Ավարտվել է Ռուսական կայսրության, իսկ հետո՝ Խորհրդային Միության, ապա նաև՝ Ռուսաստանի Դաշնության վերջին 300-350 տարիների պատմությունը Հյուսիսային Կովկասում, Անդրկովկասում և Կենտրոնական Ասիայում՝ ասել է Մերձավոր Արևելքի ռուսական ինստիտուտի նախագահ Եվգենի Սատանովսկին։ «Այսօր մենք Արևմուտքի հետ մեծ պատերազմի կիզակետում ենք, որտեղ հարցի գինը ոչ թե այս կամ այն ռազմաբազան է՝ այս կամ այն պատմական տարածաշրջանում, այլ Ռուսաստանի գոյությունն է, գուցե և՝ ողջ աշխարհի գոյությունը»,- նշել է նա։                
 

Հեր­թա­կան ռում­բը Է­թե­րի Տուտ­բե­րի­ձեի հեր­թա­կան սան Ա­լեք­սանդ­րա Տրու­սո­վան է

Հեր­թա­կան ռում­բը Է­թե­րի Տուտ­բե­րի­ձեի հեր­թա­կան սան Ա­լեք­սանդ­րա Տրու­սո­վան է
13.09.2019 | 01:39
Ըն­թեր­ցա­սե­րը հար­կավ լա­վա­տե­ղյակ է, որ վեր­ջին տա­րի­նե­րին մեր ներ­կա­յաց­րած նյու­թե­րի մեջ ա­ռանձ­նա­հա­տուկ ու­շադ­րու­թյուն է դարձ­վում գե­ղա­սահ­քին։ Պատ­ճառն ակն­հայտ է, ու այդ ակն­հայ­տու­թյան մեջ մար­զաձևի գե­ղե­ցիկ ու դի­տար­ժան լի­նե­լու կող­քին, այս­պես ա­սած, մեկ այլ հիմ­նա­վո­րում կա՝ Եվ­գե­նյա Մեդ­վեդևա-Բա­բա­սյա­նը։ Մար­զու­հու Մեդ­վեդևա ազ­գան­վա­նը լու­սա­տախ­տակ­նե­րին, ինչ խոսք, չի հի­շա­տակ­վում մեր կող­մից հա­վել­վող Բա­բա­սյա­նը, սա­կայն Ժե­նյա­յի ար­մատ­նե­րի բարձ­րա­ձայ­նու­մը մենք պա­կաս անհ­րա­ժեշտ հան­գա­մանք չենք տես­նում, ո­րով­հետև, թե­կուզ կի­սով չափ, նա մեր գե­նե­տիկ կո­դի կրողն է ու, վաղ թե ուշ, կոդն այդ ի­րեն զգաց­նե­լու է։
Այս ընդ­հան­րա­կան նե­րա­ծա­կա­նից անց­նենք բուն ա­սե­լի­քին։
Սկս­վող մր­ցաշր­ջա­նը հա­մաշ­խար­հա­յին գե­ղա­սահ­քի երևե­լի­նե­րի ու նրանց թվում Եվ­գե­նյա Մեդ­վեդևա­յի հա­մար բա­վա­կա­նին բարդ է լի­նե­լու։ Ա­նընդ­հատ տեխ­նի­կա­կան բար­դա­ցում­նե­րի ճա­նա­պար­հով ըն­թա­ցող այս մար­զաձևը գրե­թե եր­կու-ե­րեք տա­րին մեկ աս­պա­րեզ է հա­նում ծա­գող նոր ա­նուն, ո­րը կա­յու­նո­րեն իր, պատ­կե­րա­վոր ա­սած, վար ու ցանքն է ա­նում պա­տա­նի­նե­րի շր­ջա­նում ու մուտք գոր­ծում մե­ծա­հա­սակ­նե­րի շր­ջան որ­պես նոր զո­րա­վոր ուժ։ Այս ան­գամ հեր­թա­կան ռում­բը Է­թե­րի Տուտ­բե­րի­ձեի հեր­թա­կան սան Ա­լեք­սանդ­րա Տրու­սո­վան է, որն իր տասն­հինգ տա­րե­կա­նում յու­րաց­րել է քա­ռապ­տույտ չորս տար­բեր թռիչք (ընդ ո­րում դրան­ցից մե­կը՝ կաս­կա­դում) ու սպառ­նում է ա­ռա­ջի­կա մր­ցաշր­ջա­նում ոչ մի շանս չթող­նել ո՛չ Եվ­գե­նյա Մեդ­վեդևա­յին, ո՛չ Ա­լի­նա Զա­գի­տո­վա­յին, ո՛չ էլ վեր­ջին եր­կու տա­րում նո­րից մար­զա­կան բարձր ո­րակ­նե­րի վե­րա­դար­ձած Ե­լի­զա­վե­տա Տուխ­տա­միշևա­յին։ Հե­տաքր­քիրն այն է, որ տեխ­նի­կա­կան ո­րակ­նե­րով ան­գամ Ռու­սաս­տա­նի մե­նա­սա­հորդ տղա­մարդ­կանց գե­րա­զան­ցող Տրու­սո­վան ար­դեն իսկ հայ­տա­րա­րել է, որ մտա­դիր է ու­նե­ցած ծրա­գիրն էլ ա­վե­լի բար­դաց­նել՝ նե­րա­ռե­լով ե­ռապ­տույտ ակ­սե­լը։ Զուտ հե­տաք­րք­րու­թյան հա­մար գնանք այս մար­զու­հու թռիչ­քա­յին վար­ժու­թյուն­նե­րի հատ-հատ ներ­կա­յաց­ման ճա­նա­պար­հով՝ վեր­ջում շեշ­տադ­րե­լով մի շատ կարևոր բան։ Եվ այս­պես, ա­զատ ծրագ­րում այս աղջ­նա­կը կա­տա­րում է ե­րեք քա­ռապ­տույտ ցատկ։ Դրան­ցից ա­ռա­ջի­նը լուտցն է՝ ա­մե­նա­թանկ գնա­հատ­վողն ու ա­մե­նա­բար­դը։ Սրան հետևում է քա­ռապ­տույտ տու­լու­պը՝ հա­վե­լած նույ­նա­տիպ ե­ռապ­տույտ ցատ­կով, իսկ այս գեր­բարդ հա­ջոր­դում­նե­րին հետևում է քա­ռապ­տույտ տու­լու­պը, ո­րը նա­խոր­դած­նե­րի ֆո­նին ա­վե­լի շատ դի­տարկ­վում է որ­պես հան­գիստ առ­նե­լու հնա­րա­վո­րու­թյուն։ Ի­հար­կե, այդ հան­գիստ առ­նե­լու հնա­րա­վո­րու­թյու­նը Տրու­սո­վա­յի հա­մար է աս­ված, քան­զի այն աշ­խար­հի բազ­մա­թիվ գե­ղա­սա­հորդ­նե­րի հա­մար մնում է ե­րա­զանք­նե­րի կամ հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րի ի­րա­կա­նաց­ման գա­գաթ­նա­կետ։ Այս­տեղ թերևս հարկ է նշել, որ լուտ­ցի ու տու­լու­պի կող­քին Ա­լեք­սանդ­րան ա­վե­լի վաղ կա­տա­րում էր և քա­ռա­կի սալ­խով (նաև այս վար­ժու­թյան կա­տար­մամբ է հաղ­թել 2018 թ. աշ­խար­հի պա­տա­նե­կան ա­ռաջ­նու­թյու­նում), սա­կայն հե­տո դա­դա­րել է վար­ժու­թյու­նը կա­տա­րե­լուց՝ կոնկ­րե­տա­նա­լով մյուս թռիչք­նե­րի վրա։ Տե­սագ­րու­թյուն­նե­րից պարզ երևում է, որ Տրու­սո­վան կա­տա­րում է նաև քա­ռա­կի ֆլիպ։ Ա­սել է թե՝ հան­դի­սա­տե­սը այս մար­զու­հու տեխ­նի­կա­կան հնա­րա­վո­րու­թյուն­նե­րի սահ­մա­նը դեռևս ամ­բող­ջա­պես չի տե­սել և նույ­նիսկ չի էլ պատ­կե­րաց­նում։ Ա­հա թե ինչ հզո­րու­թյամբ մար­զիկ է մուտք գոր­ծում մե­ծա­հա­սակ­նե­րի մր­ցաշ­խարհ, ու ա­ռա­ջի­կա օ­լիմ­պիա­կան խա­ղե­րին ով կա­րող է ստեղ­ծել ե­ղա­նակ։
Ա­ռանց ման­րա­մաս­նե­րի մեջ խո­րա­նա­լու նկա­տենք, որ մար­զու­հու ծրագ­րում, այ­նուա­մե­նայ­նիվ, կա մի գեր­բարդ ցատ­կի վա­կուում կամ չկա­տա­րում։ Խոս­քը վե­րա­բե­րում է ե­ռապ­տույտ ակ­սե­լին, ցատկ, ո­րը գեր­բարդ վար­ժու­թյուն­նե­րից միակն է, որ թույ­լատր­վում է կա­տա­րել կարճ ծրագ­րում։ Այս ցատ­կին չտի­րա­պե­տե­լը շանս է նրա մր­ցա­կից­նե­րի հա­մար։
Ամ­փո­փենք. հաշ­վի առ­նե­լով Տրու­սո­վա­յի տեխ­նի­կա­կան ծրագ­րում առ­կա գեր­բարդ վար­ժու­թյուն­նե­րի առ­կա­յու­թյու­նը՝ նրան մր­ցա­կից չեն կա­րող լի­նել ո՛չ Շչեր­բա­կո­վան՝ զի­նա­նո­ցում ու­նե­ցած քա­ռապ­տույտ լուտ­ցով, ո՛չ Տուխ­տա­միշևան՝ իր ե­րեք ե­ռապ­տույտ ակ­սել­նե­րով։ Օ­լիմ­պիա­կան չեմ­պիոն Ա­լի­նա Զա­գի­տո­վա­յի մա­սին այս պա­րա­գա­յում խո­սելն ար­դեն իսկ ա­վե­լորդ է, քա­նի որ նա իր զի­նա­նո­ցում չու­նի և ոչ մի քա­ռապ­տույտ ցատկ, իսկ ա­մե­նա­թանկ գնա­հատ­վող ցատ­կերն ար­դեն քա­նի տա­րի մնում են ե­ռապ­տույտ լուտ­ցը ե­ռապ­տույտ ռիտ­բեր­գե­րի հետ կաս­կա­դում (նկա­տենք, որ նման կաս­կադ Տրու­սո­վան ա­նում է թե՛ կարճ, թե՛ ա­զատ ծրագ­րում)։ Այս­տեղ մեջ­տեղ է գա­լիս հետևյալ կարևո­րու­թյան հար­ցը. ե­թե նույ­նիսկ Շչեր­բա­կո­վան, Տուխ­տա­միշևան ու Զա­գի­տո­վան տեխ­նի­կա­կան ա­ռու­մով ո­չինչ չեն կա­րո­ղա­նում հա­կադ­րել Տրու­սո­վա­յին, ա­պա ինչ ա­սել մյուս ռուս մար­զիկ­նե­րի մա­սին, ով­քեր չեն տի­րա­պե­տում նման բար­դա­գույն ցատ­կե­րի։ Ցա­վոք, այդ մար­զիկ­նե­րի թվում է և մեր Եվ­գե­նյա Մեդ­վեդևան։ Ի դեպ, նման վի­ճա­կում կհայ­տն­վեն նաև օ­տա­րերկ­րյա մար­զու­հի­նե­րը՝ բա­ցա­ռու­թյամբ ճա­պո­նու­հի Ռի­կի Կի­հի­րա­յի, ո­րը տի­րա­պե­տում է ե­ռապ­տույտ ակ­սե­լին ու մար­զում­նե­րի ժա­մա­նակ ա­նում է քա­ռապ­տույտ ցատ­կեր։ Սա­կայն ճա­պո­նու­հու պրոբ­լեմն այն է, որ մր­ցում­նե­րի ժա­մա­նակ չի կա­րո­ղա­նում անվ­րեպ հան­դես գալ։
Տեխ­նի­կա­կան բարդ վար­ժու­թյուն­նե­րը բնա­կա­նա­բար բե­րում են մեծ միա­վոր­ներ։ Հա­սա­րակ բան՝ Տրու­սո­վան ե­րեք ցատ­կով կա­րող է վաս­տա­կել ա­վե­լի շատ միա­վոր, քան Զա­գի­տո­վան ու Մեդ­վեդևան կա­րող են վաս­տա­կել ծրագ­րի ամ­բողջ կե­սում։ Սա ար­դեն իսկ հս­կա ա­ռա­վե­լու­թյուն է։ Ճիշտ է՝ բա­ղադ­րիչ­նե­րի հա­մար (ար­տիս­տիզմ, վար­ժու­թյու­նից վար­ժու­թյուն ան­ցում­ներ, կեր­պա­վո­րում և այլն) Տրու­սո­վա­յի միա­վոր­ներն ա­վե­լի քիչ են լի­նե­լու նույն Զա­գի­տո­վա­յի ու Մեդ­վեդևա­յի ստա­նա­լի­քից, սա­կայն տեխ­նի­կան դառ­նա­լու է վճ­ռո­րոշ։
Մար­տին ՀՈՒ­ՐԻ­ԽԱՆ­ՅԱ­Ն
Դիտվել է՝ 2765

Հեղինակի նյութեր

Մեկնաբանություններ