Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Էս ի՜նչ խառն ենք

Էս ի՜նչ խառն ենք
25.01.2019 | 11:18

Մոդելավորման առումով, թերևս, ամեն ինչ «ճիշտ» է առաջ գնում, ինչը Հայաստանի ու հայոց համար նման տեմպերով կարող է ճակատագիր արժենալ:
Լինենք անկեղծ. այնտեղ, ուր մտնում են հեղափոխության «մեքենան» և սորոսյան փողերը, որևէ երկիր դեռ դրա արհավիրքների տակից դուրս չի եկել, չի կարողացել դիմակայել:
Խնդրի նրբությունն այսօր այն է, որ «հեղափոխության» առաջնորդ Նիկոլ Փաշինյանի համար այս զարգացումները (իրականում` անկումը) ևս շատ անսպասելի էին, ինչն էլ կրկնակի վտանգավոր է դարձնում խաղը թե՛ արտքաղաքական, թե ներքաղաքական առումներով:


Նկատենք` երկու զուգահեռ զարգացում համաժամանակյա տեղի ունեցան. պարգևավճարների «սինդրոմ» և Ալիև-Փաշինյան դավոսյան հանդիպում: Երկուսն էլ լուրջ «պատային» վիճակ պարտադրեցին խաղը ցայս «գրագետ» առաջ տանող, բուն նպատակները հմտությամբ քողարկող Փաշինյանի համար, որին, ըստ ամենայնի, թվում էր` կհասցնի «ադապտացվել» նոր իրողություններին, հնարավորինս մեղմ ու սահուն անցնել «հեղափոխության հայրերի» ու մոդերատորների` իր վրա դրված «բարձր պատասխանատվությանը»: Դավոսյան հանդիպմամբ Փաշինյանը հասկացավ` ոչ մեկին այս հեղափոխությունը խնայելու ցանկություն չունի, առաջին հերթին` հենց իրեն, քանզի արևմտյան խաղացողների գերնպատակն է թույլ չտալ Ռուսաստանին վերադասավորվել` նոր իրողությունների պայմաններում խաղը վերցնելով իր ձեռքը:


Այո, օրվա թիվ մեկ խնդիրը Հայաստանը ռուսական «ֆորպոստից» արևմտյան (իրականում` ամերիկյան) «պլացդարմի» վերածելն է, որտեղից Իրանը «դիտելն» ամենահարմարն է:
Դաժան է, բայց փաստ: Իրանն ամենից լավ «դիտվում» է նաև Ղարաբաղից, ու հենց դա էր պատճառը, որ գրեթե անելիք չունեցող (Արևմուտքն անգամ չէր հոգացել, որ հսկա թիմով Դավոս հասած Փաշինյանը գոնե մի քանի «սոլիդ» հանդիպում ունենա` երեքհոգանոց մի անհետաքրքիր հավաքի մասնակից-զեկուցող էր «դարձրել» նրան) Փաշինյանը Դավոսում էր` Ալիևի հետ «պատահական» հանդիպման համար, որին հաջորդեց Ջ. Բոլթոնի զանգը: Հասկանալի է` ԱՄՆ-ը շտապում է: ԱՄՆ-ը տագնապում է: Թույլ չի տալիս, որ Ռուսաստանը ևս շտապի` ոչ միայն Փաշինյանի մասով, գարնանը սպասվող ցույցերի միջոցով գահընկեց անի նրան (այստեղ որոնեք նաև Քոչարյանին անհարկի, իրավական խախտումներով կալանավորված պահելու «նուրբ» հանգամանքը), այլև անկանխատեսելի գործողություններ «հրահրի»:


Մեկ կարևոր արձանագրում ևս, ու անցնենք առաջ: Նիկոլն ամեն ինչ անում էր, որ «ճշմարտության պահը» հնարավորինս ուշ բախի իր դուռը: Ընդ որում, նաև այն կարծիքին ենք, որ խորհրդարանական ընտրությունները նրան որքան պետք էին իր միահեծան իշխանությունը հաստատելու, գուցե ու էլ ավելի` ժամանակ շահելու համար: Իսկ հիմա ԱՄՆ-ը, ի դեմս Բոլթոնի հայաստանյան այցի ու նախորդ օրվա զանգի, նրան ժամանակային շանս այլևս չի տալիս:


Իսկ ի՞նչ է անում Ռուսաստանը; Լինենք անկեղծ` Ռուսաստանը չի կարող կորցնել Հայաստանը. չի կարող հանդուրժել այն ամենը, ինչ կատարվում է ժամանակակից Հայաստանում: Լավագույն ելքը, թերևս, պայմանավորվելն է ԱՄՆ-ի հետ` ողջ տարածաշրջանի կտրվածքով` Սիրիա-Թուրքիա-Իրան: Կստացվի՞: Վերջնական` ոչ: Միջանկյալ` մինչ այս որոշակի հետ-առաջի կիրառմամբ ստացվել է:
Կստացվի՞ այս անգամ, դժվար է ասել։ Ակնհայտ է` ԱՄՆ-ը չի պատրաստվում Հայաստանում սկսած խաղը զիջելու: Դա են վկայում Մամեդյարով-Մնացականյան հանդիպումների շարքը, Ալիև-Փաշինյան պատահական ու երկարատև հանդիպումները: Եվ ոչ միայն:


Ինչ վերաբերում է ներհայաստանյան բաղկացուցչին, ապա թիրախն անվրեպ էր` պարգևավճարների մասով. դա այն «օվերտոնն» էր, որի պատուհանի բացվածքից երևացածը ահավոր խոցելու է «հեղափոխություն» կատարած շարքային հայի ինքնազգացողությունը, որը ելել էր պայքարի` «կաշառակեր, թալանչի, հաբռգած» ՀՀԿ-ի ու նրա լիդերների դեմ, ու հիմա պարզվում է` բոլորը հավասար են, իսկ նորերը` ավելի հավասար:
«Օվերտոնի պատուհանից» այսօր դեպ հեղափոխության հրապարակ այնպիսի անբեկանելի փաստարկ է նետված, որն աշխատելու է անվրեպ` հաջորդական պայքարի պատրաստվող իրական և կեղծ թիմերի, քաղաքական ուժերի համար:


Կարմեն ԴԱՎԹՅԱՆ

Դիտվել է՝ 3215

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ