Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

«Դա­վադ­րու­թ­յան տե­սու­թ­յուն»

«Դա­վադ­րու­թ­յան տե­սու­թ­յուն»
13.03.2020 | 01:13
Դա­վադ­րու­թյան տե­սու­թյու­նը, ինչ­պես աշ­խար­հում ա­մեն բան, ու­նի մե­դա­լի եր­կու ե­րես. մե­կը, որ այն իս­կա­պես ի­րա­կա­նու­թյան հետ ա­ղերս չու­նի, մյու­սը, որ ցան­կա­ցած Օ­վեր­տո­նի պա­տու­հան, ու­ղե­ղի լվա­ցում, հա­կաք­րիս­տո­սա­կան քայլ, «կլո­նա­վոր­վում» է հենց դրա­նով։ Ա­սել է` այն «պրակ­տիկ» տե­սու­թյուն է, և մենք հա­մա­ձայն ենք երկ­րորդ ձևա­կերպ­ման հետ, ո­րով­հետև «մո­նի­տո­րին­գի» դեպ­քում երկ­րորդը մշ­տա­պես հաս­տատ­վում է:
Նախ սկ­սենք «կո­րո­նա»` թագ, բա­ռաեզ­րույ­թից: Նշա­նա­յին հիբ­րի­դա­յին ա­րա­րո­ղա­կար­գով աշ­խար­հը կար­գա­վո­րող, կա­ռա­վա­րող կոնգ­լո­մե­րատն այս դեպ­քում ևս ան­չափ թի­րա­խա­յին է գտն­վել. «թագ»` թա­գա­վոր, բա­ռամ­թերքն այս դեպ­քում ևս եր­կե­րե­սա­նի մե­դալ է. նախ, որ աշ­խար­հի, օ­դի «թագն ու թա­գա­վո­րը», ինչ­պես գր­ված է Գր­քում, կրում է գի­տեք` ով. վեր­ջին օ­րե­րին Նե­ռը պետք է նս­տի տա­ճա­րում:
Եվ ա­պա`«թագ», ո­րով­հետև կեն­սա­բա­նա­կան լա­բո­րա­տո­րիա­նե­րում մշակ­ված վի­րուս­նե­րի մեջ (հի­շեք` վեր­ջերս Օս­կա­րում հաղ­թած «Մա­կա­բույծ»` խիստ նշա­նա­յին ան­վամբ ֆիլ­մը. այն­տեղ հենց այն­պես ֆիլ­մեր եր­բեք չեն հաղ­թում, նա­խորդ հաղ­թա­նա­կած ֆիլ­մե­րից մե­կը տրանս­գեն­դեր տղա­յի մա­սին էր, որն իր մեջ եր­կու «սկիզբ» ու­ներ) սա թա­գա­կիրն է` հզո­րը, որն ա­մե­նաէա­պեսն է օգ­նե­լու տա­ճա­րի «գրավ­մա­նը». կգ­րա­վես տա­ճա­րը` ողջ ո­գին, կու­նե­նաս ա­մե­նը` նավ­թը, աշ­խար­հի ռե­սուրս­նե­րը, տա­րածք­նե­րը, Ի­րա­նը, Ռու­սիան, Չի­նաս­տա­նը:
Միով բա­նիվ, հիբ­րի­դա­յին մար­տե­րի մեջ այս մե­կը շատ է­ժան է: Հո պա­տե­րազմ չէ՞, որ նա­նո-տիե­զե­րա­կան ուլտ­րա զեն­քեր ստեղծ­վեն, մե­կը մյու­սին ոչն­չաց­նի, հաս­ցեա­կա­նու­թյու­նը երևա. վի­րուս է և վերջ։ Գնա գտի-ա­պա­ցու­ցի, թե ա­մե­րի­կյան «ժո­ղովր­դա­վա­րու­թյան» ա­մե­նա­ժո­ղովր­դա­վար քայլն է, որ բո­լոր ժո­ղո­վուրդ­նե­րի վրա «հա­մա­տա­րած» ու «հա­վա­սար» է տա­րած­վում (ի դեպ նկա­տենք` Մեծ Բրի­տա­նիա­յում այն չկա, իսկ ԱՄՆ-ում` նախ մի քիչ չա­փա­զանց­ված է նրա «լի­նե­լու­թյու­նը» ընդ ո­րում, այդ լի­նե­լու­թյունն էլ, ըստ նույն դա­վադ­րա­կան տե­սու­թյան, Ի­րա­նի «սուրբ» ձեռ­քի գործն է։ Ի­րա­նը իր մոտ նետ­ված վի­րու­սը շր­ջել է հա­յե­լա­յին ար­տա­ցո­լու­մը` դեպ Հա­րա­վա­յին Կո­րեա, ԱՄՆ):
Եվ ու­րեմն` քա­նի դեռ ԱՄՆ ազ­գա­յին անվ­տան­գու­թյան դոկտ­րի­նում (սա ար­դեն դա­վադ­րա­կան տե­սու­թյուն չէ, այլ «մեջ­բե­րում» է ԱՄՆ անվ­տան­գու­թյան նոր հա­յե­ցա­կար­գից). Չի­նաս­տա­նը դեռ ա­ռաջ­նա­յին օ­րա­կար­գում չէ, Ռու­սաս­տանն ու Ի­րանն են ար­տա­հերթ թի­րա­խում։ Չի­նաս­տա­նում «թա­գը» նս­տեց ու­հա­նյան տն­տե­սու­թյան վրա, քան­դեց աշ­խար­հի ա­ռա­ջին տն­տե­սու­թյու­նը, հասց­րեց շն­չա­հեղ­ձու­թյան, Չնաս­տա­նին ա­սաց` բավ սի­րե­ցի, մնաս բա­րյավ:
Գնաց Ի­րան: ՈՒ­ղիղ` նա­խա­գա­հի խոր­հր­դա­կա­նի, նա­խա­րար­նե­րի, պատ­գա­մա­վոր­նե­րի մոտ: Էս­տեղ լու­ծու­մը քա­ղա­քա­կան էր, Ի­րա­նը պետք է քա­ղա­քա­կա­նա­պես թու­լաց­նել, ծն­կի բե­րել: Այդ ճամ­փին են:
Ռու­սաս­տանն ու Պու­տի­նը, որ ժա­մա­նա­կին ընտ­րել են տվել Թրամ­փին, շատ ա­րագ հաս­կա­ցան ի­րենց ա­նե­լիք­նե­րը, նոր «դա­վադ­րու­թյան տե­սու­թյան» ողջ հմայքն ու կոնտր-հար­ված­նե­րի գնա­ցին. Պու­տի­նին դարձ­նում են հա­վերժ նա­խա­գահ, որ Էր­դո­ղա­նի, ո­րին Պու­տինն իր դռա­նը եր­կար սպա­սեց­րեց, ստո­րաց­րեց... Հա, որ Էր­դո­ղա­նը (ոնց էր ա­սե՞լ` 25 մի­լիոն մահ­մե­դա­կան­նե­րի ձե­ռով կքան­դեմ Ռու­սիան) լավ հաս­կա­նա իր ա­սած­նե­րի ի­մաս­տը։ Ռու­սաս­տանն ա­մեն հնա­րա­վորն ա­նում է` կո­րո­նա­վի­րո­սի առջև դռ­նե­րը փակ պա­հե­լու հա­մար (հա­նուն ան­կեղ­ծու­թյան ա­սենք` դա ժա­մա­նա­կա­վոր կա­րող է լի­նել):
Եվ ի՞նչ։ Սաու­դյան Ա­րա­բիան ա­սաց. «Դոս­տում, նավ­թի ծա­վալ­նե­րը ի­ջեց­նում ենք, ա­սե­ղի վրա նս­տած քո կեր­պը, գոս­պո­դին Պու­տին, ա­սե­ղի վրա­յից ի­ջեց­նում, քեզ դարձ­նում ենք սո­վո­րա­կան «գրաժ­դա­նին Պու­տին»: «Չտո վի գա­վա­րի­տե, մի­լի­յե մաի»,- ար­ձա­գան­քեց Պու­տինն ու ա­սաց`«դա­վայ-դա­վայ»:
Քա­ղա­քա­կա­նա­պես ձևա­կեր­պած` Ռու­սաս­տա­նը դեռ ռե­սուրս­ներ ու­նի` դի­մագ­րա­վե­լու նաև նավ­թի տե­ռո­րին: Որ­քա՞ն։ Կերևա:
Հա­սանք Հա­յաս­տան` նոր իշ­խո­ղի խե­լա­գա­րու­թյան կան­խա­վար­կած­նե­րին, ջե­բում պա­հած մի­լիո­նա­վոր մա­նի­պու­լյա­տիվ հնարք­նե­րին (օ­դի իշ­խա­նը գի­տի ա­մեն ին­չը մա­նի­պու­լաց­նե­լու 400 «ազ­նիվ» ե­ղա­նակ): Էդ կուր­թան­ցու պատ­մու­թյու­նը` Շեքս­պիր-Բու­նյուել-Մար­կե­սի հաց կտ­րած վի­ճակ է, չար­ժե անդ­րա­դառ­նալ:
Ան­գամ չար­ժե անդ­րա­դառ­նալ` նրա կող­մից այս նեղ պա­հին, երբ Ար­ցա­խը կե­նաց-մա­հու (Իդ­լիբ, նավթ, ընտ­րու­թյուն­ներ) մար­տահ­րա­վեր­նե­րի ա­ռաջ է կանգ­նած, այդ մա­նի­պու­լյա­տո­րը չի խոր­շում բա­նա­կը խառ­նել իր ազ­գա­քան­դիչ` մու­տի­տա­պե­տու­թյան կա­ռուց­ման հաշ­վարկ­նե­րին. սե­ղա­նին նե­տե­լով «ա­մե­նաայ­լան­դակ» (ու­րիշ բառ տե­ղին չէ) ջո­կե­րը, թե «նախ­կին­նե­րը ժան­գո­տած զենք են գնել` 42 մի­լիո­նի» (նա­նին մեռ­նի ձեր պարգևավ­ճար­նե­րին):
Ի քո­յոց` քեզ մա­տու­ցան­վի. կա­տա­րենք սուր­բգ­րա­յին մեջ­բե­րումն ու անց­նենք ա­ռաջ:
Պա­րա­դոք­սալ է, իսկ ե­թե տի­զե­րա­բա­նո­րեն` «ար­դար» է, որ մա­նի­պու­լյա­տոր-իշ­խա­նի դեմ պայ­քա­րե­լու է «ե­լել» իր դր­սի հայ­րե­րի կող­մից ստեղծ­ված «մե­կը», որն ա­վե­լի ու­ժեղ, զո­րա­վար ու այս դեպ­քում` ան­պարտ է... և այդ մե­կը կո­րո­նա­վի­րուսն է:
Կար­մեն ԴԱՎ­ԹՅԱՆ
Դիտվել է՝ 15978

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ