Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

«Ե­թե ոչ դպ­րո­ցում, ա­պա էլ որ­տե՞ղ հայ մա­նու­կը պետք է Հայ ե­կե­ղե­ցու պատ­մու­թ­յուն սո­վո­րի»

«Ե­թե ոչ դպ­րո­ցում, ա­պա էլ որ­տե՞ղ հայ մա­նու­կը պետք է Հայ ե­կե­ղե­ցու պատ­մու­թ­յուն սո­վո­րի»
03.07.2020 | 00:01

Օ­ձու­նի հոգևոր հո­վիվ տեր Վր­թա­նես քա­հա­նա Բա­ղա­լյա­նը «Հայ Ե­կե­ղե­ցու պատ­մու­թյուն» ա­ռար­կան դպ­րո­ցից հա­նելն ա­նար­դա­րա­ցի է հա­մա­րում թե՛ Հա­յաս­տա­նյայց Ա­ռա­քե­լա­կան Սուրբ Ե­կե­ղե­ցու, թե՛ հա­յոց գրի, դպ­րու­թյան և մա­տաղ սերն­դի հան­դեպ։ «Ինքս դպ­րո­ցա­հա­սակ չորս ե­րե­խա­յի հայր եմ, ու կա­րող եմ փաս­տել՝ ա­ռար­կան ոչ միայն իմ, այլև բազ­մա­թիվ ե­րե­խա­նե­րի ա­մե­նա­սի­րած ա­ռար­կան է դպ­րո­ցում»,- «Ի­րա­տե­սի» հետ զրույ­ցում ա­սում է տեր Հայրն ու հա­վե­լում՝ ե­րե­խա­նե­րին պետք չէ զր­կել մայր ե­կե­ղե­ցու պատ­մու­թյու­նը հան­րակր­թա­կան դպ­րո­ցում սո­վո­րե­լու հնա­րա­վո­րու­թյու­նից։


Տեր Վր­թա­նե­սը վս­տահ է՝ դր­սի կազ­մա­կեր­պու­թյուն­նե­րից սն­վող ա­պազ­գա­յին և հա­կաե­կե­ղե­ցա­կան կա­ռույց­նե­րի պատ­վե­րով չէ, որ պետք է ա­ռաջ­նորդ­վեն հայ­րե­նի իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը. կա­ռա­վա­րող թի­մի տես­լա­կա­նում մա­տաղ սեր­դի հա­յե­ցի և բա­րո­յա­կան դաս­տիա­րա­կու­թյան տես­լա­կա­նը պետք է լի­նի:
«Հայ ե­կե­ղե­ցու պատ­մու­թյու­նը մեր ազ­գի պատ­մու­թյան կարևո­րա­գույն օ­ղակ­նե­րից է։ Վաղն էլ, հնա­րա­վոր է, հա­յոց լեզ­վի, հայ գրա­կա­նու­թյան, հա­յոց պատ­մու­թյան և ռազ­մա­գի­տու­թյան դա­սա­ժա­մե­րը հան­րակր­թա­կան դպ­րոց­նե­րից հա­նե­լու հարց բարձ­րաց­նեն կեղծ ար­ժեք­ներ տա­րա­ծող ո­րոշ կազ­մա­կեր­պու­թյուն­ներ։ Ի՞նչ է, այդ ա­ռար­կա­ներն է՞լ պի­տի դպ­րո­ցից հա­նենք: Բայց ես դեռ հույս եմ տա­ծում առ Աստ­ված, որ պե­տա­կան և ազ­գա­յին մտա­ծո­ղու­թյուն կրող հայ­րե­նի իշ­խա­նու­թյան ներ­կա­յա­ցու­ցիչ­նե­րը չեն ըն­կր­կի և ե­կե­ղե­ցու հան­դեպ չհիմ­նա­վոր­ված ագ­րե­սիվ կեց­վածք որ­դեգ­րած օ­տար, ա­պազ­գա­յին կա­ռույց­նե­րի «խոր­հուրդ­նե­րին» տուրք չեն տա։ Հայ ե­րե­խան ի­րա­վունք ու­նի հան­րակր­թա­կան դպ­րո­ցում տե­ղե­կու­թյուն ստա­նա­լու իր ե­կե­ղե­ցու պատ­մու­թյան մա­սին։ Ե­թե ոչ դպ­րո­ցում, ա­պա էլ որ­տե՞ղ հայ մա­նու­կը պետք է սո­վո­րի Հայ ե­կե­ղե­ցու պատ­մու­թյունն ու մեծ ա­վան­դը հայ էթ­նո­սի պատ­մու­թյան հո­լո­վույ­թում: Հայ և քրիս­տո­նյա հաս­կա­ցու­թյու­նե­րը դա­րե­րի ըն­թաց­քում միա­ձուլ­վել ու նույ­նա­ցել են։ Հա­վատք և ազգ ու­րա­նա­լը նույ­նաց­վել է։ Մեր պա­պե­րը, երբ ե­րե­խա­յին մկր­տում էին, ա­սում էին` քրիս­տո­նյա դար­ձավ, հայ դար­ձավ»,- ըն­դգ­ծում է մեր զրու­ցա­կի­ցը։


Շեշ­տե­լով «Հայ ե­կե­ղե­ցու պատ­մու­թյուն» ա­ռար­կա­յի կարևո­րու­թյու­նը դպ­րո­ցում՝ Օ­ձու­նի հոգևոր հո­վի­վը հի­շեց­նում է՝ ա­ռար­կան հան­րակր­թա­կան դպ­րոց է մտել հայ հա­սա­րա­կու­թյան հոգևոր պա­հանջ­նե­րին և ցան­կու­թյանն ըն­դա­ռաջ, հետևա­բար, պետք է ոչ միայն շա­րու­նա­կել դա­սա­վան­դու­մը, այլև դա­սա­վանդ­ման ո­րա­կը բա­րե­լա­վել. «Հայ ե­կե­ղե­ցու պատ­մու­թյուն» ա­ռար­կա­յի շնոր­հիվ մեր ե­րե­խա­նե­րը ոչ միայն ե­կե­ղե­ցու պատ­մու­թյուն են սո­վո­րում, այլև կրթ­վում են հոգևոր, մշա­կու­թա­յին և հա­մա­մարդ­կա­յին գա­ղա­փար­նե­րով։ Սխալ է «Հայ ե­կե­ղե­ցու պատ­մու­թյուն» ա­ռար­կան նե­րա­ռել «Հա­յոց պատ­մու­թյուն» ա­ռար­կա­յի մեջ, քա­նի որ խոր­հր­դա­յին շր­ջա­նում հայ ե­կե­ղե­ցու պատ­մու­թյու­նը հա­նի­րա­վի ա­ղա­վաղ­վել է: Այս կամ այն ա­ռար­կա­յի մեջ այն նե­րա­ռե­լը չի կա­րող ու­նե­նալ նույն ար­դյու­նա­վե­տու­թյու­նը, ինչ ա­ռան­ձին դա­սա­վանդ­ման դեպ­քում է ու­նե­նում։ Խոր­հր­դա­յին շր­ջա­նում տպագր­ված դա­սագր­քե­րի մեջ ե­կե­ղե­ցու դե­րը պատ­շաճ ներ­կա­յաց­ված չէ, իսկ դա­րեր շա­րու­նակ ժո­ղովր­դի կյան­քում ե­կե­ղե­ցու ու­նե­ցած վաս­տա­կը նեն­գա­փոխ­ված է»:


Սևակ ՎԱՐ­ԴՈՒ­ՄՅԱՆ

Դիտվել է՝ 10229

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ