Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Հոկ­տեմ­բե­րի 27-ի խա­վա­րը դեռ չի ցր­վել

Հոկ­տեմ­բե­րի 27-ի խա­վա­րը դեռ չի ցր­վել
27.10.2020 | 00:16

Հա­զա­րա­մյակ էինք փո­խե­լու. պայ­ծառ ե­րազ­ներ ու­նեինք, որ նոր հա­զա­րա­մյա­կում Հա­յաս­տա­նը դառ­նա­լու է տա­րա­ծաշր­ջա­նի ա­մե­նա­զար­գա­ցած եր­կի­րը: Վար­չա­պետ Վազ­գեն Սարգ­սյա­նը սեպ­տեմ­բե­րի վեր­ջին գնա­ցել էր ԱՄՆ, բա­զում պայ­մա­նա­վոր­վա­ծու­թյուն­նե­րով էր ե­կել՝ ԱՄՆ կա­ռա­վա­րու­թյան ու Հա­մաշ­խար­հա­յին բան­կի հետ, նաև Եվ­րա­բան­կի՝ Հա­յաս­տա­նի տն­տե­սու­թյան զար­գաց­ման նպա­տա­կով ներդ­րում­նե­րի հա­մար:


Նա ընդ­հան­րա­պես մեծ քա­ղա­քա­կա­նու­թյուն մտավ ողջ հա­սա­կով, ո­րով­հետև Հա­յաս­տա­նի տն­տե­սու­թյունն այլևս չէր կա­րո­ղա­նում ա­պա­հո­վել Հա­յոց բա­նա­կի զար­գա­ցու­մը:
Կարճ ըն­թաց­քում գույ­քագր­վեց ողջ տն­տե­սու­թյու­նը, քա­ղա­քա­կան ո­րո­շում­ներ կա­յաց­վե­ցին՝ ար­դյու­նա­բե­րու­թյան վե­րա­գոր­ծարկ­ման հա­մար ու աշ­խա­տա­տե­ղե­րի ստեղծ­ման: Կազմ­վեց Հա­յաս­տա­նի զար­գաց­ման 30 տար­վա ծրա­գի­րը:


Եր­կի­րը թո­թա­փում էր պարտ­քե­րը ու լիա­թոք շն­չում: «Միաս­նու­թյուն» դա­շին­քի մաս­նակ­ցու­թյու­նը 1999-ի մա­յի­սի 30-ի ԱԺ ընտ­րու­թյուն­նե­րին ու հաղ­թա­նա­կը նոր ի­րա­վի­ճակ էր ստեղ­ծել՝ լե­գի­տիմ իշ­խա­նու­թյան ու ա­ռա­ջըն­թա­ցի:
Հա­յաս­տանն ուղ­ղում էր թևերն ու պատ­րաստ­վում թռիչ­քի:
1999-ի հոկ­տեմ­բե­րի 27-ի ա­ռա­վո­տը այն­քան պայ­ծառ ու տաք էր, կե­սօրն՝ այն­քան խա­ղաղ ու հան­դարտ:


Մայր Ա­թոռ սուրբ Էջ­միած­նում Ա­մե­նայն հա­յոց կա­թո­ղի­կո­սի ընտ­րու­թյուն­ներ էին, ու հոկ­տեմ­բե­րի 27-ը պատ­մու­թյան մեջ պի­տի մտ­ներ այդ ընտ­րու­թյուն­նե­րով: Ե­թե… Ես եր­բեք չեմ մո­ռա­նա նո­րըն­տիր կա­թո­ղի­կոս Գա­րե­գին Երկ­րոր­դի ար­ցունք­նե­րը, երբ տա­ճա­րում ե­լույ­թի պա­հին բե­րե­ցին դե­ղին թղ­թի մի կտոր, ու նա սկ­սեց կար­դալ, որ Ազ­գա­յին ժո­ղո­վում կրա­կել են, վի­րա­վոր­վել են Աժ նա­խա­գահն ու վար­չա­պե­տը: Եվ Վե­հա­փա­ռը առ Տերն ա­ղոթք ուղ­ղեց, որ նրանք ա­րագ ա­պա­քին­վեն: Իսկ նրանք չկա­յին, ինչ­պես չկա­յին Աժ փոխ­նա­խա­գահ­նե­րը, պատ­գա­մա­վոր­նե­րը, նա­խա­րա­րը՝ 8 զոհ և բա­զում վի­րա­վոր­ներ: Պա­տան­դառ­ված խոր­հր­դա­րան…. Այդ գի­շեր ոչ ոք Հա­յաս­տա­նում չք­նեց: ՈՒ այդ օր­վա խա­վա­րը դեռ չի ցր­վել:
21 տա­րի հե­տո էլ մենք չգի­տենք՝ ով­քեր էին ա­հա­բեկ­չու­թյան կազ­մա­կեր­պիչ­նե­րը, ու­րեմն՝ նո­րից կրա­կի տակ ենք, ու միշտ կրա­կի տակ ենք, քա­նի դեռ չի ա­վարտ­վել պա­տե­րազ­մը, քա­նի դեռ չեն պարզ­վել սպա­նու­թյան պատ­ճառ­ներն ու պատ­վի­րա­տու­նե­րը:


Ա­նա­հիտ Ա­ԴԱ­ՄՅԱՆ
Հ.Գ. 1999-ի հոկ­տեմ­բե­րի 27-ին Աժ-ում կրա­կե­ցին պե­տու­թյան ու մեզ­նից յու­րա­քան­չյու­րի վրա, որ հա­վերժ լի­նի ոչ միայն սու­գը, այլև շո­կը: Որ հա­վերժ լի­նի վախն ան­կա­խու­թյու­նից ու ինք­նիշ­խա­նու­թյու­նից, որ Հա­յաս­տա­նը չուղ­ղի թևե­րը ու չփոր­ձի սլա­նալ վերև: Սխալ­վե­ցին: Ան­կա­խու­թյու­նը մեզ տվել է հպար­տու­թյուն ու հե­րոս­ներ, որ հա­վեր­ժու­թյու­նը ի­րենց կյան­քով են բո­լո­րիս ըն­ծա­յել:

Դիտվել է՝ 8190

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ