լով կպրծ­նեն մե­զա­նից, բայց նրանք չհաս­կա­ցան, որ մենք սեր­մեր ենք ու բա­զում պտուղ­ներ ենք տա­լիս»։
Հա, ի դեպ, Հայ Ա­ռա­քե­լա­կան Ե­կե­ղե­ցին այն քրիս­տո­սա­հաս­տատ ար­մատն է, որ­տեղ Քրիս­տոս ի­ջավ, և Վա­ղար­շա­պա­տը կոչ­վեց Էջ­միա­ծին, ինչ­պես Սուրբ Գիրքն է վկա­յում. «Եվ ով այս վե­մի վրա ընկ­նի, կփշր­վի, և ում վրա այն ընկ­նի, նրան կճզ­մի» (Մատթ. 21; 42-44)։
Նրանք ով­քեր չա­րամ­տու­թյամբ հար­ձակ­վում են Աստ­ծո օ­ծյալ­նե­րի` Վե­հա­փա­ռի, քա­հա­նա­նե­րի, Հայ Ե­կե­ղե­ցու վրա, թող լավ ի­մա­նան հայտ­նի խոս­քը, թե. «Երբ Աստ­ված ու­զում է մե­կին պատ­ժել, սկզ­բում խելքն է առ­նում»:
Մի ի­րա­կան պատ­մու­թյուն հի­շե­ցի. «Սո­վետ Միու­թյան այս­պես կոչ­ված հե­ղա­փո­խու­թյան ա­վար­տին սկս­վեց հա­լա­ծան­քը ե­կե­ղե­ցու և ե­կե­ղե­ցա­կան­նե­րի նկատ­մամբ, շատ նման չէ՞… Մի խումբ մար­դիկ ուղ­ղորդ­ված մտ­նում են տա­ճար, պո­կում նկար­նե­րը և գո­ռում` ու՞ր է Աստ­ված, աստ­ված չկա, ե­թե կա, թող պատ­ժի: Ժո­ղովր­դի մի­ջից մեկն ա­սում է. «Պատ­ժել է ար­դեն, խելք­ներդ է ա­ռել», հե­տա­գա­յում պատժ­վե­ցին շատ դա­ժան ու խիստ: Աստ­վա­ծա­շունչն է ա­սում. «Անզ­գա­մի կոր­ծա­նու­մը հան­կար­ծա­կի է լի­նում», այ­սինքն` նա չի սպա­սում դրան:
-Նա­խօ­րեին Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը հայ­տա­րա­րեց, որ հե­ղա­փո­խու­թյու­նից հե­տո հոգևո­րա­կան­նե­րը հիաս­թափ­ված են, ըն­դգ­ծե­լով. «Հա­յաս­տա­նում որ­քան ընդ­գծ­վում է գա­ղա­փա­րա­կան իշ­խա­նու­թյան գո­յու­թյան փաս­տը, ար­ժեք­ներ է փոր­ձում սեր­մա­նել, այն­քան ա­վե­լի ակն­հայտ է դառ­նում Հա­յաս­տա­նում հոգևոր կյան­քի սա­կա­վու­թյու­նը և գա­ղա­փար­նե­րի և ար­ժեք­նե­րի սեր­ման­ման հար­ցում ու­նի մեծ բա­ցեր, ին­չը ա­ռա­ջաց­նում է լր­ջա­գույն հիաս­թա­փու­թյուն, դիս­կոմ­ֆորտ­ներ: Մենք շատ դեպ­քե­րում տես­նում ենք ա­վե­լի շատ հոգևո­րա­կա­նու­թյան գոր­ծու­նեու­թյան մեջ եր­բեմն քա­ղա­քա­կա­նու­թյուն, քա­ղա­քա­կան ինտ­րիգ­ներ, քան Աստ­վա­ծաշն­չից և նրա գա­ղա­փա­րա­խո­սու­թյու­նից բխող գոր­ծու­նեու­թյուն»: Ինչ­պե՞ս եք վե­րա­բեր­վում երկ­րի ղե­կա­վա­րի նման գնա­հա­տա­կա­նին և Ձեր դի­տարկ­մամբ, այդ ի՞նչ «ար­ժեք­ներ» է իշ­խա­նու­թյու­նը սեր­մա­նում։
-Հիաս­թափ­վա՞ծ: Ծի­ծա­ղե­լի է: Իսկ ի՞նչ ար­ժեք­ներ են դա­վա­նում նրանք, դուք գի­տե՞ք, տրանս­գեն­դե­րա­յին այ­լա­սեր­վա­ծու­թյա՞ն, ա­ղան­դա­վո­րու­թյա՞ն: Դրանց դեմ խո­սե­լը, քն­նա­դա­տե­լը քա­ղա­քա­կա­նու­թյու՞ն է: Կամ ի­րենց ա­ղան­դա­վոր­նե­րին կա­րե­լի է քա­ղա­քա­կան պաշ­տոն­ներ զբա­ղեց­նել, իսկ մեզ քն­նա­դա­տել` ո՞չ:
Ես ի­րենց գա­լուց մեկ տա­րի ա­ռաջ եմ ա­սել իմ հա­մայն­քին, որ մեծ դա­վադ­րու­թյուն է կազ­մա­կերպ­ված ՀԱՅ ՏԵ­ՍԱ­ԿԻ հան­դեպ, և այ­սօր­վա հա­կաք­րիս­տո­սի խա­մա­ճի­կը պի­տի լի­նի ղե­կա­վար, ա­նունն էլ եմ ա­սել: Ս. Սարգ­սյա­նի սահ­մա­նադ­րա­կան բա­րե­փոխ­մա­նը, ես կա­սեի` չա­րա­փոխ­մանն էլ եմ դեմ ե­ղել ու իմ հա­մայն­քին ա­սել եմ, որ սա հա­յա­կոր­ծան ծրա­գիր է, և ով կողմ քվեար­կի, իր ըն­տա­նե­կան սր­բու­թյան դեմ է քվեար­կում, չէի սխալ­վում: Դե ա­նու­նը դնենք ընտ­րու­թյուն, հաս­կա­ցո­ղը կհաս­կա­նա: Այդ հանրաքվեի ժամանակ Գորիսը 2-րդ տեղը բռնեց։
Նաև ա­սել եմ, որ այս ներ­կա­յիս «սահ­մա­նադ­րա­կան փո­փո­խու­թյուն» կոչ­վող խեղ­կա­տա­կու­թյու­նը հա­յաս­պան գոր­ծու­նեու­թյան տա­նող ու­ղի է, ին­չի հա­մար Վե­հա­փա­ռի կար­գադ­րու­թյամբ նկա­տո­ղու­թյուն եմ ստա­ցել, բայց ես դա ՊԱՏ­ՎՈ­ԳԻՐ եմ ան­վա­նում, ո­րով­հետև գի­տեմ` որ մի Հու­դան է մատ­նել իմ խոս­քե­րը. նա, ով իմ ձե­ռից Հա­ղոր­դու­թյուն ստա­ցավ, և շատ ու­րախ եմ, քա­նի որ ան­հայ­րե­նիք­նե­րի ճնշ­ման ար­դյուն­քում է ե­ղել: Սրա­նից ժա­մա­նակ­ներ ա­ռաջ ես նաև իմ հա­մայն­քին ա­սել եմ` մեծ հա­մա­ճա­րակ և մեծ պատերազմ է սպաս­վում, տա­րե­կան հաց ու­նե­ցեք, նա­խան­ցած տա­րի, ե­թե չեմ սխալ­վում… ո­րով­հետև տե­սել եմ, էլ չշա­րու­նա­կեմ:
Ես տե­սել եմ ի­րենց գա­լը, տե­սել եմ նաև ի­րեն­ցից ո­մանց դա­ռը վախ­ճա­նը: Այն­պես որ ա­պաշ­խա­րեք, պա­րո­նա՛յք, ա­պաշ­խա­րեք, ա­պաշ­խա­րե­լով հան­դերձ դուք բո­լոր հնա­րա­վո­րու­թյուն­ներն ու­նեք ստու­գե­լու իմ ա­սա­ծի իս­կու­թյու­նը, նաև այն բա­նե­րի մա­սին, որ շատ վա­խե­նա­լու են, բայց հի­մա չեմ ա­սի, ո­րով­հե­տեւ հա­վա­տում եմ` ա­պաշ­խա­րու­թյու­նը կփր­կի:
Իսկ քա­հա­նա­նե­րին ծն­կի բե­րե­լու տկա­րա­միտ­նե­րի ար­տա­հայ­տու­թյուն­նե­րին ժպի­տով եմ մո­տե­նում: Ի դեպ, քա­հա­նա­նե­րին դա­տի տա­լը հա­տուկ է ա­ղան­դա­վոր­նե­րին: Քրիս­տո­նյա հա­մայն­քը պետք է խոր­հի այդ մա­սին:
Մենք հի­մա մաս­նա­կից ենք խեղ­կա­տակ­նե­րի թատ­րո­նի: Քա­ղա­քա­կա­նու­թյան մա­սով ար­դեն խո­սե­ցի Ձեր նա­խորդ հար­ցե­րից մե­կում: Իսկ ի՞նչ եք կար­ծում, ո­մանք ի­րենց Պապ թա­գա­վոր պետք է հռ­չա­կեն, այ­լա­սեր­ված­նե­րին, ա­ղան­դա­վոր­նե­րին, օ­տա­րերկ­րյա հա­յա­տյաց հու­դա­նե­րի պետք է սե­փա­կան պաշտ­պա­նու­թյան տակ առ­նեն, բարձր պաշ­տոն­նե­րի նշա­նա­կեն, հար­ձա­կում գոր­ծեն Ե­կե­ղե­ցու, ա­վան­դա­կան ըն­տա­նի­քի և այն ա­մեն սուրբ բա­նի վրա, որ ՀԱՅ-ի հետ է կապ­ված, ա­մեն սր­բու­թյան վրա… փոր­ձեն եր­կի­րը կոր­ծա­նել, իսկ հայ հոգևո­րա­կա­նը կող­քից պետք է նա­յի, թե ինչ­պես է կոր­ծան­վում Հա­յոց եր­կի­րը և լռի՞։ Կար­ծում եմ, որ նոր Վար­դա­նանք է հա­սու­նա­նում Հա­յոց մեջ, բայց այս ան­գամ ոչ թե պար­սիկ Շա­պու­հի բռ­նի կրո­նա­փո­խու­թյան, այլ ներ­սի շա­պու­հիկ­նե­րի դեմ:
Ի դեպ, Աստ­վա­ծա­շունչն ա­սում է. «Անզ­գա­մի կոր­ծա­նու­մով ի­մաս­տունն ա­վե­լի ի­մաս­տուն է դառ­նում»: Դե, Պա­պը անզ­գամ էր, նրա կոր­ծան­մա­նը նա­յե­լով` պետք է ա­ռա­վել ի­մաս­տուն լի­նել: Մեկ ու­րիշ տեղ էլ. «Ան­միտ­նե­րի զվար­ճան­քը սխալ գոր­ծելն է, իսկ ի­մաս­տու­թյու­նը խո­հե­մի ու­րա­խու­թյունն է» (Ա­ռակ­ներ 10։ 23)։
«Ար­դար­նե­րի լե­զուն ընտ­րյալ ար­ծաթ է, իսկ չա­րի մտ­քե­րը ա­նար­ժեք են: Շա­տե­րը սն­վում են ար­դար­նե­րի բե­րա­նից, իսկ հի­մար­նե­րը մեռ­նում են խել­քի բա­ցա­կա­յու­թյու­նից» (Ա­ռակ­ներ 10: 20-21)։
-Փա­շի­նյա­նի իշ­խա­նու­թյան գա­լուց ան­մի­ջա­պես հե­տո ծն­վեց «նոր Հա­յաս­տան, նոր հայ­րա­պետ» շար­ժու­մը, դրան հա­ջոր­դեց կա­թո­ղի­կո­սի փո­փո­խու­թյան մա­սին ԱԺ փոխ­խոս­նա­կի հայ­տա­րա­րու­թյու­նը, այ­սինքն իշ­խա­նու­թյու­նը փոր­ձում է հոգևոր կյան­քու՞մ էլ «հե­ղա­փո­խու­թյուն» ա­նել։
-Կո­րուս­տից ա­ռաջ գնում է գո­ռո­զու­թյու­նը, և կոր­ծա­նու­մից ա­ռաջ՝ ամ­բար­տա­վան հո­գին» (Ա­ռա­կաց 16: 18)։
Ամ­բար­տա­վա­նու­թյու­նը հպար­տու­թյան ծնունդ է: Իսկ գի­տե՞ք ինչ է նշա­նա­կում հպար­տու­թյու­նը: Հպար­տու­թյու­նից, որ «հ» տա­ռը հա­նենք, կմ­նա պար­տու­թյու­նը, սր­բերն ա­սում են հրեշ­տա­կի պար­տու­թյուն, ո­րով­հետև ա­ռա­ջին հպար­տը սա­տա­նան էր: Այ այս­տեղ է «հպարտ քա­ղա­քա­ցի» աս­վա­ծի մի­ջի թա­կար­դը: «Հպարտ քա­ղա­քա­ցի», այ­սինքն ԱՍՏ­ԾՈՒՆ պարտ­ված և սա­տա­նա­յի առջև կո­րա­ցած քա­ղա­քա­ցի: Ինչ­պես ա­սում են` սա­տա­նան ման­րուք­նե­րի մեջ է:
Ա­մե­նայն Հա­յոց Վե­հա­փա­ռի, Ե­կե­ղե­ցու վրա հար­ձա­կու­մը հար­ձա­կում էր ամ­բողջ ՀԱՅ ազ­գի վրա «հպարտ քա­ղա­քա­ցու» կող­մից։ Հի­շու՞մ եք ինչ­պի­սի խրախ­ճանք էր սար­քել դի­վա­հար­ված ամ­բո­խը Վե­հա­րա­նում, սա քա­հա­նա­նե­րին ծն­կի բե­րե­լու հայտ­նի շար­քից է։ բայց շու­տով մենք շա­տե­րին ծն­կի ե­կած կտես­նենք: ՀԱՅ ՔԱ­ՀԱ­ՆԱՆ ՆԱ­ՀԱ­ՏԱԿ­ՎԵԼ, ԲԱՅՑ ԾՆ­ԿԻ ՉԻ Ի­ՋԵԼ թուր­քի, ա­րա­բի… առջև, հի­մա մի քա­նի սր­բա­պիղծ ու­զում են քա­հա­նա­յին ծն­կի՞ բե­րել... Ջի­վա­նին կա­սեր` խել­քի ա­շե­ցե՜ք...
Իսկ հան­կարծ, ե­թե Վե­հա­փառ Հայ­րա­պե­տը, քա­հա­նա­նե­րը ի­րենց հա­մայ­նք­նե­րին ա­սեն. «Սի­րե­լի՛ ժո­ղո­վուրդ, այ­սօր Հայ Ե­կե­ղե­ցու և ա­մեն հայ քրիս­տո­նյա­յի դեմ դևե­րի խա­մա­ճիկ­նե­րի կող­մից մեծ պա­տե­րազմ է սկս­վել, Ե­կե­ղե­ցի, որ պե­տա­կա­նազր­կու­թյան ողջ ընթ­քաց­քում` Ար­շա­կու­նյաց թա­գա­վո­րու­թյան ան­կու­մից` 428-ից մինչև Ա­շոտ Ա­ռա­ջին` 885 թ. ո­րի ժա­մա­նակ քիչ-քիչ փո­շի­նե­րից վեր հառ­նեց Հա­յոց թա­գա­վո­րու­թյու­նը, և 1045-ից մինչև Կի­լի­կյան թա­գա­վո­րու­թյուն (1080-1375 թթ.), այ­նու­հետև է­լի մինչև ա­ռա­ջին հան­րա­պե­տու­թյուն, ե­ղել է հայ տե­սա­կի հա­րատևման ե­րաշ­խա­վո­րը: Բազ­մա­դա­րյա այս մեծ շր­ջա­նում, պե­տա­կա­նու­թյուն չու­նե­նա­լու պայ­ման­նե­րում ՀԱՅ տե­սա­կին ՀԱՅ պա­հած, Հա­յոց Մեծ Վար­դա­պետ Մես­րոպ Մաշ­տո­ցի աստ­ված­հայտ­նու­թյամբ ստա­ցած Հա­յոց գրե­րի գյու­տից հե­տո Ե­կե­ղե­ցու ծո­ցում ծն­ված դպ­րո­ցի (ա­ռա­ջա­ցել է ե­կե­ղե­ցա­կան աս­տի­ճա­նա­կար­գու­թյան դպիր` գրա­գիր բա­ռից), Հայ ե­կե­ղե­ցու Պատ­մու­թյան, Հա­յոց Լեզ­վի, Հայ գրա­կա­նու­թյան, Հա­յոց պատ­մու­թյան դեմ մեծ ար­շա­վանք է սկս­ված ան­հայտ գե­նա­յին կոդ ու­նե­ցող, սա­կայն հա­յա­խոս մի զանգ­վա­ծի կող­մից: Մենք նո­րո­վի պետք է կեր­տենք մեր հայ­րե­նի­քը, նախ­նի մեր տե­սա­կին հա­րիր, սա Վար­դա­նանք է, մի նոր Վար­դա­նանք, և մենք պետք է հա­վաք­վենք ու ան­հայ­րե­նիք, հա­յաս­պան հու­դա­նե­րին ու­ղար­կենք ի­րենց հայ­րե­նա­կից­նե­րի մոտ` Ա­րաք­սից այն կողմ` Թուր­քիա:
Դուք պա­տե­րաց­նու՞մ եք ինչ տե­ղի կու­նե­նա, սրանք Թուր­քիա էլ չեն հաս­նի, Ա­րաքս էլ չեն կա­րող հաս­նել:
Վե­հա­փա­ռին փո­խե՞լ են ցան­կա­նում, Վե­հա­փա­ռը կմ­նա, բայց այ ի­րե՞նք…
ԱՍՏ­ՎԱ­ԾԱ­ՇՈՒՆՉՆ Ա­ՍՈՒՄ Է. «Եր­կինք քար նե­տո­ղի գլ­խին կընկ­նի քա­րը, ու­րի­շի հա­մար փոս փո­րո­ղը ին­քը կընկ­նի փո­սի մեջ, ցան­կա­պատ քան­դո­ղին կխայ­թի օ­ձը», Սո­ղո­մոն Ի­մաս­տուն. հա­մա­րը և գլու­խը մտած­ված չեմ ա­սում, որ խե­լա­միտ­նե­րը փնտ­րեն, կար­դան, ա­ռա­վել ի­մաստ­նա­նան:
-Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նը ժա­մա­նա­կին ի­րեն հա­մե­մա­տեց Հի­սու­սի հետ, դրա­նից հե­տո հա­մա­ցան­ցում շատ ենք տես­նում նրան Աստ­ծո պատ­կե­րով ներ­կա­յաց­նող կո­լաժ­ներ։ Սա ին­չի՞ վկա­յու­թյուն է, և որ­քա­նո՞վ է դա աստ­վա­ծա­հա­ճո ու բա­րո­յա­կան։
-Ժա­մա­նա­կին կայս­րե­րը ի­րենց կի­սաստ­ված էին հա­մա­րում, ու՞ր են նրանք, գո­նե նրանց գե­րեզ­մա­նի տե­ղը գի­տե՞ք, ով­քե՞ր են նրանց սե­րունդ­նե­րը, գի­տե՞ք, ի­հար­կե ո՛չ: Հա­մաշ­խար­հա­յին պատ­մու­թյան ըն­թաց­քում այս­քան թա­գա­վոր­ներ, իշ­խան­ներ, մե­ծա­հա­րուստ­ներ են ե­ղել, շքե­ղա­շուք պա­լատ­ներ կա­ռու­ցել, հի­մա ու՞ր են նրանց պա­լատ­նե­րը, ու՞ր են նրանց գե­րեզ­ման­նե­րը, ու՞ր են նրանց սե­րունդ­նե­րը, բայց ՀԻ­ՍՈՒՍ ՔՐԻՍ­ՏՈ­ՍԻ` ՀԱ­ՐՈՒ­ՑՅԱԼ ՓՐԿ­ՉԻ ԳԵ­ՐԵԶ­ՄԱ­ՆԸ ԿԱ ԵՎ ՏԵՐ ՀԻ­ՍՈՒՍ ՆՈՒՅՆՆ Է ԱՅ­ՍՕՐ, ՄԻՇՏ, ՀԱ­ՎԻ­ՏՅԱՆՍ ՀԱ­ՎԻ­ՏԵ­ՆԻՑ:
ՔՐԻՍ­ՏՈՍ ԻՐ ժա­մա­նա­կին ա­սել է. Զգույշ ե­ղեք, չխաբ­վեք. ո­րով­հետև շա­տե­րը կգան իմ ա­նու­նով և կա­սեն` թե ես եմ Քրիս­տո­սը և թե` ժա­մա­նա­կը մո­տե­ցավ. Նրանց ետևից չգ­նաք»
(Ղու­կա­սի ա­վե­տա­րան, 21: 8)։ Սա ես չեմ ա­սում, այլ Ա­ՎԵ­ՏԱ­ՐԱ­ՆԸ:
Դրան զու­գա­հեռ բա­զում ա­ղան­դա­վոր­ներ կան, ո­րոնք ա­սում են` ու­զու՞մ եք Քրիս­տո­սին տես­նել, ե­կեք մեզ մոտ և կտես­նեք: Այն­պես որ թեթև ենք տա­նում:
-Ո՞րն է պատ­ճա­ռը, որ հոգևոր ար­ժեք­նե­րը, ե­կե­ղե­ցու հան­դեպ հար­գան­քը, ար­ժե­հա­մա­կար­գա­յին խն­դիր­ներն այս­քան խորթ են Հա­յաս­տա­նի իշ­խա­նու­թյուն­նե­րին։ Ի վեր­ջո, ու՞ր ենք հաս­նե­լու նման հա­սա­րա­կու­թյամբ և իշ­խա­նու­թյամբ։
-ՀԱ­ՅԻ մոտ ՔՐԻՍ­ՏՈՍ է ի­ջել և գնա­լու ենք ՔՐԻՍ­ՏՈ­ՍԻ մոտ:
Հոգևոր ար­ժեք­նե­րը պղ­ծել ցան­կա­ցող­նե­րը կխոր­տակ­վեն պատ­մու­թյան փո­շի­նե­րի մեջ:
Աստ­ված օրհ­նի մեր Եզ­նիկ սր­բա­զա­նին, մեզ Հայ­րա­բա­նու­թյուն էր դա­սա­վան­դում, այդ ա­ռար­կան մինչև հի­մա գրե­թե ան­գիր հի­շում եմ, հի­մա մի պա­տա­ռիկ ներ­կա­յաց­նեմ: Երկ­րորդ դա­րում գնոս­տիկ­նե­րի շար­ժում էր ձևա­վոր­վել քրիս­տո­նեու­թյան դեմ, հուժ­կու շար­ժում էր իր ժա­մա­նա­կին, դրանց ա­ռաջ­նոր­դը Մար­կիոն ա­նու­նով մեկն էր, երբ հան­դի­պում է սուրբ Իգ­նա­տիոս Ան­տիո­քա­ցուն, ա­սում է. «Ող­ջույն»։ Իսկ Իգ­նա­տիոս Ան­տիո­քա­ցին, ո­րը ձեռ­նադր­վել էր Հով­հան­նես ա­ռա­քյա­լի ձե­ռամբ, պա­տաս­խա­նում է. «Ող­ջույն, անդ­րա­նիկ որ­դի սա­տա­նա­յի»: Հի­մա ու՞ր է Մար­կիա­նո­սը, գու­ցե դժոխ­քու՞մ, իսկ Ե­կե­ղե­ցին մե­ծա­գույն սուրբ Իգ­նա­տիո­սի հի­շա­տակն է տո­նում` որ­պես հաղ­թա­նա­կած ե­կե­ղե­ցու ան­դա­մի:
Այն­պես որ, եր­կինք քա­րը նետ­ված է, ու­րի­շի հա­մար փո­սը` փոր­ված, маски сброшены, ցան­կա­պա­տը քանդ­վե­լու վրա է, խոս­քը… այս­տեղ է­լի բազ­մա­կետ: Ինչ­պես ՍՈՒՐԲ ԳԻՐՔՆ Է Ա­ՍՈՒՄ. «Ով խելք ու­նի, թող հաս­կա­նա»:
Ա­սում են` մի ծեր ա­ռյուծ իր մոտ է կան­չում աղ­վե­սին և ա­սում, որ գնա իր տի­րոջ տան մոտ ա­րա­ծող է­շը բե­րի իր մոտ, որ ու­տի: Աղ­վե­սը գա­լիս է է­շի մոտ և ա­սում. «Ին­չու՞ ես էս չոր տա­րած­քում ա­րա­ծում, տե՛ս հեռ­վում ինչ կա­նաչ է, դրախ­տա­վայր է պար­զա­պես, այն­տեղ քեզ լավ օ­րեր են սպա­սում, ա­րի գնանք այն­տեղ, ան­հոգ ապ­րիր կյանքդ: Այս­պես, է­շին հա­մո­զե­լով, տա­նում է ա­ռյու­ծի մոտ, ա­ռյու­ծը ցատ­կում է է­շի վրա, որ բռ­նի, բայց է­շը խույս է տա­լիս և փախ­չում:
Ա­ռյու­ծը նո­րից է կան­չում աղ­վե­սին և պատ­վի­րում, որ գնա է­շին իր մոտ բե­րի: Աղ­վե­սը, գա­լով է­շի մոտ, նո­րից դրախ­տա­յին և ան­հոգ կյան­քի մա­սին է խո­սում, պատ­մում, թե ինչ լավ է այն­տեղ, իսկ նա չոր խոտ է ու­տում, նրան բար­ձում են` տա­ժա­նա­կիր կյան­քի դա­տա­պար­տե­լով, մինչ­դեռ դրախ­տում ան­հոգ կա­րող է ա­ռատ խոտ ա­րա­ծել և պառ­կել արևի ճա­ռա­գայթ­նե­րի տակ:
Է­շը հա­մա­ռում է, ա­սում է, որ այն­տեղ ա­ռյուծ կա, հա­զիվ պր­ծավ նրա եր­կար ճան­կե­րից, ին­չին ի պա­տաս­խան աղ­վեսն ա­սում է. «Դու նրա ուր­վա­կա­նից ես վա­խե­ցել, այն­տեղ ա­ռյուծ չկա։ Այդ­պես ենք մենք բո­լորս խաբ­ված, վա­խե­նում ենք նրա ուր­վա­կա­նից` մտա­ծե­լով, թե նա գո­յու­թյուն ու­նի»:
Է­շը խաբ­վե­լով կր­կին գնում է աղ­վե­սի հետևից, հաս­նում են նշ­ված վայ­րը, ա­ռյու­ծը հար­ձակ­վում է է­շի վրա, բռ­նում և ու­տում:
Այդ ըն­թաց­քում աղ­վե­սը ու­տում է է­շի սիրտն ու ու­ղե­ղը:
Ա­ռյու­ծը երբ հաս­նում է է­շի գլ­խին, տես­նում է ու­ղե­ղը չկա, ա­պա սիր­տը չի գտ­նում, և ա­սում է աղ­վե­սին. «Աղ­վես, ու՞ր են է­շի սիրտն ու ու­ղե­ղը»,- աղ­վեսն ա­սում է. «Չկան, է­շը սիրտ ու ու­ղեղ չի ու­նե­ցել»: «Ինչ­պե՞ս թե չի ու­նե­ցել»,- բար­կա­նում է ա­ռյու­ծը, ին­չին ի պա­տաս­խան աղ­վեսն ա­սում է. «Սա որ սիրտ ու ու­ղեղ ու­նե­նար, երկ­րորդ ան­գամ կգա՞ր այս­տեղ»:
Եր­ջան­կա­հի­շա­տակ Գա­րե­գին Ա կա­թո­ղի­կո­սը մի ա­ռի­թով ա­սել է. «Այն թշ­նա­մին, որ մեր մէ­ջէն կգոր­ծէ, այն թշ­նա­մին, որ մեր քրիս­տո­նէա­կան հա­վա­տին մէջ կտ­կա­րաց­նէ, այդ թշ­նա­մին է որ ա­մէ­նէն վտան­գա­վորն է, ո­րով­հետև այդ թշ­նա­մին կն­մա­նի ծա­ռին մեջ գոր­ծող որ­դին, որ կու­տէ ա­վի­շը, կչո­րաց­նի ծա­ռը»:
Նժ­դեհն ա­սում էր. «Հա­յե­րի դժ­բախ­տու­թյունն այն չէ, որ թուր­քեր կան, այլ որ թր­քան­ման հա­յեր կան»:
Զրույ­ցը`
Ռու­զան ԽԱ­ՉԱՏ­ՐՅԱ­ՆԻ

Լուսանկարներ

. .
Դիտվել է՝ 12480

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ