Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

«ՍԴ-ում ճգ­նա­ժամ չկա, ճգ­նա­ժամն իշ­խող ու­ժի քա­ղա­քա­կան բո­վան­դա­կու­թ­յան լիա­կա­տար բա­ցա­կա­յութ­յունն է»

«ՍԴ-ում ճգ­նա­ժամ չկա, ճգ­նա­ժամն իշ­խող ու­ժի քա­ղա­քա­կան բո­վան­դա­կու­թ­յան լիա­կա­տար բա­ցա­կա­յութ­յունն է»
14.02.2020 | 01:21

Հա­սա­րա­կա­կան-քա­ղա­քա­կան գոր­ծիչ ԼՈՒ­ՍԻ­ՆԵ ՀԱ­ՐՈ­ՅԱ­ՆԻ հետ «Ի­րա­տե­սը» զրու­ցել է ապ­րի­լի 5-ին կա­յա­նա­լիք սահ­մա­նադ­րա­կան փո­փո­խու­թյուն­նե­րի հա­րաք­վեի մա­սին, ո­րով ա­ռա­ջարկ­վում է լու­ծա­րել Սահ­մա­նադ­րա­կան դա­տա­րա­նի ներ­կա­յիս կազմն ու պա­տո­նանկ ա­նել ՍԴ նա­խա­գա­հին ու դա­տա­վոր­նե­րին:

-Ի՞նչ կար­ծիք ու­նեք Սահ­մա­նադ­րու­թյու­նում կա­տար­վող փո­փո­խու­թյուն­նե­րի նա­խագ­ծի առն­չու­թյամբ, որն ապ­րի­լի 5-ին հան­րաք­վեի է դր­վելու։
-2015-ի սահ­մա­նադ­րա­կան փո­փո­խու­թյուն­նե­րի հան­րաք­վեն ինձ հա­մար միան­շա­նակ լե­գի­տիմ չէր: Նոր խմ­բագ­րու­թյամբ Սահ­մա­նադ­րու­թյունն ըն­դուն­վել էր ա­նօ­րի­նա­կան ճա­նա­պար­հով: Եվ այժմ ոչ լե­գի­տիմ ճա­նա­պար­հով ըն­դուն­ված Մայր օ­րեն­քի մեջ ցան­կա­ցած փո­փո­խու­թյուն ա­ռա­ջար­կելն ու հան­րաք­վեի դնե­լը նշա­նա­կում է լե­գի­տի­մաց­նել 2015-ի Սահ­մա­նադ­րու­թյու­նը։ Բա­ցի այդ՝ ա­ռա­ջարկ­վող փո­փո­խու­թյու­նը բա­ցա­ռա­պես անձ­նա­յին խն­դիր է լու­ծում: Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նին դուր չեն գա­լիս Սահ­մա­նադ­րա­կան դա­տա­րա­նի ո­րոշ դա­տա­վոր­ներ, և նա ու­զում է գոր­ծող ան­ձե­րին փո­խա­րի­նել այլ մարդ­կան­ցով, ա­սել է թե՝ իր կա­մա­կա­տար­նե­րով: Ինձ հա­մար ըն­դու­նե­լի միակ ճիշտ տար­բե­րա­կը նոր Սահ­մա­նադ­րու­թյուն գրելն ու ըն­դու­նելն է։
-Իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը պն­դում են՝ ՍԴ-ում ճգ­նա­ժամ կա, դրա­նով են բա­ցատ­րում օր ա­ռաջ հան­րաք­վե նա­խա­ձեռ­նե­լը:
- Ի՞նչ ա­սել է ՍԴ ճգ­նա­ժամ: Հա­մոզ­ված եմ՝ որևէ ճգ­նա­ժամ էլ չկա: Ճգ­նա­ժամն ու­րիշ տեղ է պետք փնտ­րել: Ճգ­նա­ժամն իշ­խող ու­ժի քա­ղա­քա­կան բո­վան­դա­կու­թյան լիա­կա­տար բա­ցա­կա­յու­թյունն է ու նրանց ան­հաս­կա­նա­լի, մեր կող­մից ա­նըն­դու­նե­լի ցան­կու­թյու­նը` սահ­մա­նադ­րա­կան փո­փո­խու­թյու­նը վե­րա­ծել ՍԴ կազ­մի փո­փո­խու­թյան: Այդ քայ­լը, սա­կայն, պե­տա­կան շա­հե­րի տե­սա­կե­տից որևէ դրա­կան ար­դյունք տալ չի կա­րող: Հա­կա­ռա­կը՝ Ազ­գա­յին ժո­ղո­վի ներ­կա կազ­մի կամ Հան­րա­յին խոր­հր­դի նա­խա­գա­հի օ­րի­նակ­նե­րի նման կհա­մոզ­վենք՝ ՍԴ-ի ձևա­վոր­վե­լիք կազ­մը ա­վե­լի վատն է լի­նե­լու, քան նախ­կի­նում էր:
-Որ­քա­նո՞վ է տրա­մա­բա­նա­կան մեկ տար­վա ըն­թաց­քում եր­կու հան­րաք­վե ի­րա­կա­նաց­նել:
-Տրա­մա­բա­նու­թյան բա­ցա­կա­յու­թյու­նը նոր իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի գոր­ծե­լաո­ճի մեջ է։ Սա­կայն անտ­րա­մա­բա­նա­կանն այս­տեղ ոչ այն­քան հա­ճա­խա­կի հան­րաք­վե­ներն են, որ­քան հան­րաք­վեի դր­վող թե­ման: Ինչ վե­րա­բե­րում է սպաս­վող սահ­մա­նադ­րա­կան փո­փո­խու­թյուն­նե­րին, տես­նե­լով ներ­կա­յիս իշ­խա­նու­թյան գոր­ծե­լաո­ճը և հաշ­վի առ­նե­լով այն հան­գա­ման­քը, թե ով­քեր են ներգ­րավ­ված սահ­մա­նադ­րա­կան փո­փո­խու­թյուն­նե­րի աշ­խա­տան­քա­յին խմ­բում, ա­պա միայն բա­ցա­սա­կան սպա­սում­ներ ու­նեմ հան­րաք­վեից:
-Իշ­խա­նու­թյուն­ներն ա­սում են նաև, որ հան­րու­թյան պա­հանջն է` լու­ծել ՍԴ շուրջ ստեղծ­ված ճգ­նա­ժա­մը: Ըստ ձեզ՝ մարդ­կանց առ­հա­սա­րակ հե­տաք­րք­րու՞մ է՝ ով կլի­նի ՍԴ կազ­մում, ով՝ ոչ:
-ՍԴ գոր­ծու­նեու­թյու­նը քա­ղա­քա­ցի­նե­րի ա­ռօ­րյա կյան­քի հետ չի առ­նչ­վում, ու ՍԴ-ն վեր­ջին շր­ջա­նում չի կա­յաց­րել որևէ ո­րո­շում, ո­րը հան­րա­յին բո­ղո­քի ա­լիք է բարձ­րաց­րել, հետևա­բար հիմք չկա իշ­խող ու­ժի պա­հան­ջը որ­պես հան­րա­յին պա­հանջ ներ­կա­յաց­նե­լու: ՍԴ կազ­մը փո­խե­լու պա­հանջ կա ըն­դա­մե­նը, ինչն ըն­դու­նե­լի է նրանց հա­մա­կիր­նե­րի կող­մից, ու դա ներ­կա­յաց­վում է որ­պես հան­րա­յին պա­հանջ: Սա Նի­կոլ Փա­շի­նյա­նի հեր­թա­կան է­ժա­նա­գին մա­նի­պու­լյա­ցիան է: Երբ նա հայ­տա­րա­րում է, թե շատ քրեա­կան գոր­ծեր ի­րենց տրա­մա­բա­նա­կան ա­վար­տին չեն հաս­նում ՍԴ-ի պատ­ճա­ռով, պարզ է, որ այս «մե­սիջն» ուղղ­ված է պո­ղոս­նե­րին, ո­րով­հետև ի­րա­վա­գի­տա­կից յու­րա­քան­չյուր քա­ղա­քա­ցի գի­տի, որ ՍԴ-ն ոչ մի կապ չու­նի անձ­նա­յին քրեա­կան գոր­ծե­րի հետ ու անդ­րա­դառ­նում է բա­ցա­ռա­պես սահ­մա­նադ­րա­կան ակ­տե­րին, հոդ­ված­նե­րին ու դրույթ­նե­րին:
-Հե՞շտ է լի­նե­լու իշ­խող ու­ժի հա­մար մոտ 650 հա­զար քվե հա­վա­քել, որ կյան­քի կոչ­վի փո­փո­խու­թյու­նը:
-Հաշ­վի առ­նե­լով ԿԸՀ-ի «փոր­ձա­ռու­թյու­նը», ա­մե­նայն հա­վա­նա­կա­նու­թյամբ, «փոր­ձա­ռու» Մու­կու­չյանն այդ քա­նա­կը կա­պա­հո­վի ցան­կա­ցած դեպ­քում:
-Սա գու­ցե իշ­խա­նու­թյուն­նե­րին վս­տա­հու­թյուն տա­լու հան­րաք­վե՞ է, ոչ թե սահ­մա­նադ­րա­կան փո­փո­խու­թյուն­նե­րի:
-Հե­տաքր­քիր տակ­տի­կա է, երբ երկ­րոր­դա­կան հար­ցին ցան­կա­լի լու­ծում տա­լու հա­մար քվեար­կու­թյու­նը նույ­նաց­վում է վս­տա­հու­թյան քվեի հետ: Ա­յո, կա­րե­լի է ա­սել և այդ­պես, քա­նի որ հա­սա­րա­կու­թյու­նը դեռ ծայ­րա­հեղ բևե­ռաց­ված է, և մե­ծա­մաս­նու­թյու­նը նո­րից քվեար­կե­լու է «բո­բո» նախ­կին­նե­րին հե­ռաց­նե­լու օգ­տին: Սա կա­րե­լի էր կա­պել իշ­խող ու­ժին վս­տա­հու­թյան քվե տա­լու հետ, ե­թե չլի­ներ կեղ­ծա­րա­րու­թյուն ա­նե­լու ԿԸՀ-ի գեր­հա­րուստ փոր­ձը: Մի բան ակն­հայտ է. իշ­խա­նու­թյան հա­մա­կիր­նե­րի շար­քե­րը նոս­րա­նում են օ­րե­ցօր, և այդ նոս­րա­ցու­մը նաև խիստ ո­րա­կա­կան տի­րույ­թում է: Երևի նկա­տած կլի­նեք, որ Փա­շի­նյա­նի գրա­ռում­ներն ու ե­լույթ­նե­րը վեր­ջերս չա­փա­զանց ան­բո­վան­դակ ու անտ­րա­մա­բա­նա­կան են դար­ձել, դրանց մեջ գե­րիշ­խում է զգա­յա­կան տար­րը: Նա հաս­կա­նում է, որ իր հա­մա­կիր­նե­րի ճն­շող մե­ծա­մաս­նու­թյու­նը պո­ղոս­ներն են, հետևա­բար վար­չա­պե­տի «մե­սիջ­նե­րը», նախ և ա­ռաջ, ուղղ­ված են պո­ղոս­նե­րի սր­տե­րը գրա­վե­լուն:
-ՍԴ-ի խնդ­րի առն­չու­թյամբ բազ­մա­թիվ հայ­տա­րա­րու­թյուն­ներ ե­ղան։ Խոս­քը ԵԽԽՎ հա­մա­զե­կու­ցող­նե­րի, Վե­նե­տի­կի հանձ­նա­ժո­ղո­վի նա­խա­գա­հի ու ԵԺԿ հայ­տա­րա­րու­թյուն­նե­րի մա­սին է։ Ա­վե­լին՝ ԵԽԽՎ-ն կոչ է ա­րել իշ­խա­նու­թյուն­նե­րին նա­խա­գի­ծը Վե­նե­տի­կի հանձ­նա­ժո­ղով ու­ղար­կել, նոր միայն հան­րաք­վե ի­րա­կա­նաց­նել:
-Իշ­խա­նու­թյու­նը չան­սաց եվ­րո­պա­ցի իր գոր­ծըն­կեր­նե­րի՝ նա­խա­գի­ծը հան­րաք­վեի դնե­լուց ա­ռաջ դրանք Վե­նե­տի­կի հանձ­նա­ժո­ղով ու­ղար­կե­լու ա­ռա­ջարկ-հոր­դո­րին, բայց և չկա­րո­ղա­ցավ լիո­վին ար­հա­մար­հել այն, հա­կա­ռակ դեպ­քում ա­ռա­վել ա­նօ­րի­նա­կան քայ­լի կդի­մեր ու փո­փո­խու­թյուն­նե­րը կըն­դու­ներ հենց ԱԺ ար­տա­հերթ նիս­տի ժա­մա­նակ:
-Ի­րա­կա­նում ի՞նչ ազ­դակ են տա­լիս եվ­րո­պա­ցի­նե­րը, ու ե­թե իշ­խա­նու­թյուն­նե­րը, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, չան­սան ԵԽԽՎ-ին, դա ինչ­պե՞ս կա­րող է ազ­դել պե­տու­թյան մի­ջազ­գա­յին վար­կի վրա:
-Դժ­վար է միան­շա­նակ ա­սել, բայց Հա­յաս­տա­նը ո­րո­շա­կի պար­տա­վո­րու­թյուն­ներ ու­նի, ԵԽԽՎ-ն էլ ի­րա­վա­սու է պա­հան­ջե­լու այդ պար­տա­վո­րու­թյուն­նե­րի կա­տա­րու­մը: Ցա­վոք, իշ­խա­նու­թյուն­նե­րի կող­մից ար­կա­ծախն­դիր գոր­ծո­ղու­թյուն­նե­րի պա­կաս չկա, իսկ դրանց շա­րու­նա­կա­կան լի­նե­լու դեպ­քում եվ­րո­պաց­ինե­րի վե­րա­բեր­մուն­քը ՀՀ-ի նկատ­մամբ խիստ բա­ցա­սա­կան կդառ­նա:
-Ի դեպ, ԱԺ-ում նա­խագ­ծի քն­նար­կու­մից և իր ե­լույ­թից հե­տո Փա­շի­նյա­նը գրել էր, թե կեց­ցեն իմ պատ­գա­մա­վոր­նե­րը, լավ մաս­տեր-կլաս ցույց տվե­ցին: Դուք տե­սա՞ք վար­պե­տու­թյան դաս:
-ՈՒ­զում եք՝ մեկ­նա­բա­նեմ ան­մեկ­նա­բա­նե­լի՞ն: Թերևս ա­սեմ՝ սպա­սե­լի էր Փա­շի­նյա­նի թի­մի նման ան­բո­վան­դակ ու բա­ցար­ձա­կա­պես ան­գա­ղա­փար վակ­խա­նա­լիան, ո­րով­հետև ա­ռա­ջարկ­վող փո­փո­խու­թյուն­ներն էլ, ո­րոնց պաշտ­պա­նու­թյամբ նրանք հան­դես էին գա­լիս, գա­ղա­փա­րա­կան որևէ բո­վան­դա­կու­թյուն չու­նեին, իսկ փետր­վա­րի 6-ի ե­լույթ­նե­րի ծաղ­կա­բույ­լի տրա­մա­բա­նա­կան ա­վար­տը «շնա­բա­րո դուրս­պր­ծուկ­նե­րի» մա­սին Փա­շի­նյա­նի աբ­սուր­դա­յին ե­լույթն էր: Փետր­վա­րի 6-ին «Իմ քայ­լը» խմ­բակ­ցու­թյան «մաս­տեր կլաս­ը» նույն­պի­սին էր, ինչ­պի­սին Փա­շի­նյա­նի բա­նաս­տեղ­ծա­կան «տա­ղան­դի» դրսևո­րումն է՝ չա­փա­ծո «ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյան» տես­քով, այ­սինքն՝ թե՛ մաս­տեր-կլասն էր բա­ցա­կա­յում, թե՛ ստեղ­ծա­գոր­ծու­թյու­նը:
Զրույ­ցը`
Սևակ ՎԱՐ­ԴՈՒ­ՄՅԱ­ՆԻ

Դիտվել է՝ 10068

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ